Centrale plek voor water in Nota Ruimte

24 juni 2024

Minister Hugo de Jonge (Binnenlands Zaken en Koninkrijksrelaties) heeft vrijdag 21 juni namens het hele (demissionaire) kabinet het zogeheten voorontwerp Nota Ruimte naar de Tweede Kamer gestuurd.

kanaal met erachter huizen aan dijk

Het voorontwerp is een eerste ruimtelijke vertaling van de opgaven voor Nederland richting 2050, met een doorkijk naar 2100. In het ontwerp krijgt water en bodem veel aandacht.

Aandacht voor water en bodem

In het voorontwerp van de Nota Ruimte zijn water en bodem de basis. Zo staat in de Nota dat de kwaliteit van ons water- en bodemsysteem moet doorwerken in alle uitgangspunten van de nota ruimte en invloed moet hebben bij het maken van ruimtelijke keuzes. Dat geldt niet alleen voor landbouw en natuur, maar ook voor de woningbouwopgave of voor de industrie en bedrijven.

Toekomstgerichte locatiekeuzes

De waterschappen ondersteunen het voorontwerp op dit punt. Het is belangrijk dat water en bodem niet alleen wordt meegenomen vanwege klimaatadaptatie, maar dat het gaat om fundamentele keuzes. Zoals locatiekeuzes voor woningbouw en welk grondgebruik waar mogelijk is. De waterschappen vinden dan ook dat het water- en bodemsysteem geen puzzelstukje is maar dat het de tafel moet zijn waarop de complexe puzzel van de ruimtelijke ordening moet worden gelegd. Als we daar nu niet de juiste keuzes in maken, zadelen we toekomstige generaties op met schade en overlast.

Borging noodzakelijk

Vaak zien we dat water en bodem sturend toch wordt vergeten als plannen concreter worden voor de ruimtelijke inrichting. De korter termijn belangen worden vaak beter vertegenwoordigd dan de langer termijn belangen. Om te zorgen dat we toekomstige generaties niet opzadelen met de problemen van nu, is er wettelijke borging en beleidsmatige verankering nodig. Ook in de Nota Ruimte.

Op dit moment is de weging van het waterbelang opgenomen in de Omgevingswet als verplicht bij ruimtelijke planvorming, maar is het ook nog vrijblijvend in de uitvoering. Dit zou steviger verankerd moeten worden.

> Lees meer over het voorontwerp Nota Ruimte

Nationale aanpak funderingsschade iets dichterbij

19 juni 2024

Een nationale aanpak tegen funderingsschade komt iets dichterbij. Dit is dankzij een motie die de Tweede Kamer op dinsdag 18 juni heeft aangenomen. De motie kwam van Jan Paternotte (D66) en werd breed gesteund. Hij vraagt snelheid rond de adviezen van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) om huishoudens die te maken krijgen met enige vorm van funderingsschade te helpen.

gracht in Leiden

Advies Rli: nationale aanpak funderingsschade

Op dit moment hebben 425.000 huishoudens in Nederland te maken met enige vorm van funderingsschade. Zonder aanpak kan dit aantal oplopen tot een miljoen in 2050. De Rli bracht daarom begin dit jaar een rapport uit over een nationale aanpak op het gebied van funderingsschade. Hierin adviseerde de Rli:

  • het oprichten van een landelijk loket voor funderingsproblematiek;
  • uit te werken hoe deze huishoudens lokaal geholpen kunnen worden met een funderingsonderzoek en een helder advies over het vervolgtraject;
  • samen met marktpartijen financieringsmogelijkheden uit te werken zodat de schade hersteld kan worden;
  • onderzoek en innovatie te stimuleren zodat herstel goedkoper wordt;
  • het opzetten van regionaal onderzoek, zodat funderingsproblematiek voorkomen kan worden;
  • maatregelen te nemen om toekomstige huiseigenaren zo veel mogelijk te beschermen tegen nieuwe gevallen van funderingsschade.

