Categorie: Klimaat

Waterschappen: meer geld en aandacht voor klimaatadaptatie

17 november 2021

Voor het wetgevingsoverleg Water van de Tweede Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat van 22 november vragen de waterschappen meer aandacht voor klimaatadaptatie. Ook delen ze hun zorgen over de huidige waterkwaliteitsaanpak. Daarnaast vragen de waterschappen de Kamerleden om de minister aan te sporen een besluit te nemen over het belastingstelsel van de waterschappen.



Op 22 november komt de commissie voor Infrastructuur en Waterstaat samen om de wateronderwerpen van de begroting IenW te bespreken.

Meer aandacht en geld nodig voor klimaatadaptatie

De waterschappen vragen allereerst meer aandacht voor klimaatadaptatie. Zij roepen op tot een versnelde aanpak voor klimaatadaptatie en structurele financiering voor het opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering. Als die versnelling uitblijft, kan de potentiële schade door wateroverlast, hitte en droogte oplopen tot 174 miljoen euro in 2050.

Zorgen over waterkwaliteitsaanpak

De waterschappen vragen ook aandacht voor de waterkwaliteit. In landbouwgebieden is de kwaliteit van het oppervlaktewater nog onvoldoende om in 2027 de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water te halen. Ook voldoet Nederland niet aan de voorschriften van de Europese Nitraatrichtlijn. De waterschappen zijn daar bezorgd over. Om in 2027 de doelen van de Kaderrichtlijn Water en de Nitraatrichtlijn te halen, is een aanvullend maatregelenpakket nodig.

Meer inzicht in PFAS-lozingen

Ook PFAS heeft invloed op de waterkwaliteit. Uit onderzoek naar PFAS op de rioolwaterzuiveringen blijkt dat er via indirecte lozingen PFAS op de zuiveringen terecht komt. De inzet van de Omgevingsdiensten is nodig om inzicht te krijgen in waar die PFAS vandaag komt. Ook moeten de diensten voorkomen dat PFAS via lozingen op de zuiveringen terecht komt. Ze moeten dus voldoende middelen krijgen om hun taak goed uit te kunnen voeren.

Keuzes nodig over belastingstelsel

Tot slot vragen de waterschappen aandacht voor de aanpassing van het belastingstelsel van de waterschappen. In december 2020 hebben de waterschappen een voorstel voor de aanpassing van dat stelsel aangeboden aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Dit voorstel zorgt er onder meer voor dat er voor alle belastingbetalers een gelijkmatige tariefontwikkeling ontstaat. Op één onderdeel van de voorstellen heeft een stakeholder, VNO-NCW, kritiek. Hierdoor loopt het hele proces vertraging op. De waterschappen vragen de minister daarom om keuzes te maken over het vervolgtraject.

Lees hier de hele inbreng

Wetgevingsoverleg Water

Potentieel meer dan 100 miljard schade door weersextremen

15 november 2021

De Unie van Waterschappen roept in aanloop van het Wetgevingsoverleg Water in de Tweede Kamer op tot een versnelde aanpak voor klimaatadaptatie en structurele financiering voor het opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering.



“Wanneer we de aanpak niet versnellen, kijken we aan tegen een potentiële schade door wateroverlast, hitte en droogte tot 174 miljard euro voor voornamelijk particulieren in 2050”, waarschuwt Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen.

Klimaatadaptatie is topprioriteit

Van der Sande: “Het demissionaire kabinet heeft met de 7 miljard euro voor verduurzaming laten zien zich in te kunnen én willen zetten op een klimaataanpak. Het aanpakken van verdere temperatuurstijging is belangrijk. Maar we hebben nu al dagelijks te maken met de gevolgen van klimaatverandering. We moeten daarom niet vergeten te investeren in het beter opvangen van die gevolgen, zoals wateroverlast en droogte. Ook klimaatadaptatie vraagt extra inzet en middelen van het Rijk en moet topprioriteit zijn het nieuwe regeerakkoord.”

Extreem weer

Demissionair minister Barbara Visser van Infrastructuur en Waterstaat stelde al eerder ruim 2 miljard euro nodig te hebben voor het beheer en onderhoud van de infrastructuur in Nederland. De waterschappen benadrukken dat een vergelijkbare investering nodig is voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland. “De wateroverlast in Limburg, Noord-Holland en Friesland van afgelopen zomer laten zien dat extreem weer vandaag de dag al voor problemen zorgt”, licht Rogier van der Sande toe.

