Sluipmoordenaar
Expert Maarten Kuiper van onderzoeks-, ontwerp- en adviesbureau Aveco de Bondt bracht de waterschapsbestuurders op vlieghoogte rond funderingsproblematiek en wateroverlast door grondwater. Uit zijn presentatie bleek dat grondwater steeds problematischer wordt en alles raakt. “Funderingsproblematiek is een sluipmoordenaar en vraagt om maatwerk. Als we niets doen om erger te voorkomen kijken we aan tegen 22 miljard euro te vermijden kosten.”
Water en bodem sturend: tussen droom en daad
Voorkomen is met zulke schadeposten in het verschiet beter dan herstellen, stelt René Vrugt, directeur Water en Bodem bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Hij bepleitte dat met de toepassing van het principe ‘water en bodem sturend’ problemen in de toekomst zoveel mogelijk kunnen worden vermeden. “Als water en bodem sturend zijn in ruimtelijke beslissingen, kunnen we slechte keuzes voorkomen.”
In de zaal is er algehele overeenstemming dat water en bodem sturend moeten worden in de ruimte, maar er komen veel praktijkvoorbeelden voorbij waaruit blijkt dat de realiteit vaak weerbarstig is. Vanuit het oogpunt van financiën en snelheid kiezen ontwikkelaars hierdoor toch vaak voor de makkelijkste weg.
Er blijkt een wereld tussen droom en daad te zitten, zoals een van de aanwezigen aangaf. Een van de suggesties uit de zaal om ervoor te zorgen dat het waterbelang beter wordt gehoord, is meer zeggenschap. Bijvoorbeeld dat gemeenten voor hun waterhuishoudingsplan verplicht goedkeuring van het waterschap moeten krijgen. Dat voorkomt dat een waterrobuuste inrichting het toch weer aflegt tegen andere overwegingen. Waterschappen hebben zelf ook het nodige in handen, zo klonk het. “Zet de waterschapsverordening in, toon lef en neem verantwoordelijkheid.”
Transparantie met een waterlabel
In een volgend onderdeel besprak Jan Kadijk van de Dutch Green Building Council de lopende initiatieven voor een waterlabel voor woningen en gebouwen. Waterschappen kunnen met hun gebiedskennis bijdragen aan zo’n label. De aanwezigen zagen de potentie op het gebied van bewustwording en gedragsverandering, maar zien ook praktische bezwaren. Wat doet een label bijvoorbeeld met de waarde van de woning? Wel was er veel lof over het feit dat private partijen de stap naar voren zetten en een verandering teweeg kunnen brengen die bijdraagt aan de publieke zaak: de zorg voor een toekomstbestendig Nederland.
Signaleren, agenderen, escaleren
Deltacommissaris Co Verdaas hield het slotpleidooi. Hij nodigde de waterschappen uit om vanuit de samenhang te redeneren en vanuit hun kerntaak de positie van waterexpert in te nemen, inclusief regie op het grondwaterbeheer. Als rolvaste en allesomvattende waterexpert ziet hij drie taken voor de waterschappen: signaleren, agenderen en escaleren. Verdaas kan op bijval uit de zaal rekenen, maar hier en daar ook op tegengas. Zo klinkt er: “Geen extra taken zonder knaken” en “wat houdt regie in?” Toch lijkt iedereen zich er wel in te kunnen vinden dat het waterschap de aangewezen partij is voor deze taak. “Dat je op een verzoek uit de omgeving reageert en anticipeert, wil nog niet zeggen dat je de volledige verantwoordelijkheid draagt.”
De Steenwegsessie Verzakkingen en Natte voeten werd georganiseerd in aanloop naar de publicatie van een rapport van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur over funderingsproblematiek. De publicatie verschijnt donderdag 29 februari. De waterschappen beraden zich op hun positie en standpunt rond het voorkomen van funderingsschade.
> Bekijk de PowerPointpresentatie van Jan Kadijk over het klimaatlabel voor woningen en gebouwen