De motie verzoekt de regering zo snel mogelijk met bovenstaande punten aan de slag te gaan.

> Bekijk hier de aangenomen motie over de nationale aanpak funderingsschade

Motie extra bijdrage waterschappen verworpen

Een andere motie, over het Fonds Duurzaam Funderingsherstel, werd door de Kamer verworpen. Hierin vroegen Habtamu de Hoop (GroenLinks-PvdA) en eveneens Paternotte om het fonds zo uit te werken dat een extra bijdrage wordt geleverd door waterschappen die het grondwaterpeil bewust lager houden dan verantwoord is voor de veiligheid van woningen.

> Bekijk hier de verworpen motie over de bijdrage van de waterschappen

> Lees hier wat de waterschappen vinden over funderingsproblematiek

Raad voor de leefomgeving en infrastructuur benadrukt belang ‘water en bodem sturend’

12 juni 2024

Op woensdag 11 juni heeft de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) een rapport gepubliceerd over ruimtelijke ordening in een veranderend klimaat. Het rapport benadrukt dat de komende decennia ingrijpende maatregelen nodig zijn om Nederland voor wateroverlast te behoeden en de beschikbaarheid van voldoende zoetwater te waarborgen. De maatregelen hebben grote ruimtelijke gevolgen. Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “Dit rapport ondersteunt ons pleidooi voor ruimte, regels en regie in de ontwikkeling van een waterrobuuste ruimtelijke inrichting. Het biedt alle betrokkenen concrete hulpmiddelen om samen te werken aan deze grote opgave.”

luchtfoto van woonwijk langs rivier

Pleidooi voor waterrobuuste leefomgeving

In het rapport geeft de Rli aan dat het kabinet water en bodem sturend wil laten zijn in het ruimtelijk beleid in Nederland, maar dat dit nog onvoldoende lukt. Op termijn kan dit tot zeer hoge kosten leiden. Als we nu woningen bouwen op de verkeerde plekken, bijvoorbeeld omdat die in de toekomst nodig zijn voor dijkversterking of waterberging, lopen de toekomstige kosten voor het waterbeheer hoog op.

Ook het voortzetten van de huidige landbouw in laaggelegen delen van Nederland is alleen tegen hoge kosten mogelijk. Op deze plekken wordt verzilting een steeds groter probleem. De toenemende droogte zal daarnaast onontkoombaar gevolgen hebben voor de natuur, de landbouw en bedrijvigheid in hoger gelegen delen van Nederland.

Ruimte, regels en regie

Het is de afgelopen drie decennia warmer, droger én natter geworden. Om Nederland veilig en bewoonbaar te houden in dit veranderende klimaat, is het noodzakelijk om de begrenzing van het waterbeheer aan te geven, laat het Rli-rapport zien. Ook moeten water en bodem leidend zijn in ruimtelijke keuzes.

Om het hoofd te bieden aan deze uitdagingen is meer ruimte voor water nodig. Van der Sande: “Door nu slimme keuzes te maken aan de voorkant en niet tegen beter weten in vast te houden aan ‘de oude maakbaarheid’, pakken we de kansen die er liggen en kunnen we ons unieke watersysteem voor de toekomst behouden. Dit vraagt dus om nationale regels voor de ruimte en keuzes in die ruimte.”

Water en bodem als basis voor ruimtelijke puzzel

De waterschappen vragen ook aandacht voor regie en afstemming. “Het water- en bodemsysteem is geen puzzelstukje”, zegt Van der Sande. “Het is de tafel waarop de complexe puzzel van de ruimtelijke ordening moet worden gelegd. Wij nemen daarin graag plaats, samen met medeoverheden, waarbij we het Rijk oproepen om het stuur in handen te nemen.”

