Categorie: Over de Unie

Commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën: terugkoppeling november

30 november 2023

Op 20 en 23 november vergaderde de Uniecommissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.

Polder landschap met weide, water en natuurlijk over

Vaarkaart Digitale Transformatie

De commissie geeft aan de ledenvergadering van de Unie een positief advies over de Vaarkaart Digitale Transformatie met bijbehorende producten. De Vaarkaart bepaalt de agenda voor de gezamenlijke thema’s van de waterschappen. Daarnaast wordt de agenda binnen de afzonderlijke waterschappen gebruikt om de koers te bepalen richting een digitaal getransformeerd waterschap.

Na vaststelling van de Vaarkaart begint de concretisering. Wat wordt gezamenlijk en wat wordt individueel opgepakt? Hoe vindt monitoring en rapportage over de Vaarkaart plaats?

Begroting 2024

De CBCF geeft aan de ledenvergadering een positief advies over de begroting 2024 van de Unie. De commissie ziet dat het Uniebureau goed werk doet en een investering noodzakelijk is, maar is wel kritisch op de voorgestelde contributieverhoging. De commissie heeft daarom besloten dat aan het begrotingsvoorstel aan de ledenvergadering een verdeling van de kostenstijging over de verschillende aandachtsgebieden wordt toegevoegd.

Ook besproken in de commissie

De commissie is onder andere akkoord gegaan met de Intentieverklaring Stroomlijning keten voor derdenbeslag. Dit betreft een mogelijkheid om sneller vast te kunnen stellen of het zinvol is een aanslag waterschapbelastingen in te vorderen in verband met samenloop met de invordering van andere belastingen.

Verder lezen

De volledige agenda en stukken van deze vergadering staan op iBabs.

> Naar de vergaderstukken op iBabs

Terugblik op de Commissie Waterkeringen van 7 juni

13 juni 2023

Op 7 juni vergaderde de Commissie Waterkeringen (CWK) van de Unie van Waterschappen. De commissie besprak onder andere de kadernota Hoogwaterbeschermingsprogramma, voorfinanciering van projecten en vacatures.

primaire waterkering: dijk in polder met blauwe lucht en wolk

Kadernota Hoogwaterbeschermingsprogramma

De kadernota levert de spelregels voor jaarlijkse programmering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Vorig jaar zag de commissie de eerste duidelijke knelpunten door duurdere en langere projecten. Dit jaar moeten tekorten uit de vorige cyclus opgelost worden. Tegelijkertijd wil de commissie nieuwe projecten te programmeren. Daarom stelde de CWK nieuwe spelregels in de kadernota voor. Eind augustus organiseert de commissie een extra ambtelijke bijeenkomst om verschillende scenario’s te bespreken. Het doel is om tot een programmering te komen. Tegelijkertijd werkt het HWBP aan de langetermijnprogrammering, om te kijken hoe alle dijken in 2050 aan de norm kunnen voldoen.

Adviezen voor programmabestuur HWBP


De CWK geeft de waterschapsvertegenwoordiging in het programmabestuur van het HWBP een aantal punten mee. De commissie vindt het belangrijk om:

  • de integraliteit van stukken en besluiten te borgen;
  • de effecten van nieuwe spelregels te duiden ook voor de langere termijn;
  • de zorgvuldigheid van het proces te bewaken;
  • de negatieve effecten van voorfinanciering te beperken;
  • de spanning tussen oude en nieuwe spelregels te duiden.

Het programmabestuur HWBP nodigde Waterschap Rivierenland om een kijkje te geven in hun praktijk en belangen bij de programmering.

Voorfinanciering projecten

De programmadirectie lichtte bij de kadernota ook het onderzoek naar voorfinanciering van projecten toe. Doordat projecten duurder worden en langer duren zijn beschikbare middelen lager dan wat de waterschappen voorzagen. De voorfinanciering leidt mogelijk tot hogere kosten voor de projecten. Dit komt door de oplopende rentelasten. Binnen het HWBP wordt het probleem, de omvang en aanleiding en mogelijke oplossingen verkend. In september volgt er een eerste beeld van de problemen die voorfinancieren met zich meebrengt. In november 2023 zijn er scenario’s uitgewerkt en in maart 2024 neemt het programmabestuur van het HWBP hier een besluit over.

