Annette van Velde nieuwe portefeuillehouder waterveiligheid Unie van Waterschappen

11 april 2025

Op vrijdag 11 april heeft de ledenvergadering Annette van Velde benoemd tot de nieuwe portefeuillehouder Waterveiligheid in het dagelijks bestuur van de Unie van Waterschappen. Zij neemt per direct de portefeuille over van Vincent Lokin, die deze sinds 1 januari 2025 tijdelijk waarnam na de benoeming van Jeroen Haan als voorzitter van de Unie. De benoeming geldt voor drie jaar, met de mogelijkheid tot verlenging met nog eens drie jaar. Annette van Velde is sinds 2019 lid van het dagelijks bestuur van Waterschap Noorderzijlvest.

Annette-van-Velde

Voorzitter Jeroen Haan van de Unie van Waterschappen: “Ik ben blij met de benoeming van Annette van Velde. Ik heb er alle vertrouwen in dat zij met veel enthousiasme en toewijding een belangrijke bijdrage gaat leveren aan het behartigen van de belangen van de waterschappen. Ze is een complete bestuurder met een verbindende bestuursstijl, die het Uniebestuur en het programmabestuur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma zal versterken. Ook als voorzitter van de commissie Waterveiligheid gaat zij een goede en constructieve rol spelen.”

Uitdagingen genoeg

Binnen haar nieuwe portefeuille gaat Van Velde zich onder meer bezighouden met waterveiligheid, wegenbeheer, het Deltaprogramma met onder andere het Hoogwaterbeschermingsprogramma. “Met veel energie wil ik me inzetten als portefeuillehouder waterveiligheid van de vereniging van de 21 waterschappen,” zegt Annette van Velde over haar benoeming. “Uitdagingen genoeg, nu de manier waarop we leven met water steeds meer tegen grenzen aanloopt. Door extremere periodes van regen én droogte ligt er een grote opgave om de veiligheid van onze leefomgeving te verbeteren, bijvoorbeeld door het versterken van de dijken.”

Achtergrond

Annette van Velde is sinds april 2019 lid van het dagelijks bestuur van Waterschap Noorderzijlvest. Ze vertegenwoordigt de combinatie Geborgd Ongebouwd–VVD–CDA en bekleedt de functie van tweede loco-dijkgraaf. Haar portefeuille omvat onder andere waterveiligheid, voldoende en schoon water, bodemdaling en het beheer van muskus- en beverratten.

Inbreng debat Stikstof en natuur: stikstofaanpak en invasieve exoten 

24 maart 2025

Woensdag 2 april staat het commissiedebat Stikstof en Natuur op de agenda van de Tweede Kamer. In aanloop naar dit debat brengt de Unie van Waterschappen een aantal belangrijke aandachtspunten naar voren.

Polder landschap met weide, water en natuur- stikstof

Zorg voor een geborgde stikstofaanpak en natuurherstel 

Voor natuurherstel moet breder gekeken worden dan naar stikstof alleen: water heeft daar een belangrijke rol. Het halen van de KRW-doelen in 2027 kan al een hele belangrijke bijdrage zijn. 

Ook zorgen waterschappen voor waterveiligheid. Het is daarom belangrijk dat waterschappen zonder vertraging kunnen werken aan het versterken van de dijken. Voor de waterkwaliteit zijn de uitbreidingen van rioolwaterzuiveringsinstallaties essentieel.  

Contouren landelijk aanvalsplan invasieve exoten 

De Amerikaanse rivierkreeft, een invasieve exoot, is een van de oorzaken van een slechte waterkwaliteit. Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) is vanuit de exotenverordening systeemverantwoordelijke en de waterschappen verwachten daarom inzet en middelen.  

Daarnaast is er sprake van een continue instroom van muskus- en beverratten uit Duitsland. Ze zijn gevaarlijk omdat ze holen en gangen in dijken graven en zijn schadelijk voor de biodiversiteit. De waterschappen hebben de hulp van LVVN nodig om tot werkafspraken met Duitsland te komen.  