Iedereen vol aan de bak

Volgens de klimaatschadeschatter kan de schade door wateroverlast, hitte en droogte in bebouwd gebied in Nederland oplopen tot 174 miljard euro in 2050. Van der Sande: “Als regionale waterbeheerders ervaren de waterschappen deze problemen het eerst. Daarom investeren we ook jaarlijks 1,8 miljard euro in het klimaatbestendig maken van Nederland. Dat doen we door bijvoorbeeld dijken te versterken, regenwaterbuffers aan te leggen en zoet water vast te houden. Toenemende hoosbuien en droogte betekenen niet alleen meer werk voor de waterschappen, maar ook voor het Rijk, de provincies en gemeenten. Iedereen moet vol aan de bak, zodat we ons versneld kunnen aanpassen aan de verandering. De tijd dat we water, land en bodem naar onze hand konden zetten is voorbij. Daarom is die structurele financiering nu nodig.”

Tweede Kamer bevraagt betrokkenen watercrisis Limburg

11 november 2021

Op 11 november werden tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over de overstromingen in Zuid-Nederland van afgelopen zomer diverse invalshoeken van deze ingrijpende gebeurtenis belicht. De Commissie IenW van de Tweede Kamer organiseerde de rondetafel om inzicht te krijgen in de vele aspecten van de wateroverlast.

hoogwater

Tijdens het rondetafelgesprek vertelde een boerin en een horecaondernemer hoe zij getroffen zijn door de overstromingen. Ook werd er ingegaan op de schadeafhandeling door het Verbond van Verzekeraars en kwam een hoogleraar Verzekeringsrecht aan het woord.

Meer aandacht voor klimaatadaptatie

In het deel over de bestuurlijke aanpak bracht Josette van Wersch, dagelijks bestuurslid van waterschap Limburg, naar voren dat de watersnood van een ongekende omvang was. Aanvullende maatregelen zijn daarom nodig. Ze pleitte hierbij voor meer ruimte voor de beken. Van Wersch ziet dat het Rijk inzet op klimaatmitigatie, waar pas over jaren de effecten zichtbaar van zijn. Terwijl we nu al geconfronteerd worden met de gevolgen van klimaatverandering. “Er moet meer aandacht komen voor klimaatadaptatie. Limburg is een dalenlandschap, dus we moeten ook kijken naar anders bouwen,” aldus Van Wersch.

Ruimte voor de beken

Kamerlid Tjeerd de Groot (D66) stelde het waterschap een vraag over de uitbreiding van het Hoogwaterbeschermingsprogramma voor de beken. Van Wersch antwoordde dat dat nog uitgewerkt moet worden en dat de kosten daarvan nog niet bekend zijn. “We kijken voor de kosten naar het Rijk en naar Europa,” zei ze. Ook PvdA-Kamerlid Ploumen vroeg naar de kosten van de versnelling van de plannen om Limburg veilig te krijgen.

Werken met natuurlijke processen

Het laatste deel van het gesprek ging over watermanagement. Een hoogleraar waterbouwkunde, een bioloog en een specialist rivierbeheer deelden hun visie op de wateroverlast. Deltacommissaris Peter Glas benadrukte dat het essentieel is om de weerbaarheid tegen weersextremen te verhogen. Niet vechten tegen het water maar werken met de natuurlijke processen. Hierbij benadrukte de deltacommissaris dat soortgelijke wateroverlast ook buiten Limburg gebeurt. “Extreme hoosbuien kunnen overal vallen,” aldus Glas.

Deltacongres: Water- en bodem sturend voor de ruimtelijke inrichting

De elfde van de elfde: niet alleen de start van het carnaval, maar ook de dag van het Deltacongres in carnavalsprovincie Limburg. Een congres waarbij deelnemers in congrescentrum MECC in Maastricht aanwezig waren, maar ook 1.500 mensen vanuit huis online meededen.