Vacatures

Het programmabestuur HWBP en het Beleidsplatform Waterveiligheid hebben nieuwe vacatures openstaan voor waterschapsvertegenwoordiging binnen het HWBP-bestuur. De vacatureteksten verschijnen in de week van 19 juni. Het Uniebestuur selecteert 2 kandidaten uit de aanmeldingen.

Update waterveiligheidsportaal

De CWK adviseerde positief over het vrijgeven van de financiële reservering voor het up-to-date brengen van het Waterveiligheidsportaal. Met dit voorgenomen besluit van het programmabestuur HWBP kan de ICT-veiligheid van het Waterveiligheidsportaal worden aangepast.

Landelijke beoordelingsronde primaire keringen

De CWK benoemde aandachtspunten voor de globale kosteninschatting over de eerste landelijke beoordelingsronde primaire keringen (LBO-1) en voor de langetermijnprogrammering HWBP. Een dijktraject dat niet aan de wettelijke norm voldoet is niet gelijk aan het deel dat versterkt moet worden in het HWBP. Bovendien bepalen uitgangspunten en aannames de kosteninschatting. De analyse en duiding moet zorgvuldig gebeuren om betrouwbare resultaten te krijgen.

Terugblik op de Uniecommissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën

14 maart 2023

Op 9 maart heeft de commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.



Gezamenlijke publiekscommunicatie

De CBCF heeft gesproken over de ambitie om in de toekomst met gezamenlijke publiekscommunicatie regionaal en landelijk het waterbewustzijn te vergroten. Verdieping van samenwerkingen met Ons Water, het Rijk en mogelijk met andere waterpartners is belangrijk om het bewustzijn te vergroten. De kosten die hierbij horen, komen aan bod bij de behandeling van de begroting 2023.

Visie Crisisbeheersing Waterschappen 2023 -2030

In de Visie Crisisbeheersing Waterschappen 2023 -2030 staat op welke manier de waterschappen en de Unie met elkaar en met de crisispartners samenwerken tijdens een crisis. De commissie heeft een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven.

Vitaalbeoordeling Keren en Beheren waterkwantiteit

Sommige processen kunnen leiden tot ernstige maatschappelijke ontwrichting. Daarmee vormen zij een bedreiging de nationale veiligheid. Deze processen vormen de Nederlandse vitale infrastructuur.

Waterschappen hebben vitale objecten in beheer, zoals gemalen. De minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) wil daarom overgaan tot een vitaalverklaring van deze objecten binnen het proces Keren en Beheren waterkwantiteit. Een vierjarig actieprogramma brengt de hiaten in dit vitale proces in beeld. De uitvoering van dit actieprogramma wordt in samenwerking met het ministerie van IenW opgepakt.

De commissie adviseert de Ledenvergadering te concluderen dat waterschappen vitale aanbieders zijn in het proces Keren en Beheren waterkwantiteit, net als Rijkswaterstaat. De CBCF adviseert ook om verder onderzoek te doen naar de gevolgen hiervan.

Routekaart en convenant Schoon en Emissieloos Bouwen

Waterschappen hebben zich als doel gesteld om in 2035 klimaatneutraal en in 2050 circulair te zijn. Om deze doelen te halen, is emissievrij bouwen, beheren en onderhouden belangrijk. Om te komen tot een uitstootvrije bouwsector, werken de waterschappen samen met de markt in het programma Schoon en Emissieloos Bouwen aan een routekaart en bijbehorend convenant. De commissie adviseert de ledenvergadering akkoord te gaan met het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen.

Advies commissie toekomstbestendige vereniging

De Commissie toekomstbestendige vereniging (‘commissie De Ridder’) heeft een advies uitgebracht met voorstellen waardoor de vereniging Unie van Waterschappen beter kan inspelen op de toenemende betrokkenheid van de waterschappen en de Unie. Dit op het gebied van klimaatverandering, energie, circulaire economie en water en bodem sturend. De CBCF heeft een aantal aandachtspunten meegegeven op dit advies.

