Hollands Noorderkwartier ontvangt Tweede Kamerlid Cor Pierik

23 september 2024

Kamerleden laten zich regelmatig door de 21 waterschappen informeren over waterbeheer in de praktijk. Onlangs bezocht Tweede Kamerlid Cor Pierik (BBB) het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Hoogheemraden Jos Beemsterboer en Arnold Langeveld informeerden hem over drie actuele onderwerpen die ook op de Kameragenda staan tijdens het Commissiedebat Water op 24 september.

rij huizen achter een dijk, met hijskraan op de dijk voor dijkversterking

Blijven investeren in hoogwaterbescherming

Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) is de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Doel is dat in 2050 alle dijken aan de nieuwe normen voor waterveiligheid voldoen. Onder de vlag van het HWBP worden momenteel de Markermeerdijken versterkt, en binnenkort ook de Havendijk in Den Helder. Het HWBP bestaat dit jaar tien jaar en vormt het toonbeeld van hoe het Rijk en de waterschappen samenwerken aan waterveiligheid in Nederland. Die opgave wordt steeds groter en uitdagender: meer hoosbuien, vaker hoogwater afvoeren, langere periodes van droogte. Daarom gelden er gelden nieuwe, deels strengere normen.

Om in 2025 dijkversterkingsprojecten op diverse plekken in Nederland te kunnen starten, is € 1,25 miljard extra nodig van zowel de waterschappen als het Rijk. Deze projecten moeten in de periode 2030-2036 gerealiseerd worden. Hoogheemraad Langeveld: “Het is van belang van dat het Rijk en de waterschappen samen blijven optrekken en met een extra investering vaart houden in het programma, zodat de projecten die nu in voorbereiding zijn, ook echt uitgevoerd kunnen worden.”

Zoetwaterbeschikbaarheid

Op Texel lichtte hoogheemraad Beemsterboer toe hoe het eiland al lange tijd een goed voorbeeld is in de aanpak voor de problematiek rondom zoetwater. “Ruime aanwezigheid van brak water en een beregeningsverbod maakt het voor agrarische ondernemers lastig om te telen. Met het project Zoete Toekomst wordt zoetwater succesvol door drainage ondergronds opgeslagen en vastgehouden. De aanpak vraagt om innovaties en bestuurlijke keuzes. Maar vooral ook aanpassingen van watergebruikers zelf. Het project kan mogelijk ook in andere delen van Nederland een oplossing bieden.”

Waterkwaliteit 

Waterschappen waaronder HHNK investeerden de afgelopen jaren veel in het verbeteren van de waterkwaliteit en blijven dat ook de komende jaren doen. Investeringen gaan onder meer naar rioolwaterzuivering. Maar als er schadelijke stoffen in het water terecht blijven komen, zijn die investeringen nooit voldoende. De waterschappen zijn dan ook voorstander van een bronaanpak: wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit. Om dat mogelijk te maken, zijn ook de industrie, landbouw, inwoners en het Rijk aan zet. Bijvoorbeeld door regulering en toelating van stoffen. Dat geldt ook voor de kwaliteit van het water dat in de rivieren in Nederland binnenstroomt. 

Op de afbeelding: om de dijk in Volendam langs Noordeinde op een veilige manier te kunnen versterken, werd er eind vorig jaar een hulpscherm van stalen damwandplanken in de grond geplaatst.

Terugblik op de ledenvergadering van 25 juni

2 juli 2021

Op 25 juni 2021 vond de Ledenvergadering van de Unie van Waterschappen plaats. De belangrijkste onderwerpen op een rij:



Kaderbegroting Unie van Waterschappen 2022

De Ledenvergadering stelde het kader voor de begroting van de Unie van Waterschappen voor 2022 vast. Daarbij wordt uitgegaan van een verhoging van de begroting van 2021 met 2,4%. Dat percentage is opgebouwd uit 1% contributiestijging en 1,4% inflatiecorrectie. Een groot deel van de contributiestijging is nodig om te kunnen voldoen aan de afspraken in de cao en de verhoogde werkgeverspremies. Wat dat betekent voor de prioriteiten voor 2022 staat straks in de definitieve begroting. Die wordt na de zomer eerst in de Commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën besproken en daarna in de Ledenvergadering.

Het goede gesprek binnen de vereniging

Inmiddels vinden de vergaderingen van de Uniewerkgroepen, -commissies en ook de Ledenvergadering al bijna anderhalf jaar digitaal plaats. Ook digitaal kunnen de belangrijke onderwerpen met elkaar worden voorbereid, zodat de nodige besluitvorming door kan gaan. Maar voor een echt ‘goed gesprek’ lenen de digitale vergaderzalen zich niet zomaar. En dat is wel nodig, aangezien er steeds meer gevraagd wordt van de waterschappen. Bijvoorbeeld als het gaat om de rol van water in de ruimtelijke ontwikkeling en de transitie naar een klimaatbestendige omgeving.