> Bekijk hier het volledige rapport van de Rli
> Bekijk het document ‘Uitvoering van water- en bodembeleid vraagt om ruimte, regels en regie’

Regenval zorgt ook in Nederland voor waterpiek

3 juni 2024

Door hevige regenval is er in het zuiden van Duitsland veel wateroverlast. Dit is veel in het nieuws. Een deel van het water viel in het stroomgebied van de Rijn en stroomt naar Nederland. Rijkswaterstaat verwacht komende vrijdag 7 juni een piek van ruim 13 meter boven NAP in de Rijn bij Lobith. Ook in de regionale watersystemen van waterschappen wordt er door de vele regenval nog volop water afgevoerd. De waterschappen nemen waar nodig aanvullende maatregelen om wateroverlast te beperken. Grote problemen zoals in Duitsland worden er niet verwacht.



Water in regionale watersystemen van waterschappen

Samen met Rijkswaterstaat beheren de waterschappen het water in Nederland. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor de regionale wateren zoals beken, sloten en kanalen. Met gemalen brengen de waterschappen het waterpeil naar beneden. Waterbergingsgebieden slaan het teveel aan water tijdelijk op.

Door de vele regen in het najaar en de winter is de bodem op veel plaatsen in Nederland nat en verzadigd. Dit betekent dat de bodem op die plekken bij hevige neerslag geen extra water kan opvangen en er dus eerder wateroverlast ontstaat. De komende dagen wordt er opnieuw regen verwacht; bij piekbuien kan het voorkomen dat er wateroverlast ontstaat. De waterschappen houden de situatie, per regio, in de gaten en sturen bij waar nodig. Lees hierover de updates van bijvoorbeeld waterschap de Dommel, waterschap Rijn en IJssel en waterschap Rivierenland.

Water in grote rivieren van Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaat focust zich op het beheer van grote wateren zoals rivieren. De meeste regen in Duitsland viel in het stroomgebied van de Donau en stroomt naar andere landen dan Nederland. Een deel van de regen viel in het stroomgebied van de Rijn. Dit is doorslaggevend voor hoeveel water er bij Lobith in Nederland binnenkomt.

Vanaf vrijdag 7 juni wordt een piek van ruim 13 meter boven NAP bij Lobith verwacht. Het water verspreidt zich richting de IJssel, de Nederrijn en de Waal en de Nieuwe Maas. Vanaf 12 meter lopen de uiterwaarden langzaam onder water en waarschijnlijk blijft dat zo tot na het weekend. Hoewel er in het voorjaar steeds vaker hoge waterstanden voorkomen, zijn de huidige hoge waterstanden nu wel bijzonder.

Droogte: de stand van zaken

25 juni 2025

In dit droogteblog staat de laatste berichtgeving rondom het watertekort in Nederland. Met onder andere: ‘Nieuwe droogtemonitor online: Effecten droogte toegenomen, verwachte neerslag brengt tijdelijk verlichting’ en ‘Droogte in Nederland: werken aan voldoende zoetwater’.

Geel weiland als gevolg van droogte


25 juni

Droogte houdt aan, waterbeheerders nemen aanvullende maatregelen

Door de hoge temperaturen en beperkte neerslag houdt de droogte aan. Bestaande maatregelen blijven daardoor van kracht. Dit betekent dat waterschappen en Rijkswaterstaat waar mogelijk water vasthouden. Aanvullend is de tijdelijke pompinstallatie bij Eefde ingezet om voldoende water aan te voeren richting de Twentekanalen. 

Effecten droogte nemen toe

De effecten op natuur, landbouw en recreatie nemen toe, met name in gebieden waar geen water kan worden aangevoerd (de hoge zandgronden en delen van Zeeland). De toplaag van de bodem droogt verder uit en de grondwaterstanden dalen. Ook neemt de waterkwaliteit af door stijgende watertemperaturen. Het aantal meldingen van blauwalg neemt toe, wat gevolgen heeft voor recreatie. Deze ontwikkelingen zijn gebruikelijk onder dit soort weersomstandigheden.