Verder besproken in de commissie

In de commissie is verder gesproken over de jaarrekening 2022 van de Unie van Waterschappen. De CBCF heeft voor de Ledenvergadering een positief advies gegeven.

Bekijk de volledige agenda en stukken van deze vergadering

Dit was 2022 voor de waterschappen

29 december 2022

Het jaar is bijna voorbij. Heel Nederland kijkt terug met jaaroverzichten en lijstjes. Ook de waterschappen blikken terug op het afgelopen jaar. Wat speelde er ook alweer in 2022? En wat brengt 2023?



Geborgde zetels

Een van de meest besproken onderwerpen van het afgelopen jaar was wel het dossier ‘geborgde zetels‘. Op 31 mei 2022 werd het wetsvoorstel in de Tweede Kamer door een amendement van de ChristenUnie gewijzigd aangenomen: ongebouwd en natuur krijgen elk 2 geborgde zetels, de zetels voor bedrijven vervallen. De Eerste Kamer startte hierna met de behandeling van de wet, organiseerde een deskundigenbijeenkomst en stelde vragen aan de Raad van State. Daarna werd de stemming nog een keer uitgesteld, maar uiteindelijk, op 29 november, werd de wet aangenomen. Op 16 december is de wet gepubliceerd in de Staatscourant. Dat betekent dat de wet geldt voor de waterschapsverkiezingen van 15 maart 2023.

Water en bodem sturend

Op 10 januari werd na ‘de langste formatie ooit’ het vierde kabinet Rutte beëdigd. In het coalitieakkoord liet het kabinet zien rekening te houden met klimaatverandering door water en bodem sturend te laten zijn in de ruimtelijke inrichting van Nederland. Het afgelopen jaar zijn de waterschappen aandacht blijven vragen voor dit onderwerp. “Zet bij beslissingen over de toekomst van Nederland het belang van water en bodem vanaf nu voorop.” Dat zei Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, naar aanleiding van de plannen die het kabinet op Prinsjesdag bekend maakte. In november presenteerde minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat de nationale kaders voor ruimtelijke plannen: water en bodem sturend. Daarmee gaf het kabinet invulling aan de afspraak in het coalitieakkoord.

Na de gemeenteraadverkiezingen van maart riep Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, de gemeentes op om op het gebied van water en bodem sturend samen te werken met de waterschappen.

Stikstof

Het onderwerp stikstof heeft de gemoederen in Nederland het afgelopen jaar flink bezig gehouden. Op 1 april lichtte het kabinet in een Hoofdlijnenbrief de stikstofaanpak toe. Minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) kondigde in de brief een versnelling en vergroting van de aanpak aan. Een boodschap waar de Unie van Waterschappen blij mee was. In juni maakte het kabinet de plannen bekend om tot 50 procent stikstofreductie te komen. De onrust onder vooral de boerenorganisaties werd zo groot, dat Johan Remkes als bemiddelaar werd ingevlogen. Hij voerde gesprekken met alle belanghebbenden, waaronder ook de decentrale overheden. Op 5 oktober presenteerde hij zijn rapport. De waterschappen zijn positief over het advies. Ze willen dat het integraal wordt uitgevoerd.

Droogte

Aan het begin van het jaar konden we ons haast niet voorstellen dat het weer een droog jaar zou worden. De waterschappen hadden in februari de handen vol aan de stormen Corrie, Dudley, Eunice en Franklin. Maar begin mei was het neerslagtekort al opgelopen tot 62 millimeter en werkten de waterschappen hard aan het vasthouden en bufferen van water. Daarna bleven de ‘droogteberichten’ elkaar in hoog tempo opvolgen. Ook de grondwaterstand daalde. In september bracht een adviescommissie aanbevelingen voor de droogte in Noord-Brabant uit. Begin oktober liep het neerslagtekort eindelijk terug, maar waren de grondwaterstanden in hoger gelegen gebieden van Nederland nog altijd laag.

