Categorie: Bestuurszaken

Maatschappelijke relevantie als drijfveer

“De maatschappelijke relevantie van de wateropgaven is wat mij het meest motiveert,” zegt Jeroen Haan. “Deze opgaven raken steeds meer verweven met andere maatschappelijke vraagstukken, zoals de woningbouw en het landelijk gebied. Ik vind het mooi om vanuit de Unie bij te dragen aan die toenemende maatschappelijke relevantie.”

Een brede achtergrond in de waterwereld

Jeroen Haan brengt een schat aan ervaring mee. Hij was ambtenaar, algemeen en dagelijks bestuurslid en sinds vijf jaar dijkgraaf van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Daarnaast was hij gemeenteraadslid. “Daardoor kan ik waterkwesties vanuit meerdere perspectieven bekijken. Die verschillende invalshoeken helpen om het samenspel tussen partijen te versterken.”

Ambitie: clubgevoel behouden en versterken

Als voorzitter heeft Haan duidelijke ambities. “Het klinkt misschien zacht, maar het is essentieel: het clubgevoel behouden en versterken. Dat betekent dat we goed weten waar we als Unie voor staan en een eenduidige boodschap naar buiten brengen. Om die helder te krijgen, is ruimte voor gesprek en debat nodig. Zo kunnen we sterker staan als landelijke en diverse vereniging.”

Focus op de lange termijn

Een van de belangrijkste thema’s waar Haan zich op wil richten, is het toekomstbestendig maken van de Unie. “De grotere en complexere bestuurlijke opgaven vragen soms om pijnlijke keuzes. Het wordt steeds minder vanzelfsprekend om alles op basis van consensus te beslissen. Tegelijkertijd is het belangrijk dat we oog houden voor de lange termijn. Je wint de marathon niet door 420 keer een sprintje te trekken. We moeten strategisch en duurzaam werken om onze doelen te bereiken.”

Het volledige interview lezen? Dat verschijnt in februari in de nieuwste editie van Waterkracht.

Op 13 december is Jeroen Haan benoemd tot nieuwe voorzitter van de Unie van Waterschappen.

Reactie op consultatie beleidslijn Grote Rivieren

De CWK stemt in met de voorgelegde conceptreactie. Hierbij wil de commissie wel op de eerste pagina benadrukken dat de inbreng door individuele waterschappen voor alle waterschappen van belang is. Daarnaast zorgt voortschrijdend inzicht voor een wijziging in de inbreng over de Kampereilanden.

Position paper Water Resilience Initiative

De commissie is blij dat er een position paper ligt, omdat dit de Unie van Waterschappen en Vewin in staat stelt om een leidende rol te nemen in het opstellen van het voorstel. De boodschap moet een sterkere oproep vormen om de grensoverschrijdende samenwerking te verbeteren, zonder nieuwe inhoudelijke kaders. De Unie heeft hiervoor voldoende voorbeelden om te delen, zowel voor grote rivieren als regionale systemen. Het is hierbij ook mogelijk om een studie te doen naar de governance-ervaring in Nederland.

Verbeterinspanning op korte termijn in HWBP

De CWK wil verder met de onderlinge gesprekken om de eigen prestaties in het HWBP te verbeteren. De nadruk van de gesprekken ligt op elkaar beter begrijpen en nieuwsgierig zijn naar oorzaken en leerpunten. Het dashboard helpt daarbij. Het maakt onderscheid tussen objectieve, vergelijkbare informatie en subjectieve inschatting van hoe het waterschap ervoor staat. De Programmadirectie HWBP helpt om de dashboards te interpreteren. De CWK wil de opbrengst van de regionale gesprekken vertalen naar reflecties op de zeven voorwaarden bij de langetermijnafspraken over het HWBP.

De voortgangsbrief van het HWBP laat zien dat de mijlpalen beter gehaald worden. Eerdere verbeterinspanningen, zoals het implementatieplan ‘Naar een realistisch en betrouwbaar HWBP’ werpen dus nu hun vruchten af.

