Terugblik Waterschapscongres 2024: “Waterbeheer uitdagender dan ooit”

25 juni 2024

Op donderdag 20 juni organiseerde de Unie van Waterschappen het eerste Waterschapscongres, bij congrescentrum Spant! in Bussum. Het congres is de opvolger van de traditionele Bestuurdersdag en de Waterschapsdag, en speciaal voor algemeen en dagelijks bestuursleden, de directie, voorzitters en secretaris-directeuren van de waterschappen. Centraal stond het thema ‘Uitdagender dan ooit’.



Uitdagingen waterbeheer

De middag startte met een plenair programma onder leiding van dagvoorzitter Tamara Markus. Een muzikale act met trommels én water bracht meteen energie in de zaal en zorgde voor plassen water op het podium: een metafoor voor natte voeten, een van de groeiende uitdagingen van de waterschappen. Andere uitdagingen zijn onder meer de zeespiegelstijging, bodemdaling, langere periodes van droogte en hevige regen en steeds meer schadelijke stoffen in het oppervlaktewater. Een openingsvideo toonde waarom die uitdagingen nu groter zijn dan ooit.

Belang van ontmoeting

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, heette de bestuurders welkom: “Dit Waterschapscongres komt precies op het goede moment, een jaar nadat jullie allemaal zijn gekozen als bestuurders. In dat jaar bezochten we vanuit de Unie alle waterschappen, in een zogeheten Roadshow. Daaruit bleek hoe belangrijk jullie samenwerking vinden, ook over de waterschapsgrenzen heen. De groeiende uitdagingen maken de onderlinge ontmoeting zo belangrijk. Onze omgeving vertrouwt erop dat we juist in deze uitdagende tijden goede besluiten nemen. Daarom zijn we in het bestuur gegaan, en daarom zijn we nu hier samen: om met elkaar en voor elkaar goede beslissingen te maken.”

Indrukwekkend verhaal van keynote Jimmy Nelson

Hoofdonderdeel van het plenaire programma was de wereldwijd gerenommeerde fotograaf Jimmy Nelson. Hij vertelde een indrukwekkend verhaal over zijn leven, zijn jeugd op een Britse kostschool en zijn carrière als fotograaf: over kwetsbaarheid tonen, gezien worden, anderen zien, over verschillende culturen en over serendipiteit.

“Jimmy’s verhaal toont ons precies wat nodig is om mensen aan boord te krijgen”, zegt Rogier later op de dag in zijn afsluiting van het plenaire programma. “Om mensen mee te krijgen, moet je elkaar zien. Dat is een mooie boodschap: zie de ander. Ook wij als waterschappen hebben een eigen cultuur. Daar mogen we trots op zijn en die mogen we laten zien en uitdragen.”

Deelsessies en afsluiting

In de namiddag verdeelden de bestuurders zich over acht verschillende interactieve deelsessies. Ze verdiepten zich daarbij in een van de toekomstige kansen en uitdagingen in het waterbeheer. Bekijk hier de presentaties:

De dag werd afgesloten met een ludieke samenvatting van de dag door De Speld Live, een video over de bestuurdersverenigingen en een diner.

Projectenkalender Waterschapsmarkt 2024-2025 geeft markt en overheden inzicht in waterschapsprojecten

20 maart 2024

Op woensdag 20 maart lanceert het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) de Projectenkalender Waterschapsmarkt 2024-2025, in opdracht van de werkgroep Samenwerking Waterschapswerken (SWW). De kalender geeft marktpartijen, overheden en waterschappen onderling een overzicht van komende projecten van de waterschappen. Dit draagt bij aan de juiste match van vraag en aanbod van onder meer materieel, capaciteit en kennis.



Waterschap Woensdag

De lancering van de Projectkalender staat gepland op Waterschap Woensdag. Op deze dag is ook de Aqua Nederland-vakbeurs, waar diverse thema’s rond de samenwerking tussen waterschappen en de markt aan bod komen.

748 projecten in beeld

De Projectenkalender Waterschapsmarkt brengt 748 projecten in beeld die de 21 waterschappen en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) verwachten voor de periode 2024-2025. Bij de projecten staan onder meer een projectomschrijving, de beoogde contractvorm en de verwachte periode van uitvoering. Daarvan zijn er 641 aangemerkt als werken en 107 als diensten. De totale verwachte bouwsom van deze inventarisatie bedraagt 2,8 miljard euro.