De Unie van Waterschappen maakte een ‘uitlegvideo’ over droogte en de invloed daarvan op grondwatervoorraden.

Einde van de coronamaatregelen

Nu, aan het eind van het jaar, lijken de lockdowns van begin dit jaar alweer heel lang geleden. Toch vervielen pas in maart de laatste coronamaatregelen. Precies op tijd om weer een Waterschapsdag te kunnen organiseren. Na 2 jaar corona was het animo voor ‘live’-bijeenkomsten groot. Zo organiseerde de Unie van Waterschappen samen met VEWIN 3 keer een Waterpoort. Ook de Steenwegsessie over de toekomst van waterveiligheid werd goed bezocht.

Waterbazencheck

Bij de start van een nieuwe campagnepiek van de publieksaanpak Waterbazen in mei lanceerden de waterschappen de Waterbazencheck. Speciaal bedoeld voor jongeren en jongvolwassenen. De vragen uit de Waterbazencheck gaan bijvoorbeeld over microplastics in shampoo, vet uit je koekenpan of wat er in je tuin of op je balkon groeit. Bij de uitslag krijgen deelnemers tips over waterbewuste keuzes. En komen ze meer te weten over wat de waterschappen doen.

Naomi gaat op zoek naar echte Waterbazen. Zij belt aan bij Peter en Hannah en doet samen met hen de Waterbazencheck.

Wat brengt 2023?

Een belangrijke dag voor de waterschappen wordt 15 maart: dan zijn de waterschapsverkiezingen. In aanloop naar die verkiezingen presenteren de waterschappen een gezamenlijke opkomstbevorderende campagne. Op 1 januari 2023 gaat het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van start. Met het GLB werken Nederland en de andere lidstaten van de Europese Unie aan toekomstbestendige landbouw, het versterken van de natuur en een leefbaar platteland. Verder hopen de waterschappen dat ze in 2023 meer stoffen dan alleen struviet uit het rioolwater mogen terugwinnen. En over de invoering van de Omgevingswet… daarover durven we even geen voorspellingen meer te doen. Maar hoe dan ook: het wordt weer een mooi jaar!

Terugblik op de Unie-commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën

22 november 2022

Op 18 november heeft de commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.



Begroting 2023 Unie van Waterschappen

De commissie heeft een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven over de Begroting 2023 van de Unie van Waterschappen. In de CBCF van 23 september had de commissie al kennis genomen van de contributiebijdrage per waterschap over 2023.

Gezamenlijke publiekscommunicatie na maart 2023

De commissie onderschrijft het uitgangspunt om na de verkiezingen in maart 2023 door te gaan met een gezamenlijke publiekscommunicatie voor de waterschappen. De commissie heeft aandachtspunten meegegeven. Zo merkte de commissie op dat ieder waterschap de publiekscommunicatie op maat moet kunnen maken.

Contourennota Versterking Crisisbeheersing

In 2020 is de evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s gepubliceerd. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft als vervolg op deze evaluatie een contourennota opgesteld. Een van de belangrijkste adviezen daarvan is dat de veiligheidsregio’s de samenwerking met crisispartners in netwerken moeten vormgeven.

De commissie benadrukt nogmaals het belang dat de positie van de waterschappen en de dijkgraaf in een nieuw stelsel van crisisbeheersing geborgd moet blijven.

Landelijk Grondgebruiksbestand Nederland

Het Landelijk Grondgebruiksbestand Nederland (LGN) is een landsdekkend bestand dat de gebruikers voorziet van actuele en nauwkeurige informatie over het grondgebruik in Nederland. Veel overheden en kennisinstellingen gebruiken LGN, onder meer op het gebied van milieu, water, ruimtelijke ordening, landschap en natuur.

De commissie heeft een positief advies gegeven aan de Ledenvergadering over de jaarlijkse bijdrage aan het samenwerkingsverband LGN. Doel is dat de gegevens uit dit bestand als open data beschikbaar worden gesteld.