Gastheer Peter Glas, de Deltacommissaris, opende het congres door te stellen dat water het verbindende element is in alle transities die momenteel plaatsvinden, zoals de woningbouw. Water is het verbindende element. Volgens Glas is dat deze zomer door de watercrisis in Limburg duidelijker geworden dan ooit.

Watercrisis

Dat onderschreef Patrick van der Broeck, dijkgraaf van waterschap Limburg. “Voor de mensen in Limburg is de watercrisis nog niet afgelopen. Ze hebben er stress van, de schadevergoedingen zijn nog niet geregeld en waar haal je een aannemer vandaan om je pand te herstellen? Maar ik heb veel respect voor de veerkracht van de mensen.”

Communiceren

Ook demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat, Barbara Visser, haakte aan bij de watercrisis in Limburg. Zij zag tijdens haar bezoek aan de provincie nog veel onzekerheid en angst. “Daarom is het belangrijk dat we extra communiceren dat iedereen met schade dat meldt op een centraal punt.”

Klimaatverandering

Maar de minister keek verder dan alleen Limburg. “De werkelijkheid heeft altijd gelijk”, haalde ze de onlangs overleden klimatoloog Geert Jan van Oldenborgh aan. “Het klimaat verandert. Hoe gaan we daarop acteren? Door het water- en bodem systeem als sturend principe te kiezen. En niet alleen in de ruimtelijke inrichting, maar ook door burgers zelf. Neem het NK Tegelwippen. Daarmee zijn in totaal 23 voetbalvelden onttegeld.”

Scenario’s

Als Nederland krijgen we nog veel te doen, zei de minister ook. “We moeten ons voorbereiden op alle mogelijke scenario’s.” Visser benadrukte daarbij dat extra geld beschikbaar moet komen voor klimaatadaptatie. “Ik hoop dat er voor de kerst een nieuwe kabinet is, om samen met u de opgaves aan te pakken!”

Naar elkaar luisteren

In een paneldiscussie kwamen de verschillende belanghebbenden van water aan bod. Hoe zorg je ervoor dat de belangen van landbouw, natuur en bouw goed afgewogen worden? De conclusie was dat we vooral naar elkaar moeten luisteren, elkaars taal moeten leren verstaan en dat moeten worden gedacht in oplossingen. Ook zou er een taskforce moeten komen die alle bestaande kennis bij elkaar brengt.

Deelsessies

Het middagprogramma bestond uit een aantal deelsessies, zoals ‘Pappen en nathouden – Transities in het waterbeheer’, ‘Leren uit het buitenland’ en ‘KNMI Klimaatsignaal ’21 – Ons nieuwe klimaat’.

Lees alle verslagen van de dag in de Delta Nieuwsbrief

Bekijk het hele Deltacongres op YouTube

Waterschappen reageren op Quick Scan stikstofaanpak PBL

Op 9 november heeft het Planbureau van de Leefomgeving (PBL) een Quick Scan van de voorgestelde beleidspakketten van het demissionaire kabinet om de stikstofproblematiek aan te pakken gepresenteerd. Het PBL geeft hierin onder meer aan dat het systeemherstel groter is wanneer tegelijkertijd wordt ingezet op extensivering van de landbouw.



De Unie van Waterschappen benadrukt in een reactie het belang van een robuust landelijk gebied, dat de stikstofaanpak regionaal maatwerk is, en dat een snelle en integrale aanpak inderdaad hard nodig is.

Beleidspakketten

Het PBL is door het kabinet verzocht om het effect van 2 beleidspakketten te analyseren om de stikstofuitstoot uit de landbouw terug te dringen en de natuur te verbeteren. Beide pakketten leiden tot vermindering van het neerslaan van stikstof op de bodem en in het water, de zogenaamde stikstofdepositie.

Afname broeikasgassen

De potentiële natuurverbetering en systeemherstel zijn groter in het pakket dat gericht is op stikstofreductie én extensivering van de landbouw (pakket A). Pakket A gaat ook verdroging tegen én heeft een betere uitwerking op de afname van broeikasgassen, ondanks dat het smallere pakket een grotere vermindering van de veestapel voorstelt. In beide pakketten is de verbetering afhankelijk van het slagen van een aanzienlijke uitvoeringsopgave in korte tijd.