Extra maatregelen 

Daarnaast worden schepen lokaal waterbesparend geschut. Het aantal onttrekkingsverboden is toegenomen en verschillende waterschappen in Midden- en West-Nederland voeren inspecties uit van droogtegevoelige kaden.

> Lees hier de uitgebreide droogtemonitor


24 juni

Meer onttrekkingsverboden ingesteld 

Op 24 juni hebben drie waterschappen, Rijn en IJssel, de Stichtse Rijnlanden en Rivierenland onttrekkingsverboden ingesteld. In bepaalde gebieden is het daar nu verboden om water uit de sloot te gebruiken om land of tuin te besproeien. 

> Lees meer


13 juni

‘Het zoute water rukt op’

Vandaag in een Trouw een artikel over verzilting: Het water in Nederland wordt zouter en dat heeft grote gevolgen. ‘Het is niet vanzelfsprekend dat zoet water altijd beschikbaar is.’ Jeroen Haan vertelt in het artikel over de bestuurlijke keuzes die bij zoetwaterschaarste de kop opsteken.

> Naar het artikel


4 juni

Ondanks neerslag nog geen einde aan droogte

De landelijke droogtemonitor is geactualiseerd. De afgelopen weken was het wisselvallig weer. De gevallen neerslag geeft verlichting, maar de droogte is niet voorbij. De maatregelen van de waterbeheerders blijven grotendeels van kracht. Na zondag 8 juni wordt er droog en warmer weer verwacht.

> Kijk voor meer informatie op de droogtemonitor


28 mei

Regen maakt geen einde aan droogte

Na weken van droogte heeft het de afgelopen dagen weer geregend in Nederland. Dit brengt enige verlichting voor onder andere de landbouw en de natuur. De rivierafvoeren stijgen ook, maar blijven onder het gemiddelde. Na volgende week volgt een mogelijke omslag naar droger en warmer weer. De verwachtingen zijn echter nog onzeker.

Maatregelen blijven van kracht  

Ondanks de regen blijven de maatregelen van de waterschappen en Rijkswaterstaat van kracht. Waar mogelijk wordt water vastgehouden en aangevoerd, waar nodig zijn onttrekkings- en beregeningsverboden ingesteld.

Effecten van de droogte 

De neerslag van het afgelopen weekeinde en de verwachte regen de komende dagen zorgen ervoor dat de situatie voor de natuur en landbouw niet verder verslechtert. Maar voor een echte opleving en stijging van de grondwaterstanden, is meer regen nodig. 

> Kijk voor meer informatie op de droogtemonitor


21 mei

Nieuwe droogtemonitor online: Effecten droogte toegenomen, verwachte neerslag brengt tijdelijk verlichting

In mei is er nagenoeg geen neerslag gevallen. Vanaf vrijdag wordt regen verwacht. Dit brengt tijdelijk verlichting voor onder meer de natuur en de landbouw. De rivierafvoeren zullen nog iets dalen en daarna stabiliseren. Voor een omslag van de droogtesituatie is een langere periode met neerslag nodig. Dit is op dit moment nog onzeker.

De effecten van de droogte nemen nog altijd toe, waardoor Rijkswaterstaat en de waterschappen meer maatregelen moeten nemen. In het IJsselmeergebied en in het Volkerak-Zoommeer wordt bijvoorbeeld doorgespoeld om verzilting tegen te gaan. Ook zijn op sommige plekken in Oost- en Zuid-Nederland onttrekkings- en beregeningsverboden ingesteld.

> Bekijk de droogtemonitor


15 mei

Droogte in Nederland: werken aan voldoende zoetwater  

Smalle watergang langs een fietspad, omgeven door groene struiken en bomen. De waterstand lijkt laag en de begroeiing aan de oever toont verdorde, bruine stukken gras, wat duidt op aanhoudende droogte.

