Categorie: Slibverwerking

Pleidooi voor Europese einde-afvalstatus voor grondstoffen uit rioolwater

23 september 2021

Europarlementariër Jan Huitema (VVD) heeft gepleit voor einde-afvalcriteria voor grondstoffen uit rioolwater en zuiveringslib. Dat deed hij in schriftelijke vragen aan de Europese Commissie.



De Europese Commissie onderzoekt momenteel voor welke afvalstromen op korte termijn EU-brede einde-afvalcriteria kunnen worden ontwikkeld. Huitema pleit ervoor om prioriteit te geven aan grondstoffen uit het zuiveringsproces voor huishoudelijk afvalwater.

Actieplan voor circulaire economie

Jan Huitema was als rapporteur betrokken bij het Europese Actieplan voor circulaire economie. In zijn rapport werd de Europese Commissie opgeroepen om snel te komen met een lijst van afvalstromen die prioriteit zouden krijgen bij eventuele vaststelling van nieuwe Europese einde-afvalcriteria. De Europese Commissie is hiermee aan de slag gegaan en komt nu in een fase om keuzes te maken.

Energie- en grondstoffenfabriek

De Unie van Waterschappen is blij met het pleidooi van Huitema. Waterschappen hebben met hun energie- en grondstoffenfabrieken grote ambities om het circulaire potentieel van rioolwater en -slib beter te kunnen benutten en de kringloop te sluiten. Naast teruggewonnen water en bemestingsproducten kunnen er ook stikstof- en zwavelcomponenten, fosforzouten, biopolymeren, bioplastics, vezels, eiwitten en algen uit afvalwater en rioolslib gehaald worden.

Afval-label

Nu kan dat maar beperkt, omdat rioolwater en slib nog het juridische label ‘afval’ uit de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen hebben. Dat beperkt de mogelijkheden voor de afzet van deze materialen en het ontwikkelen van een goede business case. Zonder criteria die bepalen dat deze grondstoffen niet langer als afval worden gezien, blijft handel en verdere verwerking in productieprocessen ontzettend lastig.

Lees hier de schriftelijke vragen van Jan Huitema

Op de foto: Jan Huitema (tweede van rechts) bracht in september 2020 een werkbezoek aan waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Robuust plan slibeindverwerking genomineerd voor WOW-prijs 2021

13 juli 2021

Platform WOW heeft 8 inspirerende cases uit het weg- vaarweg- en waterbeheer genomineerd voor de WOW-prijs 2021. Eén van de genomineerden is het ‘Robuust plan slibeindverwerking.’ Alle 21 waterschappen zijn betrokken bij dit plan.



Het plan gaat over het incidentele tekort aan verwerkingscapaciteit om het zuiveringsslib uit de rioolwaterzuiveringsinstallaties te verwerken. De 21 waterschappen, verschillende slibeindverwerkingsbedrijven, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat verbinden zich nu aan een centrale regie om samen de capaciteitsproblemen op te lossen.

Stem ook

Om de publieksprijs te winnen, zijn er veel stemmen nodig. De winnaars worden bekend gemaakt in de Week van de WOW-factor begin november 2021. Zij winnen een geldbedrag van €10.000 (juryprijs) of €5.000 (publieksprijs) om de samenwerking een stap verder te brengen. Stemmen kan hier.

Innovatieproeftuin

Ook bij de andere genomineerden zijn er waterschappen betrokken. Zij kunnen dus ook in de prijzen vallen. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard participeert in de Innovatieproeftuin Diergaarde Blijdorp. Deze dierentuin is al 7 jaar de proeftuin voor de innovaties op het gebied van deltatechnologie en water.

Gladheidsbestrijding

Waterschap Scheldestromen is betrokken bij 2 projecten. Ten eerste bij Afstemming Zeeuwse Overheden en Nutsbedrijven (AZON). Binnen AZON is afgesproken om gezamenlijk de hoogst maatschappelijke waarde te creëren tegen de laagste maatschappelijke kosten. Daarnaast doet Scheldestromen mee met Samenwerkingsverband Gladheidsbestrijding Zeeland. Alle wegbeheerders hebben de handen ineengeslagen om de organisatie, coördinatie en uitvoering van de gladheidbestrijding zo optimaal mogelijk te laten verlopen.

