Aandachtspunten waterschappen voor Wwke 

3 september 2025

De Tweede Kamer buigt zich momenteel over de Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke). De waterschappen hebben de Commissie Justitie en Veiligheid twee aandachtspunten meegegeven. Het gaat daarbij om hun zorgen over de impact van de wet en de oproep om zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen.

Een moderne stuw met witte en oranje panelen aan een kanaal, omgeven door riet, gras en een metalen damwand, met een groene dijk en elektriciteitsmasten op de achtergrond onder een blauwe lucht.

Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke) 

De Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke) is de implementatie van de Critical Entities Resilience Directive (CER-richtlijn), die de Europese Unie eind 2022 aannam. Deze wet moet de weerbaarheid vergroten van organisaties – zoals de waterschappen – die in Nederland essentiële diensten verlenen. Het wetsvoorstel ligt momenteel bij de Tweede Kamer. Tot 4 september kan de Commissie Justitie en Veiligheid inbreng aanleveren voor het verslag. Ook de waterschappen hebben hiervoor input gegeven. 

Zorgen over impact 

De waterschappen maken zich zorgen over de impact van de wet. Eerder hebben ze verzocht om duidelijke richtlijnen voor de uitvoering van de Wwke, maar die ontbreken nog. Een voorbeeld is het proces rondom afvalwater. De waterschappen moeten zo snel mogelijk weten of dit vitaal wordt verklaard. Anders kunnen zij hiervoor niet tijdig middelen reserveren in de begroting.  

Geef zo snel mogelijk duidelijkheid 

Duidelijke richtlijnen en standaarden geven de waterschappen beter inzicht in de uitvoering van de wet. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft na het ingaan van de Wwke negen maanden de tijd om kritieke entiteiten aan te wijzen. Maar al tien maanden na de invoering moeten organisaties de noodzakelijke maatregelen hebben genomen. IenW moet de waterschappen zo snel mogelijk aanwijzen als kritieke entiteit voor het proces afvalwater en het proces keren en beheren (waterveiligheid en waterbeheer). Het is essentieel dat de waterschappen voldoende tijd krijgen om de noodzakelijke maatregelen te implementeren. 

> Naar de Inbreng Wet weerbaarheid kritieke entiteiten 

Pino verzorgt komende jaren organisatie van evenementen voor Unie van Waterschappen

2 september 2025

Organisator Pino Evenementen en Congressen is de winnaar van de aanbesteding om de komende jaren de evenementen voor de Unie van Waterschappen te organiseren. De Unie zocht naar een evenementenbureau om de event- en communicatiemedewerkers te ondersteunen bij de organisatie van een aantal evenementen.

pino-unie-van-waterschappen-ondertekening

Jaarlijks organiseert de Unie van Waterschappen verschillende evenementen. Van groot – denk bijvoorbeeld aan het Waterschapscongres en het Waterinnovatiefestival – naar kleiner zoals een Steenwegsessie. De Europese aanbesteding werd begeleid door Pro10.

De Unie was op zoek naar een bureau waarmee een langdurig partnerschap kan worden opgebouwd, zodat er een zekere uniformiteit in de uitstraling van de evenementen kan ontstaan. En aan de hand daarvan een verbeterslag kan worden gemaakt bij de organisatie van het opvolgende gelijke evenement.

Creativiteit en expertise

De zoektocht naar een nieuw bureau leverde zestien reacties op. De ontvangen inschrijvingen zijn zorgvuldig getoetst conform de procedure als beschreven in de aanbestedingsstukken. Evenementenbureau Pino is uiteindelijk als winnaar naar voren gekomen. Zij scoorden vooral goed op creativiteit, expertise van het team en kostenefficiëntie. Beide partijen kijken uit naar een prettige samenwerking.

Voor de zomer zijn de documenten voor de samenwerking ondertekend. Op 2 september is dit feestelijk gevierd met een échte handdruk en een stukje Haagsche Poffer. De samenwerking is op 1 augustus 2025 gestart en duurt tot 31 juli 2029.

