Unie van Waterschappen steunt oproep Klimaatraad: durf ruimte anders in te richten

18 juni 2025

De Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) adviseert om vanwege klimaatverandering Nederland fundamenteel anders in te richten. De Unie van Waterschappen onderschrijft dit op 19 juni gepubliceerde advies. Het sluit aan bij de visie van de waterschappen om water en bodem sturend te maken bij ruimtelijke keuzes.

woningen-water-web

De Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) adviseert om vanwege klimaatverandering Nederland fundamenteel anders in te richten. De Unie van Waterschappen onderschrijft dit op 19 juni gepubliceerde advies. Het sluit aan bij de visie van de waterschappen om water en bodem sturend te maken bij ruimtelijke keuzes.

Ruimtelijke keuzes

“In de slag om de ruimte is durf nodig om te kiezen hoe welke ruimte in Nederland moet worden ingericht om met het klimaat mee te veranderen, passend bij het bodem- en watersysteem”, aldus de WKR. “Er zijn richtinggevende keuzes nodig op twee vlakken: ruimtelijk en maatschappelijk. Dit betekent dat in sommige gebieden de inrichting fundamenteel anders moet.”

Het advies van de WKR benadrukt de noodzaak om gebieden die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering –  zoals overstromingsgevoelige of verzakkende gebieden – anders in te richten. Dit kan betekenen dat bestaande functies of woningen moeten worden aangepast of verplaatst, om ruimte te maken voor waterberging of natuurherstel. De Unie van Waterschappen steunt deze benadering en pleit voor samenhangende en gebiedsgerichte plannen. In deze plannen staan waterveiligheid, waterkwaliteit en klimaatadaptatie centraal.

Samenhangende aanpak

Daarnaast roept de WKR op tot een versterking van de samenwerking tussen overheden, bedrijven en inwoners om klimaatadaptatie te versnellen. De Unie van Waterschappen onderstreept dit en benadrukt het belang van gezamenlijke verantwoordelijkheid en actie. Dit sluit aan bij eerdere oproepen van de Unie aan het Rijk om verder vooruit te kijken bij grote ruimtelijke investeringen. Daarbij moet geanticipeerd worden op toenemende weersextremen en klimaatverandering. Er is meer ruimte voor water nodig, en samenhang in de verschillende maatregelen binnen de ruimtelijke inrichting in Nederland. Alleen zo blijft ons land veilig, weerbaar en toekomstbestendig te maken. 

Geen uitstel mogelijk

De Unie van Waterschappen vindt dat de aanbevelingen van de WKR een belangrijke basis vormen voor het toekomstig klimaatbeleid en roept het Rijk en andere betrokken partijen op om deze adviezen serieus te nemen en om te zetten in concrete acties. Alleen door nu te handelen en aan te geven waar een ruimtelijke transformatie nodig is, kan Nederland zich tijdig weerbaar maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. Zo blijft een leefbare toekomst voor volgende generaties binnen bereik. De Unie vindt het daarom zeer onwenselijk om ruimtelijke keuzes, het stikstofdossier, natuurherstel en waterkwaliteit op de lange baan te schuiven.

Vijftig professionals ronden leertraject Digitaal Stelsel Omgevingswet succesvol af

Een mijlpaal voor de eerste lichting deelnemers van het leertraject DSO professional Omgevingswet. Op 13 juni ontvingen bijna 50 professionals van gemeentes, provincies, omgevingsdiensten en waterschappen hun certificaat na een intensieve periode van ruim een jaar leren én werken.

Groepsfoto van de deelnemers van het leertraject DSO professional Omgevingswet. Ze poseren voor een scherm met het logo van DSO en de tekst ‘Leertraject’. Op de vloer liggen gekleurde bollen wol met draden ertussen.

Het leertraject is een initiatief van VNG, IPO en de Unie van Waterschappen, opgezet om het tekort aan kennis en expertise rond het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) aan te pakken. Er waren deelnemers van gemeenten, provincies, omgevingsdiensten en ook vanuit vijf waterschappen.

Theorie en praktijk

Sinds de start in april 2024 dompelden deelnemers zich onder in de wereld van de Omgevingswet en het DSO in de meest brede zin. Door een combinatie van theorielessen, praktijkopdrachten, mentorgesprekken en intervisie groeide niet alleen hun kennis, maar ook hun rol als verbindende professionals.

