Categorie: Biodiversiteit

Van alle partijen die vóór augustus 2020 zijn aangesloten bij het Deltaplan is een voortgangsrapportage van hun betrokkenheid gemaakt. Uit de rapportage over de inzet van de waterschappen blijkt dat zij hard werken aan het versterken van de biodiversiteit.

Natuurinclusief waterbeheer

Uit de rapportages blijkt dat de waterschappen naast het verbeteren van de waterkwaliteit onder meer veel aandacht besteden aan ecologisch beheer, natuurvriendelijke oevers, bloemrijke dijken en de natuurinclusieve inrichting van waterbergingen.

Bewustwording

In de rapportages is te zien dat waterschappen zich ook inzetten voor het vergroten van het publieke bewustzijn rond biodiversiteitsherstel in onder meer de Waterbazencampagne. Naast extern aandacht vragen voor het belang van biodiversiteitsherstel vinden de waterschappen dat dit ook intern aandacht nodig heeft. Ze willen graag dat de werkzaamheden die bijdragen aan natuurherstel of -versterking in alle bedrijfsonderdelen van het waterschap terugkomen.

Tekst loopt door onder de video

Biodiversiteit gaat achteruit

De biodiversiteit is essentieel voor het in stand houden van ecosystemen en daarmee voor een gezonde leefomgeving. Al jaren gaat de biodiversiteit in Nederland achteruit. Natuurorganisaties, boeren, wetenschappers, banken en bedrijven zijn zich bewust van dit probleem en hebben de handen ineengeslagen.

Deltaplan

In 2018 verenigden natuurorganisaties, boeren, wetenschappers, banken en bedrijven zich in ‘Samen voor Biodiversiteit’ om samen te werken aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. De 19 partijen uit 2018 zijn inmiddels uitgegroeid tot meer dan honderd partners en supporters die bij de beweging zijn aangesloten.

Team biodiversiteit

Van de partners in het Deltaplan wordt concreet commitment gevraagd aan één of meerdere succesfactoren die in het Deltaplan staan. Bij de verschillende waterschappen wordt er hard gewerkt aan het uitvoeren van de commitments en het bevorderen van de biodiversiteit. Dit wordt waterschapsbreed ook opgepakt door het team Biodiversiteit van de Unie van Waterschappen.

Bekijk de voortgangsrapportages van de waterschappen Rijnland, De Stichtse Rijnlanden, Aa en Maas, Amstel Gooi en Vecht, Brabantse Delta, De Dommel en Limburg.

De beverpopulatie groeit sinds de herintroductie in 1988 en neemt toe in verspreiding. Dit zorgt op de meeste plekken voor een positieve impact op de biodiversiteit. Tegelijkertijd ontstaan op enkele plaatsen conflicten, waar we dankzij het kenniscentrum samen snel op kunnen inspelen. Het Kenniscentrum Bever is een initiatief van STOWA, Rijkswaterstaat, ProRail, de Unie van Waterschappen, het Interprovinciaal Overleg en de Zoogdiervereniging. Ook andere organisaties zijn welkom om hun kennis over de bever binnen het kenniscentrum te delen. Het doel is om op een duurzame manier met de bever samen te leven.

Bron van informatie

Op de website van het Kenniscentrum Bever staat veel informatie over de bever. Niet alleen over de ecologie, maar ook over knelpunten en mogelijke oplossingen voor graaf-, nat-, vraat- en knaagschade en de juridische aspecten daarvan. De site bevat ook een bibliotheek met achtergronddocumenten en beverprotocollen. De komende jaren wordt de website verder uitgebouwd met aanvullende kennis en ervaring over bevers.

Duurzaam samenleven

Met hun graaf-, bouw- en knaagactiviteiten verhogen bevers vaak de biodiversiteit, maar ze kunnen ook schade veroorzaken. Variërend van een omgeknaagde boom op de weg of het spoor tot een beverhol in een (spoor)dijk of wateroverlast door een beverdam. Bevers zijn via de Europese Habitatrichtlijn en de Wet Natuurbescherming beschermd. Het is belangrijk om preventieve maatregelen te ontwikkelen en te begrijpen waarom een bever op een bepaalde plek zit en gedrag vertoont waar de omgeving last van heeft. Kennis en ervaring opdoen met (preventieve) maatregelen is cruciaal om op een duurzame manier met de bever samen te blijven leven.

