Op 20 maart vond in Leiden de Dag van het Bestuur 2023 plaats. Deze dag werd georganiseerd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Op deze dag spraken onderzoekers, bestuurders en praktijkexperts uit het hele land met elkaar over de laatste inzichten in het bestuur. Ook werd de Code Interbestuurlijke verhoudingen ondertekend.
De Code Interbestuurlijke Verhoudingen is een geactualiseerde versie van die van 2013. In de code ligt vast hoe overheden samenwerken. Het accent in de nieuwe versie ligt op goed samenspel tussen overheden. Het gaat om het bundelen van krachten ‘om zo maatschappelijke opgaven sneller, effectiever en democratisch gelegitimeerd aan te pakken’.
Ondertekening
De code werd ondertekend door minister Hanke Bruins Slot, en Rogier van der Sande namens de waterschappen, Jan van Zanen namens de gemeentes en Jaap Smit namens de provincies.
Staat van het Bestuur
Tijdens de Dag van het Bestuur werd ook de Staat van het Bestuur 2022 gepubliceerd. Dat is een tweejaarlijkse rapportage waarmee het ministerie van BZK de feiten en ontwikkelingen in het lokale openbaar bestuur in beeld brengt. De Staat van het Bestuur 2022 kijkt terug en vooruit naar de stand van de decentrale democratie en bestuur, gebaseerd op verschillende data en onderzoeken.
Werksessies
Het middagprogramma van de dag bestond uit een aantal werksessies, waaronder een sessie bij het hoogheemraadschap van Rijnland. Daar spraken Jeroen Haan en Hans Vollaard. Haan is dijkgraaf van hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en bestuurslid van de Unie van Waterschappen. Vollaard is universitair hoofddocent Politicologie Universiteit Utrecht en schrijver van het recent verschenen boek ‘Waterschappen. Democratie in een onbekend bestuur’.
Veel vragen
Zij gingen in op vragen als: Hebben kiezers en gekozenen wel verstand van waterkwesties? Zou je het bestuur van waterschappen niet juist beter aan experts kunnen overlaten? En als je wel wil dat iedereen kan meebeslissen: hoe krijg je van de waterschapsdemocratie een levende democratie waar inwoners actief aan meedoen?
Op de foto van links naar rechts: Jan van Zanen (VNG), Rogier van der Sande (Unie van Waterschappen), minister Hanke Bruins Slot en Jaap Smit (IPO).
De voorlopige opkomst voor de waterschapsverkiezingen is 53,7 procent. Dit is hoger dan de opkomst van de waterschapsverkiezingen in 2019. De BoerBurgerBeweging (BBB) lijkt de grote winnaar en wordt in ieder geval in 13 waterschappen de grootste partij.
De voorlopige opkomst op basis van 15 van de 21 waterschappen is met 53,7 procent hoger dan de opkomst in 2019. Toen wist 51,3 procent van de stemgerechtigden de weg naar stembus voor de waterschapsverkiezingen te vinden. Over hoe dit opkomstcijfer zich verhoudt met de opkomst voor de Provinciale Statenverkiezingen is nog niet aan te geven. Het definitieve opkomstcijfer is nog niet bekend. Er worden op dit moment namelijk nog steeds stemmen geteld. De stemhulp MijnStem.nl voor de waterschapsverkiezingen werd 2,7 miljoen keer ingevuld. In 2019 was dat nog 1,9 miljoen keer.
Hogere opkomst
Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “We zijn blij dat veel Nederlanders van hun democratische recht gebruik hebben gemaakt en hiermee mee beslissen over de toekomst van het waterbeheer in hun regio. Onze taken zijn helder: de zorg voor sterke dijken, schoon en voldoende water. En de uitdagingen zijn gezien de toenemende kans op langdurige droogte of extreme hoosbuien en de aanstaande zeespiegelstijging groot. We hopen dat dit mensen heeft gemotiveerd hun stem te laten horen.”