Specialisatie

De deelnemers specialiseerden zich als regelanalist, planketenregisseur, VTH-ketenregisseur of allround DSO-regisseur. Ze leverden direct een waardevolle bijdrage aan hun organisatie door te werken aan een eindproduct. Tegelijk werkten ze aan de opbouw van een interbestuurlijk netwerk en aan de verdere doorontwikkeling van het DSO.

Leren en werken hand in hand

Het traject is een voorbeeld van hoe leren en werken hand in hand gaan binnen de overheid. Groep 2 van het leertraject is in oktober 2024 gestart. In januari 2026 start er een vernieuwd leertraject DSO professional. Meer informatie over het leertraject en de eindproducten is te vinden op de website van de VNG. Nog vragen of aanmelden voor de volgende groep? Mail dan naar: leertrajectDSO@vng.nl

Stimuleringsbudget ondersteunt innovaties in emissiebeperking

17 juni 2025

Met het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij steunen de waterschappen agrarische initiatieven die bijdragen aan minder emissies en betere waterkwaliteit. Onlangs kende een commissie tijdens de beoordelingsronde financiële ondersteuning toe aan twee projecten.



Om de waterkwaliteit te verbeteren stellen de waterschappen tot en met 2027 jaarlijks 280.000 euro beschikbaar. Een paar keer per jaar buigt een commissie, met onder meer vertegenwoordigers van de waterschappen, zich over de aanvragen voor het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij. Tijdens de afgelopen beoordelingsronde kende de commissie financiële steun toe aan precisiebemesting met druppelirrigatie en een slimme klep tegen erfemissie.

Bemesten met druppelirrigatie

Het eerste goedgekeurde project onderzoekt het toedienen van meststoffen met ondergrondse druppelirrigatie in de ruwvoerteelt. In 2024 startte voer- en adviesbedrijf GIJS op het Melkvee Innovatie Centrum Klaver4 een meerjarige proef op grasland. Hierbij worden zowel water als gefilterde drijfmest ondergronds toegediend in plaats van traditionele bovengrondse bemesting. Deze precisiebemesting zorgt ervoor dat het gewas nauwkeuriger en op het juiste moment wordt gevoed. De verwachte voordelen zijn minder verdamping, tot 40 procent minder uitspoeling naar het grondwater en een reductie van ammoniakemissie.

Slimme klep tegen erfemissie

Daarnaast geeft de commissie steun aan de doorontwikkeling van een sensor gestuurde klep die erfemissie voorkomt. Bosch Beton ontwikkelde dit systeem in samenwerking met Broos Water, Sensileau en een groep melkveehouders. Het maakt automatisch onderscheid tussen schoon regenwater en vervuild percolaatwater of perssap bij voeropslagen. Zo voorkomt het systeem dat vervuild water in het oppervlaktewater terechtkomt. De eerste resultaten tonen aan dat de slimme klep effectief bijdraagt aan emissiereductie van nutriënten in het oppervlaktewater.

Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij

Elk jaar vinden meerdere beoordelingsrondes plaats. De volgende ronde staat gepland voor 30 juni 2025. Meer informatie over de regeling en de voorwaarden is te vinden op de website van STOWA. Aanvragen worden beoordeeld door een commissie van waterschapsvertegenwoordigers.

Stimuleringsbudget Emissiebeperking Glastuinbouw

Naast het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij geven de waterschappen ook steun aan de glastuinbouw. Dit doen ze met het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Glastuinbouw. Dit budget is gericht op (onderzoeks)projecten die bijdragen aan emissiebeperking en het realiseren van een nullozing van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen. Op 1 juli en 25 november vinden de beoordelingsrondes plaats. Voorstellen moeten minimaal drie weken van tevoren worden ingediend. Bekijk de volledige regeling, de criteria en het aanvraagformulier op de projectpagina van STOWA.

Waterschappen benadrukken belang voortgang belangrijke dossiers  

Na de val van het kabinet speelt in de Tweede Kamer het controversieel verklaren van onderwerpen. De waterschappen willen stilstand voorkomen en pleiten voor voortgang van belangrijke dossiers. Daarom roept de Unie van Waterschappen Kamerleden op om geen enkel onderwerp controversieel te verklaren.

2 werkmannen in oranje overals staan op een dijk naast een hijskraan om elkaar een buis aan te geven.