Voorlopig houdt de droogte in Nederland aan. De afgelopen weken viel er nauwelijks neerslag, niet in eigen land en ook niet in de stroomgebieden van de Rijn en Maas. Dit zorgt voor een toenemend neerslagtekort, dalende rivierafvoeren en lagere grondwaterstanden. De toplaag van de bodem is droog en de vraag naar water stijgt, vooral vanuit de landbouw. Waterbeheerders nemen extra maatregelen om hierin te kunnen blijven voorzien. 

> Lees verder


14 mei

Nieuwe maatregelen in Waterschap Brabantse Delta door historische droogte

Het huidige neerslagtekort is vergelijkbaar met het jaar 1976, het droogste jaar ooit. Tuinen, akkers en natuurgebieden snakken naar een beetje water. Maar de komende 10 dagen is de kans op regen klein. Hierdoor besluit waterschap Brabantse Delta om nieuwe onttrekkingsverboden vanuit oppervlaktewater in te stellen. 

> Lees verder


14 mei

Lage grondwaterstanden in Waterschap Drents Overijsselse Delta

De grondwaterstanden in Waterschap Drents Overijsselse Delta zijn relatief laag voor de tijd van het jaar. Door de geringe hoeveelheid neerslag van de afgelopen tweeëneenhalve maand zette de dalende trend eerder in dan normaal. Ook op een groot deel van de hogere gronden is de daling eerder ingezet. Hierdoor start het waterschap het groei- en droogteseizoen met een ongunstige uitgangspositie.

> Lees verder


13 mei

Waterschap Vallei en Veluwe stelt onttrekkingsverbod oppervlaktewater in

Met ingang van 15 mei 2025 geldt in het werkgebied van Waterschap Vallei en Veluwe een verbod op onttrekking uit oppervlaktewater waarop geen aanvoer mogelijk is. Het waterschap heeft dit besloten vanwege de huidige en nog te verwachten droge periode.

>Lees verder


2 mei

Gevallen regen vormt kleine buffer voor komende week in Waterschap Vechtstromen

Vorige week is in het gebied van Waterschap Vechtstromen een mooie hoeveelheid regen gevallen, waardoor de grondwaterstanden zijn bijgetrokken. De komende twee weken wordt er geen verdere neerslag van betekenis verwacht. Gewassen, planten en bomen vragen echter steeds meer vocht om te groeien.

>Lees verder


1 mei

Extra droogtemaatregelen Waterschap Brabantse Delta

Na een bijzonder droog voorjaar viel er vorige week regen. Die neerslag kwam als geroepen. Maar het is slechts een druppel op een gloeiende plaat. Door de oplopende temperaturen, stijgende watervraag, zakkende grondwaterstanden en weinig neerslag de komende dagen neemt waterschap Brabantse Delta extra droogtemaatregelen.

>Lees verder


23 april

Waterschap Limburg geeft agrariërs realtime inzicht in wateronttrekking

Sinds mei 2024 kunnen agrariërs hun wateronttrekkingen direct melden via een nieuwe digitale beregeningsmodule op de website van Waterschap Limburg. Deze proef loopt tot eind 2025 en biedt zowel het waterschap als agrariërs voordelen.​

>Lees verder


16 april

Waterschap Rijn en IJssel test of Kaumera helpt tegen erge droogte

Antoinet Looman en Dennis Wolsink, bestuurders van Waterschap Rijn en IJssel, hebben woensdag 16 april de officiële start gegeven van een proef met Kaumera. Dit deden zij door de eerste zaden en kruidenmengsels te strooien op de Bevermeerdijk bij Hoog Keppel. 

>Lees verder


16 april

Droogte update: ondanks neerslag blijven waterschappen alert

Watergang in de Bomenbuurt in Den Haag met aan weerszijden groene begroeiing en woonbebouwing op de achtergrond. Door de droogte is het waterpeil lager dan normaal, wat zichtbaar is aan de oevers.

