Waterschappen: denk bij plannen voor ruimtelijke ordening ook aan water

6 september 2022

Op 14 september staat in de Tweede Kamer een Commissiedebat Ruimtelijke Ordening gepland. De waterschappen willen dat water een centrale rol speelt in de plannen op het gebied van ruimtelijke ordening.



Er moet in Nederland veel gebeuren op het gebied van klimaat, water, stikstof, woningbouw, natuur en biodiversiteit. Al deze opgaven vragen ruimte en de druk op de ruimte is daarom hoog. Het rijk voert de regie op de ruimte via aparte nationale programma’s, zoals het Nationaal Programma Landelijk Gebied, woningbouw en de Regionale Energiestrategie. Deze programma’s worden verbonden door het programma NOVEX.

Startpakket

In oktober legt het rijk bij iedere provincie een ‘startpakket’ neer. Daarin staan de kaders en randvoorwaarden vanuit het rijk voor de uitvoering van de programma’s. De provincies gaan aan de slag met dat startpakket en maken een plan hoe de verschillende opgaven zoals woningbouw en natuur eruit komen te zien. De waterschappen vinden een aantal dingen belangrijk voor die plannen.

1. Water en bodem sturend

Water en bodem moeten sturend zijn bij ruimtelijke ordening én inrichting. Dat betekent dat er in de plannen voldoende ruimte moet zijn voor water: klimaatadaptatie, ruimte voor waterveiligheid en ruimte om wateroverlast en droogte te voorkomen.

2. Waterkwaliteit

Ook is het belangrijk dat er aandacht is voor waterkwaliteit. Om de doelen van de Kaderrichtlijn Water in 2027 te halen, moeten de plannen in het landelijk gebied bijdragen aan verbetering van de waterkwaliteit.

3. Betrokkenheid waterschappen

De waterschappen moeten vanaf het begin worden betrokken bij de plannen van de provincies.

4. Perspectief landbouwsector

De landbouw is een belangrijke partner in het gebied. De waterschappen vinden het daarom belangrijk dat deze sector perspectief krijgt en kan bijdragen aan de transitie van het landelijk gebied. De focus van de gebiedsgerichte aanpak moet op liggen het samen tot stand brengen van de nodige maatregelen om de natuur te verbeteren, de waterbeschikbaarheid te vergroten en de waterkwaliteitsdoelen te halen.

Lees de hele inbreng

Regen op komst, maar effecten droogte nog altijd groot

31 augustus 2022

Tijdelijk is er wat extra water aangevoerd op de Rijn. Daardoor waren er lokaal minder problemen voor de scheepvaart, en ging het iets beter met de verzilting en de wateraanvoer. In de gebieden waar geen water aangevoerd wordt, nemen de proberen door de droogte echter verder toe. Tot het weekend blijft het waarschijnlijk nog erg droog, maar de komende 2 weken neemt de neerslagkans toe.



Door regenval in de Alpen is er afgelopen week iets meer water via de Rijn in Nederland binnengekomen. Waterbeheerders hebben optimaal gebruik gemaakt van deze kans om water in Gelderland vast te houden. Het water wordt gebruikt voor wateraanvoer naar het achterland, vooral naar het gebied van waterschap Vallei en Veluwe. Maar ook om de scheepvaart op de IJssel door te kunnen laten gaan. Dit is gedaan door het peil bij de stuw Driel-Amerongen met 60 centimeter te verhogen. Op deze manier wordt de kleine ‘aanvoergolf’ goed benut.

Effecten op grote schaal merkbaar

Ondanks dat zijn de effecten van de droogte nog op grote schaal merkbaar. De grondwaterstanden zijn op veel plaatsen uitzonderlijk laag. Dat heeft grote effecten voor flora en fauna. Nog steeds vallen beken droog en verslechtert de waterkwaliteit. Wat de precieze schade is aan de natuur is op dit moment nog lastig te overzien. Onomkeerbare schade wordt helaas niet uitgesloten.

Maatregelen blijven van kracht

Eerder genomen maatregelen gericht op wateraanvoer en het vasthouden van water blijven grotendeels van kracht. De waterschappen blijven hun droogtegevoelige dijken en kades extra inspecteren. Waterschap Aa en Maas beregent zelfs lokaal in Cuijk de dijken om droogteschade tegen te gaan. Ook blijven er nog altijd in veel regio’s sproeiverboden gelden en hebben inmiddels 3 waterschappen ook onttrekkingsverboden voor grondwater ingesteld. Deze maatregelen worden genomen om verdere daling van het grondwaterpeil en onherstelbare schade aan de natuur te voorkomen.