Controversieel verklaren  

De Tweede Kamer debatteert deze week over het controversieel verklaren van onderwerpen. Dit doet de Tweede Kamer met dossiers waarvan verwacht mag worden dat behandeling met een ander kabinet tot een andere uitkomst zal leiden. Dit betekent dat deze dossiers niet behandeld mogen worden, totdat er een nieuw kabinet is. De waterschappen willen dat belangrijke thema’s, zoals ruimtelijke keuzes, woningbouw en stikstof, niet stilvallen en zien dan ook graag dat er geen dossiers controversieel worden verklaard.  

Ruimtelijke keuzes  

Waterschappen vinden het belangrijk dat er op landelijk niveau ruimtelijke keuzes worden gemaakt. Bij de inrichting van gebieden moet goed rekening worden gehouden met waterveiligheid, voldoende en schoon water, en klimaatadaptatie. Om Nederland veilig en bewoonbaar te houden, is het noodzakelijk dat water en bodem sturend zijn in ruimtelijke keuzes. Er zijn duidelijke kaders nodig, zodat projectontwikkelaars weten waar ze aan moeten voldoen om toekomstbestendige nieuwbouw te realiseren. Ook zijn die kaders nodig om in de ruimtelijke puzzel ook natuurherstel en de energietransitie een duidelijke plek te geven. Daarom is het van belang dat dit dossier niet stilvalt. 

Woningbouw  

Hetzelfde geldt voor het dossier woningbouw. In het verlengde van de ruimtelijke keuzes moet ook in bouwplannen rekening worden gehouden met water. Ook hiervoor zijn landelijke kaders voor nodig, waarna de gebiedskennis van de waterschappen lokaal kan bijdragen aan toekomstbestendige afwegingen. Als de Tweede Kamer dossiers met betrekking tot woningbouw controversieel verklaard, leidt dat tot nog meer vertraging. Dat achten de waterschappen onwenselijk.  

Stikstof   

Tot slot stikstof. De afgelopen maanden schoof de Unie van Waterschappen aan bij de Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel (MCEN) om te praten over de stikstofproblematiek. Het huidige ‘startpakket’ vinden de waterschappen onvoldoende. Zij benadrukken dat een geborgde aanpak voor stikstofreductie en natuurherstel noodzakelijk is om de vergunningverlening – ook voor cruciale waterprojecten – uit de huidige impasse te halen. Dat is alleen mogelijk als de Tweede Kamer dit dossier niet in de ijskast zet.  

Terugkoppeling Commissie Bestuur, Digitalisering en Financiën (CBDF)

13 juni 2025

Op 6 juni 2025 heeft de Uniecommissie Bestuur, Digitalisering en Financiën (CBDF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten:

Luchtfoto van een rivier met daaraan een stad en polderlandschap

Inkoop- en aanbestedingsbeleid waterschappen

Op verzoek van de commissie heeft de Unie samen met de waterschappen het afgelopen jaar het inkoop- en aanbestedingsbeleid uit 2016 herijkt. Dit heeft geresulteerd in het nieuwe inkoopbeleid waterschappen 2025 ‘Professioneel inkopen met maatschappelijke impact’. Hierin zijn nieuwe elementen opgenomen om impactvol, professioneel en slim in te kopen.

Het voorstel biedt elk waterschap ruimte om de implementatie van het beleid in een eigen uitvoeringskader uit te werken. Vijf leden gaan akkoord met een stemverklaring: de waterschappen houden eigen ruimte om eigen invulling aan het beleid te geven.

Plan van aanpak waterschapsverkiezingen 2027

De commissie is akkoord gegaan met het plan van aanpak voor de waterschapsverkiezingen die in 2027 plaatsvinden. Ter voorbereiding op de campagne wordt de commissie via een klankbordgroep betrokken bij de ontwikkeling van de stellingen en de stemhulp. De commissie verzoekt om afstemming tussen de waterschappen over een gelijk moment van bekend maken van de verkiezingsuitslag.

Kadernota 2026 Unie van Waterschappen

De commissie herkent de ambitie in de Kadernota 2026 maar verzoekt het Uniebestuur inzichtelijker te maken welke keuzes er zijn gemaakt voorafgaande aan de voorgestelde contributieverhoging met 8 procent. Daarnaast verzoekt de commissie de voorgestelde contributieverhoging duidelijker te onderbouwen. En om nogmaals te onderzoeken of de stijging kan worden beperkt.