Veel aandacht voor waterthema’s in verkiezingsprogramma’s CDA en Volt 

27 augustus 2025

Het CDA en Volt hebben inmiddels ook hun concept-verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober gepresenteerd. De waterschappen hebben de programma’s doorgenomen op relevante dossiers. Wat zeggen het CDA en Volt over de waterthema’s?

Luchtfoto van natuurgebied met waterpartijen en groene zones, grenzend aan de woonwijk Westergouwe. Rechtsonder staat de hashtag #destemvanwater waarmee de Unie van Waterschappen de belangen van de waterschappen onder de aandacht brengt rondom de Tweede Kamerverkiezingen van 2025.

CDA: gerichte, uitvoerbare waterkwaliteitsdoelen 

Het CDA ziet gemeenten, provincies en waterschappen niet als uitvoerders van Haagse plannen, maar als overheden die het dichtst bij de inwoners staan. Volgens de partij werkt de overheid alleen goed wanneer iedereen zijn rol kent en neemt. Het CDA wil de waterkwaliteit verbeteren door duidelijke normen op te stellen voor PFAS, microplastics en andere schadelijke stoffen. Ook moeten volgens de partij normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater worden teruggedrongen met een gebiedsgerichte aanpak, waarin boeren, waterschappen en adviseurs regionaal samenwerken. Het CDA ziet de Kaderrichtlijn Water als richtinggevend en vindt dat de doelstellingen gebiedsgericht en uitvoerbaar moeten worden ingevuld. 

Verder zet het CDA in op klimaatadaptieve en innovatieve maatregelen in het waterbeheer om water beter vast te houden voor drogere periodes. De partij wil kennisprogramma’s op het gebied van verzilting en verdroging stimuleren om boeren te helpen overstappen op klimaatweerbare gewassen. Volgens het CDA moet er klimaatadaptief worden gebouwd, met voldoende ruimte voor groen bij nieuwe woningen. Het Rijk moet de regie terugpakken om keuzes te maken in de schaarse ruimte.  

Daarnaast wil het CDA een robuuste zonering van landbouw-, natuur- en watergebieden, waarbij rekening wordt gehouden met regionale verschillen in bodem en natuurtype.  Als het aan de partij ligt, komen er plannen om het beheer van natuurgebieden te versterken en deze weerbaarder te maken tegen omgevings- en klimaatverandering. Om beter bestand te zijn tegen crisissituaties wil het CDA samen met lokale overheden en veiligheidsregio’s buurtcrisisteams opzetten en zo de samenleving betrekken bij veiligheid en crisisbeheersing.  

Volt: Waterkalender en klimaattoets  

Volt wil de droogte beheersbaar houden door grootgebruikers van water te stimuleren zuiniger om te gaan met water. Een verhoging van de belasting op het verbruik van leidingwater moet hierbij helpen. De partij zet daarnaast in op het maken van een Waterkalender. Met deze kalender wil Volt bouwen aan een klimaatbestendige inrichting van Nederland, met ruimte voor water, natuur en drinkwatervoorziening. Ook wil de partij de gevolgen van klimaatverandering meenemen in overheidsplannen door middel van een klimaattoets. Hiervoor wil de partij meer samenwerking binnen Europa.  

Om de waterkwaliteit te verbeteren zet Volt in op slimme technieken en nieuwe oplossingen om water te zuiveren. Daarnaast is de partij voorstander van het toepassen van een voorzorgsprincipe – eerst moet iets veilig zijn, dan mag het de markt op – voor alle stoffen. Ook pleit Volt voor het gebruik van AI bij de monitoring van de waterkwaliteit. Verder wil de partij inspraak van inwoners en een strengere doelstelling voor de kwaliteit van oppervlaktewater verankeren in de toekomstige plannen voor het landelijk gebied. Tot slot vindt de partij dat de overheid de rekening voor het herstel van funderingen, die zijn beschadigd door een structureel te laag grondwaterpeil, op zich moet nemen.  

