Op uitnodiging van de Unie van Waterschappen bracht Tweede Kamerlid Ruud Verkuijlen (VVD) op 27 juni een werkbezoek aan Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Het bezoek stond in het teken van kennismaking met het werk van de waterschappen en de uitdagingen waar zij voor staan.
Verkuijlen – waterwoordvoerder voor de VVD – werd ontvangen door Bea de Buisonjé, lid van het dagelijks bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV) bij Gemaal Zeeburg in Amsterdam. Het Kamerlid kreeg een algemene toelichting op het werk van de waterschappen. Verder kwamen specifieke uitdagingen voor wateroverlast binnen het watersysteem van de regio Centraal Holland aan bod.
Rondleiding Gemaal Zeeburg
Aansluitend kreeg het gezelschap een rondleiding door het Gemaal Zeeburg. Dit noodgemaal speelt een cruciale rol in het regionale waterbeheer. Het doet dit door overtollig regen- en oppervlaktewater uit het gebied naar het IJmeer en het Markermeer te pompen. Daarmee draagt het gemaal actief bij aan de bescherming tegen wateroverlast. Een opgave die steeds urgenter wordt door de toename van extreme neerslag.
Werkbezoeken waterschappen
De Unie van Waterschappen organiseert regelmatig werkbezoeken voor Kamerleden bij de waterschappen. Zo krijgen politici beter inzicht in de dagelijkse praktijk, de maatschappelijke opgaven en de cruciale rol van de waterschappen in klimaatadaptatie, waterveiligheid, voldoende en schoon water. Deze bezoeken versterken de verbinding tussen beleid en uitvoering. Ook zorgen ze ervoor dat de belangen van de waterschappen goed op de politieke agenda komen te staan.
De Tweede Kamer heeft op 25 juni naar aanleiding van het commissiedebat over stikstof drie moties aangenomen. De moties onderstrepen het belang van een integrale, gebiedsgerichte aanpak in de overgangsgebieden rond Natura 2000-gebieden. “De waterschappen steunen deze oproep en benadrukken dat niet alleen stikstof, maar ook verdroging en waterkwaliteit bepalend zijn voor het herstel van natuur”, aldus de Unie van Waterschappen.
Overgangsgebieden
Om effectief natuurherstel mogelijk te maken, zijn er maatregelen nodig in landbouwgebieden buiten de grenzen van Natura 2000-gebieden. Denk aan peilbeheer, het infiltreren van regenwater of het beperken van grondwateronttrekking. Deze maatregelen kunnen op gespannen voet staan met de wettelijke taak van waterschappen om de landbouw te faciliteren. Daarom is het essentieel dat het Rijk, de provincies en gemeenten publiekrechtelijke afspraken maken over een gecombineerde functie van landbouw en natuur in overgangsgebieden. Zo kunnen waterschappen hun beheer beter afstemmen op beide belangen.
Waterkwaliteit en droogtebestrijding
De motie van Podt (D66) pleit voor het op orde brengen van de randvoorwaarden voor gebiedsspecifieke zonering. Ook roept de motie op om de inzet van fondsen – zoals de 600 miljoen euro voor de Peel en de Veluwe – niet te beperken tot stikstofmaatregelen op het boerenerf, maar deze ook beschikbaar te stellen voor maatregelen op het gebied vanwaterkwaliteit en droogtebestrijding.
Agrarisch natuurbeheer en Kaderrichtlijn Water
Daarnaast ondersteunt de Unie van Waterschappen de motie van Grinwis (CU), die oproept tot extra budget voor de uitbreiding van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) in 2026. ANLb-maatregelen – zoals randenbeheer, bodembeheer en ecologisch slootschonen – dragen concreet bij aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW).
Robuust en toekomstbestendig landelijk gebied
De Unie van Waterschappen roept het Rijk op om ruimte te bieden voor maatwerk, zodat provincies, waterschappen en gebiedspartners gezamenlijk kunnen werken aan een robuust en toekomstbestendig landelijk gebied.
Op woensdag 29 oktober vinden de verkiezingen voor de Tweede Kamer plaats. In dit blog vind je al het nieuws dat relevant is voor de waterschappen rond de verkiezingen van 2025.
