Adviesrapport Taskforce Herijking afvalstoffen 2019

10 september 2019


> Download deze publicatie

De wereldbevolking neemt toe en daarmee ook de vraag naar grondstoffen. De grondstoffenvoorraad die de aarde ons te bieden heeft is beperkt. Wij zullen als wereldbevolking zuinig moeten zijn op de bronnen en slim moeten omgaan met de grondstoffen. Een methode daarvoor is het steeds weer opnieuw en efficiënt gebruiken van
producten en grondstoffen, oftewel: “circulaire economie”.

Wereldwijd heeft men hier aandacht voor. Ook in Nederland werken bedrijven en overheden steeds meer circulair. Men probeert zoveel mogelijk alle stromen die vrijkomen bij productieprocessen te gebruiken om verspilling te voorkomen; producten en materialen worden steeds vaker hergebruikt.

Bij het circulair inzetten van producten en materialen lopen overheden en bedrijven aan tegen afvalwet- en regelgeving en de uitvoering daarvan. Deze kent zijn oorsprong in de jaren 70, in de tijd dat afval een probleem werd. Men ging toen nog uit van de lineaire gedachte dat een product een afvalstof zou worden. Binnen Europa is de Kaderrichtlijn afvalstoffen van toepassing die door de lidstaten wordt geïmplementeerd in nationale wetgeving. Deze richtlijn is nadat deze voor het eerst in werking trad, van de lineaire gedachte opgeschoven richting recycling en nu bij de laatste wijziging is de circulaire gedachte toegevoegd. Toch kan nog niet gezegd worden dat de Kaderrichtlijn geheel uitgaat van circulariteit.

De problemen waar overheden en bedrijven tegenaan lopen in afvalwet- en regelgeving en de uitvoering zijn door het Rijk erkend en er zijn in de afgelopen jaren al verschillende programma’s opgestart en adviezen uitgebracht om te zorgen dat belemmeringen weggenomen worden om circulair gebruik van producten en materialen te bevorderen.
Er zijn oplossingen bedacht en belemmeringen weggenomen, maar het heeft blijkens de transitie-agenda’s nog steeds niet geleid tot het gewenste resultaat. Bedrijven ervaren rechtsonzekerheid en gebrek aan een gelijk speelveld als gevolg van de ruimte die de definitie van afvalstof biedt. De 5 transitie-agenda’s hebben het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) gevraagd een Taskforce in te stellen om een advies uit te brengen over
hoe de belemmeringen weg te nemen, die door overheden en bedrijven worden ervaren in afvalwet- en regelgeving en de uitvoering daarvan, bij het streven naar een circulaire economie.

De ‘Taskforce herijking afvalstoffen’ is in augustus 2018 met deze opdracht aan de slag gegaan. Er zijn interviews gehouden en de Taskforce heeft zich verdiept in de afvalwet-en regelgeving, de uitvoering en de programma’s en adviezen die haar opdracht raken. De Taskforce bestond uit vertegenwoordigers van de Unie van waterschappen,
Omgevingsdienst NL, IPO/VNG, VNO-NCW en ILT en besprak haar bevindingen met een klankbordgroep bestaande uit ongeveer 50 vertegenwoordigers van overheden en van brancheorganisaties van bedrijven.

In dit rapport zet de Taskforce uiteen wat de wettelijke kaders zijn, hoe de uitvoering is geregeld, wat de belemmeringen zijn en geeft een aanzet tot oplossingen voor de beschreven belemmeringen.

In de bijlage is een compilatie opgenomen van de bij de Taskforce ingebrachte belemmeringen en de mogelijke oplossingsrichtingen. Enkele overstijgende thema’s zijn in deel 4 opgenomen. Belangrijke constatering is dat de belemmeringen voor een klein deel zitten in wet- en regelgeving, maar voor het grootste deel in de uitvoering daarvan. Regels worden vaak niet op dezelfde wijze geïnterpreteerd, experimenteren met nieuwe productieprocessen is soms lastig. De Taskforce ziet dat daardoor initiatieven kleinschalig blijven, terwijl nu de stap gemaakt moet worden naar meer en omvangrijkere innovatieve processen. ‘Nederland circulair in 2050’ lijkt nog ver weg, maar om over 31 jaar echt circulair te zijn, zijn nog wel stappen nodig. Het gaat er nu om concrete acties met doelen te
formuleren, waaraan alle deelnemers ook gehouden worden.

Deel dit via:
FacebookTwitterLinkedIn