Na een nat 2024 zijn de eerste signalen van droogte voor 2025 al vroeg zichtbaar. Februari, maart en begin april verliepen ongewoon droog en zonnig, de afvoeren van de rivieren en beken zijn laag en de grondwaterstanden dalen. Lokaal zijn de eerste tekenen van verzilting en verhoogde concentraties blauwalg te zien. De situatie blijft om verhoogde alertheid van de waterschappen vragen, ondanks de (aankondiging van) neerslag. 

> Lees verder


7 april

Wetterskip Fryslân verhoogt slootpeilen vanwege droge periode

Wetterskip Fryslân verhoogt het waterpeil in verschillende sloten vanwege de aanhoudende droge periode. De afgelopen weken is er weinig of geen neerslag gevallen en ook de komende weken wordt weinig regen voorspeld. Hierdoor zijn de grondwaterstanden extreem laag voor de tijd van het jaar. Met de hogere slootpeilen probeert het waterschap de grondwaterstanden zo lang mogelijk op niveau te houden.

> Lees verder


3 april

Waterschap Aa en Maas verbiedt tijdelijk het gebruik van grondwater voor het beregenen van grasland

Tot 1 juni mag er in vier regio’s van Brabant geen grondwater worden gebruikt om grasland en sportvelden te beregenen. Deze maatregel is volgens Waterschap Aa en Maas nodig om de grondwatervoorraad te beschermen. Doordat het sinds eind februari niet of nauwelijks heeft geregend, is het grondwaterpeil op plekken onder de zogenoemde grenswaarde gezakt.

> Lees verder


2 april

Droge start van het jaar: Waterschap Hollandse Delta neemt maatregelen

Dit jaar 2025 begon erg droog wat zorgt voor een ongunstige start voor de landbouw en natuur. Waterschap Hollandse Delta neemt daarom nu al maatregelen voor voldoende oppervlaktewater dit voorjaar en deze zomer.

> Lees verder


1 april

Waterschappen alert na recorddroge maand maart 

Droogte waterpeil meten

Na een nat 2024 zijn de eerste signalen van droogte voor 2025 al vroeg zichtbaar. Februari en maart waren ongewoon droog en zonnig, de afvoeren van de Maas en de Rijn zijn laag, en de grondwaterstanden dalen. Lokaal zijn de eerste tekenen van verzilting en verhoogde concentraties blauwalg te zien. De situatie vraagt om verhoogde alertheid van de waterschappen. 

>Lees verder


25 maart

Droge en zonnige start lente doet grondwaterstand Waterschap De Dommel zakken

Sinds eind februari is er nauwelijks regen gevallen in het Dommelgebied. De zon weet van geen ophouden. Voor de komende weken voorspelt het KNMI af en toe een drup regen.  Wat betekent dit droge weer voor de grondwaterstanden in het Dommelgebied?

>Lees verder


Hoogwatergolf en opnieuw veel regen verwacht

21 mei 2024

Afgelopen dagen is er veel regen gevallen en ook dinsdag worden er opnieuw piekbuien verwacht. Hierdoor wordt er een hoogwaterpiek in onze rivieren op woensdag 22 mei verwacht. De waterschappen bereiden zich wederom voor op het opvangen van het vele water en nemen waar nodig aanvullende maatregelen.

Natte weilanden langs de Ondermeerweg, tussen Stompwijk en Zoetermeer.

Volle uiterwaarden door hoogwater

Door de vele regenval in de grensgebieden en in Nederland, wordt er de komende dagen een afvoergolf verwacht op de Rijn. Hier kunnen delen van de uiterwaarden onder water komen te staan. Ook de Maas stijgt vanaf woensdag mogelijk als gevolg van verwachte neerslag.