24 juni
Cor Pierik, waterwoordvoerder van BBB, maakt via X bekend zich niet opnieuw verkiesbaar te stellen.
Na de val van het kabinet speelt in de Tweede Kamer het controversieel verklaren van onderwerpen. De waterschappen willen stilstand voorkomen en pleiten voor voortgang van belangrijke dossiers. Daarom roept de Unie van Waterschappen Kamerleden op om geen enkel onderwerp controversieel te verklaren.
Waterschappen sturen inzet naar partijen voor Tweede Kamerverkiezingen
In aanloop naar de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025 zijn de waterschappen gestart om hun belangrijkste standpunten te delen met de programmacommissies van de politieke partijen. De Unie van Waterschappen vraagt aandacht voor urgente wateropgaven zoals droogte, wateroverlast, vervuiling en de noodzaak tot dijkversterking.
Unie: ‘Belangrijke thema’s mogen niet stilvallen na val kabinet’
De Tweede Kamer debatteerde op 4 juni over de val van het kabinet. Daarbij konden fracties moties indienen waar de Kamer op 10 juni over stemde. De Kamer verwierp de motie van Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD) waarin ze het (demissionaire) kabinet verzocht om door te gaan met cruciale onderwerpen voor Nederland. Hieronder vielen zaken als asiel en migratie, defensie en weerbaarheid, steun aan Oekraïne, veiligheid, stikstof, ruimtelijke keuzes, woningbouw, hersteloperaties, verdienvermogen en de portemonnee. De Unie van Waterschappen betreurt dat de motie van Yesilgöz het niet heeft gehaald. Het is voor de waterschappen belangrijk dat onderwerpen als ruimtelijke keuzes, woningbouw en stikstof niet stilvallen.
Reactie Unie van Waterschappen op uiteenvallen coalitie: Grote vraagstukken kunnen niet wachten
Op 3 juni is de PVV uit de coalitie gestapt, waarmee de val van het kabinet dichtbij is. De Unie van Waterschappen benadrukt in een reactie dat de grote opgaven, zoals op het gebied van het verbeteren van de waterkwaliteit, ruimte voor water, het oplossen van de stikstofimpasse en netcongestie, vragen om snelle oplossingen en dat uitstel geen optie is.
De waterschappen vragen richting de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025 aandacht voor waterveiligheid, schoon water en een toekomstbestendige leefomgeving. Lees er meer over op de themapagina Tweede Kamerverkiezingen.
Ons Water gaat verder als Leven met Water. Vandaag gaan de eerste communicatie-uitingen live, waaronder een nieuwe website en verschillende korte filmpjes over wateroverlast en drinkwatertekort.
Leven met Water blijft een samenwerkingsverband van de waterschappen, drinkwaterbedrijven, watermusea, Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Unie van Waterschappen, Vewin, VNG en IPO. Ook het doel – vergroten van het waterbewustzijn in Nederland – verandert niet. Maar wat dan wel?
Een nieuw koepelmerk
Water zit in ons DNA. Als land zijn we er onlosmakelijk mee verbonden. Al generaties lang zijn wij ons water de baas. Maar dat is tegenwoordig niet meer vanzelfsprekend. De stijgende zeespiegel, extremere regenbuien, langere periodes van droogte, en watervervuiling zorgen voor nieuwe uitdagingen. Het is tijd om onze relatie met water opnieuw te beoordelen om de vanzelfsprekendheid te doorbreken.
Vier wateropgaven
Het nieuwe koepelmerk Leven met Water richt zich op vier wateropgaven: het verminderen van wateroverlast, het voorbereiden op wateroverlast, het voorkomen van watertekort en het verbeteren van waterkwaliteit. Met een nieuw team en een nieuwe boodschap wil Leven met Water de watercommunicatie nieuw leven inblazen. Korte filmpjes nemen misverstanden hierover weg en maken Nederland waterbewuster.