BBB en WaterNatuurlijk grote winnaars
Gisteren maakte de Unie van Waterschappen al bekend dat de BBB in tenminste 6 waterschappen de grootste partij lijkt te zijn geworden. Op basis van het totaaloverzicht van de voorlopige uitslagen en enkele tussenstanden valt op te maken dat BBB in 13 waterschappen het meeste aantal zetels lijkt te behalen. WaterNatuurlijk wint vooralsnog in 5 waterschappen. Nieuwkomer JA21 komt ook meerdere waterschapsbesturen binnen. Verder halen de PvdA en de Partij van de Dieren goede resultaten. Het beeld voor de VVD wisselt sterk per waterschap en CDA verliest over de hele linie. Ook lijkt 50PLUS zetels te verliezen in de waterschapsbesturen.
Vervolg
Op zijn vroegst op 23 maart volgt de definitieve uitslag van de waterschapsverkiezingen. De voorlopige uitslag is op basis van de telling van partijlijsten. In de week van 23 maart zijn de uitslagen op kandidaatniveau bekend. De uitslagen van de waterschapsverkiezingen lieten op zich wachten, omdat de gemeenten eerst de stemmen voor de Provinciale Staten hebben geteld.
Op basis van de getelde stemmen lijkt de BoerBurgerBeweging ook bij de waterschapsverkiezingen grote winst te behalen. Ook WaterNatuurlijk en de PvdA lijken goed te scoren. 50plus, CDA en VVD blijven achter en verliezen zetels ten opzichte van de verkiezingen in 2019. Dit beeld is op te maken uit de gegevens van 12 van de 21 waterschappen.
Veel waterschappen hebben nog niet alle uitslagen doorgekregen van de gemeenten. Het stemmen tellen gaat langzamer dan gebruikelijk bij verkiezingen. Dit heeft meerdere redenen. Vermoeidheid van de tellers, het grote aantal partijen en dus grote stembiljetten en de hoge opkomst zijn mogelijke oorzaken.
BBB boekt winst
De voorlopige uitslagen die al binnen zijn laten zien dat BBB de grootste partij wordt in tenminste 6 waterschappen. BBB deed voor het eerst mee bij alle waterschappen en komt vooralsnog overal binnen met zetels. WaterNatuurlijk, een water specifieke partij die wordt gesteund door de landelijke partijen GroenLinks, D66 en Volt, kent ook een goede verkiezingsuitslag. De partij lijkt in ieder geval in 4 waterschappen de grootste te worden. Ook PvdA lijkt zetels te winnen in de waterschapsbesturen. Het CDA lijkt daarentegen veel zetels te verliezen. Ook VVD en 50Plus blijven achter ten opzichte van de resultaten in 2019.
Nog geen opkomstcijfer bekend
Omdat er nog maar weinig uitslagen binnen zijn, valt er nog geen opkomstcijfer op te maken. De opkomst van de gegevens van 12 waterschappen loopt uiteen van 47 tot 59 procent.
Nieuwsoverzicht van de waterschapsverkiezingsdag met o.a. 'Premier Rutte brengt zijn stem uit op het kantoor van de Unie van Waterschappen' en 'Stemhulp waterschappen 1000 keer per minuut ingevuld'
15 maart – 16.30 uur
Voorlopige verkiezingsuitslag volgt morgenmiddag
De voorlopige verkiezingsuitslag van de waterschapsverkiezingen volgt morgenmiddag laat. Vanavond worden eerst de stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen geteld en daarna pas die voor de waterschapsverkiezingen. Verschillende waterschappen organiseren daarom morgen pas uit hun uitslagenavonden.
15 maart – 15.00 uur
Ook hogere opkomst voor waterschappen dan Provinciale Staten bij Delfland
In het stembureau op het kantoor van het hoogheemraadschap van Delfland, hebben tot 15.00 uur iets meer mensen gestemd voor de waterschapsverkiezingen dan voor de Provinciale Statenverkiezingen.
15 maart – 14.45 uur
Jeugdbestuurder Vallei en Veluwe stemt voor het eerst
Jeugdbestuurder Silas Spieker van waterschap Vallei en Veluwe mag voor het eerst stemmen. Samen met de dijkgraaf van waterschap Vallei en Veluwe, Marijn Ornstein, en burgemeester van Brummen, Alex van Hedel, is hij naar het stembureau geweest.
15 maart –14.00 uur
Inclusief stemmen bij de gemeente Woerden
Jeroen Haan, dijkgraaf van hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, was vandaag op het stembureau van de gemeente Woerden. Hier wordt stemmen ook voor mensen met een beperking toegankelijk gemaakt: breed stemhokje, audiovisuele ondersteuning, stem mal.
