Categorie: Bestuurszaken

Sander Mager herbenoemd als bestuurslid Unie van Waterschappen

14 oktober 2022

De ledenvergadering van de Unie van Waterschappen heeft Sander Mager op 14 oktober herbenoemd als bestuurslid. Hij is ook vicevoorzitter van de vereniging van de 21 Nederlandse waterschappen. De herbenoeming is voor een termijn van 3 jaar.

Sander Mager -bestuurslid Unie van Waterschappen

Sander Mager is sinds 2019 bestuurslid van de Unie van Waterschappen. Daarnaast is hij dagelijks bestuurslid bij waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Behalve het vicevoorzitterschap bevat zijn portefeuille bij de Unie van Waterschappen de onderwerpen: waterkwaliteit, waterketen, vergunningverlening en handhaving en duurzaamheid. Binnen dat laatste thema houdt hij zich met name bezig met grondstoffen en circulaire economie.

Brede bestuurlijke blik

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, lichtte namens het bestuur de keuze voor de herbenoeming toe: “Sander Mager is niet alleen goed op de hoogte van zijn eigen onderwerpen, maar ook van die van collegabestuurders. Hij heeft daardoor een brede bestuurlijke blik en kan meedenken over verschillende onderwerpen. Daarnaast is hij agenderend op de thema’s binnen zijn portefeuille. Tot slot is hij een fijne bestuurlijke collega om mee samen te werken.”

Vragen in Eerste en Tweede Kamer over wetsvoorstel geborgde zetels

13 oktober 2022

In de Eerste en Tweede Kamer zijn vragen gesteld over het initiatiefwetsvoorstel van GroenLinks en D66 over de geborgde zetels van de waterschappen.



Vragen in de Eerste Kamer

In de Eerste Kamer vond begin oktober de tweede schriftelijke ronde over het wetsvoorstel plaats. Het CDA vraagt zich af of de initiatiefnemers nu afstand nemen van hun oorspronkelijke gedachte dat alle geborgde zetels moeten worden afgeschaft. Als dat zo is, wat is dan de meerwaarde van het voorliggende wetsvoorstel? In dat voorstel worden de geborgde zetels beperkt tot 2 voor ongebouwd en 2 voor natuur. Ook krijgen geborgden niet meer standaard een plek in het dagelijks bestuur van een waterschap.

Getrapte verkiezingen

Het CDA oppert verder getrapte verkiezingen voor de geborgden. De vertegenwoordigers van de categorieën Natuur, Landbouw en Bedrijfsleven worden dan binnen hun eigen geledingen gekozen. Tenslotte stelt het CDA voor om de verandering pas met ingang van de volgende waterschapsverkiezingen in 2027 in te laten gaan. De procedures voor de komende verkiezingen in maart 2023 zijn immers al in gang gezet.

Vaste omvang algemeen bestuur

D66 vraagt aan de initiatiefnemers én aan de regering of het mogelijk is om de verschillende onderdelen van het wetsvoorstel op verschillende momenten in te laten gaan. De ChristenUnie vraagt de initiatiefnemers van de wet wat zij vinden van het voorstel voor een vaste omvang van 30 bestuursleden in het Algemeen Bestuur. De Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) vraagt naar de praktische uitwerking van het wetsvoorstel voor de samenstelling van het Algemeen en Dagelijks Bestuur van de waterschappen.

Proces

Als de Eerste Kamer de antwoorden op deze vragen uiterlijk op 4 november heeft ontvangen, kan het wetsvoorstel op 8 november plenair worden behandeld. Ook de voorlichting van de Raad van State moet op die datum binnen zijn.

Vragen in de Tweede Kamer

In de Tweede Kamer stelde Fahid Minhas van de VVD schriftelijke vragen aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat over het wetsvoorstel. Hij vindt dat de lange duur van het behandelproces van het wetsvoorstel onduidelijkheid creëert bij betrokkenen van de waterschapsverkiezingen van maart 2023. Hij wil weten of de minister dat ook vindt.

Duidelijkheid

Minhas vraagt daarom of de minister de provincies en waterschappen de duidelijkheid wil bieden dat er tijdens de komende verkiezingen niets verandert aan het systeem waarop bestuurders van waterschappen worden gekozen. Met het oog op de voorgenomen plenaire behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer hoopt Minhas binnen een week antwoord te krijgen op zijn vragen.