De stem van water  

De Unie van Waterschappen bekijkt samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf leverde de Unie input aan de programmacommissies. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen een plek te geven in een mogelijk coalitieakkoord.   

> Naar ons verkiezingsblog #destemvanwater  

Meer aandacht voor transparantie bij waterschappen 

2 september 2025

De Unie van Waterschappen, VNG en IPO presenteerden op 2 september tijdens de iBestuur Conferentie in Utrecht hun jaarlijkse Woo-monitor. Uit deze evaluatie van de Wet open overheid (Woo) van de Unie van Waterschappen blijkt dat er op beleidsmatig, organisatorisch en cultureel vlak nog meer stappen moeten worden gezet om tot een transparante en toegankelijke informatiehuishouding te komen. De monitor laat echter ook zien dat de waterschappen de urgentie van deze opgave breed onderschrijven.

Foto gebruikt voor dec over van het rapport "Monitor implementatie Wet open overheid". De foto toont een waterrijk landschap met woningen, bomen en een brug.

Stijgend aantal Woo-verzoeken 

Net als in voorgaande jaren neemt het aantal Woo-verzoeken toe. Het aantal groeide van 317 verzoeken in 2023 naar 353 in 2024, een stijging van 11,4 procent. Steeds vaker gaat het om grootschalige uitvragen voor veel informatie, wat resulteert in langere doorlooptijden. Desondanks handelen de waterschappen 89 procent van de Woo-verzoeken binnen de gestelde termijn af. Ook neemt de actieve openbaarmaking toe. Zo publiceren de waterschappen meer organisatiegegevens, jaarplannen en Woo-verzoeken. Door onduidelijkheid over landelijke standaarden worden bestuursstukken minder actief gepubliceerd. 

Groeiende bewustwording 

De waterschappen erkennen het belang van openheid en ontwikkelen toekomstbestendige processen om ook informatie uit het verleden eenvoudig beschikbaar te stellen. “Er is een duidelijk besef gegroeid over de noodzaak van een gezonde informatiehuishouding”, concludeerde Vincent Lokin, bestuurslid van de Unie, over de presentatie op het iBestuur Congres. “De monitor bevestigt dat de waterschappen hier actief aan werken, maar dat er nog ruimte is voor verbetering.” 

Verantwoorde informatiehuishouding 

Steeds meer waterschappen beschikken inmiddels over formele informatiebeheerplannen en sluiten zich aan bij landelijke e-depots. “Inwoners en bedrijven mogen erop vertrouwen dat wij helder en betrouwbaar communiceren”, zegt Lokin. “Essentiële informatie moet goed vindbaar zijn. Daar nemen wij onze verantwoordelijkheid voor, in nauwe samenwerking met gemeenten, provincies en het Rijk.

Voortgang digitale transformatie 

Met de uitvoering van ‘De Vaarkaart – Digitaal op koers’ blijft digitalisering in 2025 een centraal thema. Een van de doelstellingen is immers transparante besluitvorming en robuuste dienstverlening, ondersteund door goede naleving van wet- en regelgeving. De Woo blijft daarbij een cruciaal instrument.
 
De Unie van Waterschappen en het Waterschapshuis ondersteunen waterschappen bij het omzetten van hun ambities in concrete acties. Om de voortgang van de digitale transformatie te monitoren, maakt de Woo-monitor sinds dit jaar deel uit van de bedrijfsvergelijkingen van de waterschappen. Dit betekent dat de gegevens ook beschikbaar zijn via Waterschapsspiegel.nl. 

>Naar de Monitor implementatie Wet open overheid 2024

Waterthema’s in verkiezingsprogramma’s NSC, ChristenUnie en PVV 

26 augustus 2025

Ook deze week presenteerden verschillende politieke partijen hun concept-verkiezingsprogramma’s. Dit keer buigt de Unie van Waterschappen zich over de programma’s van NSC, ChristenUnie en PVV. Wat zeggen deze partijen over de waterthema’s?

Luchtfoto van de woonwijk Westergouwe bij Gouda, omringd door water en groen, met de hashtag #destemvanWATER in beeld.