Door de hevige regenval afgelopen week is de waterstand gestegen. Verwacht wordt dat de afvoer van de Rijn daarom woensdag 22 mei oploopt tot 5180 m3/s bij Lobith. Daarna zal de afvoer naar verwachting stabiliseren. Bij zowel de Rijn als de Maas kunnen de dijken de situatie aan. Rijkswaterstaat en de waterschappen houden de situatie in de gaten.

Hevige regen verwacht

Vandaag wordt opnieuw hevige regenval verwacht, zo geeft het KNMI code geel af voor het einde van de middag vanwege hevige onweersbuien. Deze onweersbuien verplaatsen zich naar het midden en westen van het land. Plaatselijk valt veel regen in korte tijd (30 mm in een uur) waardoor wateroverlast kan ontstaan. Het KNMI verwacht dat de buien rond middernacht minder zwaar worden.

Wat doen de waterschappen?

Op dit moment draaien de gemalen van de waterschappen op volle toeren om alvast het waterpeil naar beneden te brengen, om zo het overtollige water straks op te vangen en snel te kunnen afvoeren. Lees op de websites van hoogheemraadschap Rijnland en Delfland welke maatregelen zijn nemen. Door het natte najaar en de natte winter is de bodem alleen op veel plaatsen nog steeds erg nat en verzadigd. Dit betekent dat de bodem op die plekken geen extra water kan opvangen en eerder wateroverlast kan ontstaan.

Rapportage Staat van Ons Water 2023 naar Tweede Kamer

17 mei 2024

Woensdag 15 mei bood minister Mark Harbers de rapportage ‘Staat van Ons Water’ aan de Tweede Kamer aan. De rapportage geeft een overzicht van de ontwikkelingen in het waterbeleid van 2023 en biedt inzicht in hoe waterschappen het land droog houden, verzilting tegengaan en de waterkwaliteit op peil houden.

grondwaterontrekkingen

Samenwerken aan water

De Staat van Ons Water wordt gezamenlijk ontwikkeld door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Unie van Waterschappen, Vewin, IPO en VNG. In de rapportage is onder andere te lezen hoe Nederland werkt aan het opvangen van de gevolgen van klimaatverandering en zich voorbereidt op de toekomst. Ook de status van de waterveiligheid, waterkwaliteit, financiën en het internationale werk komen aan bod.

Een interessant jaar

2023 was in veel opzichten een interessant jaar voor de watersector. Zo waren er op 15 maart de waterschapsverkiezingen voor nieuwe waterschapsbesturen. De opkomst was met 53,1 procent hoger dan in 2019, toen 51,3 procent van de stemgerechtigden hun stem uitbrachten. Het was een extreem nat jaar. In november viel zelfs meer regen dan ooit gemeten. De klimaatscenario’s die het KNMI in oktober 2023 publiceerde, laten zien dat de winters natter en zomers droger worden. Alle scenario’s wijzen uit dat zowel wateroverlast als watertekort steeds grotere vraagstukken zijn.

> Bekijk hier de Staat van Ons Water 2023

Kamervragen over invloed nieuwe watereisen op woningbouw 

Kamerlid Peter de Groot (VVD) heeft schriftelijke Kamervragen gesteld aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Aanleiding voor de vragen is het artikel ‘Nieuwe watereisen veroorzaken schok: De bouw van zo’n half miljoen woningen staat op losse schroeven’.

rivier met riet en bootjes en erachter nieuwbouwhuizen

Vragen over waterveiligheid, waterschappen en meer

Een van de vragen gaat over het ‘ruimtelijk afwegingskader klimaatadaptieve gebouwde omgeving’ van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Groot vraagt zich af wat de status van deze kaart is ten aanzien van waterveiligheid. Ook vraagt hij of de eisen voor waterveiligheid niet in contrast staan met de ambities om sneller tot woningbouw te komen. En in hoeverre het afwegingskader zal leiden tot hogere provinciale, waterschaps- en lokale regeldruk.

> Bekijk hier alle vragen van De Groot

Wat vinden de waterschappen?