Waterschappen: verhoog de vergoeding van Algemeen Bestuursleden

12 oktober 2022

De vergoeding voor Algemeen Bestuursleden wordt met 3 procentpunt verhoogd tot 38 procent van de vergoeding van een gemeenteraadslid van een middelgrote gemeente. Dat is het advies van het Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers. De waterschappen hebben het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in een brief om een toelichting gevraagd.

Bestuurszaken

Deze brief is een reactie op het advies dat het Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers in juni heeft uitgebracht. Dit advies gaat onder andere over de verhoging van de tarieven voor leden van de algemeen besturen van waterschappen.

Toegenomen taakzwaarte

Waterschappen hebben door taakverzwaring en schaalvergroting inmiddels een begroting en een ambtelijk apparaat vergelijkbaar met een middelgrote gemeente. Het Adviescollege constateert dat de vergoeding van algemeen bestuursleden ontoereikend is, gelet op de toegenomen taakzwaarte. De vergoeding van dijkgraven en dagelijks bestuursleden is gelijkgesteld aan bestuurders in een middelgrote gemeente, maar de vergoeding van algemeen bestuursleden dus niet. In het advies ontbreekt hiervoor de argumentatie. In de brief aan BZK vraagt de Unie daarom om een toelichting.

Verruiming aantal fte in het Dagelijks Bestuur

De waterschappen vragen ook om de positie en omvang van het dagelijks bestuur ter overweging mee te nemen. Zij zien grote maatschappelijke opgaven op zich afkomen die zorgen voor taakverzwaring. De wettelijke omvang van het Dagelijks Bestuur is nu vastgesteld op 3 fte. De waterschappen willen graag een advies van het Adviescollege over een verruiming van het aantal fte, passend bij die taakverzwaring.

Ingangsdatum nieuwe vergoedingen

Tot slot stelt de Unie in de brief voor om de nieuwe vergoedingen per 15 maart 2023 in te laten gaan, dus net na de waterschapsverkiezingen.

Consultatie

Het ministerie van BZK heeft de wijziging van het Rechtspositiebesluit waarin de hoogte van de vergoeding is vastgelegd gepubliceerd voor consultatie. Reageren op dit voorstel kan tot 6 november.

> Lees het advies op de site van het Adviescollege

Eerste Kamer stemt in met Wet bevorderen integriteit en functioneren decentraal bestuur

De Eerste Kamer heeft op 11 oktober ingestemd met een wet om de integriteit in het decentraal bestuur te bevorderen en de aanpak van aanhoudende bestuurlijke problemen verder te ondersteunen.

Politieke beschouwingen 2022

Voor de waterschappen bevat deze wet een aantal relevante punten. Zo is de Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) verplicht voor Dagelijks Bestuursleden. Daarnaast zijn de wettelijke bepalingen die gaan over belangenverstrengeling en over geheimhouding van stukken verduidelijkt.

Nevenfuncties

Verder wordt er een voorziening in de Kieswet getroffen voor lijstuitputting bij waterschapsbesturen met minder dan 19 gekozen bestuursleden. Bij lijstuitputting zijn er te weinig kandidaten voor de beschikbare zetels. Tot slot wordt geregeld dat nevenfuncties en inkomsten uit nevenfuncties meteen elektronisch openbaar moeten worden gemaakt.

Deze wet treedt in werking op een nog bij Koninklijk Besluit te bepalen tijdstip.

> Lees meer op website van de Eerste Kamer

Unie reageert opnieuw op wetsvoorstel geborgde zetels

8 maart 2022

De Unie van Waterschappen heeft gereageerd op een verzoek van de Tweede Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat. De commissie vroeg de bij het onderwerp betrokken organisaties te reageren op een aantal stukken van het wetsvoorstel tot wijziging van de waterschapswet en de kieswet.



Deze wetsvoorstellen gaan over het volledig democratiseren van de waterschapsbesturen en het opheffen van de geborgde zetels in die besturen.

Plenaire behandeling

Nadat Kamerleden eind november vorig jaar schriftelijk hadden gereageerd op het wetsvoorstel, was het aan de initiatiefnemers GroenLinks en D66 om te antwoorden op alle vragen. Dit deden zij eind februari. In de meeste gevallen wordt na deze 2 fases een wetsvoorstel aangemeld voor plenaire behandeling.

Reactie betrokken partijen

Maar het CDA stelde onlangs voor om eerst een reactie te vragen aan betrokken organisaties zoals de waterschappen, de agrarische sector, KvK en VNO-NCW op een aantal stukken van het wetsvoorstel. De partij werd hierin gesteund door de VVD.