Trends

Opvallend is de toename van projecten rond rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s). Met een geraamde bouwsom van bijna 875 miljoen euro nemen deze een derde van het totaal voor hun rekening. De toename houdt verband met de grote opgave op het gebied van waterkwaliteit, zoals de eisen vanuit de Kaderrichtlijn Water. Een andere opvallende trend zit in de toegepaste contractvormen. Ruim 40 procent van het werkvolume wordt met bouwteams en raamcontracten op de markt gezet. In 2020 was dit nog minder dan een kwart.

Meer inzicht

De jaarlijkse Projectenkalender zorgt voor transparantie op de markt en ondersteunt de dialoog tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers, passend bij de marktvisie De waterschapsmarkt van de toekomst. Het biedt marktpartijen meer zicht op de komende projecten van de waterschappen. Daarmee kunnen ze betere besluiten nemen over de benodigde investeringen in materieel, capaciteit en kennis. Ook kunnen opdrachtgevers onderling hun programma’s en projecten afstemmen.

Concurrerende opdrachtgevers

Waterschappen concurreren met andere opdrachtgevers, zoals drinkwaterbedrijven en opdrachtgevers in de infrasector. De brede vraag naar capaciteit onderstreept het belang om goed zicht te hebben op de aankomende projecten. Voor de 21 waterschappen biedt de Projectenkalender inzicht in de mogelijke pieken van gelijksoortige projecten, omdat ze deze bijvoorbeeld gelijktijdig willen aanbesteden. Door dit inzicht en de onderlinge afstemming kunnen waterschappen voorkomen dat er pieken ontstaan waardoor aanbestedingen (mogelijk) mislukken.

Samenwerkingsverband

De werkgroep SWW is een samenwerkingsverband van diverse waterschappen, de Unie van Waterschappen, het HWBP en brancheverenigingen van bedrijven die werken in de waterschapswereld, zoals aannemers en ingenieursbureaus. Het EIB heeft in opdracht van deze partijen een inventarisatie gemaakt van de projecten die de waterschappen nu in voorbereiding of aanbesteding hebben. De Projectenkalender is niet compleet of absoluut, maar maakt vooral inzichtelijk welke opgaven en welk volume de waterschappen de komende jaren in de markt denken te zetten.

Projectenplatform

De SWW werkt aan de ontwikkeling van een online Projectenplatform. In de toekomst kunnen waterschappen in deze digitale omgeving hun projecten het hele jaar door aanmelden, wijzigen en inzien. Op het platform komt ook een totaaloverzicht van alle projecten in een actuele, gebruiksvriendelijke Projectenkalender.

> Bekijk hier het rapport van de Projectenkalender 2024-2025

> Of download de volledige projectenlijst

Nieuwe bestuursleden Unie van Waterschappen

17 december 2021

De Unie van Waterschappen verwelkomt 3 nieuwe bestuursleden. Luzette Kroon, Jeroen Haan en Vincent Lokin gaan deel uitmaken van het dagelijks bestuur van de vereniging van de Nederlandse waterschappen. Rogier van der Sande is herkozen als voorzitter.

boerderij met weiland en sloot in vogelvluchtperspectief

De vacatures komen vrij omdat de bestuursleden Hein Pieper, Hetty Klavers en Toine Poppelaars hun maximale zittingsduur hebben bereikt of binnenkort bereiken. De waterschappen zijn in de ledenvergadering van 17 december akkoord gegaan met de kandidaten die de selectiecommissie heeft voorgedragen. Ook hebben de leden de termijn van Rogier van der Sande als voorzitter met 3 jaar verlengd.

Uitdaging in het waterbeheer

Rogier van der Sande: “Ik vind het een eer om mijn rol als voorzitter nog een termijn te mogen vervullen. Juist nu de waterschappen voor de grote uitdaging staan om het waterbeheer op peil te houden, terwijl de gevolgen van klimaatverandering steeds sterker merkbaar worden in ons dagelijks werk. Ik ben erg blij met de nieuwe bestuursleden. Stuk voor stuk brengen zij veel kennis en ervaring mee. Ik heb er alle vertrouwen in dat we samen met veel frisse energie en toewijding een bijdrage kunnen leveren aan het behartigen van de belangen van de waterschappen.”

Innovatie en internationaal

Luzette Kroon, dijkgraaf van Wetterskip Fryslân, wordt bestuurslid innovatie en internationaal per 17 december. Zij is in het verleden burgemeester en wethouder geweest en algemeen bestuurslid bij waterschappen. Bij de VNG was zij bestuurslid en vicevoorzitter van de commissie Europa en Internationaal. Onder de portefeuille innovatie en internationaal vallen onder meer Dutch Water Authorities, het programma Blue Deal, Bureau Brussel en de overkoepelende innovatiethema’s.

