Motie aangenomen: subsidies voor lokale partijen mogelijk

12 april 2022

Op 12 april stemde de Tweede Kamer in met een wijziging van de Wet financiering politieke partijen (Wfpp). Met deze wijziging wordt een deel van de adviezen van de commissie Veling omgezet in wetgeving. Deze commissie heeft de Wfpp in 2018 geëvalueerd.

De belangrijkste conclusies van commissie Veling waren:

  • De Wet financiering politieke partijen (Wfpp) vervult een noodzakelijke functie. Zonder financiële steun is het voor partijen niet mogelijk om essentiële functies in de representatieve democratie te vervullen.
  • Alle politieke partijen – nationaal en lokaal – en hun neveninstellingen moeten transparant zijn over hun inkomsten.
  • Lokale partijen komen niet in aanmerking voor subsidie op basis van de Wfpp. Dat leidt tot een ongelijkheid die niet langer te verdedigen is.

Aanbeveling: lokale partijen ook subsidie

Op basis van bovenstaande conclusies deed de commissie Veling een aantal aanbevelingen. De belangrijkste daarvan is dat lokale partijen ook in aanmerking moeten komen voor subsidie. De commissie adviseerde om subsidie toe te kennen aan alle deelnemers van de verkiezingen voor de gemeenteraden, Provinciale Staten of waterschapsbesturen die ten minste één zetel halen. Dit geldt voor de lokale partijen én de afdelingen van de landelijke partijen.

Subsidiëring waterschapspartijen

De commissie adviseerde om subsidiëring voor partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen te laten lopen via het Gemeentefonds. Partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen kunnen het Provinciefonds aanspreken. De waterschappen moeten de subsidiëring voor waterschapspartijen regelen, omdat er geen Waterschapsfonds is.

Wet op de politieke partijen

Ondanks een lobby van VNG en de Unie van Waterschappen wilde het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) de subsidie voor lokale partijen niet opnemen in de Wfpp. Er wordt gewerkt aan een Wet op de politieke partijen (Wpp) waarin de positie van lokale politieke partijen betrokken wordt. Dan wordt ook onderzocht of subsidie voor lokale partijen mogelijk is.

Meer duidelijkheid

De Tweede Kamer gaf tijdens het debat aan dat de lokale politieke partijen meer duidelijkheid moeten krijgen. Het is van belang dat lokale partijen niet afhankelijk worden gemaakt van giften van derden. Dat kan leiden tot ongewenste praktijken.

Onderzoek ondersteuning politieke ambtsdragers

Op 5 april werden een amendement en een motie ingediend waarmee subsidie voor lokale partijen per 1 januari 2024 geregeld moet worden. Het amendement haalde geen meerderheid, de motie wel. Ook een andere voor de waterschappen relevante motie werd aangenomen. Dat betekent dat er een onderzoek komt naar hoe de overheid politieke ambtsdragers beter kan ondersteunen in hun functioneren.

Decentrale politieke partijen

Ook komt er in de Wpp een regeling voor subsidiëring van decentrale politieke partijen. Die regeling sluit aan bij het advies van de commissie Veling. Er moet daarom worden bekeken of de waterschappen daaronder vallen, aangezien ze geen Waterschapsfonds hebben.

Giften

Tijdens het debat is verder gesproken over giften van buitenlandse organisaties aan politieke partijen en een plafondbedrag voor giften.

Het wetsvoorstel gaat nu voor behandeling naar de Eerste Kamer.

Deel dit via:
FacebookTwitterLinkedIn