Grondwater en droogte: hoe zit dat?

Dalende grondwaterstanden hebben dus grote gevolgen voor natuur en landbouw. Grondwater is onzichtbaar en het beheer ervan zeer complex. Daarom maakte de Unie van Waterschappen een video waarin de kansen en uitdagingen van grondwaterbeheer worden uitgelegd:

Droogteschade voor natuur en landbouw loopt op

24 augustus 2022

Ondanks de gevallen neerslag zijn de effecten van de droogte steeds meer zichtbaar. Het neerslagtekort is in de afgelopen dagen gestabiliseerd, maar zal naar verwachting weer toenemen door het uitblijven van neerslag van betekenis. De grondwaterstanden dalen verder. Er zijn hierdoor meer negatieve gevolgen voor de natuur en de landbouw.

Droogte in Brabant. Koeien liggen op geel gras in de weide. Strak blauwe lucht.

Door de aanhoudende droogte wordt het steeds moeilijker om het beschikbare zoete water goed te verdelen. Op grote schaal worden tijdelijke pompinstallaties ingezet om de wateraanvoer naar regionale watersystemen zo goed als mogelijk in stand te houden. Ook worden verschillende maatregelen genomen om de peilen hoog te houden, bijvoorbeeld door gezuiverd rioolwater in te zetten. Met onttrekkingsverboden uit oppervlaktewater en lokaal ook grondwater proberen de waterschappen zoveel mogelijk de watervoorraad voor kwetsbare natuur te beschermen. De verwachte toename van de Rijnaanvoer verbetert tijdelijk de mogelijkheden om zoet water aan te voeren. Na het weekend van 27 en 28 augustus zal de Rijnaanvoer echter weer afnemen.

Gevolgen voor flora en fauna

De neerslag die op diverse plaatsen in Nederland is gevallen, heeft de ernstige droogtesituatie in de natuur en landbouw niet kunnen verbeteren. In alle gebieden zonder wateraanvoermogelijkheden is op steeds grotere schaal sprake van droogval van beken en sloten. Deze droogval en nog verder dalende grondwaterstanden hebben grote gevolgen voor flora en fauna, waarbij verschillende diersoorten het zwaar hebben. Waterschappen organiseren samen met hengelsportverenigingen overzetacties om vissen te redden van de droogval. De waterkwaliteit is daarnaast verder verslechterd. Dit is bijvoorbeeld terug te zien in een toename van het aantal meldingen van blauwalg. Dit vertaalt zich door in meer negatieve zwemadviezen.

Mindere oogst

In de hogere delen van Nederland is voor enkele gewassen het groeiseizoen voorbij. De droogte en de genomen maatregelen, zoals onttrekkingsverboden, zorgen voor een verminderde oogstopbrengst. De verwachte toename van de Rijnaanvoer heeft naar verwachting maar beperkt effect op natuur en landbouw.

Droogtegevoelige dijken

Daarnaast heeft de aanhoudende droogte ook invloed op de stabiliteit van veendijken. Deze veendijken worden extra geïnspecteerd door de waterschappen en waar nodig worden reparaties uitgevoerd. Het aantal droogtegevoelige veendijken neemt in Nederland overigens af. De waterschappen bekleden de veendijken met een kleilaag, zodat ze beter weerbaar worden tegen perioden van droogte.

“Aanvoergolfje” op de Rijn

Door regenval in de Alpen komt er deze week iets meer water via de Rijn in Nederland. Waterbeheerders maken gebruik van deze kans om water in Gelderland vast te houden. Het water wordt gebruikt voor wateraanvoer naar het achterland (met name het gebied van waterschap Vallei en Veluwe) en om scheepvaart op de IJssel door te kunnen laten gaan. Op deze manier wordt de kleine “aanvoergolf” goed benut.

Meer informatie over de actuele droogtesituatie is te vinden in de online droogtemonitor.

Minister De Jonge: ‘Klimaatbestendig bouwen kán’

3 februari 2022

Het is belangrijk om de klimaatcrisis, de woningcrisis, de stikstofcrisis en de biodiversiteitscrisis in samenhang op te lossen. Dat is één van de antwoorden van minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) op Kamervragen van de Partij voor de Dieren.



In december stelde deze partij de minister vragen over woningbouw en klimaatverandering. Aanleiding was het tweede advies over woningbouw en klimaatadaptatie van Deltacommissaris Peter Glas en het artikel daarover in het Financiële Dagblad.