Onnodig vertragen

De PvdA vond dat geen goed idee, omdat betrokken organisaties al uitvoerig hebben gereageerd. Deze extra fase zou onnodig vertragen. De PvdA werd hierin gesteund door D66, PvdD en GroenLinks. Maar omdat er een meerderheid was vóór het verzoek van het CDA, werd het gehonoreerd.

Reageren tot 10 maart

De betrokken partijen kunnen tot 10 maart reageren op de stukken: de nota van wijziging en de nota naar aanleiding van het verslag van het wetsvoorstel. De Unie van Waterschappen heeft dat inmiddels gedaan.

Tijdige afronding traject

De Unie wijst de commissie IenW op het belang van tijdige afronding van het wetstraject. Die tijdigheid is nodig met het oog op de waterschapsverkiezingen in maart 2023.

> Lees de reactie van de Unie op het verzoek van de commissie IenW

Eerste Kamer akkoord met Wetsvoorstel versterking decentrale rekenkamers

28 september 2022

Op 27 september 2022 is ook de Eerste Kamer akkoord gegaan met het Wetsvoorstel versterking decentrale rekenkamers. De Tweede Kamer stemde op 31 mei 2022 al in met het wetsvoorstel. Met het wetsvoorstel worden waterschappen en gemeenten verplicht tot het instellen van onafhankelijke, volledig extern samengestelde rekenkamers.



Geen ruimte voor algemeen bestuur bij inrichting rekenkamer

De waterschappen waren voorstander van een model waarin het algemeen bestuur de mogelijkheid heeft om de rekenkamer naar eigen behoefte in te richten. De Tweede Kamer nam een amendement van het CDA met deze strekking niet over. Alle partijen behalve het CDA hielden vast aan het verplicht instellen van een onafhankelijke, volledig extern samengestelde rekenkamer. Die partijen vinden dat de onafhankelijke controle op de doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid van de uitgaven daarmee een impuls krijgt.

De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel vervolgens ongewijzigd aangenomen.

De waterschappen hebben voorgesteld dat de onafhankelijke rekenkamers vanaf 1 januari 2024 zijn ingesteld.

Rechtmatigheidsverantwoording

Het wetsvoorstel kent naast de rekenkamers nog een tweede onderdeel. Voortaan is er sprake van een rechtmatigheidsverantwoording. Dat betekent dat de dagelijkse besturen van de waterschappen zelf een verklaring afleggen over de vraag of de in de jaarrekening opgenomen financiële feiten in overeenstemming met de daarvoor geldende regelgeving tot stand zijn gekomen. Tot dat moment is het aan de accountant om deze verklaring bij de jaarrekening te geven. Met het aannemen van het wetsvoorstel door de Tweede en Eerste Kamer worden waterschappen verplicht dit instrument in te voeren. De waterschappen willen wel voldoende voorbereidingstijd om het instrument in te voeren. Als ingangsdatum hebben zij het verslagjaar 2025 genoemd.

Ingangsdatum

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zal binnenkort een besluit nemen over de invoeringsdatum voor beide onderdelen van de wet.

Eerste Kamer stelt vragen aan Raad van State over geborgde zetels

27 september 2022

Dinsdag heeft de Eerste Kamer vragen gesteld aan de Raad van State over het Wetsvoorstel geborgde zetels. GroenLinks en D66 dienden dat wetsvoorstel eerder dit jaar in. Door een amendement van de ChristenUnie wijzigde het wetsvoorstel ingrijpend.



Daarom wil de Eerste Kamer nu van de Raad van State weten wat de gevolgen zijn van het amendement voor de kwaliteit, consistentie en evenwichtigheid van het wetsvoorstel.


‘Voorlichting’

Officieel heet dat ‘voorlichting’: de Raad van State kan op verzoek van de regering, de Eerste en Tweede Kamer voorlichting geven over algemene zaken die betrekking hebben op wetgeving en bestuur. Er is geen termijn waarop de Raad van State de voorlichting afgerond moet hebben.


Opnieuw schriftelijke vragen

Daarnaast besloot de Eerste Kamer half september dat zij op 4 oktober voor de tweede keer schriftelijke vragen gaat stellen over het wetsvoorstel. De initiatiefnemers van het wetsvoorstel beantwoorden vervolgens die vragen. Als ze dat uiterlijk op 4 november doen, en als ook de voorlichting van de Raad van State is ontvangen én de reactie van de regering, behandelt de Eerste Kamer op 8 november het wetsvoorstel plenair.