Langetermijnvisie waterveiligheid

De CWK wil het Manifest Waterveiligheid opnieuw oppakken en bespreken of nieuwe afspraken nodig zijn voor waterveiligheid op lange termijn. De Unie van Waterschappen vraagt de themagroep Lange Termijn een voorstel te maken voor de Werkgroep Waterkeringen (WWK) en CWK. Aan de voorkant worden CWK-leden benaderd om de bestuurlijke vragen aan de voorkant te identificeren.

Actieplan Toekomstbestendig HWBP

Ontwikkelingen onder het actieplan gaan sneller dan via de stukkenstroom van de commissie gedeeld kan worden. De CWK spreekt af dat de Unie van Waterschappen ontwikkelingen per mail kan delen met de WWK en CWK, zodat de leden transparant op de hoogte zijn van actualiteiten. Dit is alleen voor informatie die niet ter bespreking is.

Korte evaluatie proces middellangetermijnfinanciering HWBP

De CWK is trots op het resultaat dat alle 21 autonome besluiten hebben ingestemd met extra middelen voor HWBP op middellange termijn en de toenadering van de CWK in het proces. Tegelijkertijd voelt het dubbel dat de financiering van het Rijk uit het Deltafonds komt, wat niet aan andere maatregelen besteed kan worden. De CWK noemt enkele verbeterpunten voor volgend jaar, zoals meer aandacht aan de voorkant voor feiten en standpunten van algemene besturen.

Bij een overhedenoverleg overlegt een brede afvaardiging vanuit het kabinet met de medeoverheden, onder leiding van de minister-president. Op 21 november stond het overleg in het teken van de uitwerking van het Regeerprogramma. Het kabinet heeft afgelopen zomer richting bepaald op verschillende vraagstukken. De overheden hebben samen in kaart gebracht wat de plannen betekenen voor alle betrokken overheden, en hoe ze hier samen uitvoering aan kunnen geven. De eerste resultaten hiervan lagen op tafel.

Samen optrekken

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “Om te zorgen dat het mogelijk blijft om in Nederland te wonen en ondernemen is het belangrijk dat we zorgen voor veilige dijken en schoon water en dat we wateroverlast en watertekort zoveel mogelijk beperken. Dat kunnen waterschappen niet alleen en de samenwerking met de andere overheden is hierin cruciaal. Het is goed dat we als overheden intensief met elkaar optrekken en vanuit alle perspectieven meedenken over de uitvoerbaarheid van de plannen van het kabinet.”

Speerpunten

De waterschappen hebben een aantal speerpunten in de samenwerking met de andere overheden. Van der Sande: “Het is belangrijk dat we samen verstandige keuzes maken over de inrichting van ons land en het toekomstbestendig bouwen van nieuwe woningen. En dat we ruimte en middelen krijgen om de dijken te kunnen versterken. Met onze gebiedskennis en kennis van het water- en bodemsysteem willen de waterschappen een bijdrage leveren aan een toekomstbestendige landbouw. En daarbij tegelijkertijd zorgen voor het verbeteren van de waterkwaliteit. Dit vraagt van veel partijen verantwoordelijkheid. Die onderwerpen brengen wij dus steeds naar voren.”

Zorgen

Bij het overhedenoverleg ging het ook specifiek over zorgen van de decentrale overheden. Bijvoorbeeld over het geld dat beschikbaar is voor gemeenten en provincies en over de uitvoerbaarheid van de plannen. De waterschappen pleiten voor het beschikbaar stellen van voldoende geld van het Rijk om de primaire dijken te versterken en voor een passende financiële bijdrage aan de Wet WOZ. Er moet een goede balans zijn tussen ambities, taken, middelen en uitvoeringskracht. Dat blijft onderwerp van gesprek in de aanloop naar de Voorjaarsnota van het kabinet.

Van papier naar praktijk

Van der Sande heeft de speerpunten van de waterschappen eerder deze week ook al onder de aandacht gebracht bij de voorzitter van het Overhedenoverleg, minister-president Schoof, in een afstemmingsoverleg. Rogier van der Sande: “We blijven de komende tijd volop in gesprek met  Rijk, gemeenten en provincies. Los op de verschillende thema’s met de betrokken bewindspersoon, en ook gezamenlijk. Begin 2025 is er weer een overhedenoverleg. Daar willen we heldere afspraken maken over hoe we de plannen van papier naar de praktijk kunnen brengen en over de middelen die daarvoor beschikbaar zijn.”