Waterschappen uit heel Nederland ondersteunen Limburg

16 juli 2021

In Limburg is het nog steeds alle hens aan dek. In de media zijn veel dramatische beelden te zien van ondergelopen straten en huizen. Bij Maastricht is de hoogste afvoer van de Maas nu voorbij. Maar de problemen zeker niet.



De afvoer bij Sint Pieter bereikte donderdagavond een piek van 48,10 m boven NAP. Naar verwachting bereikt de piek zaterdagmiddag 17 juli Roermond, in de nacht naar zondag Venlo en maandagochtend Mook. De grootste risico’s zitten nu in het stuk tot aan Roermond.

Dijkdoorbraak Julianakanaal

De dijk van het Julianakanaal laat water door. Daardoor komt het gebied rond Bunde, Voulwames, Brommelen en Geulle onder water te staan. Bewoners zijn gevraagd hun woning te verlaten..

Thorn-Wessem

Ook bijzondere aandacht is er voor het gebied bij Thorn-Wessem. Gezien de verwachte waterstanden is er een kans dat de huidige uitgevoerde noodversterkingen onvoldoende zijn. In het gebied wonen zo’n 600 à 700 mensen.

Materieel en mankracht

Verschillende waterschappen uit het hele land ondersteunen bij de watersnood in Limburg met materieel en menskracht. Het kabinet heeft de overstromingen in Zuid-Limburg ‘in formele zin’ tot ramp verklaard.

Rijn

De waterstand op de Rijn bij Lobith is vrijdagochtend gestegen naar 13,01m +NAP. Dit betekent dat hier code geel geldt. De verwachting is dat de Rijn stijgt tot 14,45m op zaterdagavond 18 juli. Na 19 juli zet een langzame daling van de waterstand in.

Volg ook het liveblog van waterschap Limburg

(Foto: Waterschap Limburg)

De Unie van Waterschappen zoekt nieuwe bestuursleden

Bij de vereniging van de waterschappen, de Unie van Waterschappen, komen 3 vacatures beschikbaar in het dagelijks bestuur.



De koepel vertegenwoordigt de waterschappen in het nationale en internationale speelveld. Ze behartigt de belangen van de waterschappen en stimuleert kennisuitwisseling en samenwerking.

Selectiecommissie

Omdat de maximale zittingsduur van 3 huidige bestuursleden is bereikt, komen er 3 vacatures vrij. Het gaat om de bestuursleden Hetty Klavers, Hein Pieper en Toine Poppelaars. Er is een selectiecommissie samengesteld, die een voordracht van kandidaten doet aan de Ledenvergadering van de Unie van Waterschappen. In de ledenvergadering van 17 december wordt over de voordrachten gestemd.

Verbinden

“De kern van het werk als bestuurder bij de Unie van Waterschappen zit in het krachtig behartigen van de belangen van de waterschappen”, zegt Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen. “Het is een mooie uitdaging om mee aan het roer te staan bij de grote wateropgaven en om invloed te hebben op de koers. We zoeken kandidaten die voor hun portefeuille op kunnen treden als verbinder en goede relaties onderhouden met alle waterschappen. Maar ook met ons brede netwerk van stakeholders in Den Haag en Brussel. Een mooie uitdaging! We hopen dan ook op veel belangstelling van dagelijks bestuursleden en voorzitters van de waterschappen.”

Reacties

Kandidaten voor de vacatures kunnen tot 1 september hun belangstelling kenbaar maken door het sturen van een motivatie en curriculum vitae naar de secretaris van de selectiecommissie. De sollicitatie moet gesteund worden door het bestuur van het eigen waterschap.

Lees de 3 profielschetsen, met daarin informatie over de functie-eisen en werkzaamheden en wie kan solliciteren op deze vacatures.

Waterschappen nemen maatregelen tegen hoogwater

15 juli 2021

Er is hoogwater op de Maas en Rijn door de vele neerslag vooral in het zuidoosten van het land en Duitsland en België. In Zuid-Limburg is grote wateroverlast. Rijkswaterstaat heeft de stuwen op de Maas geopend en de waterschappen nemen alle beschikbare maatregelen om overlast te voorkomen.