Een stemmal, een hulpmiddel om het mensen met een visuele beperking mogelijk te maken om een stem uit te brengen bij verkiezingen. Daarbij wordt audio-ondersteuning gebruikt waarbij de kandidatenlijsten worden voorgelezen.
15 maart –13.30 uur
Dijkgraaf Amstel, Gooi en Vecht langs stembureaus
Joyce Sylvester, dijkgraaf van waterschap Amstel, Gooi en Vecht, gaat langs de stembureaus in haar waterschapsgebied.
15 maart – 12.05 uur
Hogere opkomst voor waterschappen dan Provinciale Staten in Apeldoorn
In de gemeente Apeldoorn hebben vanmorgen tot 10:45 iets meer mensen gestemd voor de waterschapsverkiezingen dan voor de Provinciale Statenverkiezingen. Het verschil is maar klein, met een voorlopige opkomst van 5 procent voor de Provinciale Staten en 5,5 procent voor de waterschapsverkiezingen.
Een woordvoerder van de gemeente Apeldoorn vermoedt dat het verschil wordt veroorzaakt doordat in de gemeente meer mensen voor de waterschappen mogen stemmen dan voor de Provinciale Staten.
15 maart –12.00 uur
Stemhulp waterschappen 1000 keer per minuut ingevuld
Op dit moment wordt stemhulp MijnStem voor de waterschapsverkiezingen ongeveer 1.000 keer per minuut ingevuld. Voor vandaag hadden al ruim 2 miljoen mensen de stemhulp ingevuld. De stemhulp voor het hoogheemraadschap van Rijnland is tot nu toe het meest ingevuld.
15 maart – 11.45 uur
Dijkgraaf Scheldestromen gaat langs bij stembureaus
Dijkgraaf Toine Poppelaars van waterschap Scheldestromen gaat vandaag ook langs verschillende stembureaus met commissaris van de Koning Han Polman.
15 maart – 11.00 uur
Dijkgraaf Zuiderzeeland spreekt met studenten over belang waterschapsverkiezingen
Dijkgraaf Hetty Klavers van waterschap Zuiderzeeland is samen met commissaris van de Koning Leen Verbeek en waarnemend burgemeester Ineke Bakker van de gemeente Lelystad op bezoek bij het Aeres College in Lelystad. Ze spreken de studenten van het Aeres college over stemmen en het belang van verkiezingen.
15 maart – 10.40 uur
Burgemeester van Rotterdam stemt op waterschapskantoor
Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam brengt zijn stem uit op het hoofdkantoor van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.
15 maart – 10.35 uur
Dijkgraaf en burgemeester openen bijzonder stembureau hoogheemraadschap
Het stembureau op het hoofdkantoor van hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier in Heerhugowaard is woensdagochtend 15 maart om 7:30 uur geopend door dijkgraaf Remco Bosma en burgemeester Maarten Poorter van gemeente Dijk en Waard.
15 maart – 10.20 uur
Deltacommissaris brengt stem uit op waterschapskantoor
Watergraaf Erik de Ridder van waterschap de Dommel ontvangt Deltacommissaris Peter Glas. Peter brengt zijn stem uit op het waterschapshuis in Boxtel.
15 maart – 10.10 uur
Dijkgraaf Wetterskip Fryslân gaat de gemeenten langs
Luzette Kroon, dijkgraaf van Wetterskip Fryslân, gaat samen met Arno Brok, de commissaris van de Koning, de gemeenten langs en startte vanochtend op Vlieland.
15 maart – 9.30 uur
Premier Rutte brengt zijn stem uit op het kantoor van de Unie van Waterschappen
Minister-president Mark Rutte stemt voor de waterschapsverkiezingen op het kantoor van de Unie van Waterschappen.
15 maart – 9.15 uur
Stemmen in de molen bij waterschap Hollandse Delta
Stemmen voor waterschap Hollandse Delta in de Hoeksche Waard kan in de Poldersche molen in Maasdam, een watermolen uit 1749. Ook kan in de Oostmolen in Mijnsheerenland, een watermolen uit 1616, gestemd worden.