De waterschappen willen: 

  • Een stikstofaanpak zodat waterschapsprojecten zoals dijkversterkingen en de uitbreiding van rioolwaterzuiveringsinstallaties niet vertraagd worden. 
  • Inzet en middelen van LVVN  voor de korte en lange termijn voor de aanpak van de Amerikaanse rivierkreeft.
  • Dat het ministerie in overleg gaat met Duitsland om de uitstroom van muskus- en beverratten naar Nederland te voorkomen.

> Lees de volledige inbreng van de waterschappen voor het commissiedebat

Terugkoppeling Commissie Bestuur, Digitalisering en Financiën (CBDF)

13 maart 2025

Op 7 maart heeft de Commissie Bestuur, Digitalisering en Financiën (CBDF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten:

De gevel van het Unie kantoor, bij zonnig weer

Benoemingsprocedure voorzitters waterschappen

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), de Unie van Waterschappen, de Kring Voorzitters van Waterschappen (KVW) en de Kring van Commissarissen van de Koning (CdK’s), onderzoek gedaan naar gesignaleerde knelpunten in de benoemingsprocedure voor dijk- en watergraven en het adviesrapport ‘Benoemingsprocedure voorzitter waterschap’ uitgebracht. Een aantal leden van de commissie heeft op het adviesrapport gereageerd. De overige leden kunnen hun reactie nog tot 1 mei a.s. geven.
De commissie vraagt ten aanzien van de rol van de CdK in de benoemingsprocedure aandacht voor de autonomie van het algemeen bestuur en de vertrouwenscommissie. Daarnaast zien meerdere leden van de commissie een neutrale procesrol van de CdK -als kroonbenoemde bestuurder- als een kans voor de kwaliteit van de benoemingprocedure.

Deze reactie is ingebracht in een overleg over het adviesrapport met de ministers van IenW en BZK, de Kring van CdK’s, een vertegenwoordiger van de KVW en de voorzitter van de Unie.

Inkoop- en aanbestedingsbeleid waterschappen

Op verzoek van de commissie heeft de Unie samen met de waterschappen het afgelopen jaar het inkoop- en aanbestedingsbeleid uit 2016 herijkt. Dit heeft geresulteerd in het nieuwe inkoopbeleid waterschappen 2025 ‘Professioneel inkopen met maatschappelijke impact’. Hierin zijn nieuwe elementen opgenomen om te komen van een geharmoniseerd naar uniform inkoopbeleid. En om impactvol, professioneel en slim in te kopen.

De commissie ziet met het nieuwe inkoopbeleid kansen voor een krachtiger positie van de waterschappen en de markt. Een aantal leden van de commissie ziet echter ook een flinke impact op de organisatie van de waterschappen wanneer het uitgangspunt ‘comply or explain’ een verplicht onderdeel uitmaakt van het beleid. Het voorstel is daarom aangehouden om nader te onderzoeken hoe deze waterschappen tegemoet gekomen kunnen worden.

Verdiepende bedrijfsvergelijking waterveiligheid

De waterschappen voeren gezamenlijk bedrijfsvergelijkingen uit onder verantwoordelijkheid van de commissie. Het doel daarvan is om inzicht te geven in het werk van de waterschappen en de voortgang daarvan. In 2024 is de verdiepende bedrijfsvergelijking waterveiligheid uitgevoerd. Dit heeft geresulteerd in een rapportage en opname van de gegevens in de besloten WAVES databank. De commissie heeft de rapportage en de gegevens in de databank vrijgegeven.

Jaarrekening 2024 Unie van Waterschappen

De commissie geeft aan de Ledenvergadering een positief advies over de jaarstukken van de Unie van Waterschappen over 2024. De commissie heeft vragen gesteld over het onderscheid in structurele en incidentele lasten en baten. En over de waardering van het kantoorpand die naar tevredenheid zijn beantwoord.

Verder besproken in de commissie

De commissie heeft in het kader van de herziening van het belastingstelsel een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven over twee modelverordeningen. Daarnaast heeft de commissie in dit kader ook een handreiking vastgesteld.

De commissie heeft ingestemd met het bestuursakkoord Wet stroomlijning keten derdenbeslag en het overheidsbrede standpunt met betrekking tot generatieve AI.