Om Nederland veilig en bewoonbaar te houden, is het belangrijk dat water en bodem worden meegenomen in de ruimtelijke keuzes. Het veranderende klimaat zorgt voor toenemende periodes van droogte en wateroverlast, maar ook zeespiegelstijging, verzilting en bodemdaling. Om het hoofd te bieden aan deze uitdagingen, is meer ruimte voor water nodig. 

Tegelijkertijd is de druk op de ruimte voor onder meer woningbouw, de energietransitie, natuur en landbouw groot. Er zijn ingrijpende keuzes nodig in de ruimtelijke inrichting van Nederland. De waterschappen willen daarom vanaf het begin betrokken zijn bij die keuzes. Om zo te zorgen dat we hier ook in de toekomst fijn kunnen wonen, werken en recreëren.

> Bekijk het standpunt van de waterschappen

Waterschappen vragen aandacht voor water en bodem in commissiedebat Ruimtelijke Ordening

8 mei 2024

Op woensdag 22 mei spreekt de commissie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) over ruimtelijke ordening. Ter voorbereiding op het debat stuurde de Unie van Waterschappen de aandachtspunten van de waterschappen naar de commissieleden.

luchtfoto van stadje en landbouwgrond waar een riviertje doorheen slingert

Water en bodem in Nota Ruimte

De nieuwe Nota Ruimte geeft een langetermijnvisie voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. De waterschappen vinden dat de draagkracht van het water- en bodemsysteem leidend moeten zijn in alle ruimtelijke plannen.

Zorgen over versnippering

De waterschappen willen daarnaast meer nationale regie en zijn bezorgd over de versnippering van ruimtelijk beleid. Op nationaal en regionaal niveau lopen er verschillende trajecten die de inrichting van gebieden de komende jaren gaan bepalen, waaronder het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en de Regionale Energiestrategieën (RES), woningbouwafspraken en verstedelijkingsstrategieën. De planning en het abstractieniveau van deze lopende trajecten verschillen.

Borging noodzakelijk

Water en bodem leidend laten zijn blijkt lastig als het concreet wordt. Daarom is wettelijke borging nodig, ook in de Nota Ruimte. Nu zijn er vaak lastige discussies over verschillende belangen. De weging van het waterbelang is weliswaar in de Omgevingswet opgenomen als verplicht instrument bij ruimtelijke planvorming, maar moet in de dagelijkse werkelijkheid van planvorming en inrichting nog steviger verankerd en ingebed worden.

> Lees de volledige inbreng van de waterschappen

Hevige regenval zorgt voor problemen in Limburg

3 mei 2024

In de avond van donderdag 2 mei en de nacht op vrijdag 3 mei zijn er op verschillende plekken in het land piekbuien gevallen. Het KNMI gaf daarom op donderdag code geel af voor de provincies Noord- en Zuid-Holland, Zeeland, Utrecht, Flevoland, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Rond 01.30 uur trok het KNMI de weerwaarschuwing in.

ondergelopen straat met in de verte een fietser met paraplu in de regen

Voorzorgsmaatregelen waterschappen

Om wateroverlast te voorkomen namen de waterschappen donderdagavond voorzorgsmaatregelen. Zo verlaagden ze waar mogelijk tijdelijk het waterpeil om een extra buffer te creëren om water op te vangen.

Vooral uitdagingen in Limburg

Op diverse plekken in Limburg leidde de hevige regenval tot ondergelopen straten en volle regenwaterbuffers. Hierdoor kwam er veel slib in de buffers en beken terecht. Momenteel lopen de regenwaterbuffers leeg om zo het slib eruit te halen. Ook wordt bij beken slib weggehaald waar een verhoogde afvoer is geweest.

De watersystemen in de rest van het land ondervinden geen hinder van de hevige regenval.

> Bekijk de meest actuele informatie bij waterschap Limburg