Agenda Waardengedreven Digitaliseren

De werkagenda Waardengedreven Digitaliseren is een eerste stap om invulling te geven aan de ambities van het kabinet voor de digitale transitie van Nederland. De werkagenda heeft niet de technologie maar publieke waarden als veiligheid, democratie, zelfbeschikking, privacy en transparantie als uitgangspunt.
De commissie heeft enkele punten aangedragen voor een gezamenlijke reactie van de mede-overheden op deze agenda.

En verder…

In de commissie is verder gesproken over:

  • De publicaties Waterschapspeil 2022 en Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2022. De commissie heeft van gedachten gewisseld over hoe de publicaties optimaal bij de waterschappen kunnen worden ingezet. De commissie constateert dat de betrouwbaarheid van de data in de loop der jaren sterk is toegenomen.
  • De Landelijke Voorziening Overstromingsinformatie (LVO). In de CBCF van 23 september heeft de commissie van gedachten gewisseld over het LVO. Dit is een voorziening voor het ontsluiten van actuele, betrouwbare, complete, eenduidige en makkelijk toegankelijke overstromingsinformatie. In déze CBCF heeft de commissie een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven over het implementatieplan en de financiering van de voorziening.

> Bekijk de agenda en alle stukken van deze vergadering

Terugblik op de Commissie Waterkeringen van 2 november

7 november 2022

Op 2 november kwam de Commissie Waterkeringen (CWK) van de Unie van Waterschappen weer bij elkaar. De onderwerpen die onder mee aan de orde kwamen waren de evaluatie van de Waterwet en de beoordeling van primaire keringen.



Maar de vergadering opende met een overzicht van verschillende trajecten die de programmering en financiering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) beïnvloeden. Er zit spanning op de programmering en de HWBP-alliantie werkt aan het verbeteren van de stabiliteit. De financiële randvoorwaarden van het programma komen aan bod in de evaluatie Waterwet en het traject over de projectgebonden bijdrage. De resultaten van de eerste beoordelingsronde (LBO-1) moeten verwerkt worden in de langjarige programmering.

Integrale aanpak

In de CWK worden de trajecten apart geagendeerd, maar voor een goede en integrale aanpak is het belangrijk om het grotere geheel te blijven zien. Daarom moet voor elke stap worden gekeken welke tafel het meest geschikt is voor het bestuurlijke gesprek. Ook is er balans nodig in focus en synergie. Bekijk de eerste schets. Onderlinge verbanden tussen de trajecten, volledigheid en verantwoordelijken kunnen nog worden toegevoegd.

Evaluatie Waterwet

Het consortium Twynstra Gudde, Decisio en Sweco voert in opdracht van IenW-DGWB de evaluatie van de waterwet uit. Het consortium presenteerde zijn aanpak. De waterschappen worden op verschillende manieren betrokken in het proces. Voor de regionale spiegelsessie worden in ieder geval alle waterschappen uitgenodigd. De CWK neemt kennis van de aanpak van de evaluatie en geeft alvast aandachtspunten mee. Wellicht worden niet alle aandachtspunten opgepakt in de evaluatie, maar ze worden wel in beeld gebracht.

Beoordelingen primaire keringen

De CWK stemt in met het voorstel dat de Unie van Waterschappen het draaiboek voor de tweede landelijke beoordelingsronde van primaire keringen (LBO-2) kan afronden met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De CWK benadrukt dat het draaiboek de ruimte moet geven voor bijstelling in de eerste jaren zodat we samen ervaring op kunnen doen. Voor de afronding van de eerste landelijke beoordelingsronde (LBO-1) zijn de beheerders en Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ver gevorderd. In 2023 wordt er gezamenlijk gecommuniceerd over het landelijk veiligheidsbeeld.
De CWK bespreekt in 2023 de evaluatie van LBO-1.

Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater

De CWK heeft nog enkele inhoudelijke aandachtspunten voor het eindadvies van de beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater. Die worden meegenomen richting het definitieve eindadvies. Onder voorbehoud van die opmerkingen adviseert de CWK positief over het eindadvies.