15 maart – 9.00 uur
Dijkgraaf Zuiderzeeland stemt samen met commissaris van de Koning en burgemeester
Dijkgraaf Hetty Klavers, commissaris van de Koning Leen Verbeek en burgemeester Roger de Groot brengen hun stem uit in de modelwoning in nieuwbouwwijk Emmelhage in Emmeloord. Door samen te werken kunnen waterschap, provincie en gemeente werken aan toekomstbestendige woningbouw in de Noordoostpolder.
15 maart – 8.00 uur
Waterschap de Dommel legt blauwe loper uit voor stemmers
Waterschap de Dommel heet de stemmers uit Boxtel van harte welkom. De blauwe loper ligt voor ze klaar.
15 maart – 7.30 uur
Hoe zie jij de toekomst van ons water? Stem ook!
Ruim 8 miljoen reizigers hebben op Utrecht Centraal de expositie van de waterschappen kunnen zien. 13 februari, met de aftrap van de opkomst bevorderende campagne van de waterschappen, is de expositie uit de doeken gedaan. De laatste dagen staan medewerkers van de Unie van Waterschappen bij de expositie, om vragen te beantwoorden en meer informatie te geven.
Het wetsvoorstel Wet op de politieke partijen (Wpp) bundelt bestaande en nieuwe regels voor politieke partijen. De Unie van Waterschappen heeft de partijen in de waterschapsbesturen opgeroepen om gebruik te maken van de mogelijkheid om inhoudelijk op het wetsvoorstel te reageren. De Unie heeft zelf een algemene reactie gemaakt.
De doelen van het wetsvoorstel zijn het versterken van de onafhankelijke positie van politieke partijen en het vergroten van hun transparantie. Het wetsvoorstel gaat niet alleen over landelijke, maar ook over lokale partijen. De waterschappen vinden 2 wijzigingen in het wetsvoorstel belangrijk: de subsidie voor lokale politieke partijen en de Autoriteit Wet op de politieke partijen.
Subsidie lokale politieke partijen
Lokale politieke partijen en lokale afdelingen van politieke partijen krijgen met de invoering van het wetsvoorstel 3 jaar lang recht op subsidie. Ook moeten ze voldoen aan de financieringsregels en transparantieregels over de interne organisatie. De waterschappen zijn daar blij mee. Ze zijn wel benieuwd of de subsidie na 3 jaar stopt of dat de minister in de tussentijd mogelijkheden ziet om deze regeling permanent te maken.
Scheve verdeling
In de toelichting bij het wetsvoorstel wordt de subsidieverdeling toegelicht. Het komt neer op een bedrag van 250 euro per zetel in een volksvertegenwoordigend orgaan, met daarnaast nog een verdeling van het overige geld. Die verdeling is gesteld op 75 procent voor gemeenten, 20 procent voor provincies en maar 5 procent voor waterschappen. De waterschappen vinden dat deze verdeling scheef uitpakt voor de waterschappen. Ze vragen het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties daarom waar die verdeling op is gebaseerd.
Transparantieregels
De waterschappen kunnen zich wel vinden in de transparantieregels die voor lokale partijen gaan gelden. Maar ze vinden het belangrijk dat de partijen voor invoering van de wet goed worden geïnformeerd over de nieuwe regels. Na invoering van de wet moet ook goed worden gemonitord of de regels niet een te zware belasting opleveren.
Autoriteit Wet op de politieke partijen
Het wetsvoorstel richt een nieuwe autoriteit op, de Autoriteit Wet op de politieke partijen. Deze autoriteit houdt toezicht op de naleving van de regels door politieke partijen. Ook is de autoriteit verantwoordelijk voor het uitkeren van subsidies aan politieke partijen en de Autoriteit Wet op de politieke partijen.
Subsidieaanvraag
Voor die subsidie moeten partijen een (summiere) aanvraag doen. De waterschappen vinden het belangrijk dat er een goede begeleiding komt bij het aanvragen van de subsidie. Vooral voor lokale partijen kan de aanvraag een extra drempel zijn om subsidie te kunnen ontvangen.
Vanaf 07.30 uur kan iedereen zijn stem uitbrengen voor de waterschapsverkiezingen op 15 maart. Minister-president Mark Rutte bracht in Den Haag bij de Unie van Waterschappen zijn stem uit. De stembureaus zijn geopend tot 21.00 uur. De stemhulp voor de waterschappen is sinds de livegang al 2 miljoen keer ingevuld.