NSC: anticiperen op calamiteiten 

Nieuw Sociaal Contract (NSC) wil de primaire keringen vaker toetsen. In plaats van elke twaalf jaar, vindt de partij dat elke vijf jaar moet gebeuren. Dijkversterking mag volgens de partij geen vertraging oplopen door stikstof en Natura 2000. Daarnaast pleit NSC voor een nieuw Deltaplan om Nederland te beschermen tegen overstromingen en om beter in te spelen op wateroverlast, bodemdaling en droogte. Volgens de partij moet er ook meer ruimte voor waterberging komen.  
 
Verder wil NSC voorkomen dat vitale functies worden geconcentreerd in gebieden die kwetsbaar zijn voor overstromingen. Daarnaast vindt de partij dat de uitstoot en lozingen van industrieel afvalwater moeten worden teruggedrongen. Ook pleit NSC voor vermindering van de uitspoeling van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Bovendien wil de partij strengere afspraken maken met buurlanden over de waterkwaliteit van de Rijn, de Maas en de Schelde. 
 
Om voldoende watervoorraad te garanderen, vindt NSC dat het watergebruik moet worden verminderd en dat nieuwe grootschalige industriële waterwinningen goed moeten worden afgewogen Tot slot wil NSC dat ook de waterschappen vaker gaan oefenen, zodat zij beter zijn voorbereid op calamiteiten.  

ChristenUnie: water en bodem sturend voor de ruimtelijke ordening 

In het kader van een weerbaarder Nederland wil de ChristenUnie dat water en bodem sturend worden voor de ruimtelijke ordening. Bij nieuwe vergunningen wil de partij het waterbelang dwingender laten doorwerken in ruimtelijke plannen. Daarnaast vindt de ChristenUnie dat het Deltaprogramma over voldoende middelen moet beschikken om het veilige voortbestaan van Nederland te garanderen. Dijkversterkingen moeten volgens de ChristenUnie hand in hand gaan met nieuwe natuuraanleg.

De ChristenUnie wil de waterkwaliteit verbeteren door onder meer vervuiling terug te dringen. Zo pleit de partij voor een Europees verbod op PFAS en voor een versnelde aanpak om de doelen van de Kaderrichtlijn Water te halen. Daarnaast wil de ChristenUnie veel maatregelen nemen om de droogte te bestrijden: het grondwaterpeil verhogen waar mogelijk, meer waterbuffers creëren door beken te verdiepen en te laten meanderen, en het aanleggen van natuurlijke reservoirs.  

PVV: inzet op klimaatadaptatie en minder regels 

PVV zet in op klimaatadaptatie in plaats van klimaatmitigatie. De partij wil een actualisering van het programma Ruimte voor de Rivier en het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Daarnaast keert de PVV zich fel tegen een overmaat aan Brusselse en nationale regels. “Landbouw, woningbouw en wegenbouw zitten klem, omdat Nederland veel te veel Natura 2000-gebieden heeft aangewezen én zichzelf veel te strenge stikstofdoelen heeft opgelegd”, aldus de partij. 

De stem van water 

De Unie van Waterschappen bekijkt samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf leverde de Unie input aan de programmacommissies. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen een plek te geven in een mogelijk coalitieakkoord.  

> Naar ons verkiezingsblog #destemvanwater 

Waterschappen pleiten voor juridisch houdbare aanpak stikstof  

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) wil de Kritische Depositiewaarde (KDW) uit de Omgevingswet halen en vervangen door een wettelijk verplicht emissieprogramma. De Unie van Waterschappen steunt de beweging van depositie- naar emissiesturing, maar mist in het wetsvoorstel de noodzakelijke juridische borging voor natuurherstel en vergunningverlening.

natuur-stikstof-natuurherstel-

Samenhang met waterkwaliteit en natuurherstel 

De Unie benadrukt – in lijn met de bouwstenennotitie die begin deze zomer samen met IPO, LTO, NAJK en VNG is gepresenteerd – dat natuurherstel meer vraagt dan alleen stikstofreductie. Ook waterkwaliteit en -kwantiteit vormen cruciale factoren. Waterschappen beschikken over veel kennis van hydrologische maatregelen die kunnen bijdragen aan robuust natuurherstel. De Unie biedt aan om hierover in gesprek te gaan met het ministerie. 