De Ledenvergadering verkende daarom rond welke thema’s binnen de vereniging verdieping gewenst is, en op welke manier die de komende periode in een goed gesprek vormgegeven kunnen worden. Hieruit blijkt dat men graag een combinatie ziet van inspirerende, reflecterende en visievormende gesprekken. Die gesprekken moeten gaan over het reilen en zeilen van de vereniging, maar ook over de manier waarop de waterschappen (in solidariteit of autonoom) de komende jaren bijdragen aan de aanpak van brede maatschappelijke opgaven.

Vacatures uniebestuur

Tussen november 2021 en april 2022 lopen de termijnen van van de voorzitter en van 3 bestuursleden van de Unie van Waterschappen af. Voor de voorzitter (Rogier van der Sande) geldt dat na de eerste termijn herbenoeming kan plaatsvinden voor nog eens 3 jaar. De 3 bestuursleden (Hein Pieper, Toine Poppelaars en Hetty Klavers) zijn aan het einde van hun maximale zittingstermijn van 6 jaar.

De leden stelden de procedure vast voor herbenoeming van de voorzitter en de procedure voor werving en selectie van nieuwe bestuursleden. Ook stelden ze een selectiecommissie in. Het voornemen is om tijdens de ledenvergadering van 17 december te besluiten over de invulling van de vacatures. Meer informatie over de selectieprocedure staat binnenkort op de website van de Unie van Waterschappen.

De vergaderstukken die bij deze vergadering horen, zijn beschikbaar via iBabs.

Terugblik op de ledenvergadering van 9 april

14 april 2021

Op 9 april 2021 vond de ledenvergadering van de Unie van Waterschappen plaats. De belangrijkste onderwerpen op een rij.



Wanneer vragen waterschappen een bijdrage van het rijk?

De waterschappen financieren de structurele uitvoering van hun taken via het eigen belastingstelsel. Op die manier is de continuïteit van het waterschapswerk geborgd. Steeds vaker moeten extra kosten worden gemaakt, bijvoorbeeld voor de implementatie van nieuwe landelijke wetgeving of om een bijdrage te leveren aan bredere maatschappelijke uitdagingen. In die gevallen ontvangen de waterschappen, via de Unie van Waterschappen, soms een financiële bijdrage van het rijk.

De waterschappen stelden een afwegingskader vast dat richting geeft aan de vraag in welke gevallen de Unie namens de waterschappen bij nieuw beleid met financiële consequenties wel of geen bijdrage van het rijk vraagt. Het basisprincipe daarbij is dat waterschappen hun standaard taken vanuit eigen belastingen bekostigen. Bij beleid met omvangrijke extra incidentele kosten (en daarmee een grote eenmalige impact op de belastingtarieven) kan een bijdrage van het rijk op zijn plaats zijn.

Advies over extra kosten voor uitvoering maatregelen Klimaatakkoord

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) heeft in opdracht van het rijk in 2020 een onderzoek uitgevoerd naar de uitvoeringskosten voor de decentrale overheden van de maatregelen die voortkomen uit het Klimaatakkoord. Het gaat in dit onderzoek om extra kosten van het ambtenarenapparaat en advieskosten die verband houden met nieuwe taken of intensivering van bestaande taken (niet over investeringskosten). De omvang van de uitvoeringslasten voor de waterschappen voor 2024 wordt ingeschat op 21,9 miljoen euro en voor provincies en gemeenten op respectievelijk 42,2 en 656 miljoen euro.

De ledenvergadering stelde de standpunten van de waterschappen vast, als reactie op de 7 belangrijkste aanbevelingen van de ROB over de verdeling van de uitvoeringskosten. Deze zijn mede gebaseerd op het eerder genoemde afwegingskader voor bijdragen van het rijk.

Actualisatie baseline ‘Basis op orde’

Ook stelden de waterschappen de geactualiseerde set afspraken vast in de baseline ‘Basis op Orde’. Deze afspraken vormen het minimale ambitieniveau voor digitalisering. Met de nieuwe afspraken voldoen waterschappen aan de huidige wet- en regelgeving. Ook is de voortgang op de afspraken uit 2018 gemonitord. De waterschappen werken er hard aan om de ambities te halen, om bij te kunnen blijven in de informatiesamenleving en de digitale veiligheid op orde te hebben en te houden.

Jaarrekening 2020

De ledenvergadering stelde de jaarrekening van de Unie van Waterschappen over 2020 vast. Het jaar is met een positief resultaat afgesloten. Een deel daarvan is gereserveerd voor doorlopende actuele projecten, onder meer voor het traject rond de aanpassing van het belastingstelsel. Een deel wordt opgenomen in het algemene verenigingsvermogen.

En verder…

Naast bovengenoemde besluiten ging de ledenvergadering akkoord met:

  • de opstart van de uitwerkingsfase van de Landelijke Voorziening Overstromingsinformatie;
  • het voorstel van het Informatiehuis Water dat zij vanaf 2022 het beheer van de Digitale Delta API als taakuitbreiding overnemen van Rijkswaterstaat;
  • de overdracht van de door waterschappen toegezegde contributiegelden voor de ICT-systemen van de Basisregistratie Grootschalige Topografie naar het Kadaster in 2021 en 2022 en de voortzetting van de bijbehorende community.

De bijbehorende vergaderstukken zijn beschikbaar via iBabs.