Robuust landelijk gebied

Dirk-Siert Schoonman, bestuurslid Unie van Waterschappen: “Het is goed dat het nadenken over bronmaatregelen zich in deze richting ontwikkelt. Een meer natuurinclusieve veehouderij is belangrijk voor een robuust landelijk gebied, waarmee niet alleen de stikstofuitstoot wordt gereduceerd, maar die ook ten goede komt aan een weerbaar systeem dat weersextremen beter kan opvangen. Hierbij is het belangrijk dat er een lange termijn perspectief is voor de agrariërs om mee te doen aan deze transitie, zoals in pakket A wordt voorgesteld.”

Slim combineren

Het herstel van de natuurlijke systemen vraagt volgens de Unie van Waterschappen om regionaal maatwerk. De waterschappen hebben veel kennis over specifieke gebieden. Ze zijn daarmee sterke partners in de gebiedsgerichte aanpakken die regionaal worden uitgerold om de staat van de natuur te verbeteren. Daarbij zetten de waterschappen in op maatregelen die bijdragen aan natuurherstel en het verminderen van stikstofuitstoot. Die maatregelen zijn slim te combineren zijn met maatregelen die worden genomen in het kader van de waterkwaliteit, het klimaatakkoord, het aanpassen aan weersextremen en verhogen van de ruimtelijke kwaliteit .

Meer over de Quick Scan

Deltacongres in Limburg in teken van aanpassen aan klimaat

8 november 2021

Op 11 november vindt het nationaal Deltacongres plaats voor iedereen die professioneel betrokken is bij de uitvoering van het Deltaprogramma. Het hoofdthema van het congres is: ‘Water als sturend principe’. Als partner van het Deltaprogramma is de Unie van Waterschappen betrokken bij verschillende onderdelen van het congres.



Nederland gaat de komende decennia op de schop. Wat betekent het als water het uitgangspunt vormt? Hoe kunnen we de nieuwe woningen op een veilige en klimaatbestendige manier bouwen? Hoe zorgen we voor voldoende beschikbaar zoetwater en voor welke uitdagingen staan we daarbij? Hoe richten we ons land zo in dat we de weersextremen beter kunnen opvangen? Al deze aspecten komen tijdens het Deltacongres aan bod.

Belang zoetwaterbeschikbaarheid

Tijdens de plenaire opening vertellen inwoners uit Limburg over hun ervaringen met het water. Demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat, Barbara Visser, is aanwezig en geeft een speech. In de Deltafilm belichten de bestuurders van de koepelorganisaties innovaties op het gebied van waterveiligheid, zoetwater en ruimtelijke adaptatie. Rogier van der Sande doet dit namens de Unie van Waterschappen over zoetwaterbeschikbaarheid.

Waterschappen in deelsessies

In de parallelsessies werken verschillende waterschappers mee. Zo werken Els Otterman (hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden) en Cor Beekmans (waterschap Drents Overijsselse Delta) mee aan de sessie ‘Klimaatneutraal en circulair versterken’.

Pappen en nathouden

Verschillende waterschapsprojecten komen voorbij in de sessie ‘Pappen en nathouden: Transities in het waterbeheer’. Jeroen Haan en Bert de Groot (dijkgraaf en dagelijks bestuurslid bij het hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden) praten erover mee.

Leren uit het buitenland

Hein Pieper (dijkgraaf van waterschap Rijn en IJssel) maakt zich in de sessie ‘Leren uit het buitenland’ sterk voor internationale kennisuitwisseling. Hij wordt bijgestaan door Mariska van Rijswijk van waterschap Brabantse Delta en Ellen te Boekhorst van waterschap Limburg.

Watercrisis Limburg

In het plenaire deel en in de parallelsessie ‘Watercrisis Limburg 2021’ wordt met onder meer vertegenwoordigers van waterschap Limburg teruggeblikt op de overstromingen van afgelopen zomer. Besproken wordt welke lessen uit deze watercrisis getrokken kunnen worden.

Het congres vindt dit jaar in hybride vorm (live én online) plaats vanuit het MECC in Maastricht. Aanmelden is niet meer mogelijk.