Nieuwe woningen

De Partij voor de Dieren maakt zich zorgen dat er 820.000 nieuwe woningen worden gebouwd op plekken met het risico op extreem weer, pieken in de rivierafvoer of een stijgende zeespiegel, en stelde daarover vragen. Minister de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) heeft die vragen nu beantwoord.

Klimaatbestending bouwen

De minister zegt dat de meeste Nederlanders nu eenmaal in voor klimaatverandering gevoelige gebieden wonen. En net in die gebieden is er grote behoefte aan betaalbare woningen. Volgens de minister kan dat: door klimaatbestendig te bouwen en de meest kwetsbare plekken te mijden.

Deltacommissaris

Hoe de minister dat gaat doen, laat hij in dit eerste kwartaal weten in een reactie op het advies van de Deltacommissaris. In die reactie zal staan hoe de overheid aan de slag gaat met de uitdaging om snel betaalbare woningen te bouwen en daarbij rekening te houden met de gevolgen van klimaatverandering.

Nationale maatlat

Daarnaast werken de ministeries van VRO, Infrastructuur en Waterstaat en LNV dit jaar samen aan een nationale maatlat. Die maatlat maakt duidelijk wat klimaatadaptief bouwen is en gaat over thema’s als hitte, wateroverlast en overstroming, droogte, klimaatbestendigheid en biodiversiteit.

Water en bodem sturend

De minister benadrukt nogmaals dat in het coalitieakkoord staat dat water en bodem sturend moeten worden in ruimtelijke planvorming. Bij de locatiekeuze wordt gekeken wat past vanuit het bodem- en watersysteem. Daarbij wordt rekening gehouden met andere belangen die een rol spelen bij woningbouwontwikkeling.

Kosten

De waterschappen zijn blij met de vermelding in het coalitieakkoord dat water en bodem sturend moeten worden in ruimtelijke ontwikkeling. Zij wijzen erop dat niet-klimaatbestendig bouwen op lange termijn tot veel meer kosten leiden.

> Lees alle vragen en antwoorden

Waterschappen voorbereid op storm Corrie

31 januari 2022

Het KNMI heeft maandag voor Noord-Holland, Friesland en het Waddengebied code oranje en voor de rest van Nederland code geel afgekondigd vanwege storm Corrie. De waterschappen hebben alle maatregelen genomen die nodig zijn.

Storm Conall raast over Nederland

In het noordwesten van het land worden (zeer) zware windstoten van 90 tot 110 kilometer per uur verwacht. Boven het IJsselmeer kunnen zelfs windsnelheden tot 120 kilometer per uur bereikt worden. Langs de gehele kust leidt de noordwesterstorm tot verhoogde waterstanden, omdat het zeewater tegen de kust wordt opgestuwd. Het hoogtepunt van de storm wordt waarschijnlijk in de ochtend bereikt. In de middag moet de wind geleidelijk afnemen.

Wat doen de waterschappen?

De waterschappen hebben zich dit weekend al voorbereid op storm Corrie. Het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier sluit een aantal schuiven in de uitstroom van gemalen en inlaten om te voorkomen dat zeewater het land instroomt.

Dijken controleren

Medewerkers van Wetterskip Fryslân hebben dit weekend de zeedijken tussen Holwerd en Lauwersoog en die op Schiermonnikoog gecontroleerd op beschadigingen en preventief versterkt waar dat nodig was, zodat ze optimaal in staat zijn de storm op te vangen. Ook het hoogheemraadschap van Delfland houdt de situatie goed in de gaten en neemt extra maatregelen wanneer dat nodig is.

Stormschade

Waterschap Scheldestromen houdt rekening met veel stormschade door storm Corrie. De medewerkers staan vandaag de hele dag paraat om in actie te komen als het nodig is. Vooral duinen en dijken die onlangs hersteld zijn worden in de gaten gehouden, want dat zijn de risicoplekken.

Bekijk de waterstandsontwikkelingen

Dalende grondwaterstanden zorgen voor problemen voor natuur en landbouw

17 augustus 2022

Ondanks de regenbuien die deze week verwacht worden, neemt het neerslagtekort in Nederland nog verder toe. Dit betekent dat de droogtesituatie opnieuw iets verslechtert. De afvoeren van de rivieren nemen verder af, de verzilting neemt toe en de waterkwaliteit loopt verder achteruit. Vooral de dalende grondwaterstanden zijn een reden tot zorg.