Lees de vragen aan de Raad van State

Unie maakt kennis met minister Mark Harbers van IenW

1 maart 2022

De Unie van Waterschappen heeft kennisgemaakt met Mark Harbers, minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie, en bestuurslid Jeroen Haan gingen bij hem op bezoek.



Eén van de onderwerpen waar de Unie aandacht voor vroeg was klimaatverandering. Nederland merkt de gevolgen van die klimaatverandering en krijg bijvoorbeeld steeds vaker te maken met weersextremen. Daarbij is duidelijk dat wateroverlast niet altijd kan worden voorkomen en dat er ook niet altijd voldoende water voor alle gebruikers is. Het Rijk en de waterschappen werken daarom elke dag aan een klimaatbestendig Nederland. Ook de uitvoering van de grootste dijkversterking sinds de Deltawerken, het Hoogwaterbeschermingsprogramma, valt daaronder.

Water en bodem sturend

De waterschappen en het Rijk kijken samen in onder meer de beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater naar hoe we kunnen leren van de crisis in Limburg van afgelopen zomer, en hoe we samen toekomstbestendige keuzes kunnen maken om schade en overlast zoveel mogelijk te beperken. Het is duidelijk dat we land en water niet altijd meer naar onze hand kunnen zetten. Daarom doen we er beter aan om water en bodem sturend te laten zijn voor de ruimtelijke inrichting. De waterschappen hebben met hun water- en gebiedskennis unieke expertise om hier de juiste keuzes in te maken. Ze willen daarom eerder worden betrokken bij ruimtelijke plannen.

Waterkwaliteit

Een ander onderwerp dat aan de orde kwam was waterkwaliteit. Deze staat onder druk door allerlei stoffen die er niet in thuis horen. De watersector zet daarom zoveel mogelijk in op bronaanpak. Dat betekent dat wordt gekeken of de productie en verwerking van stoffen die een probleem vormen voor de waterkwaliteit gestopt of verminderd kan worden. Ook werken waterschappen aan technieken om dit soort stoffen op de rioolwaterzuivering beter te verwijderen. Daarnaast spraken de minister en de Unie-bestuurders over het koppelen van de waterkwaliteitsdoelen aan de aanpak van het Nationaal Programma Landelijk Gebied.

Herziening belastingstelsel

Tot slot werd er gesproken over de herziening van het belastingstelsel van de waterschappen. In december 2020 hebben de waterschappen voorstellen voor de aanpassing van hun belastingstelsel aan de minister van IenW aangeboden. Binnen en buiten de waterschappen is breed draagvlak voor deze voorstellen. De waterschappen hopen dan ook dat de minister snel stappen zet om een wetsvoorstel in te dienen.

Elkaar versterken

De conclusie van de kennismaking is dat de waterschappen en het ministerie vergelijkbare doelen hebben, maar ieder met een eigen rol. Elkaar versterken is een mooi uitgangspunt voor een goede samenwerking.

Kennismakingsgesprekken

Nu het nieuwe kabinet aan de slag is, wil de Unie van Waterschappen graag kennismaken met nieuwe ministers en staatssecretarissen die een deel van het brede werkterrein van de waterschappen in hun portefeuille hebben. Maar liefst 10 bewindspersonen hebben raakvlakken met het werk van de waterschappen. Eerder maakten de waterschappen al kennis met minister Christianne van der Wal, minister voor Natuur en Stikstof, minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie, minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Terugkoppeling commissie bestuurszaken, communicatie en financiën

27 september 2022

Op 23 september heeft de Uniecommissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.

Klaproos bij een beek

Consultatiereactie wetsvoorstel aanpassing belastingstelsel

Het wetsvoorstel aanpassing belastingstelsel bevat een aantal voorstellen. Deze voorstellen lossen drie knelpunten op in het belastingstelsel van de waterschappen. Ook worden er 4 meekoppelkansen meegenomen.

De commissie heeft namens de waterschappen een positief besluit genomen over de concept consultatiereactie op het wetsvoorstel. De commissie is van mening dat nagenoeg alle voorstellen van de waterschappen in het wetsvoorstel zijn overgenomen. Ook spreekt ze haar waardering uit voor werk dat door de Unie is verricht. De commissie benadrukt het belang van een unaniem standpunt van de waterschappen en het behouden van snelheid in het wetgevingstraject.