Hoogwaterbeschermingsprogramma

De ontwerpprogrammering leidt tot zorgen bij waterschappen over de financiële lasten en werkvoorraad op langere termijn. Op korte termijn moet het CWK een programmering vaststellen die gericht is op ‘Best for Program’. Naar aanleiding van de consultatie zijn er nog enkele kleine wijzigingen gedaan. Er ligt echter een flinke extra claim uit de consultatie die niet ingepast kan worden. De wens is om in de programmering de belangen van de projecten en projectwaterschappen beter te accommoderen. Dat gebeurt in meerdere sporen. Enkele verbeteringen kunnen in de volgende programmeerronde meegenomen worden. Andere verbeteringen vragen meer tijd. De CWK onderschrijft hun verantwoordelijkheid in de alliantie en wil duidelijkheid over het tijdsschema.

Werkbezoek minister

De programmadirectie van het HWBP bereidt samen met de Unie van Waterschappen het werkbezoek voor van de minister Infrastructuur en Waterstaat op 7 december. De CWK is positief over het idee om een aantal leden van de CWK te laten vertellen over de alliantiegesprekken die afgelopen jaar zijn gevoerd, en ruimte te laten voor dialoog.

Nominaties voor waterschappers in verkiezing Ambtenaar van het Jaar

6 oktober 2022

Dit jaar vindt de twaalfde editie plaats van de Publiek Denken Top 100, de verkiezing van de Ambtenaar van het Jaar. Er zijn maar liefst 8 waterschappers genomineerd.



De Ambtenaar van het Jaar 2022 werkt met passie voor het openbaar bestuur en doet dit met lef en flair. Hij of zij weet mensen te verbinden, is resultaatgericht en gaat effectief te werk in een complexe omgeving.

Genomineerden

Met de Publiek Denken Top 100 wordt de schijnwerper gericht op de sleutelfiguren die achter de schermen opereren. Succesvolle sleutelfiguren dus. Welke waterschappers zijn er genomineerd?

  • Fons Dekkers, Programmamanager Energietransitie bij Hoogheemraadschap van Rijnland
  • Foeken Saar, Programmamanager Implementatie Omgevingswet bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
  • Martijn van Gilst, Vergunningverlener bij het Waternet
  • Mario Graat, Projectleider bij Waterschap De Dommel
  • Erwin de Groot, Beleidsadviseur bij het Hoogheemraadschap van Rijnland
  • Nicole de Keijzer, Beleidsadviseur E-overheid bij de Unie van Waterschappen
  • Hanneke Kloosterboer, Beleidsadviseur Waterveiligheid bij Waterschap Aa en Maas
  • Henk Schobben, Deltaprogrammeur voor Noord Nederland boven het Noordzeekanaal bij Hoogheemraadschap Holland Noorderkwartier

Stemmen

Stemmen kan tot 24 oktober op ambtenaarvanhetjaar.nl. Je vindt daar ook meer achtergrondinformatie over de genomineerden. Nadat de stemmen geteld zijn, wordt er een top 12 van meeste stemmen vastgesteld. De jury beslist dan wie dé Ambtenaar van 2022 wordt. Dit wordt bekendgemaakt op 15 december tijdens een feestelijke uitreiking in Utrecht.

Hoogleraar Herman Havekes: historisch besef belangrijk bij inrichting van ons waterbeheer

5 oktober 2022

Op 3 oktober hield hoogleraar Herman Havekes zijn oratie waarin hij middels een 'vlootschouw' de organisatie van het (decentrale) waterbeheer in Nederland tegen het licht hield. Havekes betoogde dat een goede waterorganisatie een keiharde randvoorwaarde is voor goed waterbeheer.

Hoogleraar Herman Havekes houdt zijn oratie

Hij concludeert dat de Nederlandse waterorganisatie weliswaar verbeterpunten kent, maar in de basis op orde is. Dat geeft het nodige vertrouwen voor de toekomst.

Bijzonder hoogleraar

Prof. dr. mr. Herman Havekes is met steun vanuit de Stichting Schilthuisfonds benoemd tot bijzonder hoogleraar bij de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie van de Universiteit Utrecht. Hij is werkzaam op de leerstoel ‘Publieke organisatie van het (decentrale) waterbeheer’. Het is de bedoeling dat de leerstoel nadrukkelijk de relatie met de praktijk van het waterbeheer legt.