Stimuleren van waterbewustgedrag
Nederlanders denken over het algemeen (te) positief over waterbeheer in ons land. Hierdoor bestaat er een laag waterbewustzijn, leven er misverstanden en onderschatten velen zowel de ernst als de risico’s van de wateropgaven die er wel degelijk zijn. Met als gevolg dat Nederlanders denken dat zij hier zelf niet of nauwelijks aan kunnen bijdragen. Om waterbewustgedrag te stimuleren is het essentieel om Nederland te doordringen van de urgentie van waterbewustzijn en dat iedereen daar een rol in heeft.
Campagne Leven met Water
De eerste campagne van Leven met Water start deze week. Deze bestaat uit korte filmpjes waarin Max Terpstra (bekend van De Slimste Mens) de misverstanden en risico’s rondom wateroverlast en drinkwatertekort uitlegt. Deze zijn onder andere te zien op YouTube en online op de netwerken van STER en RPO. Later deze week volgt een korte kennisquiz op Facebook en Instagram over wateroverlast en watertekort. Ook op de website staat er een quiz.
De onafhankelijke adviesgroep STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving) heeft begin juni haar eindconceptadviesrapport gepubliceerd. Om de woningbouw te versnellen adviseert STOER aan woonminister Keijzer om op nationaal niveau een aantal normen vast te stellen voor omgaan met extreem weer. Dit geeft bouwers duidelijkheid vooraf en scheelt doorlooptijd. Dit advies is in lijn met het pleidooi van de waterschappen om borging van regels voor klimaatadaptatie.
Categorieën
Verdere adviezen in het adviesrapport gaan over het schrappen van regelgeving, waarvan een aantal volgens de waterschappen juist haaks staan op het belang van een toekomstbestendige woonomgeving. Zoals het voorstel om de categorieën ‘ja, mits’ en ‘nee, tenzij’ samen te voegen, bij de beoordeling van een locatie voor de geschiktheid voor woningbouw. Ook het advies om alleen met buien van één uur te rekenen, en langduriger buien buiten beschouwing te laten, gaat voorbij aan de fysieke grenzen die er nu eenmaal zijn om grote hoeveelheden water af te voeren via het watersysteem.
Waterschappen kritisch
Hoewel het advies na de eerdere reactie van de Unie van Waterschappen op delen is aangepast, zijn er nieuwe aanbevelingen ingeslopen waar de waterschappen zeer kritisch op zijn. Alle partijen, ook de waterschappen, erkennen het grote belang van de woningzoekenden. Maar dit belang wordt alleen maar goed bediend als wordt voorkomen dat woningzoekenden worden opgezadeld met een huis dat over enkele jaren onbewoonbaar blijkt.
Reactie minister Keijzer
Vandaag heeft minister Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening per Kamerbrief gereageerd op het advies. Daarin onderstreept zij het belang van het tempo van de woningbouw, maar ook van een integrale benadering van de verschillende opgaven. Op de adviezen die gaan over water en bodem komt de minister in een later stadium terug, na overleg met onder andere de minister van Infrastructuur en Waterstaat.
Op 19 en 20 juni vond in Eindhoven het seminar ‘Sturen in een Cyberstorm’ plaats. Het seminar, een initiatief van Het Waterschapshuis, geeft waterschappers de handvatten en kennis om een cybercrisis indien nodig effectief te bestrijden.
Waterschappen zijn steeds afhankelijker van informatietechnologie en internet om hun taken uit te voeren. Waar vroeger op een gemaal één of meer machinisten aanwezig waren om het machinepark te bedienen, gebeurt dat nu op afstand. Uitval van systemen kan dan grote en langdurige gevolgen hebben voor de continuïteit van deze taken.
Voorheen onvoorstelbare scenario’s, zoals alomvattende en langdurige verstoringen van de digitale voorzieningen, zijn nu reële scenario’s. De vraag is dan ook niet of en wanneer je geraakt wordt door een cybercrisis, maar hoe jij je hier op voorbereid.