Beversymposium

Het Kenniscentrum Bever wordt officieel geopend tijdens het beversymposium in Ravenstein op 6 oktober. Tijdens dit symposium komen in de presentaties verschillende vragen aan de orde, zoals: hoe kun je het beste beversporen vinden? Welk effect hebben bevers op de waterkwaliteit en koolstofopslag? En hoe sterk zal de beverpopulatie de komende jaren nog blijven groeien? De presentaties zijn binnenkort op de website van het Kenniscentrum Bever terug te vinden.

Sinds 2018 bestaat Waterdiertjes.nl, een initiatief van verschillende kennisinstellingen en waterbeheerders. Iedereen kan meedoen aan wetenschappelijk onderzoek naar de waterkwaliteit door waterdiertjes te vangen en op Waterdiertjes.nl door te geven. Uit de honderden metingen die sinds 2018 zijn gedaan, valt op dat de waterkwaliteit van met name de tuinvijvers regelmatig heel goed scoort, maar ook slecht en zeer slecht. Waarom er zulke grote verschillen zijn, is nog niet duidelijk. “Deze vijvers hebben de potentie om echte waterpareltjes in de bebouwde omgeving te vormen. Daarom is het heel nuttig om meer over die verschillen in de waterkwaliteit te weten te komen”, legt Edwin Peeters, wetenschapper van de Wageningen Universiteit en betrokken bij Waterdiertjes.nl, uit.

Onderzoek in eigen achtertuin

Met een schepnet, een ondiepe witte bak en smartphone of tablet met wifi kun je al meedoen om de waterkwaliteit in tuinvijvers te meten. “Schep met je net door de waterplanten en het open water. Doe wat schoon water in de witte bak en keer je net daarin om”, legt Peeters uit. Op Waterdiertjes.nl kunnen deelnemers er via de afbeeldingen achter komen welke diertjes ze precies gevonden hebben. Het aantal gespotte diertjes kan vervolgens worden ingevuld en doorgegeven. Peeters: “Nadat je meting is doorgegeven, krijg je meteen te zien wat de kwaliteit van je vijver is. Ook stellen we nog een aantal extra vragen om meer over de situatie te weten te komen.” Aan het einde van de Week van Ons Water hoopt Waterdiertjes.nl al de eerste resultaten van dit citizen science-project te kunnen melden.

Vuil of schoon water?

Waterdiertjes zijn een goede indicator voor vuil of schoon water. “De aanwezigheid van veel verschillende dieren en planten wijst op een goede waterkwaliteit. In Nederland zorgen waterbeheerders zoals de waterschappen er steeds meer voor dat oevers van sloten op een natuurvriendelijke manier worden aangelegd en dat er vispassages worden gemaakt bij gemalen. Daarmee zorgen ze voor meer biodiversiteit in het Nederlandse oppervlaktewater”, aldus Peeters. “Op kleinere schaal kunnen particulieren dat ook doen, door vijvers aan te leggen in hun tuinen en via Waterdiertjes.nl bij te houden welke diertjes er leven in de vijver.”

Een groene tuin is een blauwe tuin

Naast dat mensen vijvers in hun tuin nemen omdat ze het mooi vinden, draagt het ook bij aan het versterken van de biodiversiteit in Nederland én aan het voorkomen van wateroverlast. Door bij de aanleg van de vijver te zorgen voor een brede oever en de vijver niet helemaal te vullen, kan een vijver fungeren als tijdelijke regenwateropslag bij hoosbuien. Naast dit soort regenwatervijvers adviseren de waterbeheerders van Nederland in deze Week van Ons Water particulieren om nog meer watervriendelijke keuzes te maken in tuinen en op balkons, gevels en daken. Een groene tuin is een blauwe tuin. Door veel groen te gebruiken kun je helpen een teveel aan regenwater op te vangen en overlast door hitte te verminderen.

Week van Ons Water

De Week van Ons Water is een initiatief van het Rijk, waterschappen, provincies, gemeenten, drinkwaterbedrijven en Rijkswaterstaat. Deze organisaties willen Nederlanders bewuster maken van het bijzondere van water. Dit doen zij door te laten zien wat er aan watermanagement gebeurt in Nederland. En door aan te geven wat mensen zelf kunnen doen bij overstromingen, wateroverlast en droogte en hoe ze kunnen helpen om het water schoon te houden.