Mark Rutte, minister-president en politiek leider VVD: “Normaal gesproken stem ik bij de basisschool Wolters bij mij in de buurt. Vandaag heb ik mijn stem uitgebracht bij de Unie van Waterschappen. Want naast dat er vandaag verkiezingen zijn voor de Provinciale Staten, zijn er ook waterschapsverkiezingen. En het is heel belangrijk ook voor de waterschappen te gaan stemmen. Zij zorgen er immers voor dat we schoon water hebben, droge voeten houden en dat Nederland veilig blijft, ook wat water betreft. Heel belangrijke verkiezingen dus!”
Hulp bij het kiezen
Uit onderzoek van de Unie van Waterschappen blijkt dat 56% van de Nederlanders van plan is om te gaan stemmen voor de waterschapsverkiezingen op 15 maart. Mensen hebben een sterke mening over waterbeheer in hun regio, maar weten vaak (nog) niet welke partij daarbij past. Voor hulp bij het maken van een keuze voor welke partij in de eigen regio kan worden gestemd, hebben de waterschappen de stemhulp mijnstem.nl gelanceerd. De waterschapsstemhulp is sinds de livegang al 2 miljoen keer ingevuld. Op de websites van de waterschappen is informatie over de politieke partijen en kandidaten te vinden.
Stempas en identiteitsbewijs meenemen
Kiezers hebben op hun huisadres een stempas ontvangen om te stemmen. Met een stempas kan op 15 maart in elk stembureau binnen de gemeente worden gestemd. De kiezer neemt deze pas op verkiezingsdag mee naar het stembureau, samen met een identiteitsbewijs. Niet in de gelegenheid zelf te stemmen? Dan kan dit bij volmacht door iemand anders worden gedaan.
Minister-president Mark Rutte brengt stem uit op kantoor Unie van Waterschappen in Den Haag
De waterschappen willen jongeren betrekken bij de waterschapsverkiezingen en ze goed informeren over de keuzes die ze op 15 maart kunnen maken. Daarom organiseren ze onder meer 2 landelijke events op 9 maart. De keuzes die de waterschappen maken, raken immers iedere Nederlander, maar vooral de toekomstige generaties.
Die dag brengen De Kiesmannen De grote – wat nou waterschappen?! – verkiezingsshow. En ook wordt Nieuwspoort tijdelijk omgetoverd tot Waterpoort: een debatavond met Kamerleden en jonge waterschapsbestuurders over de belangrijkste waterdilemma’s.
De grote – wat nou waterschappen?! – verkiezingsshow
Podium LUX in Nijmegen organiseert in samenwerking met waterschap Rivierenland en De Kiesmannen op donderdag 9 maart De grote – wat nou waterschappen?! – verkiezingsshow. Experts Lotte Kaatee (Waterschap Rivierenland), Co Verdaas (Dijkgraaf Waterschap Rivierenland), Ciana Mayam (presentatrice) en Herman Havekes (expert Unie van Waterschappen) staan stil bij wat de waterschappen nou precies doen en wat je stem waard is. Ook de grote vraagstukken van de toekomst komen aan bod in deze interactieve show met mini-reportages, een quiz en kunst.
Gratis toegang en landelijke livestream
De verkiezingsshow is op 9 maart om 20.00 uur gratis te bekijken in de zaal van LUX én via een landelijke livestream. Het reserveren van een ticket is in beide gevallen noodzakelijk. Dat kan via lux-nijmegen.nl.
Nieuwspoort wordt Waterpoort
Op 9 maart organiseert de Unie van Waterschappen in Nieuwspoort in Den Haag ook een debatavond met Tweede Kamerleden en jonge waterschapsbestuurders. Ze debatteren over allerlei waterdilemma’s: hoe beschermen we de mens tegen het water? En het water tegen de mens? Bepaalt het water waar onze huizen komen, of bepalen onze huizen waar het water mag komen? De keuzes die de waterschappen hierover maken, raken iedere Nederlander, maar hebben zeker effect op toekomstige generaties.