De droogte in Nederland zet ondanks de verwachte neerslag voort. De aanvoer vanuit de rivieren neemt weer verder af en ook de waterstand van het IJsselmeer en het Markermeer daalt geleidelijk. Het wordt in steeds meer gebieden lastig om voldoende water aan te voeren en aan de watervraag van alle gebruikers te voldoen. Door de zeer lage waterstanden zijn steeds meer extra maatregelen nodig om wateraanvoer naar regionale gebieden in stand te houden. Zo worden er op verschillende plekken in het land noodpompen ingezet. Ook proberen de waterbeheerders verzilting zoveel mogelijk tegen te gaan met schutbeperkingen voor de scheepvaart en extra aanvoer van zoet water.

Onttrekkingsverbod grondwater

Droogval en verder uitzakkende grondwaterstanden hebben groot effect op landbouw en natuur. Verschillende natuurgebieden (hoogveen, bossen) staan onder toenemende druk. Doordat de grondwaterstanden dalen heeft waterschap Vechtstromen sinds afgelopen vrijdag een onttrekkingsverbod uit grondwater afgekondigd rondom kwetsbare natuurgebieden. Ook andere waterschappen in Oost en Zuid Nederland hebben maatregelen genomen of bereiden deze voor om de natuur en watervoorraad te beschermen.

Preventieve acties

Waterschappen hebben verder door de peilen dit jaar vroeg hoog te zetten geprobeerd om de grondwatervoorraad zo goed mogelijk aan te vullen en te beschermen. In Noord-Brabant zijn er in het voorjaar bijvoorbeeld preventief onttrekkingsverboden uit grondwater ingezet om te anticiperen op een droge zomer. Hierdoor zijn de grondwaterstanden relatief lang op peil gebleven, maar door de extreme droogte is het grondwater ook daar de afgelopen maanden flink gedaald.

Oplossingen voor de toekomst

Om de grondwatervoorraad beter aan te vullen, willen de waterschappen regenwater jaarrond zoveel mogelijk vasthouden waar het valt en infiltreren in de bodem. Daarvoor hebben ze gezonde vitale bodems nodig, herstel van de sponswerking en ruimte om water op te vangen. De verbetering van de bodemkwaliteit vraagt om een gezamenlijke inspanning met bijvoorbeeld agrariërs en andere terreineigenaren. Waterschappen willen daarnaast het bewustzijn bij ondernemers en consumenten vergroten om water te besparen. Ook doen ze onderzoek naar het hergebruik van restwater en de inzet van alternatieve bronnen.

Waterschappen: watertoets bij ruimtelijke plannen mag dwingender

26 januari 2022

Op 27 januari staat in de Tweede Kamer een Hoofdlijnendebat Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening gepland. De waterschappen vragen de Kamer aandacht te besteden aan de woningbouwopgave en de kosten van het klimaatbestendig inrichten van Nederland.

rivier met riet en bootjes en erachter nieuwbouwhuizen

Tot 2030 worden er bijna een miljoen woningen bijgebouwd. In de planning daarvan is nauwelijks rekening gehouden met het bodem-watersysteem en de impact van een veranderend klimaat. Ongeveer 820.000 geplande woningen liggen in overstroombaar, slap en nat gebied.

Water en bodem sturend

De waterschappen zijn daarom blij dat in het coalitieakkoord staat dat water en bodem sturend worden bij ruimtelijke planvorming. En dat daarom waterschappen eerder bij die plannen worden betrokken en de watertoets een dwingender karakter krijgt. De waterschappen zijn benieuwd hoe de minister dit concreet gaat aanpakken.

Kosten

De kosten voor het klimaatbestendig inrichten van ons land moeten onderzocht worden. Niet klimaatbestendig bouwen leidt op lange termijn hoe dan ook tot veel meer kosten.

Watertoets

Om klimaatbestendig bouwen te garanderen, doorlopen de waterschappen ieder jaar ruim 6.500 keer het watertoetsproces voor ruimtelijke plannen. Ook doen de waterschappen mee aan de risicodialogen over knelpunten in de bebouwde omgeving vanuit het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie.

Meer dwingend

Het veranderende klimaat onderstreept volgens de waterschappen de noodzaak om waterbelangen meer mee te laten wegen in de belangenafweging bij ruimtelijke planvorming. Zij vragen daarom de watertoets meer dwingend te maken.