Succesvolle decentralisatie

Tijdens zijn oratie ging Havekes onder meer in op criteria voor een goede organisatie van het waterbeheer, de financiering ervan en de rol van drinkwaterbedrijven, waterschappen, gemeenten, provincies en het rijk. Hij haalde daarbij aan dat het Nederlandse waterbeheer internationaal stevig tegen het licht is gehouden en positief beoordeeld. In Nederland is het voor 100 procent een publieke taak, is het sterk gedecentraliseerd en heeft dat decentrale beheer een solide financiële basis. Daardoor kan het slagvaardig worden uitgevoerd. Havekes stelt dan ook dat de decentralisatie van het Nederlandse waterbeheer succesvol is.

Leren van het verleden

Havekes benadrukt het belang van historische kennis. “Om te weten waar je naar toe gaat, moet je weten waar je vandaan komt. Je moet gewoon over enige kennis van onze waterhistorie beschikken om vandaag en morgen het werk goed te kunnen doen. En begrijp mij goed: niet omdat vroeger alles beter was, maar omdat je er van kunt leren.”

Verbeteren

Havekes eindigde zijn oratie met de observatie dat er wel nog genoeg te verbeteren valt en gaf suggesties voor nader uit te werken onderzoeksvragen over het (decentrale) waterbeheer. Bijvoorbeeld rond het mogelijk belasten van onttrekkingen van oppervlakte- en grondwater, beprijzing van diffuse verontreiniging door de landbouw en de organisatie van het grondwaterbeheer.

> Lees de oratie op de website van het Schilthuisfonds

Terugkoppeling commissie bestuurszaken, communicatie en financiën

27 september 2022

Op 23 september heeft de Uniecommissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.

Klaproos bij een beek

Consultatiereactie wetsvoorstel aanpassing belastingstelsel

Het wetsvoorstel aanpassing belastingstelsel bevat een aantal voorstellen. Deze voorstellen lossen drie knelpunten op in het belastingstelsel van de waterschappen. Ook worden er 4 meekoppelkansen meegenomen.

De commissie heeft namens de waterschappen een positief besluit genomen over de concept consultatiereactie op het wetsvoorstel. De commissie is van mening dat nagenoeg alle voorstellen van de waterschappen in het wetsvoorstel zijn overgenomen. Ook spreekt ze haar waardering uit voor werk dat door de Unie is verricht. De commissie benadrukt het belang van een unaniem standpunt van de waterschappen en het behouden van snelheid in het wetgevingstraject.

Andere gewenste aanpassingen van het belastingstelsel waaronder een tussentijdse herziening van de kostentoedeling, moeten een plaats krijgen in het zogenaamde tweede spoor, ‘Toekomstbestendige bekostiging Nederlands waterbeheer’.

Publicatie Waterschapspeil 2022 en Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2022

De commissie geeft, per 4 oktober, de publicatie van de bedrijfsvergelijkingen Waterschapspeil 2022 en Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2022 vrij. Waterschapspeil is een sector brede overzichtsrapportage van het waterschapswerk. De Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer gaat op sectorniveau in op de prestaties en kosten van het zuiveringsbeheer.

Advies vergoeding AB-leden

Het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers heeft een advies uitgebracht ten aanzien van de vergoeding voor leden van het algemeen bestuur. De commissie neemt kennis van het advies maar verzoekt de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om een betere onderbouwing van het advies. De commissie signaleert een toename van de werkzaamheden voor leden van het algemeen bestuur.