Kamerleden in gesprek met jongeren
Kamerleden Eva van Esch (Partij voor de Dieren), Laura Bromet (GroenLinks), Tjeerd de Groot (D66) en Pieter Grinwis (ChristenUnie) gaan in debat met jonge (kandidaat) waterschapsbestuurders, waaronder Bas Peeters (voor de VVD in waterschap De Dommel), Anieke Kranenburg (voor Water Natuurlijk in waterschap Vechtstromen) en Julia Goets (voor het CDA in waterschap Aa en Maas). Deze bijeenkomst is alleen toegankelijk voor mensen onder de 35 jaar.
56 procent van de Nederlanders is van plan om te gaan stemmen voor de waterschapsverkiezingen op 15 maart. Door te stemmen hebben Nederlanders invloed waar de waterschapsbelasting aan wordt besteed. Mensen hebben een sterke mening over waterbeheer in hun regio, maar weten vaak nog niet welke partij daarbij past. Dit blijkt uit onderzoek van de Unie van Waterschappen.
Grote waterschapsthema’s belangrijk
Uit het onderzoek blijkt ook dat 85 procent van de Nederlanders de grote waterschapsthema’s belangrijk vindt. De keuzes die de waterschappen maken over actuele thema’s hebben impact op het dagelijks leven van iedereen. Bijvoorbeeld extreem weer, de inrichting van Nederland en de zuivering van rioolwater.
De plek waar je woont
De meningen over hoe om te gaan met deze thema’s lopen uiteen. Welke thema’s Nederlanders belangrijk vinden en waarvoor ze eventueel meer belasting willen betalen, hangt af van de plek waar ze wonen. De inwoners van waterschappen aan de kust focussen op de bouw en het onderhoud van dijken. Inwoners van meer landinwaarts gelegen waterschappen vinden de afvoer van water bij extreem weer belangrijker en willen het water de ruimte geven.
Stemhulp
62 procent van de Nederlanders geeft aan niet te weten welke partij het best bij hun standpunt past. Daarom hebben de waterschappen de stemhulp mijnstem.nl gelanceerd, om mensen te helpen met het maken van een keuze voor een passende partij in hun regio.
Boswachters en meteorologen
Verschillende bekende meteorologen, boswachters en wetenschappers hebben zich aangesloten bij de verkiezingscampagne. Zij benadrukken vanuit hun eigen ervaring het belang van het stemmen. Zo vertelt Arjan Postma, boswachter, televisiepersoonlijkheid en schrijver van natuurboeken: “Wat wij doen met het water is bepalend voor hoe Nederland eruit ziet in de toekomst. De natuur staat onder druk en ons waterbeheer bepaalt hoe we dat kunnen herstellen. Meer leven? Of meer beton? Het is belangrijk dat we op 15 maart allemaal meebeslissen.” Andere bekende Nederlanders die betrokken zijn bij de campagne zijn onder andere Amara Onwuka, Dennis Wilt en Camilla Dreef.
Over het onderzoek
Onderzoeksbureau Citisens heeft in opdracht van de Unie van Waterschappen 2 onderzoeken uitgevoerd. De onderzoeken zijn uitgezet onder het Citisens-panel. Dit panel bestaat uit een groep van 62.000 Nederlanders die iedere maand hun mening geven over een actueel onderwerp. De panelleden zijn verdeeld over heel Nederland. De antwoorden van respectievelijk 14.479 en 7.529 respondenten staan in het onderzoeksrapport en het verdiepend onderzoeksrapport. De inzichten staan in deze infographic.
Op 23 februari ontving minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat het eerste exemplaar van het boek 'Waterschappen – Democratie in een onbekend bestuur'. Auteurs Hans Vollaard en Harmen Binnema overhandigden het hem. Het boek behandelt enkele actuele vraagstukken rond de waterschappen.
De auteurs zien dat Nederland door het veranderende klimaat voor steeds grotere uitdagingen komt te staan. In het boek wordt de macht van de inwoners op het beleid van de waterschappen onder de loep genomen. Vollaard en Binnema legden de 21 waterschappen daarvoor langs de democratische meetlat.
Essentiële rol waterschappen
Harbers: “Te veel, te weinig of te vies water: de uitdagingen voor ons waterbeheer zijn talrijk en in te delen in deze drieslag. De waterschappen spelen een essentiële rol hierin. Daarom is het zo belangrijk om te gaan stemmen. Dit boek beschrijft hoe je stem invloed heeft bij deze belangrijke keuzes.”