Houdbaar systeem voor vergunningverlening 

Daarnaast vindt de Unie het essentieel dat het wetsvoorstel leidt tot een juridisch houdbaar systeem voor vergunningverlening. “Zonder stevige borging van reductiedoelen en maatregelen blijft het stikstofslot bestaan”, aldus Jeroen Haan, voorzitter van de Unie van Waterschappen. De Unie pleit daarom voor een concreet en afdwingbaar programma, inclusief monitoring, bijsturing en sectorspecifieke sancties. 

Onvoldoende onderbouwing 

De voorgestelde reductiepercentages voor 2035 (zoals 42–46 procent voor de landbouw) zijn volgens de Unie onvoldoende onderbouwd. Ook ontbreekt een duidelijke koppeling met de instandhoudingsdoelen uit de Vogel- en Habitatrichtlijn. De Unie stelt voor in het nieuwe Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering (PSN) een depositiedoel op te nemen, met afgeleide emissietaakstellingen per sector. 

Tot slot roept de Unie op om bij de uitwerking van het wetsvoorstel ook de aangekondigde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) direct mee te nemen. Deze AMvB moet zorgen voor de noodzakelijke concretisering van doelen en maatregelen. 

Versnelling nodig  

De Unie denkt graag mee over juridisch houdbare oplossingen en versnellingen in de stikstofaanpak. “Alleen met een stevig en samenhangend pakket kunnen we natuurherstel realiseren én ruimte creëren voor maatschappelijke opgaven, zoals woningbouw, energietransitie en landbouwverduurzaming, en voor het uitvoeren van onze eigen projecten, zoals dijkversterkingen en uitbreidingen van rioolwaterzuiveringsinstallaties”, aldus Jeroen Haan. 

> Naar reactie Unie van Waterschappen op internetconsultatie wetsvoorstel KDW uit de wet

Unie van Waterschappen organiseert sessie op iBestuur Conferentie 

21 augustus 2025

Op dinsdag 2 september is de Unie van Waterschappen aanwezig op de iBestuur Conferentie in Utrecht. Deze conferentie staat volledig in het teken van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS). Bestuurders uit de publieke sector komen hier samen om de digitale opgaven van nu en de toekomst te bespreken.



Monitoring van de digitale transformatie 

De Unie organiseert tijdens het congres een eigen subsessie: ‘Hoe monitor je de voortgang van de digitale transformatie?’.  In deze sessie krijgen deelnemers inzicht in de wijze waarop de 21 waterschappen gezamenlijk werken aan digitale vernieuwing. De Unie vertelt over de bestuurlijke visie op digitalisering van de waterschappen: de Vaarkaart Digitale Transformatie en de uitvoering hiervan. Zo komen het AI-kompas en de totstandkoming van een gezamenlijke datastrategie aan bod. De Unie laat daarbij zien hoe zij zelf de voortgang monitort met behulp van de bedrijfsvergelijkingen

Vaarkaart: Digitaal op koers 

De Vaarkaart, ontwikkeld in samenwerking met Het Waterschapshuis en alle waterschappen, geeft richting aan de digitale koers van de sector. De ambitie: in 2029 zijn alle waterschappen wendbaar, datagedreven en klaar om digitale innovaties verantwoord toe te passen. De visie is opgebouwd rond vijf thema’s, waaronder het ‘betrouwbaar digitaal waterschap’, de ‘(meer)waarde van data’ en de ‘toekomstbestendige digitale infrastructuur’. 

De Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) 

De iBestuur Conferentie richt zich dit jaar exclusief op de NDS. Thema’s zoals digitale weerbaarheid, AI, cloudstrategieën en digitaal vakmanschap staan centraal. De deelname van de Unie onderstreept het belang van samenwerking en kennisdeling tussen overheden zodatm de digitale transformatie in goede banen wordt geleid. 