Lees de hele inbreng

Waterkwaliteit verslechtert door hitte en droogte

10 augustus 2022

Door de hitte en droogte die komende dagen verwacht wordt, zal het neerslagtekort in Nederland verder toenemen en de waterbeschikbaarheid af nemen. Dit heeft gevolgen voor bijvoorbeeld de scheepvaart en de landbouw, maar ook voor de waterkwaliteit. Voor zwemwater wordt geadviseerd zwemwater.nl of de Zwemwater-app te raadplegen voor actuele zwemadviezen.



Meer negatieve zwemadviezen

Door de hitte stijgt de temperatuur van het water, waardoor het zuurstofgehalte omlaag gaat. Dit bevordert onder meer de algengroei. In vrijwel het hele land zien de waterschappen hierdoor problemen met blauwalg. 14 waterschappen hebben lokaal negatieve zwemadviezen afgegeven. Op zwemwater.nl of in de ZwemWater-app zijn alle zwemlocaties van Nederland te vinden met de actuele adviezen. De waterschappen raden mensen aan om eerst de app of website te raadplegen voordat ze een verkoelende duik nemen in het buitenwater.

Blauwalg en botulisme

Naast blauwalg lopen ook de meldingen van botulisme en vissterfte op. Botulisme is een vorm van voedselvergiftiging, veroorzaakt door een bacterie die veel voorkomt in water met een laag zuurstofgehalte. Deze ziekte is vooral gevaarlijk voor dieren. De waterschappen roepen dan ook op honden niet te laten zwemmen in oppervlaktewater en een melding te maken bij het waterschap van dode vissen of watervogels.

Reddingsacties voor vissen

Om zeldzame vissen te redden, zetten verschillende waterschappen afgelopen week samen met hengelsportverenigingen overzetacties op touw. Vissen in zuurstofarm water of bijvoorbeeld in beken die dreigen droog te vallen werden gevangen en overgezet naar ander, zuurstofrijkere wateren.

Doorkijk voor de droogte

Het neerslagtekort is opgelopen en zal de komende week onder invloed van de hoge temperaturen en het uitblijven van neerslag verder stijgen. Daarna vlakt de stijging van het neerslagtekort enigszins af. De aanvoer van de Rijn bij Lobith is gedaald tot 780 m3/s en zal de komende week verder dalen richting 750 m3/s wat uitzonderlijk laag is voor de zomerperiode. De aanvoer van de Maas bij Sint Pieter is gedaald tot 25 m3/s en zal ook verder dalen. De waterstanden in het IJsselmeer en Markermeer dalen, maar zijn nog voldoende om aan de watervraag te voldoen.

Droogtemaatregelen

De waterschappen en Rijkswaterstaat hebben op veel plaatsen extra maatregelen genomen om water vast te houden en waar mogelijk de aanvoer te vergroten. Daarbij wordt het beschikbare water zo goed mogelijk ingezet om schade en overlast door droogte te voorkomen. Op steeds meer plekken zijn tijdelijke pompinstallaties ingezet om water aan te voeren naar gebieden met een grotere watervraag of om waterkwaliteitsproblemen te voorkomen. Waterschappen in het westen en noorden van het land voeren extra inspecties uit van droogtegevoelige kaden. Er zijn daarbij nog geen schades geconstateerd die aanleiding geven tot zorgen. Om watergebruik te beperken zijn in toenemende mate onttrekkingsverboden uit oppervlaktewater van kracht.

Opschaling vanwege aanhoudende droogte

3 augustus 2022

De droogte zet deze week verder door. Er is plaatselijk enige neerslag gevallen in Nederland, maar niet genoeg om de wateraanvoer en het neerslagtekort te verbeteren. Het huidige neerslagtekort van 224 mm is groter dan in de 5% droogste jaren. Daarom is het landelijke crisisteam voor de droogte vandaag opgeschaald.



De Rijnafvoer is uitzonderlijk laag en zal rond 7 augustus de afvoer vermoedelijk dalen naar 800 m3/s. Dergelijke lage afvoeren zijn in deze periode van het jaar uitzonderlijk. De gemiddelde Maasafvoer daalt in een langzaam tempo. In het grootste deel van Nederland is de huidige situatie wat betreft wateraanvoer en waterkwaliteit nog beheersbaar. Het wordt echter elke week een grotere uitdaging om de negatieve effecten voor natuur, landbouw en scheepvaart te beperken.

