Waterschappen: maak haast met landelijke kaders water en bodem sturend

24 maart 2023

Op 27 maart bespreekt de Tweede Kamer de beleidsbrief water en bodem sturend in een notaoverleg. Als voorbereiding op dit overleg sprak de Unie van Waterschappen meerdere waterwoordvoerders uit de Kamer. In die gesprekken is de zorg van de waterschappen besproken dat water en bodem sturend naar de achtergrond verdwijnt.

huizen-aan-het-water

Zet water en bodem op één

Uitstellen van het aanpakken van de natuur, waterkwaliteit klimaatverandering is niet langer mogelijk. De nationale kaders over water en bodem sturend zijn daarom een belangrijke voorwaarde. De Kamerbrief moet snel omgezet worden in landelijke wetgeving en regionale afspraken in de gebiedsprogramma’s van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Ook in andere ruimtelijke plannen zoals woningbouw zou water en bodem sturend leidend moeten zijn. De waterschappen blijven daar bij het Rijk op aandringen.

Kom sneller met landelijke kaders

Tot 2025 stelt het Rijk nog geen verplichte landelijke kaders. De waterschappen roepen het Rijk op om sneller met landelijke wetgeving te komen. Zo worden verschillende regels per provincie, per waterschap, of zelfs per gemeente voorkomen. De locaties van woningbouw staan volgens eerdere brieven van het Rijk tot 2025 vast. De waterschappen benadrukken dat het economisch belang niet leidend mag zijn. De inrichting en woningen moeten klimaatbestendig zijn op de plek waar gebouwd wordt.

Waterschappen: de grenzen zijn bereikt

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “Water en bodem staan in Nederland onder druk en op veel plekken zijn de grenzen bereikt. We hebben veel te lang gezegd: als het niet kan zoals wij vinden dat het moet, dan zorgen we wel voor een technische oplossing voor water- en bodemvraagstukken. Dat houdt op. Sterker: soms kúnnen we het technisch niet eens meer oplossen. Maar het is ook vanuit maatschappelijk oogpunt financieel niet meer verantwoord. In plaats van ons land en watersysteem aan te passen aan onze wensen, moeten wij ons aanpassen aan de grenzen die bodem en water aan ons stellen.”

Waterschappen willen water en bodem ook sturend in Nationaal Programma Landelijk Gebied

25 januari 2023

Op 1 februari is in de Tweede Kamer een commissiedebat over het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). De waterschappen hebben hun visie op het NPLG naar de Kamer gestuurd.



De overheid wil vóór 2030 de natuur ruimte bieden voor herstel en versterking, de kwaliteit van water en bodem verbeteren, en meer doen tegen klimaatverandering. Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) gaat op zoek naar oplossingen per gebied. Dat doet het programma samen met provincies, waterschappen, gemeenten en maatschappelijke partners, (agrarisch) ondernemers, grondeigenaren en grondgebruikers.

Water en bodem als basis

De Unie van Waterschappen vindt dat de kaders van het rijk voor het water- en bodemsysteem de basis moeten vormen voor de inrichting van het landelijk gebied. Ze willen dat de vraagstukken rond grondwater, waterkwaliteit, verdroging, verzilting, wateroverlast en bodemdaling expliciet in de gebiedsprogramma’s worden meegenomen. Het in balans brengen van aan- en afvoer van (grond)water is daarbij erg belangrijk. De waterschappen zijn benieuwd of de minister kan garanderen dat ‘watervraagstukken’ in de gebiedsprogramma’s staan en dat hierop wordt getoetst.

Nationale kaders nodig

De waterschappen vinden het ook belangrijk dat maatregelen doelgericht en in samenhang worden gekozen. Ze zien als risico dat maatregelen voor het ene doel (stikstof), leiden tot achteruitgang op een ander doel (waterkwaliteit). De waterschappen rekenen op nationale kaders. Ze willen dan ook graag weten hoe de minister ervoor zorgt dat verandering van functiegebruik niet leidt tot een achteruitgang van de waterkwaliteit.

Doelen en kaders onduidelijk

De waterschappen vinden het jammer dat het rijk nog geen duidelijkheid geeft over bijvoorbeeld de verdeling van doelen per provincie en kaders die voortkomen uit het landbouwakkoord. Waterschappen ervaren de tijdsdruk die hieruit voortkomt als groot probleem. De processen moeten zorgvuldig zijn, maar doelen zoals die van de Kaderrichtlijn Water (KRW) moeten wel gehaald worden. De waterschappen hopen dan ook dat de minister snel duidelijkheid kan geven over de doelen en kaders.

KRW-doelen en de landbouw

De implementatie van de maatregelen uit het 7de Nitraatactieprogramma (NAP) en addendum zijn een stap in de goede richting. Maar ze geven niet de garantie dat de KRW-doelen vanuit de landbouw ook worden gehaald. De waterschappen zijn dan ook benieuwd of de minister kan garanderen dat de maatregelen uit het addendum worden uitgevoerd voor 2027.

Lees de hele inbreng