De sessie van de Unie van Waterschappen vindt plaats van 14:45 tot 16:00 uur in de Drakensteynzaal van het Provinciehuis Utrecht. 

Waterthema’s in de concept-verkiezingsprogramma’s 

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen spitten de waterschappen de concept-verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen door op waterthema’s. In dit bericht aandacht voor de conceptprogrammas van GroenLinks-PvdA, JA21 en de Partij voor de Dieren.

Zicht op een stedelijke gracht met moderne appartementen en woonhuizen langs het water, waar een roeiboot vaart. Op de voorgrond staat de campagnehashtag #destemvanwater in beeld.

GroenLinks-PvdA: focus op ‘klimaatrechtvaardigheid’ 

In het kader van het verbeteren van de waterkwaliteit en ‘klimaatrechtvaardigheid’ wil GroenLinks-PvdA grote vervuilers aanpakken. Daarom pleit de partij voor een verbod op PFAS en op landbouwgif. Ook wil GroenLinks-PvdA de handhaving op milieuvergunningen aanscherpen en een water- en bodemplan verplicht stellen bij het verduurzamen van de landbouw.  
 
GroenLinks-PvdA wil bodem en water sturend laten zijn bij de inrichting van ons landschap en inzetten op het langer vasthouden van water. De partij pleit voor het motto: ‘functie volgt peil’. Alle vormen van onttrekking van grondwater door bedrijven, boeren en burgers moet volgens GroenLinks-PvdA vergunningplichtig worden. Ook wil de partij een fonds opzetten om herstel aan funderingen te financieren.  

JA21: bijstellen KRW-doelen  

JA21 zet in op klimaatadaptatie door investeringen in dijken, watermanagement en klimaatbestendig bouwen. Wat betreft waterkwaliteit wil de partij een herijking van de normen in de Kaderrichtlijn Water (KRW) in Brussel realiseren. Ook wil de partij biologische landbouw stimuleren en extra middelen inzetten voor een snellere toelating van nieuwe gewasbeschermingsmiddelen.  

Partij voor de Dieren: ambitieus op waterkwaliteit 

In hun concept-verkiezingsprogramma heeft de Partij voor de Dieren (PvdD) veel aandacht voor waterkwaliteit. De PvdD ziet Nederland afstevenen op een watercrisis en wil zorgen dat ons water weer schoon wordt en het waterleven kan herstellen. Dit wil de partij bereiken met extra maatregelen om de KRW-doelen al in 2026 te halen. Grote vervuilers zouden hiervoor de kosten moeten dragen. Daarnaast zet de PvdD in op gifvrije land- en tuinbouw en wil het afkoppelen van het riool verplicht stellen voor industrieterreinen.  
 
De PvdD wil ook de problemen rondom droogte aanpakken door in de waterverdeling de prioriteit te geven aan de maximale bescherming en het behoud van natuur en drinkwaterbronnen. Bij beslissingen over de gebruiksfunctie van gebieden wil de partij een zo natuurlijk mogelijk waterpeil leidend laten zijn. Verder wil de PvdD af van de geborgde zetels in de waterschapsbesturen voor boeren en beheerorganisaties.  

De stem van water   

De Unie van Waterschappen analyseert samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf leverden de waterschappen input aan de programmacommissies die de programma’s schrijven. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen te laten landen in een mogelijk coalitieakkoord.  

> Naar ons verkiezingsblog #DeStemVanWater 

Waterschappen analyseren eerste drie verkiezingsprogramma’s: VVD, SP en BBB 

20 augustus 2025

De eerste concept-verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025 zijn bekend. De VVD, SP en BBB presenteerden als eersten hun programma‘s. De aandacht voor waterthema’s verschilt sterk per programma, vooral de rol van water binnen het ruimtelijk domein komt vaak terug.