Volledige agenda en stukken van deze vergadering op iBabs, via de website van de Unie van Waterschappen.

Inbreng debat Ruimtelijke Ordening: ruimte voor water zorgt voor veilig wonen

3 maart 2025

Op 13 maart bespreekt de Tweede Kamer tijdens het commissiedebat Ruimtelijke Ordening belangrijke keuzes over de inrichting van Nederland. De Unie van Waterschappen benadrukt dat water en bodem hierin een sturende rol moeten spelen.

kanaal met erachter huizen aan dijk

Heldere keuzes voor waterbeheer en bodemkwaliteit

Het landelijk gebied heeft dringend behoefte aan duidelijke kaders voor waterbeheer en bodemkwaliteit. Dit is noodzakelijk om Nederland toekomstbestendig in te richten en duurzaam om te gaan met ons watersysteem. De waterschappen vragen daarom onder andere aandacht voor:

  • Betere regulering van grondgebruik: Het omzetten van grasland naar akkerbouw of boomteelt brengt risico’s voor de waterkwaliteit met zich mee. Verpachting aan de hoogste bieder leidt vaak tot intensievere landbouw.
  • Overgangszones rond natuurgebieden: Deze zones zijn nodig om verdroging van natuur en kwel op landbouwgronden te voorkomen.

Woningbouw en waterbeheer hand in hand

Nieuwe woningen moeten worden gebouwd met aandacht voor water- en bodembeheer. Dit voorkomt verzakkingen en schimmelproblemen en draagt bij aan de waarde van vastgoed. Goed waterbeheer is een kans voor toekomstbestendige en duurzame woningbouw.

Zoetwatervoorziening veiligstellen

Om Nederland klimaatbestendig te houden, moeten er ruimtelijke reserveringen worden gemaakt voor zoetwatervoorziening. Dit betekent onder andere dat diepe polders en lage zandgronden niet volgebouwd mogen worden en dat er ruimte rond steden moet blijven voor waterberging.

> Lees de volledige inbreng van de waterschappen voor het commissiedebat

De Unie van Waterschappen roept de Tweede Kamer op om deze aandachtspunten mee te nemen in het debat en te zorgen voor beleid dat bijdraagt aan een klimaatbestendig Nederland.

Kamerleden bezoeken waterschap over beheer en onderhoud

14 februari 2025

Op vrijdag 14 februari brachten Eerste Kamerleden Tekke Panman en Ilona Lagas van BBB en Tweede Kamerlid Cor Pierik, ook van BBB, een werkbezoek aan waterschap Drents Overijsselse Delta. Centraal stond het beheer en onderhoud door de waterschappen en de daarbij behorende landelijke gedragscode die hiervoor in ontwikkeling is.

V.l.n.r.: Dirk-Siert Schoonman (dijkgraaf Drents Overijsselse Delta), Ilona Lagas (Eerste Kamerlid BBB), Tekke Panman (Eerste Kamerlid BBB), Cor Pierik (Tweede Kamerlid BBB), Hans Peereboom (dagelijks bestuurslid Drents Overijsselse Delta)

V.l.n.r.: Dirk-Siert Schoonman (dijkgraaf Drents Overijsselse Delta), Ilona Lagas (Eerste Kamerlid BBB), Tekke Panman (Eerste Kamerlid BBB), Cor Pierik (Tweede Kamerlid BBB), Hans Peereboom (dagelijks bestuurslid Drents Overijsselse Delta)

Beheer en onderhoud

Waterschappen zijn het hele jaar door actief met beheer en onderhoud. Denk aan het maaien van oevers en keringen, het schonen en baggeren van watergangen en het onderhouden van stuwen, gemalen en verhardingen. Hans Pereboom, dagelijks bestuurslid van waterschap Drents Overijsselse Delta: “Door te zorgen dat de watergangen niet overwoekeren of dichtslibben, kunnen we water bij extreme regenbuien goed blijven afvoeren. Beheer en onderhoud zijn de hoekstenen van onze strategie om wateroverlast zoveel mogelijk te beperken.”