Andere gewenste aanpassingen van het belastingstelsel waaronder een tussentijdse herziening van de kostentoedeling, moeten een plaats krijgen in het zogenaamde tweede spoor, ‘Toekomstbestendige bekostiging Nederlands waterbeheer’.

Publicatie Waterschapspeil 2022 en Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2022

De commissie geeft, per 4 oktober, de publicatie van de bedrijfsvergelijkingen Waterschapspeil 2022 en Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2022 vrij. Waterschapspeil is een sector brede overzichtsrapportage van het waterschapswerk. De Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer gaat op sectorniveau in op de prestaties en kosten van het zuiveringsbeheer.

Advies vergoeding AB-leden

Het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers heeft een advies uitgebracht ten aanzien van de vergoeding voor leden van het algemeen bestuur. De commissie neemt kennis van het advies maar verzoekt de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om een betere onderbouwing van het advies. De commissie signaleert een toename van de werkzaamheden voor leden van het algemeen bestuur.

Verder besproken in de commissie

In de commissie is verder gesproken over:

  • Landelijke Voorziening Overstromingsinformatie (LVO). Vooruitlopend op besluitvorming in de CBCF van 18 november a.s. heeft de commissie van gedachten gewisseld over de LVO. Dit is een voorziening voor het ontsluiten van actuele, betrouwbare, complete, eenduidige en makkelijk toegankelijke overstromingsinformatie. Het doel van de LVO is om de hiervan afhankelijke werkprocessen zo goed mogelijk te ondersteunen. De commissie heeft aandacht gevraagd voor de bestuurlijke drukte en de financiële gevolgen van het instellen van zo’n voorziening;
  • Aanvraag Coronacompensatie waterschappen over 2020. De commissie stemt in met de aanvraag voor Coronacompensatie voor negen waterschappen over het verslaggevingsjaar 2020;
  • Uitvoerbaarheidstoets Decentrale Overheden en Normenkader. Dit betreft een handleiding om beleid te bevorderen dat zodanig wordt vormgegeven dat het goed uitvoerbaar is en uiteindelijk zijn doelen bereikt. Deze handleiding is voor nieuw beleid, maar kan ook worden toegepast op een wijziging van bestaand beleid.
  • De handleiding beschrijft een gezamenlijk proces voor het Rijk en de koepels van de decentrale overheden. De commissie onderschrijft het belang van zo’n proces;
  • Begroting 2023 Unie van Waterschappen. De commissie heeft kennisgenomen van de contributiebijdrage per waterschap over 2023. In de CBCF-vergadering van 18 november a.s. volgt een uitgewerkte begroting die past binnen de genoemde contributiebijdragen.

Lees hier de volledige agenda en stukken van deze vergadering

Tijdens politieke beschouwingen volop aandacht voor stikstof, klimaat en water

23 september 2022

Op 21 en 22 september was tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen veel aandacht voor watergerelateerde onderwerpen.

Politieke beschouwingen 2022

Crises

Het voltallige kabinet vindt dat de crises waar we nu tegenaan lopen te lang vooruitgeschoven zijn. Het is de hoogste tijd om deze te gaan aanpakken. Vooral de oppositie pleit voor een duidelijkere aanpak.

Stikstof

Zo wees Jesse Klaver (GroenLinks) op de opeenstapeling van crises zoals de klimaatcrisis, koopkrachtcrisis, stikstofcrisis, asielcrisis, energiecrisis en wooncrisis. Deze vragen om creativiteit en een andere kijk op de wereld. Jan Paternotte (D66) haalde de stikstof crisis aan: de stikstofuitstoot door de helft in 2030. Hij gaf aan de onrust van veehouders te begrijpen, omdat zij willen weten waar ze aan toe zijn. Sophie Hermans (VVD) wees in het verhaal over de stikstofcrisis op het belang van de vergunningverlening om huizen te kunnen bouwen weer op gang te krijgen.

Kabinet neemt verantwoording

Premier Rutte zei tijdens de beschouwingen dat we onvoldoende rekening hebben gehouden met de effecten op onze fysieke leefomgeving. Hij noemde natuur, waterkwaliteit en klimaat: die staan er op dit moment simpelweg niet goed voor en dat is ook iets waar we met elkaar in de afgelopen jaren verantwoordelijk voor zijn.

>Algemene Politieke Beschouwingen 2022