Goede crisisorganisatie
Waterschappen draaien hun hand niet om voor een calamiteit met bijvoorbeeld een persleiding of hoogwater. Zij hebben een goede crisisorganisatie en ervaring met uiteenlopende calamiteiten. Hoe zorgen we ervoor dat we deze basis gebruiken om cybercrisissen op te lossen? Waar krijg je mee te maken bij een cybercrisis? Wat betekent een cybercrisis voor het uitvoeren van je wettelijke taken? Welke keuzes maak je? Kortom, hoe stuur je in een cyberstorm?
Weerbaar bij orkaankracht
Namens de Unie van Waterschappen werd het seminar bijgewoond door Nicole de Keijzer en Jeroen Smit. De door het Waterschapshuis georganiseerde dag was goed georganiseerd door Renate Bakker-goede, Ronald Holdijk en collega’s. Door Vincent Lokin, bestuurslid van Waterschap de Dommel en de Unie van Waterschappen, werd benadrukt hoe essentieel het is om de professional in zijn kracht te zetten om de bestuurder bij een incident goed te laten beslissen. “We sturen al in een storm. Laten we zorgen dat we veilig en weerbaar zijn bij orkaankracht.” In de door Lisa de Wilde geleidde tabletop in de middag werd nog eens duidelijk hoeveel kennis er binnen de waterschapsector is om een cybercrisis het hoofd te bieden.
Op dit moment worden de Europese Critical Entities Resilience (CER) richtlijn en de nieuwe Network and Information Security (NIS2) richtlijn omgezet in Nederlandse wetgeving: de Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke) en de Cyberbeveiligingswet (Cbw). De Unie van Waterschappen heeft in juli 2024 namens de waterschappen op beide wetsvoorstellen gereageerd. De verwachte impact van beide wetten op de waterschappen is groot, terwijl er tegelijkertijd nog veel onduidelijkheid bestaat en beide wetten naar verwachting al in het tweede kwartaal van 2026 in werking zullen treden.
Themagroep fysieke en digitale veiligheid
Dit was aanleiding voor de Unie van Waterschappen om in november 2024 de nieuwe themagroep fysieke en digitale veiligheid op te richten. Doel van deze themagroep is om samen met de waterschappen vanuit verschillende expertises te onderzoeken wat de impact van de Wwke en Cbw is. En welke stappen de waterschappen nog moeten zetten om beide wetten tijdig te implementeren en aan welke ondersteuning ze daarbij behoefte hebben.
Expert gezocht
Voor de Wwke wordt hierbij nadrukkelijk gekeken naar het al vitale proces ‘Keren en beheren’. En naar het mogelijk kritieke proces ‘Afvalwater’ om het beleid en de uitvoering tijdig vooruit te helpen. De themagroep is in dit kader nog op zoek naar een expert die de waterschappen op het gebied van Keren en beheren / vitaal wil vertegenwoordigen.
Meer informatie
Voor meer informatie over de themagroep fysieke en digitale veiligheid kan contact worden opgenomen met de Unie van Waterschappen (nkeijzer@uvw.nl en/of jsmit@uvw.nl).
Sinds half juni is het nieuwe ‘Waterschapsportaal’ beschikbaar voor alle waterschappers. Het nieuwe digitale platform is de centrale plek waar waterschappers kunnen zien welke projecten en diensten het Waterschapshuis levert.
Het nieuwe portaal moet voor overzicht, transparantie en betere samenwerking in de watersector gaan zorgen. Het platform is toegankelijk voor medewerkers van waterschappen, STOWA en de Unie van Waterschappen.
Het Waterschapsportaal
Het Waterschapsportaal geeft snel en overzichtelijk inzicht in:
De projecten en diensten waar een organisatie aan deelneemt
Op 19 juni vond het Waterschapscongres 2025 plaats in Lelystad. Het programma stond in het teken van het thema ‘Back to the future: heden, verleden, toekomst’. Jeroen Haan, voorzitter van de Unie van Waterschappen, en keynote-sprekers Francesco Veenstra en Bine Liem behandelden in hun lezingen bestuurlijke dilemma’s, van nu en in de toekomst. Deze werden verder uitgediept tijdens de excursies in het gebied van Waterschap Zuiderzeeland.