Nieuwe gedragscode

Onderwerp van gesprek was de nieuwe gedragscode voor bestendig beheer en onderhoud door de waterschappen die nu ter internetconsultatie ligt. De gedragscode regelt dat de waterschappen vaste regels hebben voor hun beheer en onderhoud en maakt het eenvoudiger om op een zorgvuldige manier om te gaan met de natuur. 

> meer over de gedragscode bestendig beheer en onderhoud

Erik den Hertog, bestuurslid van de Unie van Waterschappen: “De inzet is dat de waterschappen per 1 april een nieuwe gedragscode hebben. Deze gedragsode geeft de waterschappen regels en handvatten voor beheer en onderhoud. Hierdoor hoeven ze niet voor al hun beheer- en onderhoudswerkzaamheden omgevingsvergunningen aan te vragen bij de provincies. In de nieuwe gedragscode zijn bijvoorbeeld regels opgenomen over het rekening houden met broedende vogels bij maaiwerkzaamheden.”

Werkbezoeken

De Unie van Waterschappen organiseert regelmatig werkbezoeken voor Kamerleden. Deze zijn bedoeld om inzicht te geven in actuele onderwerpen en de uitdagingen en belangen van de waterschappen goed op de politieke agenda te zetten.

Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) bezoekt waterschap Aa en Maas

31 januari 2025

Tijdens een werkbezoek op 31 januari aan waterschap Aa en Maas liet Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) zich bijpraten over het thema waterkwaliteit. Kamerlid Bamenga en zijn beleidsmedewerker Doris Huitink werden door dijkgraaf Mario Jacobs ontvangen op de rioolwaterzuivering Den Bosch.



Op de foto v.l.n.r. Edwin Hes, Doris Huitink, Tessa Maas, Mpanzu Bamenga en Mario Jacobs.

Het bezoek kreeg uitleg over de Kaderrichtlijn Water en de waterkwaliteitsdoelen voor 2027. Beleidsadviseur Edwin Hes vertelde welke concrete acties waterschap Aa en Maas onderneemt om de waterkwaliteit te verbeteren in de 52 waterlopen die het in beheer heeft. Bijvoorbeeld door beken te herinrichten, waterlopen meer te laten meanderen en ruimte te geven, zodat het planten- en dierenleven zich kan herstellen.

Samenwerking

Samen met bedrijven kijkt het waterschap welke stoffen er nu geloosd worden die slecht zijn voor de waterkwaliteit, zodat deze niet meer in het oppervlaktewater terechtkomen. Dit vraagt om een goede samenwerking tussen overheden, bedrijven en milieu- en natuurorganisaties.  

Medicijnresten

Daarna volgde een rondleiding over de rioolwaterzuivering (rwzi) Den Bosch. Het is een van de zeven zuiveringsinstallaties van Aa en Maas. Hier zuivert Aa en Maas dagelijks 40.000 kubieke meter afvalwater. Een van de uitdagingen die aan bod kwamen, was het verwijderen van medicijnresten.

Waterfabriek

Het bezoek kreeg ook een toelichting op een pilot die Aa en Maas samen met andere waterschappen uitvoert: de Waterfabriek. Gezuiverd rioolwater uit de rwzi wordt ingezet voor glastuinbouw of als proceswater voor de industrie. Hergebruik van gezuiverd restwater (effluent) is een antwoord op het slinken van de grondwatervoorraad die onder Brabant verborgen ligt en nu wordt aangewend voor drinkwater.

Werkbezoeken

De Unie van Waterschappen organiseert regelmatig werkbezoeken voor Kamerleden. Deze zijn bedoeld om inzicht te geven in actuele onderwerpen en de uitdagingen en belangen van de waterschappen goed op de politieke agenda te zetten.