Waterveiligheid

Als bestuurslid waterveiligheid wordt Jeroen Haan benoemd per 1 januari 2022. Hij heeft vanuit diverse functies brede -bestuurlijke- ervaring opgedaan, als hoogheemraad en als (vice)voorzitter/lid van onder meer het Bestuurlijk Platform Zoetwater, het Deltaprogramma zoetwater en de stuurgroep Deltaprogramma. Hij is sinds 2019 dijkgraaf van hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Binnen zijn nieuwe portefeuille gaat hij zich onder meer bezig houden met waterveiligheid, wegenbeheer, het Deltaprogramma en de samenwerking met Rijkswaterstaat.

Financiën en digitalisering

Per 1 april 2022 wordt Vincent Lokin bestuurslid financiën en digitalisering en tevens penningmeester. Hij is dagelijks bestuurder bij waterschap De Dommel en heeft eerder jarenlang bij een bankinstelling gewerkt. Naast financiële inzichten heeft hij veel ervaring opgedaan met governance-vraagstukken en samenwerking in verenigingsverband. De portefeuille bestaat naast financiën en digitalisering onder meer uit bedrijfsvergelijkingen, arbeidsvoorwaarden, de Omgevingswet, juridische zaken en personeelszaken.

Terugblik op de ledenvergadering van 25 juni

2 juli 2021

Op 25 juni 2021 vond de Ledenvergadering van de Unie van Waterschappen plaats. De belangrijkste onderwerpen op een rij:



Kaderbegroting Unie van Waterschappen 2022

De Ledenvergadering stelde het kader voor de begroting van de Unie van Waterschappen voor 2022 vast. Daarbij wordt uitgegaan van een verhoging van de begroting van 2021 met 2,4%. Dat percentage is opgebouwd uit 1% contributiestijging en 1,4% inflatiecorrectie. Een groot deel van de contributiestijging is nodig om te kunnen voldoen aan de afspraken in de cao en de verhoogde werkgeverspremies. Wat dat betekent voor de prioriteiten voor 2022 staat straks in de definitieve begroting. Die wordt na de zomer eerst in de Commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën besproken en daarna in de Ledenvergadering.

Het goede gesprek binnen de vereniging

Inmiddels vinden de vergaderingen van de Uniewerkgroepen, -commissies en ook de Ledenvergadering al bijna anderhalf jaar digitaal plaats. Ook digitaal kunnen de belangrijke onderwerpen met elkaar worden voorbereid, zodat de nodige besluitvorming door kan gaan. Maar voor een echt ‘goed gesprek’ lenen de digitale vergaderzalen zich niet zomaar. En dat is wel nodig, aangezien er steeds meer gevraagd wordt van de waterschappen. Bijvoorbeeld als het gaat om de rol van water in de ruimtelijke ontwikkeling en de transitie naar een klimaatbestendige omgeving.

De Ledenvergadering verkende daarom rond welke thema’s binnen de vereniging verdieping gewenst is, en op welke manier die de komende periode in een goed gesprek vormgegeven kunnen worden. Hieruit blijkt dat men graag een combinatie ziet van inspirerende, reflecterende en visievormende gesprekken. Die gesprekken moeten gaan over het reilen en zeilen van de vereniging, maar ook over de manier waarop de waterschappen (in solidariteit of autonoom) de komende jaren bijdragen aan de aanpak van brede maatschappelijke opgaven.

Vacatures uniebestuur

Tussen november 2021 en april 2022 lopen de termijnen van van de voorzitter en van 3 bestuursleden van de Unie van Waterschappen af. Voor de voorzitter (Rogier van der Sande) geldt dat na de eerste termijn herbenoeming kan plaatsvinden voor nog eens 3 jaar. De 3 bestuursleden (Hein Pieper, Toine Poppelaars en Hetty Klavers) zijn aan het einde van hun maximale zittingstermijn van 6 jaar.

De leden stelden de procedure vast voor herbenoeming van de voorzitter en de procedure voor werving en selectie van nieuwe bestuursleden. Ook stelden ze een selectiecommissie in. Het voornemen is om tijdens de ledenvergadering van 17 december te besluiten over de invulling van de vacatures. Meer informatie over de selectieprocedure staat binnenkort op de website van de Unie van Waterschappen.

De vergaderstukken die bij deze vergadering horen, zijn beschikbaar via iBabs.