Verder besproken in de commissie

De commissie heeft bevestigd dat de wensen ten aanzien van het vervolgtraject toekomstbestendige bekostiging Nederlands waterbeheer, die in december 2020 met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zijn gedeeld nog steeds een plek in het vervolg zouden moeten krijgen. Ook draagt de commissie enkele nieuwe aandachtspunten aan. En merkt op dat het oppakken van dit spoor de invoering van het nieuwe belastingstelsel per 1 januari 2026 niet mag vertragen.

De commissie heeft verder ingestemd met de koers van de Omgevingswet. En met het standpunt met betrekking tot het afschaffen van het schatkistbankieren en de Nederlandse Digitaliseringsstrategie.

> Bekijk de volledige agenda en stukken van deze vergadering op iBabs.

Waterschappen sturen inzet naar partijen voor Tweede Kamerverkiezingen

In aanloop naar de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025 zijn de waterschappen gestart om hun belangrijkste standpunten te delen met de programmacommissies van de politieke partijen. De Unie van Waterschappen vraagt aandacht voor urgente wateropgaven zoals droogte, wateroverlast, vervuiling en de noodzaak tot dijkversterking.

stempotlood-rood-water-druppel-verkiezingen

De waterschappen roepen een nieuw kabinet op om te investeren in maatregelen die bijdragen aan een veilige, gezonde en leefbare leefomgeving. “Water is geen detail, maar fundament”, stelt de Unie. Daarom moet water en bodem sturend zijn bij de inrichting van Nederland.

Ruimtelijke keuzes mét water in de hoofdrol

De woningbouwopgave vraagt om snelheid, maar óók om zorgvuldigheid. Waterschappen pleiten voor duidelijke kaders aan de voorkant, zodat bouwen waterveilig en klimaatbestendig gebeurt. Dit voorkomt schade en versnelt procedures.

Toekomstbestendige dijken en vitale infrastructuur

De grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken is in volle gang. Om Nederland te blijven beschermen tegen overstromingen, is structureel extra budget nodig. Ook vragen waterschappen om investeringen in een robuuste infrastructuur, zodat Nederland weerbaar is tegen weersextremen, cyberdreigingen en militaire risico’s.

Water als kans voor landelijk gebied en natuurherstel

Waterschappen investeren de komende jaren 1,4 miljard euro in watermaatregelen die bijdragen aan natuurherstel, klimaatadaptatie en een vitaal landelijk gebied. Het Rijk moet deze inzet ondersteunen met passend beleid en middelen.

Schoon water begint bij bronaanpak

Ondanks goede zuivering komen schadelijke stoffen nog te vaak in het water terecht. Waterschappen pleiten voor een strenger stoffenbeleid, inclusief een verbod op PFAS en betere toelatingseisen voor gewasbeschermingsmiddelen.

Rijksregie is nodig

Voor het halen van waterkwaliteitsdoelen, natuurherstel én versnelling in woningbouw is rijksregie essentieel. Waterschappen vragen om daadkracht, duidelijk beleid en oog voor uitvoeringskracht in de regio.

De oproep is helder: investeer nú in water. Waterschappen staan klaar om samen te bouwen aan een toekomstbestendig Nederland.

> Lees de complete inzet #WatWaterschappenWillen

Unie: ‘Belangrijke thema’s mogen niet stilvallen na val kabinet’ 

12 juni 2025

De Tweede Kamer debatteerde op 4 juni over de val van het kabinet. Daarbij konden fracties moties indienen waar de Kamer op 10 juni over stemde. De Kamer verwierp de motie van Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD) waarin ze het (demissionaire) kabinet verzocht om door te gaan met cruciale onderwerpen voor Nederland. Hieronder vielen zaken als asiel en migratie, defensie en weerbaarheid, steun aan Oekraïne, veiligheid, stikstof, ruimtelijke keuzes, woningbouw, hersteloperaties, verdienvermogen en de portemonnee. De Unie van Waterschappen betreurt dat de motie van Yesilgöz het niet heeft gehaald. Het is voor de waterschappen belangrijk dat onderwerpen als ruimtelijke keuzes, woningbouw en stikstof niet stilvallen.

bouwterrein nieuwbouwhuizen

Ruimtelijke keuzes 

Waterschappen vinden het belangrijk dat er op landelijk niveau ruimtelijke keuzes worden gemaakt. Bij de inrichting van gebieden moet goed rekening worden gehouden met waterveiligheid, voldoende en schoon water, en klimaatadaptatie. Om Nederland veilig en bewoonbaar te houden is het noodzakelijk dat water en bodem sturend zijn in ruimtelijke keuzes. Er zijn duidelijke kaders nodig, zodat projectontwikkelaars weten waar ze aan moeten voldoen om toekomstbestendige nieuwbouw te realiseren. Ook zijn die kaders nodig om in de ruimtelijke puzzel ook natuurherstel en de energietransitie een duidelijke plek te geven.  