Voor de Maas is de huidige afvoer ruim 2700 m3/s en de verwachting is dat deze mogelijk uitkomt op 3375 m3/s in de vroege avond (code rood), wat een herhalingstijd heeft van eens in de 50-100 jaar. De waterstand op de Rijn bij Lobith is gestegen naar 12,00 m +NAP op donderdagmiddag rond 12:30. De Rijn zal naar verwachting verder stijgen naar waterstanden met herhalingstijden van eens in de 2 jaar (tot boven de 14 meter).

Uitzonderlijke situatie

De waterschappen hebben sinds de overstromingen in de jaren ’90 hun waterkeringen versterkt en meer ruimte gegeven aan rivieren. De verwachting is dat de dijken het gaan houden. De situatie is echter buitengewoon uitzonderlijk. Naast deze zeer uitzonderlijke hoge rivierstanden is er in een aantal dagen meer regen gevallen dan normaal gemiddeld in 2 maanden valt. We hebben nu dus te maken met een zeer extreme situatie.

Waterschappen nemen alle beschikbare maatregelen

Waterschappen trekken daarom alles uit de kast om overlast te voorkomen of beperken: we inspecteren extra op de waterkeringen, we sluiten dijkdeuren (coupures), plaatsen tijdelijke keringen en hebben noodpompen ingezet. Daarbij vragen we watersporters en pleziervaarders niet het water op te gaan. Mensen die te maken hebben met wateroverlast en bijvoorbeeld spullen uit ondergelopen huizen willen halen, verzoeken we contact met het water te mijden of om beschermende kleding aan te doen. Het water kan vervuild zijn. In Engeland bleek dat mensen bij overstromingen veel huiduitslag kregen van het water.

Bekijk de actuele rivierstanden

Eva van Esch (Partij voor de Dieren) bezoekt pilot bodemdaling

Eva van Esch, waterwoordvoerder voor de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer, bracht op 15 juli een werkbezoek aan Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Ze bezocht de pilot bodemdaling bij het Veenweiden Innovatiecentrum in Zegveld. Ook ging het Kamerlid in gesprek over klimaatbestendig bouwen in de Utrechtse polder Rijnenburg.



Van Esch werd ontvangen door dijkgraaf Jeroen Haan en hoogheemraad Bert de Groot.

Bijzondere aandacht voor bodemdaling

De Partij voor de Dieren heeft bijzondere aandacht voor het dossier bodemdaling. Het veldbezoek toonde een systeem van onderwaterdrainage waarmee bodemdaling zoveel mogelijk wordt voorkomen. Ook is er overgeschakeld naar een lichter ras vee, dat beter geschikt is op veenweide.

Van Esch: “Het lijkt belangrijk om te kijken naar ouderwets boeren, meer samenwerken met de natuur en het weer. Er zijn nieuwe kwetsbaarheden gekomen die polderen naar een nieuw evenwicht noodzakelijk maken.”

Haan bracht naar voren dat er in tijden van waterschaarste een groot verdelingsvraagstuk speelt. Je kunt niet alle partijen bedienen als er schaarste is. “Ook bij bodemdaling geldt: lees het landschap. Kijk wat er al is, dan neem je de juiste besluiten.”

Bouwen in laaggelegen gebied

In de discussie over Rijnenburg stelde Van Esch de vraag of je wel moet bouwen in een laaggelegen gebied. Haan bracht naar voren dat bijvoorbeeld drijvende huizen of huizen op palen hier uitkomst kunnen bieden. Haan: “Waarom maken we van Rijnenburg niet een rolmodel van een klimaatbestendige wijk?”

Van Esch zou het kritische geluid van de waterschappen vaker willen horen: “Als men zo wil bouwen, dan gaan de waterschappen het niet oplossen.” Waterschappen hebben volgens het Kamerlid wel een belangrijke positie en veel kennis en kunde.