Afkoppelen regenwater

Tot slot werkt waterschap Noorderzijlvest mee aan het project Klimaatregelen Euvelgunne. Klimaatverandering dwingt de gemeente Groningen om op bedrijventerrein Euvelgunne in Groningen regenwater van het riool af te koppelen. Samen met de op Euvelgunne gevestigde bedrijven zoekt dit project naar meerwaarde-oplossingen die afgestemd zijn op de behoeften en wensen van elk bedrijf.

Stem op een waterschap

De waterschappen zijn dus goed vertegenwoordigd. Het zou mooi zijn als de Unie of één van de waterschappen de WOW-prijs wint. Lees hier alles over alle genomineerden en breng je stem uit:

WOW-prijs 2021: de nominaties

Aquaminerals krijgt regie bij incidenten in verwerking zuiveringsslib

1 juli 2021

Om te zorgen dat de waterschappen het slib uit de rioolwaterzuiveringen altijd kunnen verwerken, ook bij incidenten of calamiteiten, is er een collectief plan opgesteld. Voor een onafhankelijke regie bij de uitvoering van dit plan, met een eigen monitor en verantwoording, heeft de Unie van Waterschappen op 30 juni een overeenkomst getekend met Aquaminerals.



Bij het schoonmaken van rioolwater blijft naast gezuiverd water ook slib achter, dat naar afvalverwerkingsbedrijven gaat. Waterschappen halen er energie uit en de bedrijven verwerken het slib. De Nederlandse waterschappen zorgen voor genoeg capaciteit voor de verwerking van slib van hun rioolwaterzuiveringen. Maar de afgelopen jaren zijn er bij verschillende waterschappen incidenten geweest bij fluctuaties van de hoeveelheid slib, door veranderingen in de afzetmarkt of regelgeving of technische problemen bij een verwerker.

Alternatieve capaciteit

Omdat de aanvoer van slib nooit stopt, moet er bij zo’n incident direct capaciteit worden geregeld bij een alternatieve verwerker. Als dat niet lukt moet het slib worden afgevoerd en tijdelijk worden opgeslagen. Dit brengt veel kosten met zich mee en bovendien het risico dat het slib bij zware regen uit de opslag wegspoelt naar het oppervlaktewater, wat slecht is voor de waterkwaliteit. 

Regie

Meindert Smallenbroek, directeur van de Unie van Waterschappen: “De waterschappen zien het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat er in de toekomst genoeg capaciteit is voor verwerking van het slib van de rioolwaterzuiveringen, ook bij fluctuaties en incidenten. Daarom hebben de waterschappen eind 2020 gezamenlijk een plan opgesteld voor een collectieve incidentencapaciteit en een landelijke calamiteitenregeling. Aquaminerals is een onafhankelijke en kleinschalige organisatie met kennis van waterschappen, slib en verwerkers. Zij zijn zeer geschikt om de regie te voeren als de incidentenopslag gebruikt moet worden om capaciteit te vinden waar die nodig is.”

Vangnet

Olaf van der Kolk, directeur van AquaMinerals: “De overwegend solide ingeregelde slibverwerkingsketens kunnen in Nederland geconfronteerd worden met tijdelijke ‘hickups’. Het collectief regelen van een vangnet voorkomt veel onnodige kosten, transportkilometers en dat elk waterschap getroffen door deze ‘hickup’ het zelf maar moet regelen. AquaMinerals regelt dit vangnet reeds lange tijd voor de reststoffen van de drinkwaterbedrijven, ze is verheugd dit nu ook voor de waterschappen te mogen doen.”