Inbreng debat funderingsproblematiek: water meer sturend in ruimtelijke ontwikkelingen

30 januari 2025

Op 13 februari praat de Tweede Kamer over funderingsproblematiek. De Unie van Waterschappen wijst erop dat water en bodem meer sturend moeten worden in ruimtelijke ontwikkelingen, om schade door bodemdaling en watertekorten te beperken.

luchtfoto van stadje en landbouwgrond waar een riviertje doorheen slingert

Klimaatbestendige bouw

Klimaatverandering zorgt voor langere periodes van droogte én hevigere neerslag. Dit vraagt om maatregelen die niet alleen het grondwaterpeil stabiliseren, maar ook gebouwen en infrastructuur weerbaarder maken: funderingen op orde, kelders en kruipruimten waterdicht en de directe omgeving van gebouwen geschikt maken om zoveel mogelijk water vast te houden. Bij nieuwbouw moet water en bodem een leidende rol spelen, zodat toekomstige funderingsproblemen worden voorkomen.

Gezonde waterhuishouding

Voor bestaande woningen is een gezonde waterhuishouding cruciaal om verzakkingen en vochtschade te beperken. Daarom pleiten de waterschappen ervoor dat bij verstoring van het grondwatersysteem de balans zo snel mogelijk hersteld wordt. Bijvoorbeeld door meer infiltratie in de bodem op verdichte of afgedekte plekken. Ook is het belangrijk dat er meer grondwater wordt vastgehouden en minder wordt onttrokken en afgevoerd rond verdrogingsgevoelige gebieden.

Transparantie met een waterlabel

Ook is goede, transparante informatievoorziening belangrijk. Bijvoorbeeld met een  water- of klimaatlabel voor woningen, zodat bewoners en kopers beter geïnformeerd zijn over risico’s zoals overstromingen, droogte en funderingsproblemen.

> bekijk de volledige inbreng van de Unie van Waterschappen voor het debat

> meer over funderingsproblematiek

Waterschappen brengen aandachtspunten in voor commissiedebat Water

3 februari 2025

Op 26 maart is het jaarlijkse commissiedebat Water in de Tweede Kamer. De waterschappen brengen in aanloop naar dit debat een aantal belangrijke aandachtspunten naar voren, gericht op waterkwaliteit en waterveiligheid.

rioolwaterzuivering vanuit de lucht gefotografeerd

Waterkwaliteit

De waterschappen blijven zich inzetten voor en investeren in schoner en gezonder water en nemen veel maatregelen voor de verbetering van de waterkwaliteit. Bijvoorbeeld door investeringen in extra zuiveringsstappen voor medicijnresten en andere schadelijke stoffen bij de zuiveringsinstallaties.

Naast de eigen inzet van de waterschappen zijn er extra inspanningen nodig om verdere verbeteringen te realiseren. Het huidige beleid en de geplande maatregelen zijn onvoldoende om alle KRW-doelen in 2027 te halen. Waterschappen pleiten onder andere voor:

  • Bronaanpak met strenger toelatingsbeleid voor stoffen.
  • Duidelijke normen voor stoffen, zodat bedrijven en vergunningverleners beter weten waar ze aan toe zijn.
  • Investeringen in toezicht en handhaving tegen giflozingen.
  • Een landbouwbeleid dat aansluit bij de KRW-doelen.

Waterveiligheid

Naast het beheer en onderhoud aan dijken werken de waterschappen samen met het Rijk aan de grootste Nederlandse dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken: het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). De waterschappen willen € 1,25 miljard extra investeren in het op koers houden van deze Nederlandse dijkversterkingen. Voorwaarde daarvoor is dat alliantiepartner het Rijk ook € 1,25 miljard extra investeert en het Rijksdeel in de Voorjaarsnota 2025 beschikbaar komt. Het gaat om projecten die in de periode 2030-2036 in uitvoering gaan.

Ook afspraken over de lange termijn, tot en met 2050, zijn nodig. Dijken zullen in de toekomst hoger en breder moeten worden. Dat gaat veel ruimte en geld kosten. De waterschappen pleiten daarom voor een langetermijnperspectief en een tijdige verhoging van het Deltafonds. De waterschappen vragen daarom om:

  • Om commitment en de extra middelen voor de € 1,25 miljard investering van het Rijk in de periode 2030 – 2036 verder te concretiseren en om in de Voorjaarsnota 2025 aan te geven hoe deze middelen beschikbaar komen.
  • Een langetermijnperspectief voor waterveiligheid, inclusief duidelijkheid over tempo, kosten voor de opgaven tot 2050 en vernieuwde afspraken over effectiever en efficiënter werken in de alliantie.