Democratie in waterschapsbestuur
“Zo’n 14 miljoen mensen mogen stemmen voor de waterschappen. Ongeveer de helft doet dat ook. De waterschappen zijn tamelijk onbekend in Nederland. Meer dan de jaarlijkse belastingaanslag merken we er niet van”, licht Vollaard toe. “Maar door te stemmen hebben we wel degelijk invloed. Naast belangengroepen van boeren en natuurterreinen, bepalen de inwoners van Nederland wie de vertegenwoordigers van een waterschap worden.”
Stem van de burger
Hoe de stem van de burger uiteindelijk invloed heeft op de beslissingen en acties van waterschappen staat centraal in het boek. Het is is een vervolg op de eerder verschenen boeken ‘Provinciale politiek’ en ‘De gemeenteraad’. Iedereen kan nu weten hoe de democratie werkt in provincies, gemeenten én waterschappen.
Over de auteurs
Hans Vollaard is universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit Utrecht. Ook was hij onder meer codirecteur van het Kiezersonderzoek in provincies en waterschappen in 2020 en het Lokaal Kiezersonderzoek 2022. Harmen Binnema is universitair docent Bestuur en Beleid aan de Universiteit Utrecht. Hij publiceerde over burgerparticipatie, democratische vernieuwing en lokale politiek. Ook de Unie van Waterschappen werkte mee aan het boek. Zo leverden Willem Wensink en Herman Havekes bijdragen.
Podcast
Naar aanleiding van de verschijning van het boek zijn Vollaard en Binnema ook te horen in de podcast ‘De toekomst van ons water’, gemaakt door H2O Waternetwerk. Ze concluderen daarin onder meer dat algemene besturen van waterschappen vaak te volgzaam zijn en weinig aan de knoppen draaien. “Ze opereren tamelijk passief en laten kansen laten liggen om het dagelijks bestuur concreter en kritischer te bevragen op plannen en voorstellen. Het algemeen bestuur volgt al snel de gekozen lijn van het dagelijks bestuur.”
Waterschapsverkiezingen
Op 15 maart vinden de waterschapsverkiezingen plaats. Kiezers kunnen hun stem uit brengen op de kandidaten die zij graag terug willen zien in het waterschapsbestuur. Met de grote uitdagingen op het gebied van omgaan met extreem weer, de zorg voor schoon water en de invloed van water op de ruimtelijke inrichting van Nederland valt er echt iets te kiezen.
Op de foto van links naar rechts: Harmen Binnema, Mark Harbers en Hans Vollaard.
Het hoogheemraadschap van Delfland en de Unie van Waterschappen slaan in aanloop naar de waterschapsverkiezingen van 15 maart de handen ineen om aandacht te vragen voor deze verkiezingen.
Rogier van der Sande (rechts op de foto), voorzitter van de Unie van Waterschappen, en Piet-Hein Daverveldt, dijkgraaf van het hoogheemraadschap van Delfland, onthulden op 20 februari een gezamenlijk campagnebord aan de Koningskade in Den Haag, voor het kantoor van de Unie van Waterschappen.
Mensen attenderen op de verkiezingen
Piet-Hein Daverveldt: “Door op strategische punten in ons gebied dit soort borden te plaatsen willen we veel mensen attenderen op de waterschapsverkiezingen en ook laten zien waar die over gaan. Op dit campagnebord snijden we het belangrijke dilemma rond veel bouwplannen en ruimte vrijhouden voor water aan. Een actueel thema voor deze regio!”
Unie-kantoor ook stembureau
Het kantoor van de Unie van Waterschappen heeft niet alleen een campagnebord voor de deur, maar is op 15 maart ook stembureau. Daverveldt zal op deze locatie ook zijn eigen stem uitbrengen.
Meebeslissen over besteding waterschapsbelasting
Rogier van der Sande: “15 maart is het feest van de democratie. Inwoners in heel Nederland kunnen hun stem uitbrengen voor de waterschappen en de provincies. Hiermee kunnen ze meebeslissen over waar hun waterschapsbelasting aan wordt besteed. Inwoners van Den Haag kunnen die belangrijke stem bij ons in huis uitbrengen. Wees welkom op 15 maart en stem ook voor de waterschapsverkiezingen!”