Woningbouw 

Water is dus een belangrijke randvoorwaarde bij locatiekeuzes voor woningbouw. Waterschappen zetten hun gebiedskennis in bij de beslissingen over ruimtelijke ordening. Hierbij is het belangrijk dat ze in een vroeg stadium worden betrokken bij het opstellen van ruimtelijke plannen en besluiten. Het afwegen van het waterbelang moet minder vrijblijvend worden. Dat kan bijvoorbeeld door toekomstbestendige bouwvoorschriften op te nemen in het Bouwbesluit. Zo zorgen we ervoor dat huishoudens straks niet worden opgezadeld met grote schade door extreem weer. 

Stikstof  

Daarnaast schoof de Unie van Waterschappen de afgelopen maanden aan bij de Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel (MCEN) om te praten over de stikstofproblematiek. De Unie van Waterschappen ondersteunt de oproep van IPO en VNO-NCW voor een krachtig pakket aan stikstofmaatregelen. Het huidige ‘startpakket’ is onvoldoende. Waterschappen benadrukken dat een geborgde aanpak voor stikstofreductie en natuurherstel noodzakelijk is om de vergunningverlening – ook voor cruciale waterprojecten – uit de huidige impasse te halen.   

Terugkoppeling Commissie Communicatie, Innovatie, Watereducatie, Internationaal en Strategie (CCIWIS)

11 juni 2025

Op 6 juni heeft de Commissie Communicatie, Innovatie, Watereducatie, Internationaal en Strategie (CCIWIS) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Hier een korte samenvatting van de hoofdpunten:



Startnotitie Ontwikkelstrategie Innovatie

De commissie heeft kennisgenomen van de Startnotitie Ontwikkelstrategie Innovatie en aandachtspunten meegegeven voor het vervolg. De ontwikkelstrategie moet een impuls geven aan het toewerken naar een krachtige, innovatieve watersector. De startnotitie beschrijft op hoofdlijnen hoe de Unie van Waterschappen, STOWA en Het Waterschapshuis daar invulling aan gaan geven. Binnen de commissie is er brede steun voor de aanpak.

Veiligheidstrainingen DWA

De commissie heeft ingestemd met het besluit van de WINTER (31 januari), bekrachtigd door de KDW (7 maart), om veiligheidstrainingen voor medewerkers die op werkbezoek gaan naar het buitenland ook voor bestuurders van kracht te laten zijn. De werkgever van de reiziger financiert deze trainingen als onderdeel van de werkgeversverantwoordelijkheid.

DWA Kennisagenda

De inzet van de DWA Kennisagenda is om toegang te krijgen tot kennis en ervaring uit andere landen, die in Nederland bruikbaar kunnen zijn voor het werk van de waterschappen. In andere landen in Europa zijn bijvoorbeeld weersextremen, zoals die in Nederland gaan ontstaan, vaak al gemeengoed. Het is de bedoeling om Nederlandse netwerken rond specifieke thema’s te verbinden aan Europese netwerken, te beginnen met de thema’s Flood Risk Management en Droogte. De commissie stemt in met de aanpak en de wens om een verdere versterking van de rol van STOWA binnen de DWA Kennisagenda te verkennen. Ook omdat dit meer kansen biedt op (Europese) subsidies.

Route naar een strategische agenda

Samen met de waterschappen wil het bestuur van de Unie van Waterschappen komen tot een strategische agenda gericht op het waterbeheer in 2100. Centrale vraagstukken voor de agenda zijn ‘Wat moet houdbaar zijn?’ en ‘Wat is daarvoor nodig?’. De komende maanden worden samen met de waterschappen langetermijnontwikkelingen en bijbehorende vraagstukken geïdentificeerd. Hiervoor komen onder andere bestuurlijke sessies. De opbrengst van deze ronde moet leiden tot een strategische agenda voor de lange termijn. De commissie heeft aandachtspunten meegegeven, onder andere om ook hier de verbinding te zoeken met de strategische agenda’s van STOWA en Het Waterschapshuis. Er is waardering en steun uitgesproken voor de aanpak.

