Onderzoek: gevolgen van afschaffing derogatie op waterkwaliteit

22 juni 2023

STOWA heeft initiatief genomen tot het maken van een inventarisatie over de mogelijke gevolgen van de afschaffing van derogatie op de waterkwaliteit. Vanaf 1 januari 2023 is de nieuwe derogatiebeschikking van kracht. Hierin wordt de uitzondering voor Nederland op de maximale mestgift tot 2026 afgebouwd. Het besluit moet ertoe leiden dat de belasting van het (grond) water met stikstof en fosfaat daalt.

Via de derogatiebeschikking zijn nieuwe maatregelen geïntroduceerd waaronder het afschaffen van derogatie, lagere gebruiksnormen voor het toedienen van mest, de verplichting van bufferzones en extensivering van bouwplannen. Het effect op de waterkwaliteit zal sterk samenhangen met de manier waarop agrariërs de maatregelen implementeren.

Rol van waterschappen

Het rechtstreekse handelingsperspectief van waterschappen om negatieve gevolgen van de derogatiebeschikking te beperken of te voorkomen is klein. Toch heeft het waterschap een belangrijke rol als samenwerkende partner in gebiedsprocessen. Om de negatieve effecten van de maatregelen uit de derogatiebeschikking te voorkomen, is het onder meer belangrijk om de kennisoverdracht te versterken naar de agrarische sector rondom de implementatie van de Goede Landbouwpraktijk en de Goede Ecologische Praktijk voor onderhoud van oevers en teeltvrije zones. Ook kan de inzet van eigen maatregelen voor verbetering van de waterkwaliteit waar nodig aangepast of versneld worden, gegeven de veranderende beleidscontext van het Nationaal Programma Landelijk Gebied.

Rol van agrariërs

De maatregelen uit de derogatiebeschikking hebben grote invloed op het functioneren van landbouwbedrijven. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het mogelijk is om de negatieve effecten zo te beperken dat ook de waterkwaliteit verbetert. Hiervoor zijn meerdere maatregelen inzetbaar zoals het sturen op een lager stikstofbodemoverschot, een goed slootkantbeheer, en inzet op de goede landbouwpraktijk voor bodembeheer en bemesting. De daadwerkelijke risico’s voor de waterkwaliteit hangen daarom samen met de manier waarop de agrarische sector om zal gaan met de maatregelen vanuit de derogatiebeschikking.

> Brochure: Wat betekent de afbouw van de derogatie voor de waterkwaliteit?

> Volledige STOWA rapport over gevolgen afbouw van de derogatie voor de waterkwaliteit

Deel dit via:
FacebookTwitterLinkedIn