Management Team Watertekorten

De verwachting is dat dit nog een tijd aanhoudt, waardoor komende weken mogelijk nieuwe maatregelen volgen om het beschikbare water zo goed mogelijk te verdelen. Minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) schrijft vandaag aan de Tweede Kamer deze waterverdeling vanaf nu bij het Managementteam Watertekorten (MTW) neer te leggen. Het MTW bestaat uit Rijkswaterstaat, waterschappen, drinkwaterbedrijven, provincies en betrokken ministeries (LNV, EZK en IenW). Zij bereiden eventuele nationale maatregelen voor om de waterverdeling zo optimaal mogelijk te houden.

Opschalen

De effecten van de droogte worden op steeds meer plekken merkbaar. In Zeeland, Limburg en de Achterhoek levert de droogte problemen op door de lage grondwaterstanden. In West Nederland is sprake van verzilting door de lage rivierafvoeren en in Oost Nederland zijn door de lage waterstand in de rivieren problemen met de wateraanvoer. Veel waterschappen zijn dan ook regionaal opgeschaald vanwege de droogte. Dit betekent in de praktijk dat er veel aanvullende maatregelen worden genomen om de problemen vanwege de droogte in te perken.

Droogtemaatregelen

Zo worden schotbalken geplaatst en vispassages tijdelijk afgesloten om zoet water langer vast te houden. Waar mogelijk zijn peilen opgezet en wordt extra water aangevoerd om water op peil te houden aan de hoge watervraag te voldoen. Ook hebben waterschappen in het zuiden en oosten van het land onttrekkingsverboden ingesteld voor oppervlaktewater en wordt er beperkt geschut voor de scheepvaart.

In West Nederland worden extra inspecties uitgevoerd bij droogtegevoelige waterkeringen. Ook verwachten de waterschappen in het westen de komende weken extra maatregelen te moeten nemen om op te treden tegen de toenemende verzilting.

Verder wordt opgeroepen om zuinig om te gaan met water en worden op verschillende plekken negatieve zwemadviezen gegeven. Door de stijgende temperatuur in het water loopt de kwaliteit terug met blauwalg, botulisme en vissterfte tot gevolg.

Droogte houdt aan

28 juli 2022

Hoewel een aantal regenbuien kortstondig verlichting hebben gegeven, zet de droogte verder door. Het neerslagtekort neemt verder toe. De waterschappen nemen dan ook aanvullende maatregelen in de vorm van onttrekkingsverboden, dijkinspecties en negatieve zwemadviezen. Daarnaast doen ze samen met de drinkwaterbedrijven de oproep om zuinig met water om te gaan.

Droogte in Brabant. Koeien liggen op geel gras in de weide. Strak blauwe lucht.

De afvoer van de Rijn is een paar dagen gestagneerd rond 900 m3/s en zet nu een verdere daling in. De afvoer van de Maas daalt ook verder. De zwakke storingen die de komende tijd overtrekken, zullen niet echt effect hebben op de droogtesituatie en het neerslagtekort. De wateraanvoer wordt op steeds meer plekken in Nederland een uitdaging.

Grondwater

De grondwaterstanden laten overal een dalende trend zien. Ze zijn momenteel gemiddeld tot laag, en in het zuiden lokaal zeer laag voor de tijd van het jaar. Door de stijgende watertemperaturen nemen de problemen met de waterkwaliteit ook op steeds meer plekken toe.

Lage rivierafvoeren

De effecten van de droogte worden op steeds meer plekken merkbaar. In West-Nederland is er sprake van toenemende verzilting. Dat komt omdat er door de lage rivierafvoeren minder water beschikbaar is om het zeewater terug te dringen. De Klimaatbestendige Wateraanvoer (KWA) is één van de oplossingen die moet zorgen voor voldoende aanvoer van zoetwater.

Aanvullende maatregelen

Ook zijn veendijken erg gevoelig voor de droogte. Daarom inspecteren de waterschappen ze preventief. Waterschap Limburg en waterschap Scheldestromen hebben in navolging van 6 andere waterschappen inmiddels ook onttrekkingsverboden voor oppervlaktewater ingesteld. Dit betekent dat er geen water uit de beken en sloten mag worden gehaald om bijvoorbeeld gewassen en velden te besproeien.

IJsselmeer

Door de droogte en de afnemende wateraanvoer wordt het in steeds meer gebieden moeilijker om waterpeilen op het gewenste niveau te houden. De watervoorraad in het IJsselmeer is nog wel goed op peil. De waterpeilen op de rivieren dalen en dat leidt tot verminderde vaardieptes. Er zijn tijdelijke pompen geplaatst om de Twentekanalen van water te voorzien. Bij diverse sluizen gelden er schutbeperkingen voor de scheepvaart om water vast te houden en verzilting tegen te gaan.