Voorrangspositie waterveiligheid
Eind 2022 zegde LNV toe om te kijken naar een voorrangspositie voor waterveiligheid en de Kaderrichtlijn Water (KRW) als er depositieruime voorhanden is. Inmiddels is onder meer gebleken dat zelfs met het volledig elimineren van de stikstofuitstoot van de totale veestapel, er de komende jaren nog steeds sprake is van te veel stikstof in de Natura 2000-gebieden. Voorlopig zal er dus geen stikstofruimte zijn.
Vrijstelling vergunningsplicht
Door het gebrek aan stikstofruimte komt de uitvoering van de wettelijke opgaven van waterkwaliteit (en dus de KRW) en waterveiligheid (en het Hoogwaterbeschermingsprogramma) in gevaar. Waterschappen hebben hier grote zorgen over. Het gaat immers om opgaven die essentieel zijn voor de leefbaarheid en veiligheid in ons land. Waterschappen vragen om een vrijstelling van de vergunningplicht voor waterveiligheids- en waterkwaliteitsopgaven.
Financiering versnellingsmaatregelen
De noodzaak om aan de slag te gaan met het watersysteem is groot. Boeren en natuurbeheerders worden steeds vaker geconfronteerd met extreme omstandigheden en natuurdoelen staan onder druk. Waterschappen hebben maatregelen op de plank liggen om hydrologieherstel voor de landbouw te koppelen aan de door provincies ingediende maatregelpakketten voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Ook de concentraties stikstof en nitraat zijn in veel (grond)watersystemen nog te veel hoog. Dit vraagt om een snelle start met de gebiedsgerichte aanpak, om de doelen dichterbij te brengen en het risico op schade te verminderen.
Maatregelen koppelen
De gebiedsgerichte aanpak biedt provincies en waterschappen de mogelijkheid om maatregelen te koppelen. Waterschappen hebben hiervoor financiering klaarstaan. Deze koppeling lukt alleen als de gebiedsprocessen gestart worden en hiervoor budget beschikbaar komt. Dit is niet alleen cruciaal voor het halen van de KRW-doelen, maar vooral om de risico’s van weersextremen terug te dringen.
Nutriënten-verontreinigde gebieden
De waterkwaliteit is de afgelopen decennia flink verbeterd, maar de verbetering stagneert. Meststoffen, zoals nitraat en fosfor, zorgen nog altijd voor een flinke druk op de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater. Meer maatregelen zijn nodig. Met de aanwijzing van nutriënten-verontreinigde gebieden en maatregelen gericht op nitraat geeft de minister van LNV hier deels invulling aan.
Landsbreed en gebiedsspecifiek
Doordat de maatregel voor aanzienlijke gebied wordt bepaald, kan die ook agrariërs treffen die al positief bijdragen aan waterkwaliteit. De aanwijzing van nutriënt-verontreinigde gebieden kan zo het draagvlak onder agrariërs voor deelname aan gebiedsprocessen en andere waterkwaliteitsmaatregelen verminderen. Waterschappen hebben deze zorgen aan de minister gemeld. Een effectieve aanpak vraagt om een combinatie van goed onderbouwde, stimulerende maatregelen, die zowel landsbreed als gebiedsspecifiek zijn. Juist met meer onderlinge samenhang werken we succesvol aan schoner en gezonder water.
