Waterkwantiteit

Het waterkwantiteitsbeheer gaat over de zorg voor het op peil houden en aan- en afvoeren van het oppervlaktewater. Dit beheer wordt afgestemd op de eisen die de aanwezige functies in het gebied (wonen, landbouw, natuur) stellen. Inzet van de waterschappen is de zorg voor het juiste waterpeil en het voorkomen van te veel water (wateroverlast) of te weinig water (watertekort).

De waterschappen zijn, samen met Rijkswaterstaat, de waterbeheerders in Nederland. Zij moeten ervoor zorgen dat er voldoende en schoon water is en dat Nederland beschermd is tegen overstromingen. Rijkswaterstaat focust daarbij op het beheer van grote wateren zoals meren en rivieren. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor de regionale wateren zoals beken, sloten en kanalen. Daarnaast zijn de waterschappen verantwoordelijk voor de zuivering van rioolwater.

Grondwater

Als waterbeheerder van de regionale watersystemen zijn de waterschappen medeverantwoordelijk voor het grondwaterbeheer en streven zij naar een goede grondwaterbalans. Zoet grondwater van goede kwaliteit is beperkt beschikbaar. Verschillende partijen maken hier gebruik van, zoals drinkwaterbedrijven, industrie en landbouw. Het is daarom belangrijk dat er voldoende grondwater is.

Droogte

In een periode van droogte moeten de waterschappen als waterbeheerders zorgen voor zoveel mogelijk zoet water. Dat doen ze door water vast te houden en te bufferen en het beschikbare water optimaal te verdelen.

Wanneer de droogte lang aanhoudt en er sprake is van een zoetwatertekort, wordt aan de hand van de verdringingsreeks bepaald hoe we het water verdelen. De verdringingsreeks is vastgelegd in de Waterwet en bepaalt hoe het schaarse zoete water wordt verdeeld over de watergebruikers, zoals landbouw, natuur, scheepvaart en drinkwaterbedrijven. Bij de verdeling wordt gekeken naar onomkeerbare en onherstelbare schade en primaire levensbehoeften.

Water in ruimtelijke ordening

Hoeveel water beschikbaar is vormt ook een belangrijke randvoorwaarde bij de ruimtelijke inrichting, bijvoorbeeld bij locatiekeuze voor woningbouw of voor de keuze voor bepaalde teelten in de landbouw. Waterschappen zetten hun expertise in bij de beslissingen over ruimtelijke ordening. Daarvoor is het wel van belang dat ze in een vroeg stadium betrokken zijn bij het opstellen van ruimtelijke plannen en besluiten.

Wat doet de Unie van Waterschappen?

Het waterkwantiteitsbeheer van de waterschappen is per definitie regionaal maatwerk, afgestemd op de eigenschappen en functies van een gebied. De Unie van Waterschappen werkt mee aan de landelijke strategie en kaders vanuit het Deltaprogramma, het Nationaal Waterprogramma en de Nationale Omgevingsvisie. Ook neemt de Unie deel aan de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling bij (dreigende) watertekorten.


Medewerkers bij dit thema

Bestuurslid
Beleidsadviseur Waterbeleid Bodem
Beleidsadviseur water en klimaat
Communicatieadviseur