Op 1 juni kwam de Commissie Waterkeringen (CWK) van de Unie van Waterschappen bij elkaar. De commissieleden spraken onder meer over grondverwerving HWBP en over het Manifest Waterveiligheid.
Grondverwerving Hoogwaterbeschermingsprogramma
In de subsidieregeling Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) staat dat grondverwerving subsidiabel is als het sober en doelmatig is. Uit de uitwerking van het referentiebeeld voor de groene dijk blijkt dat grondverwerving én het vestigen van recht door het waterschap doelmatig kunnen zijn. Ze kunnen dus beide voor HWBP-subsidie in aanmerking komen.
De CWK heeft met grote meerderheid ingestemd om de gevraagde besluiten in het programmabestuur HWBP in te brengen voor besluitvorming. Dat betekent dat voorgesteld wordt om de Handreiking subsidiabele en niet-subsidiabele kosten voor toepassing van de Regeling subsidies hoogwaterbescherming 2014 aan te passen.
Het ontwerp van de versterkingsmaatregel, inclusief beheer en onderhoud, staat daarmee centraal bij de bepaling van de subsidie van grondverwerving. Wel of geen grondverwerving is een integraal onderdeel van de afweging van de maatregelen. De Life Cycle Costing analyse (LCC) is het instrument voor de afweging van de maatregelen en om de doelmatigheid van de maatregel te onderbouwen.
Daarnaast wordt voorgesteld
- het referentiebeeld Eigendomspositie bij dijkversterking in grond vast stellen voor vergelijkbare situaties;
- subsidiering van strategische grondaankopen niet toe te staan (ongewijzigd beleid);
- overhoeken tot 3 procent van het totaal benodigd oppervlak voor versterking subsidiabel te maken.
De voorwaarde van de CWK is dat er na 2 en na 4 jaar een evaluatie plaatsvindt, met de toezegging dat wanneer er voor die tijd al spanning optreedt dit in de CWK wordt geagendeerd.
Omgang met ‘kleine kans groot gevolg’-risico’s in het HWBP
De huidige omgang met reserveringen voor risico’s met een kleine kans dat ze optreden maar met grote gevolgen, kunnen leiden tot niet doelmatige omgang met de subsidieregeling of tot onwenselijk grote gevolgen voor de waterschappen.
De CWK stemt in met het voorstel om dergelijke kwantificeerbare risico’s voorwaardelijk te beschikken en voor dergelijke risico’s die niet-kwantificeerbaar zijn de hardheidsclausule toe te blijven passen.
De CWK stemt in met de absolute drempelwaarde en is benieuwd hoe dat uitpakt in de evaluaties na 2 en na 4 jaar. Ook stemt de CWK in met de principeafspraak dat de voorwaardelijke beschikking geldt na overschrijding van geraamd budget. De programmadirectie wordt gevraagd dit uit te werken.
Manifest Waterveiligheid
De CWK-leden hebben voor een deel overeenstemming over het Manifest, maar zijn kritisch over een aantal aangedragen aanpassingen die nog niet zijn doorgevoerd. De voorzitter zegt toe daar nog een keer naar te kijken. Met dit voorbehoud en met waardering voor de inzet wordt het Manifest Waterveiligheid vastgesteld. Toepassing van het Manifest vraagt om strategische besprekingen in de CWK.
Voortgang Implementatieplan ‘Naar een realistisch en betrouwbaar HWBP’
De uitvoering van het implementatieplan heeft een goede start gemaakt. De goede bestuurlijke betrokkenheid uit zich mede in betrokkenheid van de bestuurlijk ambassadeurs en door de aanwezigheid van CWK-leden bij de kick-off. De alliantiepartners hebben gezorgd voor de benodigde ambtelijke inzet om de aanbevelingen uit te werken. Dit kwartaal zijn de eerste resultaten al opgeleverd, bijvoorbeeld in de kadernota. Het programmabestuur HWBP kan het implementatieplan op 5 juli vaststellen nu de capaciteit rond is. De bestuurlijk ambassadeurs vullen aan dat de ambitie hoog ligt, maar dat het nu te vroeg is om concrete uitwerking te bespreken.
HWBP Kadernota programma 2024-2035
De CWK stemt in met de hoofdlijnen in de kadernota. Deze nota legt de regels vast voor de programmering die dit jaar gemaakt wordt voor de periode 2024 t/m 2035. De CWK is wel kritisch omdat er op onderdelen onderbouwing mist voor de wijzigingen. Ook zijn de consequenties voor de waterschappen onduidelijk. De programmadirectie zegt toe de kadernota te verduidelijken en volgend jaar opnieuw zijn best te doen de Werkgroep Waterkeringen tijdig te betrekken.
Overige onderwerpen
Bij de bespreking van de voortgang van de beoordelingen van primaire keringen is ingestemd met het afstemmen van de boodschap en het moment van de publiekscommunicatie. De CWK heeft ingestemd met het doorzetten van het gebruik van het Waterveiligheidsportaal in de tweede beoordelingsronde van primaire keringen. De CWK heeft kennis genomen van de vertragende mijlpalen in het HWBP en ingestemd met het voorstel dit later in het jaar te bespreken. De voorzitter heeft toegelicht dat de programmadirectie HWBP een nieuwe analyse heeft gemaakt van de realisatie van projectgebonden bijdragen. Nadat het programmabestuur HWBP op 5 juli 2022 hierover gesproken heeft, worden de Minister en de CWK schriftelijk geïnformeerd. Daarna wordt ook in de CWK geagendeerd of de financiële prikkel van projectgebonden bijdrage bijdraagt aan het sober en doelmatig uitvoeren van projecten, en hoe we als alliantie met de uitwerking van deze financiële prikkel omgaan.