Meer over het Nationaal Deltacongres 2021

Waterschappen: ‘Watersnood Limburg geen incident, nationale regie nodig’

3 november 2021

Op 2 november hebben waterschap Limburg, de provincie Limburg en verschillende Limburgse gemeenten de Limburgse Propositie Water aangeboden aan demissionair minister Barbara Visser (Infrastructuur en Water) en aan de Tweede Kamer. Hiermee vragen zij aandacht en concrete stappen in het klimaatbestendig maken van Limburg. Dit is een boodschap die de Unie van Waterschappen van harte onderschrijft, voor heel Nederland. De Unie roept het nieuwe kabinet dan ook op met nationale plannen te komen voor het aanpassen aan weersextremen.



In de Limburgse Propositie Water wordt het Rijk uitgenodigd om samen met de regio te werken aan een structurele aanpak en financiering voor klimaatadaptatie om de watersystemen in Limburg klimaatrobuust te maken. De Limburgse overheden vragen het Rijk om samen met de regio een fonds van 1,2 miljard euro te realiseren voor een meerjarig adaptief programma. Hierbij wordt aangestuurd op een versnelling van de huidige geplande maatregelen, waarbij de klimaatbestendige doelen niet pas in 2050 worden gehaald, maar al in 2035.

Klimaatbestendig Nederland

Omdat heel Nederland zich extra moet voorbereiden op de effecten van klimaatverandering, doet de Unie van Waterschappen een dringende oproep richting een nieuw kabinet. Rogier van der Sande, voorzitter Unie van Waterschappen: “De Limburgse propositie is een duidelijke roep om versnelling. Laat de Limburgse watersnood van deze zomer een katalysator zijn voor heel Nederland. De Unie benadrukt dat de weersextremen zich overal in Nederland kunnen voordoen, met verschillende gebiedsafhankelijke gevolgen. Een versnelling van maatregelen moet daarom in heel Nederland plaatsvinden. Structurele financiering is hiervoor nodig.”

Geen ver-van-je-bed-show

Voor de waterschappen is opvangen van de gevolgen van klimaatverandering dagelijkse praktijk. “Met drie ex-treem droge zomers en een zomer vol wateroverlast in het achterhoofd, zien we dat klimaatverandering geen ver-van-je-bed-show is, maar de dagelijkse realiteit. De waterschappen werken hard aan het aanpassen aan het nieuwe klimaat door bijvoorbeeld dijken te versterken, waterbuffers aan te leggen en water beter en langer vast te houden voor droge tijden,” legt Van der Sande uit. “Maar we raken de grenzen aan van wat we binnen het watersysteem kunnen opvangen. We geven dan ook al geruime tijd bij de medeoverheden aan dat er ingrijpende keuzes nodig zijn in de ruimtelijke inrichting om Nederland leefbaar en toekomstbestendig te houden.”

Ruimte voor water

Van der Sande: “Als de overstromingen in Limburg iets laten zien is het wel dat wanneer je water geen ruimte geeft, water ruimte neemt. In de praktijk betekent dit dat klimaatbestendig bouwen de norm moet worden, de waterbeheerder vanaf het allereerste idee voor ruimtelijke plannen wordt betrokken en een bepalende stem heeft over bijvoorbeeld de locatiekeuze. Om dit voor elkaar te krijgen is nu meer Rijksregie nodig en daarom hoort aanpassen aan het nieuwe klimaat hoog op de agenda bij de kabinetsformatie.”

Staat van Ons Water 2021: Weerbaar blijven tegen overstromingen en zeespiegelstijging

20 mei 2022

In 2021 kwamen de gevolgen van klimaatverandering heel duidelijk naar voren. Na 3 jaren met extreem hete zomers en langdurige droogte waren de temperaturen vrij normaal, maar kregen we te maken met extreme neerslag. Dat leidde in juni en juli 2021 tot grote wateroverlast in Friesland en Noord-Holland, en tot overstromingen in Limburg, Duitsland, België en Luxemburg. Dat staat in de Staat van Ons Water 2021.



De Staat van Ons Water is de rapportage waarmee de minister van Infrastructuur en Waterstaat elk jaar in mei de Tweede Kamer informeert over de ontwikkelingen in het waterbeleid. Het rapport over 2021 is deze week gepubliceerd.