Duurzaamheid

Bij het opstellen van het collectieve plan is bijzondere aandacht uitgegaan naar de individuele ruimte voor de waterschappen om de zuivering van het rioolwater verder te verbeteren en te verduurzamen, bijvoorbeeld door energiewinning en de terugwinning van grondstoffen uit het rioolwater.

Waterschappen collectief aan de slag met slibeindverwerking

14 december 2020

De waterschappen regelen vanaf volgend jaar een collectieve incidentencapaciteit voor zuiveringsslib. Ze zetten in op een landelijke calamiteitenregeling waarbij ze het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat nodig hebben. Dat staat in het Robuust plan dat de ledenvergadering van de Unie van Waterschappen op 11 december heeft vastgesteld.



De waterschappen slaan het zuiveringsslib van het rioolwater bij incidenten tijdelijk op om het in een later stadium alsnog te verwerken. Zo wordt voorkomen dat het overtollige zuiveringsslib in strijd met de regelgeving wordt gestort of in het oppervlaktewater terecht komt.

Collectiviteit

Sander Mager, bestuurslid van de Unie van Waterschappen: “Ieder waterschap is verantwoordelijk voor de eigen gezonde bedrijfsmatige capaciteit voor de eindverwerking van het zuiveringsslib dat ontstaat bij de rioolwaterzuivering. Toch kunnen er incidenten plaatsvinden waarbij het nodig en verstandig is om collectief locaties voor tijdelijke opslag gereed te hebben. Slechts bij zeer grote calamiteiten doen we een beroep op de Rijksoverheid. Een robuust systeem van slibeindverwerking is een gezamenlijke verantwoordelijkheid die we gezamenlijk oppakken: alle waterschappen doen mee. Met dit plan zetten we ons als sector in voor voldoende capaciteit door innovatie en duurzaamheid te verbinden.”

Duurzaam

Eén van de taken van de waterschappen is het zuiveren van rioolwater dat door gemeenten wordt afgevoerd. Dit doen waterschappen zo duurzaam mogelijk. Zo dragen de waterschappen bij aan de volksgezondheid en een goede waterkwaliteit. Na de zuivering van het rioolwater resteren het schone effluent en het zuiveringsslib. Er wordt nationaal en internationaal voortdurend gewerkt aan meer duurzame en efficiënte verwerkingstechnieken van dit slib.

Robuust plan

Op verzoek van minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat hebben de waterschappen een robuust plan opgesteld voor de gezamenlijke aanpak van de ontstane problemen bij de slibeindverwerking. Naast de eigen bedrijfsmatige capaciteit organiseren zij vanaf 2021 samen een incidentencapaciteit. Hierop komt een onafhankelijke regie met eigen monitor en verantwoording. Een calamiteitenregeling van de waterschappen met het ministerie voor het tijdelijk opslaan van zuiveringsslib in de rijksbaggerdepots is nog in onderzoek. Een gezamenlijke verantwoordelijkheid van waterschappen en het rijk.

Ondercapaciteit

Het Robuust plan slibeindverwerking is een antwoord op de ontstane problemen door het wegvallen van de Duitse markt voor fluctuaties in het aanbod van het zuiveringsslib. Hierdoor is er in Nederland een ondercapaciteit bij de eindverwerking ontstaan die tot 2025 kan aanhouden. In het robuuste plan is gekeken naar het meerjarige aanbod van het zuiveringsslib en de bestaande verwerkingsmethoden. Vervolgens is geconstateerd dat er in de periode 2021-2025 behoefte is aan een collectieve incidentencapaciteit en een landelijke calamiteitenregeling. De implementatie van het Robuust plan staat gepland in de eerste helft van 2021.

Ruimte voor innovatie en duurzaamheid

Sander Mager: “Het gezamenlijk organiseren van de capaciteiten voor incidenten en calamiteiten is door het schaalniveau veel efficiënter en effectiever. Bijzondere aandacht is hierbij uitgegaan naar de individuele ruimte voor de waterschappen om de zuivering van het rioolwater verder te verbeteren en te verduurzamen. Denk aan de energiewinning en de terugwinning van grondstoffen uit het rioolwater.”