Ruimte reserveren voor de toekomst

19 december 2024

Ook in de toekomst vraagt waterbeheer om ruimte door zeespiegelstijging, hogere rivierafvoeren, bodemdaling en extremer weer. Het Rijk, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) hebben daarom afspraken gemaakt over het reserveren van ruimte voor toekomstige dijkversterkingen.

Waterbeheer vraagt ruimte

Voor het versterken van dijken is in de toekomst meer fysieke ruimte nodig. Dat blijkt onder andere uit de tussenbalans van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. Als een dijk wordt verhoogd, moet deze ook worden verbreed om hem stevig genoeg te houden. Om te zorgen dat deze ruimte op termijn ook beschikbaar is of komt, zijn afspraken nodig. Bijvoorbeeld over hoe we de ruimte dicht bij een dijk inrichten.

Minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat: “Nederlandse waterexperts werken al eeuwenlang met dijken om ons land te beschermen tegen het water. En de komende eeuwen zullen we dat moeten blijven doen: waterveiligheid is nooit af. Tegelijkertijd willen we ook een hoop andere belangrijke dingen doen in ons land, zoals woningen bouwen. Het is dan slim om in kaart te brengen welke ruimte we in de toekomst nodig hebben voor dijkversterkingen. Op die manier voorkom je dat we nú investeren in een bouwwerk op een bepaalde plek, maar dat we dit in de toekomst moeten afbreken omdat die ruimte nodig is voor een dijkversterking.”

Het Rijk, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW)  hebben daarom afspraken gemaakt over de reservering voor de primaire waterkeringen (dijken en duinen).

De waterschappen

Veel waterschappen hebben in het verleden ruimte gereserveerd voor toekomstige dijkversterkingen. Dit hebben zij gedaan door reserveringszones (zogeheten profielen van vrije ruimte) vast te leggen. De nieuwe afspraken moeten ervoor zorgen dat de reserveringszones worden geactualiseerd in het licht van de nieuwste inzichten. Ook zorgen de afspraken ervoor dat in alle delen van het land wordt gewerkt met eenduidige definities, met ruimte voor gebiedsgerichte kenmerken en aanpak. 

Provincies en gemeenten

De ruimte in Nederland is schaars en we kennen vele opgaven die ruimte claimen, zoals woningbouw, wegenbouw, natuur en water.  En Nederland is zeker op het efficiënt en effectief gebruikmakend van de beschikbare ruimte innovatief. Door samen een zorgvuldige en integrale afweging te maken over de benodigde ruimte en toedeling van functies kunnen we binnen de reserveringszones met elkaar afspreken wat nog mogelijk is aan andere tijdelijke ruimtelijke ontwikkelingen zonder dat hierdoor plekken die veel later nodig zijn decennia ongebruikt blijven.  Regionale gebiedskenmerken vragen lokale/regionale uitwerking. In het ruimtelijk beleid en ruimtelijke instrumenten van provincies en van gemeenten is het van belang om te verwijzen naar de profielen van vrije ruimte. Dit is belangrijk voor de afwegingen die provincies en gemeenten moeten maken.

De komende jaren gaan Rijkswaterstaat, waterschappen, provincies en gemeenten de afspraken concretiseren en implementeren in het omgevingsbeleid om regionaal te bepalen op welke plekken er ruimte beschikbaar moet blijven voor bijvoorbeeld hogere en bredere dijken.

Deel dit via:
FacebookTwitterLinkedIn