Water en klimaat

In 2021 hebben de waterschappen en de Deltacommissaris zich hard gemaakt voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland. Ze adviseerden het nieuwe kabinet onder meer water en bodem leidend te laten zijn voor ruimtelijke plannen. Het kabinet nam dit advies over in het coalitieakkoord. De noodzaak hiervoor werd in de zomermaanden van 2021 met overstromingen en hoogwater door extreme regenval goed zichtbaar.

Impulsregeling Klimaatadaptatie

Om ons aan te passen aan het steeds vaker voorkomende extreme weer is de impulsregeling Klimaatadaptatie ook in 2021 van kracht geworden. Het Rijk financierde 49 miljoen euro mee aan projecten die Nederland weerbaarder moeten maken tegen de klimaatverandering. Daarnaast doet het kennisprogramma Zeespiegelstijging onderzoek naar wat de gevolgen van zeespiegelstijging voor Nederland zijn.

Wat doen de waterschappen?

De waterschappen vinden dat er genoeg geld moet zijn om Nederland tegen zeespiegelstijging te beschermen, zodat ze Nederland daar weerbaarder tegen kunnen maken. De waterschappen willen voldoende middelen voor waterveiligheid via het Hoogwaterbeschermingsprogramma en het Deltafonds. Daarbij moet de financiële bijdrage vanuit het Rijk minimaal constant blijven. Mogelijk moet er in de toekomst meer geld in het Deltafonds worden gestort om ons te wapenen tegen de effecten van zeespiegelstijging en hogere rivierafvoeren.

Klik op het beeld voor een vergroting

Waterdebat

Op 7 juni vindt het Commissiedebat Water in de Tweede Kamer plaats. De Kamer praat dan onder meer over waterkwaliteit en wateroverlast. De Unie van Waterschappen pleit in aanloop naar het Commissiedebat voor landelijke normen voor klimaatbestendigheid. Daarmee is er een stok achter de deur om Nederland weerbaarder te maken in de strijd tegen klimaatverandering.

De Staat van Ons Water 2021

De Staat van Ons Water is een gezamenlijke rapportage van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Unie van Waterschappen, de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland, het Interprovinciaal Overleg en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

> Lees de Staat van ons Water 2021

Symposium over ‘De Waterwolf’ vraagt aandacht voor klimaatverandering

29 oktober 2021

Op 28 oktober vierden het Schilthuisfonds en de Vereniging voor Waterstaatsgeschiedenis gezamenlijk hun lustrum: respectievelijk 35 en 30 jaar. Dat deden ze met een symposium met als thema ‘De Waterwolf’.



Deze term werd in de 17e eeuw gebruikt om de ‘vreter van het land’ te beschrijven. De waterwolf stond voor de zee en de grote meren die het land opvraten.

Klimaatverandering

Met de huidige klimaatverandering en de daarmee gepaard gaande zeespiegelstijging, wordt land opnieuw bedreigd door water. Is de waterwolf terug? Dat was de vraag waar de aanwezigen zich tijdens de lustrumviering over bogen.

Apocalyptisch

Eén van de sprekers was Gerard van der Steenhoven, hoofddirecteur van het KNMI. Hij stelde dat het veranderende klimaat en de stijgende zeespiegel apocalyptische vormen kunnen aannemen als we er niet in slagen de uitstoot van broeikasgassen flink te reduceren. De KNMI klimaatscenario’s en het recent verschenen IPCC-rapport tonen dit aan. Als we de afspraken van Parijs halen, dan hebben we zo’n 100 jaar om slimme waterstaatskundige maatregelen te treffen.

Rigoureuze keuzes

Maarten Kleinhans, hoogleraar Geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht, liet zien dat ons land voor een groot deel een kustmoeras is met een slappe bodem. Klimaatverandering vergt rigoureuze keuzes als we duurzaam veilig in Nederland willen blijven wonen. Volgens hem gaan we het met alleen klimaatadaptatie niet redden, ook mitigatie is noodzakelijk.

Geschiedenis én actualiteit

Ook Jeroen Haan, dijkgraaf van waterschap De Stichtse Rijnlanden, sprak over waterveiligheid toen en nu. Hij ging in op meerlaagse veiligheid: het bestrijden van overstromingsrisico’s door een combinatie van waterkeringen, ruimtelijke ordening en crisisbeheersing . Maar ook stond hij stil bij het Klimaatsignaal ’21 dat deze week door het KNMI is gepresenteerd. Zo kwamen geschiedenis en actualiteit bij elkaar.