25 jaar Zuiderzeeland
Elk jaar treffen waterschapsbestuurders elkaar op het Waterschapscongres om te spreken over actuele thema’s. Vanwege hun 25-jarig jubileum vond het congres in 2025 plaats bij Waterschap Zuiderzeeland. De openingsfilm bracht de aanwezigen terug naar het verleden. Ze zagen hoe Cornelis Lely eind negentiende eeuw al werkte vanuit het principe van water en bodem sturend. Hetty Klavers, dijkgraaf van Zuiderzeeland, vertelde in het vervolg van de film hoe zij een leefbaar en toekomstbestendig Flevoland voor zich ziet.
Toekomstbestendige besluiten
De bestuurlijke verantwoordelijkheid om de juiste keuzes te maken voor de toekomst kwam op verschillende manieren terug in het programma. Jeroen Haan, voorzitter van de Unie van Waterschappen, vertelde in zijn jaarrede: “We staan op de schouders van mensen zoals Cornelis Lely die vanuit water en bodem sturend avant la lettre verstandige keuzes hebben gemaakt waar we tot op de dag van vandaag van profiteren. Hoe worden wij de visionaire bestuurders? Wat leren we uit het verleden zonder te weten wat we in de toekomst precies gaan tegenkomen?”
Bestuurlijke verantwoordelijkheden
Zangeres Roos Blufpand ging verder in op die bestuurlijke verantwoordelijkheid in haar lied ‘Geweten’. Ook in de keynote werden de waterschapsbestuurders in de zaal door Francesco Veenstra, Rijksbouwmeester, en Bine Liem, VN-Jongerenambassadeur, aangesproken op hoe ze om kunnen gaan met ‘ongemakkelijke waarheden’ en ‘wederkerigheid van besluiten’. Zowel Veenstra als Liem willen de wereld beter achter laten dan zij hem aantroffen. Verandering is nodig, maar de grote vraag is hoe. “Anders denken”, concluderen beide. Projectmatig denken doodt de creativiteit, vinden ze. Anders denken is nodig om verder te komen.
Dilemma’s in de excursies
Na het plenaire programma gingen de waterschapsbestuurders op excursie in het gebied van Waterschap Zuiderzeeland. Hoe gaat de woningbouwopgave samen met een dijkversterking? Kan een woonwijk van de toekomst vasthouden aan het uitgangspunt van zelfvoorzienendheid? Moet er worden ingegrepen in de natuur om de populatie muskusratten binnen de perken te houden? Over dit soort bestuurlijke dilemma’s gingen de waterschapsbestuurders in gesprek. Want: informeel kennis en ervaringen delen is uiteindelijk het doel van het Waterschapscongres.
Tijdens het Waterschapscongres 2025 op 19 juni in Lelystad nam Darian Tetterode Ravestein afscheid als landelijke jeugddijkgraaf. Namens alle waterschappen bedankt de Unie van Waterschappen Darian heel hartelijk voor zijn inzet.
Caroline Matla (educatieadviseur Unie van Waterschappen) en Remco Bosma (dijkgraaf HHNK) bedanken jeugddijkgraaf Darian bij zijn afscheid.
Darian begon in 2022 als jeugdbestuurder bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Hij maakte snel carrière, want eind 2023 werd hij benoemd tot landelijke jeugddijkgraaf van Nederland. Daarmee was hij ook voorzitter van het Jeugdwaterschap. Nu is zijn termijn afgelopen.
Stem van jongeren
Als landelijke jeugddijkgraaf was hij regelmatig te zien bij bijeenkomsten, in interviews en in video’s waarin jongeren hun stem lieten horen. Onder andere via sociale media proberen de jeugdbestuurders jongeren te betrekken bij het werk van de waterschappen. Darian is ook te zien in het filmpje dat tijdens het Waterschapscongres werd getoond.
Kennis uitwisselen
Samen met de andere leden van het jeugdbestuur wisselde Darian meerdere weekenden kennis uit en bezocht projecten. Dat deden ze ook voor Darians eigen regio, in het gebied van het Hoogheemraadschap van Hollands Noorderkwartier. Daar dachten zij mee over de uitdagingen van de toekomst bij het zuiveren van rioolwater.