> Naar de volledige agenda en stukken van de CCIWIS

Decentrale overheden roepen op NDS alsnog snel te lanceren  

VNG, IPO, Unie van Waterschappen en NPD vragen demissionair minister Uitermark om de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) alsnog snel te lanceren. Deze strategie geniet breed inhoudelijk draagvlak en vormt de basis voor vergaande samenwerking tussen overheden en dienstverleners op het essentiële onderwerp digitalisering.

Een jonge vrouw werkt aan computer met twee schermen vol code in een kantooromgeving

De NDS benoemt zes prioriteiten waarop versnelling noodzakelijk is. De decentrale overheden juichen deze prioritering toe. Ze onderschrijven de noodzaak om deze onderwerpen nu, en in samenhang, als één overheid aan te pakken. Daarvoor is publicatie van de NDS cruciaal.  

Doorgaan op ingeslagen weg  

Tijdens de totstandkoming van deze strategie is de intensieve samenwerking gewaardeerd. De VNG, IPO en Unie van Waterschappen stellen daarom voor deze samenwerking ongewijzigd voort te zetten, via zowel de ambtelijke als bestuurlijke gremia en via het BO Digitalisering.  

Samenwerking voortzetten  

De komende periode willen de decentrale overheden zich inzetten voor de verdere uitwerking van de NDS. “We kiezen voor voortzetting van de samenwerking, waarbij we breed, gelijkwaardig en gezamenlijk sturing geven aan digitalisering. Daarnaast doen wij een beroep om zo snel mogelijk te starten met een onafhankelijk onderzoek naar een passende investeringsagenda binnen het NDS-verband, om ons in positie te brengen om de NDS uit te voeren”, aldus de gemeenten, provincies en waterschappen in hun brief aan de Tweede Kamer. 

> Lees hier de brief die namens VNG, IPO, de Unie van Waterschappen en NPD naar de minister is gestuurd

Belasting op zuiveringsslib slecht voor waterkwaliteit

10 juni 2025

Het demissionaire kabinet is van plan om de vrijstelling voor het verbranden van zuiveringsslib binnen de afvalstoffenbelasting af te schaffen. Dit staat waarschijnlijk in het Belastingplan 2026 en levert de schatkist naar schatting € 11 miljoen per jaar op.

RWZI_Amersfoort-slib-zuiveringsslib

Slib is een afvalproduct dat overblijft na de rioolwaterzuivering, dat anders in het oppervlaktewater zou komen. Schoner water uit de zuivering betekent dat er meer slib naar de verbranding gaat.

Ten koste van de waterkwaliteit

Waterschappen doen hun uiterste best om het afvalwater zo goed mogelijk te zuiveren zodat het oppervlaktewater in Nederland gezond blijft voor de mens en het milieu. Daarvoor halen ze zoveel mogelijk stikstof, fosfaat en ander vuil uit het water. Dit slib is afval en moet volgens de wet verbrand worden. De voorgenomen afschaffing van de vrijstelling kan deze inspanningen onder druk zetten. Het risico bestaat dat de waterschapsbelastingen voor inwoners en bedrijven nog verder stijgen. Daarmee dreigt een maatregel die bedoeld is om inkomsten voor het Rijk te genereren, onbedoeld ten koste te gaan van de investeringen voor de leefbaarheid van ons land.

Terugwinning van fosfaat

Een argument dat genoemd wordt om de vrijstelling voor zuiveringsslib af te schaffen, is dat waterschappen en slibverwerkers zo gestimuleerd worden om fosfaat terug te winnen. Dit is een onjuiste redenatie. Fosfaatterugwinning vindt namelijk al plaats, zowel in het zuiveringsproces als bij de verbranding van slib. Een afvalstoffenbelasting op zuiveringsslib draagt niet bij aan het vergroten van deze terugwinning. Om deze milieudoelstelling wél te kunnen bereiken is een mogelijk alternatief: een importheffing op (niet circulair) fosfaat uit buitenlandse mijnen. Dit zorgt voor directe inkomsten voor het Rijk. En stimuleert de marktpositie van circulair fosfaat dat de waterschappen en slibverwerkers terugwinnen.