Wat maakt innovatie zo belangrijk voor de watersector?
Nijhof: “Ik zie daarin een drievoudig belang. Ten eerste staan we voor nieuwe waterbeheeruitdagingen om onze reputatie als best beschermde delta en beste drinkwaterleverancier overeind te houden: de klimaatverandering, de veranderende samenleving en de hoge verwachtingen ten aanzien van de dienstbaarheid van de sector. Met zulke uitdagingen is innovatie een must. We kunnen niet op dezelfde manier doorgaan.”
“Ten tweede heeft de publieke sector niet per definitie de neiging tot innoveren: er is geen concurrentie die vernieuwing noodzakelijk maakt. Innoveren helpt om scherp te blijven en optimaal gebruik te maken van nieuwe kennis, technologieën, denkbeelden en paradigma’s. Ten slotte kan de watersector als grote opdrachtgever de markt stimuleren en helpen innoveren.”
Waarom is het belangrijk voor de watersector om innovatie te stimuleren en te belonen?
“Wat nodig is, is het erkennen en belonen van innovatie. Daarvoor is een innovatieprijs een belangrijk middel. Hiermee zetten we organisaties in het zonnetje die het aandurven om te experimenteren. Zo creëren we positieve aandacht voor vernieuwing.”
Hoe helpen uw achtergrond en ervaring in de watersector bij het beoordelen van inzendingen?
“Ik breng een veelzijdige achtergrond mee, met ervaring in het ingenieursbedrijfsleven, bij de overheid en bij een kennisinstelling. En mijn betrokkenheid bij leefomgevingsbeleid heeft mijn inzicht in innovatie verdiept. Ik merk dat inventieve geesten met goede ideeën helaas nog te vaak worden tegengehouden door praktische obstakels. Om ruimte in het beleid te creëren, is het noodzakelijk een dialoog te organiseren tussen marktpartijen, beleid en kennisorganisaties zoals KWR, Deltares en WENR (Wageningen Environmental Research). Uit ervaring ken ik het belang van samenwerking tussen slimme koppen, technologie, beleid, normen en risicoverdeling. Daarom is het voor een succesvolle innovatie cruciaal om de urgentie te initiëren, risico’s te bespreken en de samenleving te betrekken.”
Zijn dat ook de aspecten waar u op let bij het beoordelen van de inzendingen?
“We toetsen iedere inzending op vooraf vastgestelde criteria. Aan de hand daarvan gaan we met elkaar in gesprek; het resultaat is een optelsom van de scores en individuele meningen. Ik let op een aantal dingen bij het boordelen, zoals de vraag: is het inventief? We kijken ook altijd naar de impact op de sector en hoe het de samenleving vooruit kan helpen. Een klein idee heeft soms een geweldige impact. En het moet natuurlijk uitvoerbaar zijn. We kijken dus ook naar het realiteitsgehalte.”
Wat zijn de meest urgente uitdagingen in de watersector op dit moment?
“De watersector staat voor aanzienlijke uitdagingen, vooral op het gebied van klimaatverandering. De leefbaarheid van ons land is afhankelijk van een goed functionerend systeem. Daarom beheren we het water zo nauwkeurig als een Zwitsers zakhorloge. De toenemende onzekerheid, met variaties in droogte en zware buien, vormt een groeiende uitdaging. Dat vraagt van ons om kritisch na te denken over hoe we de belofte van veilig wonen en voldoende water voor de gebruiksfuncties kunnen nakomen. De technische vraagstukken, risico’s en financierbaarheid zijn daarin cruciaal. En als sector is bewustzijn nodig van de toenemende impact op de ruimtelijke ordening. Daarnaast denk ik dat we met een aanvalsplan moeten komen om de waterkwaliteit te optimaliseren.”
Hoe kan innovatie hieraan bijdragen?
“Door innovatie reflecteren we op bestaande werkwijzen en denken we proactief na over veranderingen in waterbeheer. Zeker op het gebied van waterkwaliteit zie ik veel ruimte voor technologische vernieuwing en preventie, bijvoorbeeld rond nieuwe verontreinigende stoffen. Ik denk dat ons nog veel te doen staat op het raakvlak van waterkwaliteit en waterbeheer.”
Naast Nijhof bestaat de jury uit Merle de Kreuk (hoogleraar waterkwaliteit aan de TU Delft), Katja Portegies (directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat), Lidwin van Velden (CEO bij de Nederlandse Waterschapsbank), Cees Buisman (wetenschappelijk directeur bij Wetsus) en Katheleen Poels (hoofd adviesgroep watermanagement bij Royal HaskoningDHV). Binnenkort stellen zij zich uitgebreid voor.