Samenwerking noodzakelijk

Waterschappen kunnen deze uitdagingen niet alleen aanpakken. Samenwerking met landbouw, industrie, inwoners en het Rijk is essentieel om waterveiligheid en -kwaliteit te waarborgen.

> bekijk de volledige inbreng voor het commissiedebat Water
> meer informatie over waterkwaliteit
> meer informatie over waterveiligheid

Unievoorzitter Jeroen Haan: “Je wint de marathon niet door 420 keer een sprintje te trekken.”

6 januari 2025

Met veel energie begint Jeroen Haan het jaar als nieuwe voorzitter van de Unie van Waterschappen. Het is een tijd vol grote uitdagingen: extremere weersomstandigheden, de woningbouwopgave en de toekomst van het landelijk gebied. Wat drijft hem in deze nieuwe rol van voorzitter en welke ambities heeft hij?

Jeroen Haan voorzitter Unie van Waterschappen.

Maatschappelijke relevantie als drijfveer

“De maatschappelijke relevantie van de wateropgaven is wat mij het meest motiveert,” zegt Jeroen Haan. “Deze opgaven raken steeds meer verweven met andere maatschappelijke vraagstukken, zoals de woningbouw en het landelijk gebied. Ik vind het mooi om vanuit de Unie bij te dragen aan die toenemende maatschappelijke relevantie.”

Een brede achtergrond in de waterwereld

Jeroen Haan brengt een schat aan ervaring mee. Hij was ambtenaar, algemeen en dagelijks bestuurslid en sinds vijf jaar dijkgraaf van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Daarnaast was hij gemeenteraadslid. “Daardoor kan ik waterkwesties vanuit meerdere perspectieven bekijken. Die verschillende invalshoeken helpen om het samenspel tussen partijen te versterken.”

Ambitie: clubgevoel behouden en versterken

Als voorzitter heeft Haan duidelijke ambities. “Het klinkt misschien zacht, maar het is essentieel: het clubgevoel behouden en versterken. Dat betekent dat we goed weten waar we als Unie voor staan en een eenduidige boodschap naar buiten brengen. Om die helder te krijgen, is ruimte voor gesprek en debat nodig. Zo kunnen we sterker staan als landelijke en diverse vereniging.”

Focus op de lange termijn

Een van de belangrijkste thema’s waar Haan zich op wil richten, is het toekomstbestendig maken van de Unie. “De grotere en complexere bestuurlijke opgaven vragen soms om pijnlijke keuzes. Het wordt steeds minder vanzelfsprekend om alles op basis van consensus te beslissen. Tegelijkertijd is het belangrijk dat we oog houden voor de lange termijn. Je wint de marathon niet door 420 keer een sprintje te trekken. We moeten strategisch en duurzaam werken om onze doelen te bereiken.”

Het volledige interview lezen? Dat verschijnt in februari in de nieuwste editie van Waterkracht.

Op 13 december is Jeroen Haan benoemd tot nieuwe voorzitter van de Unie van Waterschappen.

Waterschappen leveren inbreng Commissiedebat Circulaire Economie

13 december 2024

Op donderdag 19 december staat het Commissiedebat Circulaire Economie op de agenda van de Tweede Kamer. De Unie van Waterschappen stuurde de aandachtspunten naar de commissieleden.



De waterschappen winnen achttien verschillende grondstoffen uit afvalwater terug, zoals cellulose, fosfaat, bioplastics en vetzuren, Kaumera en biomassa. Zo dragen ze bij aan een circulaire economie en streven ze naar een volledig circulaire economie in 2050, met als tussendoel in 2030 de helft minder gebruik van mineralen, metalen en fossiele grondstoffen zoals vermeld in het Grondstoffenakkoord.

Om de doelen te halen willen de waterschappen:

  • een gelijk speelveld voor biomaterialen uit afvalwater om zo een transitie in te zetten van de productie van bio-energie naar biomaterialen;
  • meer ruimte om zelfstandig te kunnen oordelen en de ‘einde afvalstatus’ te onderbouwen.

> Bekijk de volledige inbreng