Verleden en heden

Fred van Lieburg, hoogleraar religiegeschiedenis aan de VU te Amsterdam, onderstreepte dat door in zijn bijdrage in te gaan op het apocalyptisch denken in het verleden te koppelen aan het denken over klimaatverandering in het heden.

Website Schilthuisfonds

Tijdens de bijeenkomst werd ook de website van het Schilthuisfonds gelanceerd. Met de nieuwe website vraagt de stichting aandacht voor waterstaats- en waterschapsrecht.

De stichting Schilthuisfonds waarborgt de wetenschappelijke en praktische beoefening van het waterrecht en de watergeschiedenis. De Vereniging voor Waterstaatsgeschiedenis bevordert de studie naar de waterstaatsgeschiedenis laat een breed publiek zich bewust worden van het belang van deze studies.

Website Schilthuisfonds
Website Vereniging voor Waterstaatsgeschiedenis

Klimaatdag: waterschappen willen ‘dweilen met de kraan dicht’

28 oktober 2021

Uit de Klimaatnota 2021 blijkt dat het klimaatbeleid leidt tot meer CO2-reductie, maar extra stappen nodig blijven. Waterschappen onderstrepen die noodzaak, omdat zij de gevolgen van klimaatverandering merken in het dagelijks werk. “Wij dweilen graag met de kraan dicht en nemen onze verantwoordelijkheid met hoge ambities op het gebied van duurzaamheid,” zegt Dirk-Siert Schoonman, bestuurslid van de Unie van Waterschappen.



”Niet alleen de recente wateroverlast in Limburg laat zien dat extreem weer ons nu al op de proef stelt,” aldus Schoonman. “We kampen ook al jaren met droogte. En worden geconfronteerd met zeespiegelstijging, verzilting en bodemdaling. Klimaatverandering moet meer en meer leiden tot bewust ruimtegebruik. Als we Nederland op termijn veilig en bewoonbaar willen houden, moeten water en bodem leidend zijn in ruimtelijke keuzes. Niet alles kan overal. De bestemming moet het klimaat volgen. Daarom zijn wij als waterschappen uiterst ambitieus om verdere klimaatverandering te beperken. We lopen voorop om energieneutraal te worden, door energiebesparing, vermindering van broeikasgassen, duurzaam inkopen en opwek van duurzame energie.”

Energieneutraal

De waterschappen dragen volop bij aan het nationale Klimaatakkoord. Zo zetten ze zich in voor energieneutraliteit in 2025. Door de opwek van duurzame energie bij de rioolwaterzuiveringen, het inzetten van terreinen voor wind- en zonne-energie en door aquathermie: thermische energie uit oppervlaktewater en afvalwater. Waterschappen zijn één van de grootste producenten van biogas en overwegen om het biogas maatschappelijk in te zetten als groen gas. Op dit moment zijn de waterschappen al voor meer dan 40% zelfvoorzienend door eigen duurzame energieproductie.

Circulaire economie

Ook hebben waterschappen de doelstelling van een 100% circulaire economie in 2050. Waterschappen vergroten het aanbod aan hernieuwbare alternatieven door waardevolle grondstoffen terug te winnen, zoals nutriënten, cellulose, bioplastic en schoon water uit rioolwater. Tegelijk werken ze aan een strategie richting klimaatneutrale en circulaire waterschappen. Met circulaire inkoop en aanbesteding van grote projecten kan de uitstoot van C02 fors worden teruggebracht, bijvoorbeeld bij dijkversterkingen. Dat geldt ook voor verduurzaming van het rijdend materieel van de waterschappen.

Klimaatbestendig

De klimaatverandering beperken is één kant. De andere kant zijn de gevolgen die de waterschappen nu al opvangen met de toenemende weersextremen als droogte en hoosbuien. Ze investeren de komende jaren 1,8 miljard euro per jaar in onder meer het klimaatbestendiger maken van Nederland door bijvoorbeeld dijken te versterken, waterbergingen aan te leggen en voorzieningen om zoetwater vast te houden, zoals regenwaterbuffers.

Lees hier meer over de duurzame activiteiten van de waterschappen.