Verder besproken in de commissie

In de commissie is verder gesproken over:

  • Landelijke Voorziening Overstromingsinformatie (LVO). Vooruitlopend op besluitvorming in de CBCF van 18 november a.s. heeft de commissie van gedachten gewisseld over de LVO. Dit is een voorziening voor het ontsluiten van actuele, betrouwbare, complete, eenduidige en makkelijk toegankelijke overstromingsinformatie. Het doel van de LVO is om de hiervan afhankelijke werkprocessen zo goed mogelijk te ondersteunen. De commissie heeft aandacht gevraagd voor de bestuurlijke drukte en de financiële gevolgen van het instellen van zo’n voorziening;
  • Aanvraag Coronacompensatie waterschappen over 2020. De commissie stemt in met de aanvraag voor Coronacompensatie voor negen waterschappen over het verslaggevingsjaar 2020;
  • Uitvoerbaarheidstoets Decentrale Overheden en Normenkader. Dit betreft een handleiding om beleid te bevorderen dat zodanig wordt vormgegeven dat het goed uitvoerbaar is en uiteindelijk zijn doelen bereikt. Deze handleiding is voor nieuw beleid, maar kan ook worden toegepast op een wijziging van bestaand beleid.
  • De handleiding beschrijft een gezamenlijk proces voor het Rijk en de koepels van de decentrale overheden. De commissie onderschrijft het belang van zo’n proces;
  • Begroting 2023 Unie van Waterschappen. De commissie heeft kennisgenomen van de contributiebijdrage per waterschap over 2023. In de CBCF-vergadering van 18 november a.s. volgt een uitgewerkte begroting die past binnen de genoemde contributiebijdragen.

Lees hier de volledige agenda en stukken van deze vergadering

Waterschappen willen vaste partner blijven in veiligheidsregio’s

24 februari 2022

De waterschappen beheren kritieke infrastructuur zoals rioolwaterzuiveringen en dijken. Daarom moeten ze als specifieke crisispartner in de Wet Veiligheidsregio’s staan. Dat is de boodschap die Hetty Klavers namens de waterschappen inbracht bij het rondetafelgesprek evaluatie Wet Veiligheidsregio’s in de Tweede Kamer.



Deze wet wordt regelmatig geëvalueerd. De Tweede Kamer besloot dit keer om betrokkenen te horen in een rondetafelgesprek. De commissie Muller schreef de evaluatie.

Crisispartners

De Unie van Waterschappen ziet het rapport van de commissie Muller als een uitgebreide evaluatie met waardevolle inzichten. Wel hebben de waterschappen moeite met het punt om expliciet genoemde crisispartners zoals de waterschappen uit de wet te schrappen. De argumentatie hierachter lijkt te zijn dat veiligheidsregio’s zelf relevante netwerkpartners weten te betrekken.

Kritieke infrastructuur

Hetty Klavers gaf de Kamerleden mee dat waterschappen kritieke infrastructuur in beheer hebben. Niet alleen bij watercrises is het vanzelfsprekend dat waterschappen aansluiten bij het overleg van de veiligheidsregio’s. Ook bij situaties zoals cyberaanvallen en stroomuitval kan infrastructuur van waterschappen geraakt worden.

Veiligheid en volksgezondheid

Waterschappen zijn onder meer verantwoordelijk voor het kritieke proces van keren en beheren van oppervlaktewater en het zuiveren van afvalwater. Dit zijn werkzaamheden die de veiligheid en volksgezondheid nauw raken. Daarom is het belangrijk dat waterschappen expliciet in de wet genoemd blijven worden als crisispartner en dat ze aanschuiven bij de veiligheidsregio’s als lid van het algemeen bestuur. Het hebben van vaste relaties tussen crisispartners heeft grote meerwaarde bij een crisis.

Andere organisaties

Kamerlid Raymond Knops (CDA) vroeg tijdens het rondetafelgesprek waarom waterschappen uit de wet geschrapt worden. Daarop was het antwoord van Erwin Muller, de opsteller van het rapport, dat er vele andere organisaties in de wet verankerd willen worden.

Juiste afwegingen

Hanneke van der Werf (D66) vroeg hoe de waterschappen hun ideale rol zien in de veiligheidsregio’s. Hetty Klavers antwoordde dat de waterschappen de informatie over de toestand van het water aandragen, zodat de juiste afwegingen gemaakt kunnen worden. Ook pakken de waterschappen hun praktische taak op, zoals dijkbewakingen.

De Tweede Kamer evalueert de wet op 9 maart in een commissiedebat.

> Evaluatie Wet veiligheidsregio’s