VVD: rekening houden met water en de strijd aangaan tegen vervuiling

De VVD geeft in hun verkiezingsprogramma aan dat bij de bouw van nieuwe woningen rekening moet worden gehouden met water, maar werkt dit niet verder uit. De partij pleit op het gebied van wonen wel voor meer nationale regie vanuit het Rijk. Daarnaast stelt de VVD de strijd aan te gaan tegen vervuiling. De VVD ziet de doelen voor bodemvruchtbaarheid en waterkwaliteit als uitgangspunt voor het bemestingsbeleid. Ook zet de partij in op het vergroenen van de leefomgeving “zonder er één groot nationaal park van te maken.” 

SP: sterke dijken, bronaanpak, groene steden en gezond waterbeheer  

Het verkiezingsprogramma van de SP heeft veel aandacht voor een gezonde leefomgeving. Zo pleit de partij voor een totaalverbod op PFAS en staalslakken. De SP wil vervuilers aanpakken en strenge regels voor het lozen van afvalwater om de waterkwaliteit te verbeteren. Ook wil de partij in Europa werken aan afspraken over waterbeheer en op nationaal niveau een plan opstellen om droogte te bestrijden. De SP wil onder meer inzetten op het vergroenen van de leefomgeving en bodemverbetering. Ook ziet de partij klimaatadaptatie als belangrijke voorwaarde om schade en kosten door klimaatverandering te beperken.  

BBB: houdbaarheid landschap onder druk  

Het verkiezingsprogramma van de BBB haalt de waterschappen concreet aan. De partij geeft aan dat de houdbaarheid van ons landschap onder druk staat door klimaatverandering. De BBB ziet waterbeheer niet als sluitpost, maar als fundament voor de veiligheid, voedselvoorziening en leefomgeving. Ook in de rest van het programma komt water vaak terug. Zo wil de partij Europese afspraken over zoetwaterverdeling, steden vergroenen en water langer vasthouden. Voor waterkwaliteit pleit de BBB voor een gerichte aanpak tegen chemische vervuiling.  

De stem van water  

De Unie van Waterschappen analyseert samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf is input geleverd aan de programmacommissies. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen te laten landen in een mogelijk coalitieakkoord. 

> Naar ons verkiezingsblog #destemvanwater

Handreiking AI-verordening helpt waterschappen op weg 

14 augustus 2025

De AI-verordening van de Europese Unie is sinds 1 augustus 2024 van kracht. Deze wetgeving stelt duidelijke eisen aan het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) binnen publieke organisaties. Voor waterschappen betekent dit een nieuwe stap in verantwoord, datagedreven werken.

Deel van de cover van het Implementatiedocument AI-verordening

Praktische uitleg 

Om waterschappen te ondersteunen bij de implementatie van de AI-verordening, heeft de Unie van Waterschappen samen met het Waterschapshuis en diverse waterschappen een implementatiedocument opgesteld. Deze handreiking biedt praktische uitleg over de verplichtingen uit de verordening en geeft aan waterschappen hoe hieraan kunnen voldoen. 

Gefaseerde invoering  

De AI-verordening kent een gefaseerde invoering. Sinds februari 2025 geldt een verbod op bepaalde AI-systemen en is AI-geletterdheid verplicht. Vanaf augustus 2025 start het toezicht op AI voor algemeen gebruik. In 2026 volgen de eisen voor hoogrisico-AI en transparantie, waarna de verordening in 2027 volledig van kracht wordt. 

Handreiking 

Het document biedt onder meer: 

  • Uitleg over risicocategorieën van AI-systemen. 
  • Handvatten voor risicobeoordeling en governance. 
  • Inzicht in de samenhang met andere relevante wetgeving, zoals de AVG, de Cyberbeveiligingswet en de Data Act. 

De handreiking sluit aan bij sectorinitiatieven zoals ‘De Vaarkaart – Digitaal op koers’ en het AI-kompas. Hiermee wordt AI op een ethische, uitlegbare en toekomstgerichte manier ingebed in de organisatie. Waterschappen worden opgeroepen om het document te gebruiken als leidraad bij de implementatie van AI en om actief bij te dragen aan een veilige en verantwoorde inzet van technologie.

> Naar Implementatiedocument AI-verordening