De Klimaatmonitor Waterschappen brengt ieder jaar de voortgang van de geboekte resultaten voor klimaat en duurzaamheid bij de waterschappen in beeld. Ten opzichte van vorig jaar is de hoeveelheid energie die de waterschappen met zonnepanelen hebben opgewekt opnieuw flink toegenomen. Er is 79 miljoen kWh opgewekt, dat is een stijging van 81 procent. Ook significant is de ruim 18 miljoen Nm3 (normaal kubieke meter) groen gas dat de waterschappen aan het gasnet hebben geleverd.
Energieneutraliteit binnen bereik
De waterschappen zijn goed op weg naar energieneutraliteit: ze waren in 2021 voor 65,9 procent energieneutraal. Ze produceren zonne-energie en biogas door slibvergisting op de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Daarnaast wekken ze ook elektriciteit op met windturbines. Doelstelling is om in 2025 100 procent energieneutraal te zijn. Op basis van de gerapporteerde geplande projecten en maatregelen lijkt dit percentage in 2025 boven de 100% uit te gaan komen. Deze prognose heeft nog wel een behoorlijke onzekerheidsmarge.
Grond ter beschikking voor derden
Naast het verduurzamen van de eigen bedrijfsvoering, stellen waterschappen ook grond ter beschikking aan derden. De opwekking van duurzame energie door het beschikbaar stellen van middelen aan derden was in 2021 gelijk aan 9,3 procent van het energieverbruik van alle waterschappen.
Energieverbruik omhoog
Minder goed gaat het met het beperken van het energieverbruik door waterschappen. Dat komt omdat er bij de productie van groen gas is veel energie nodig is en het energieverbruik op de rioolwaterzuiveringen stijgt. Daarnaast zijn er steeds strengere zuiveringseisen. En ook de toename van de bevolking en de impact van klimaatverandering doen het energieverbruik stijgen. Het energieverbruik over 2021 is met anderhalf procent toegenomen.
Toename CO2-uitstoot
De gerapporteerde CO2-equivalenten emissie in 2021 bedraagt 1.100.783 ton CO2-equivalenten. Dit komt overeen met de CO2-uitstoot van bijna 140 duizend huishoudens. Dit is een flinke toename ten opzichte van vorig jaar. Dat komt omdat methaan- en lachgasemissies op rioolwaterzuiveringen nu in de Klimaatmonitor zijn opgenomen. En door de duurzame elektriciteit afkomstig uit Europa, die nu wordt doorgerekend met de emissiefactor van grijze stroom. De waterschappen werken aan plannen en maatregelen om de emissie van lachgas en methaan te reduceren. 12 waterschappen kochten in 2021 (deels) duurzame elektriciteit uit Nederland in, in plaats van uit Europa. Dit aantal zal de komende jaren stijgen.
Circulaire waterschappen
In 2021 is gestart met het uitvragen van de impact en duurzaamheidswinst van de projecten in het Hoogwaterbeschermingsprogramma. De gehanteerde methodiek, de opgehaalde data en de conclusies die daaruit voortkomen, worden onderdeel van de Klimaatmonitor Waterschappen. Al 41 procent van de waterschappen heeft één of meerdere projecten waarbij men inzicht heeft in de milieu-impact van ingekochte grondstoffen, materialen en producten. Ook is er een aanzienlijke stijging ten opzichte van 2020 in het gebruik van één van de instrumenten uit de Aanpak Duurzaam GWW (Grond-, Weg- en Waterbouw). Vooral de inzet van de CO2-Prestatieladder is toegenomen.
Toegankelijker
De Klimaatmonitor Waterschappen heeft een aangepaste opmaak gekregen. Zo is de informatie beter van een scherm te lezen en er kan makkelijker door de informatie genavigeerd worden. Net als vorig jaar worden de belangrijkste indicatoren en cijfers opgenomen in het WAVES-dashboard en de bijbehorende databank. Het Waterschap Analyse- en Verbetersysteem (WAVES) brengt de voortgang van het werk van de waterschappen in beeld. De gegevens over 2021 zijn vanaf 4 oktober beschikbaar.
> Klimaatmonitor Waterschappen
> WAVES dashboard (gegevens 2021 beschikbaar op 4 oktober)