Kennismaken met nieuwe waterwoordvoerders

De waterschappen hebben verschillende werkbezoeken met de nieuwe waterwoordvoerders gepland om hen kennis te laten maken met de waterschappen. Om het bezoek goed aan te laten sluiten, is gekozen voor een werkbezoek aan het waterschap waar hun woonplaats onder valt. De waterschappen ontvangen de waterwoordvoerders graag om hen mee te nemen in de grote opgaven van de waterschappen, zoals toenemende weersextremen, het verbeteren van de waterkwaliteit en de uitvoering van de grootste dijkversterkingsopgave sinds de Deltawerken.

Lees meer over de lobby van de waterschappen

Waterschappen ondertekenen Convenant ‘Varen doe je Samen!’

Op 7 februari is in Leeuwarden het nieuwe convenant ‘Varen doe je Samen!’ ondertekend. Met dit convenant willen verschillende partijen blijvende aandacht geven aan goede voorlichting aan waterrecreanten om onveilige situaties op het water te voorkomen.



Het convenant werd ondertekend door onder meer Waterrecreatie Nederland, het Watersportverbond, de Reddingsbrigade en de waterschappen.

Goed zeemanschap

Op de website van ‘Varen doe je Samen!’ vinden waterrecreanten informatie waarmee zij zich goed kunnen voorbereiden op een veilige en plezierige vaartocht. Zo staan er tips op over goed zeemanschap en een degelijke vaaruitrusting, en adviezen om het water schoon te houden tijdens het varen.

Vergroten bewustzijn

De waterschappen doen mee aan ‘Varen doe je Samen’ omdat waterschappen steeds vaker vaarwegbeheerder zijn. Zij vinden het belangrijk dat de recreatie- en beroepsvaart zich bewust is van gevaren. Bij het vergroten van dat bewustzijn kan ‘Varen doe je samen’ helpen.

Duurzaamheidsaspecten

Waterschappen willen daarnaast voorkomen dat ongezuiverd toiletwater in het oppervlaktewater wordt geloosd en dat oevers en het onderwaterecosysteem beschadigd raken door boten die op hoge snelheid varen. Dit soort duurzaamheidsaspecten van varen krijgen ook aandacht bij ‘Varen doe je Samen’.

Rekening houden met elkaar

“We zien dat er door langere warme periodes steeds meer mensen willen recreëren in en op het water”, zegt Cathelijn Peters, waarnemend algemeen directeur Unie van Waterschappen. “Als het drukker wordt op en in het water is het des te belangrijker dat er rekening wordt gehouden met elkaar en dat de kwaliteit van het water en de werking van het watersysteem geen hinder ondervinden.”

Meer aandacht voor duurzaamheid

In de volgende convenantperiode wil de Unie van Waterschappen meer aandacht vragen voor duurzaamheid en het platform gebruiken om in contact te komen met de waterrecreatiesector, particuliere organisaties en de recreanten zelf.

Varen doe je Samen

Na de Stikstofcrisis Een Watercrisis?

Als de doelen van de Kaderrichtlijn Water niet worden gehaald, dreigt er dan een watercrisis die vergelijkbaar is met de stikstofcrisis? Daarover stelde Kamerlid Derk Jan Eppink (JA21) Kamervragen aan de demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen.



Eppink stelde de vragen naar aanleiding van artikelen in Trouw en het Nederlands Dagblad.

Kaderrichtlijn Water

De minister antwoordde dat Nederland risico’s loopt als we in 2027 niet voldoen aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Volgens haar is het onder bepaalde voorwaarden wel mogelijk om minder strenge doelen vast te stellen voor specifieke waterlichamen.

Nederland niet op slot

De minister verwacht niet dat een rechter Nederland vóór 2027 ‘op slot gaat zetten’. Of dit na 2027 gebeurt, hangt af van de volledigheid van het maatregelenpakket tot 2027. En het hangt ook af van de mate waarin Nederland in staat is om de motivatie voor het gebruik van de uitzonderingsgronden goed te onderbouwen.

Waterschappen

Ook de waterschappen moeten zich nog inspannen om hun deel van de KRW-doelen te halen. Het gaat daarbij in de eerste plaats om het uitvoeren van de maatregelen die de waterschappen hebben opgevoerd in de stroomgebiedbeheerplannen. Daarnaast spelen de waterschappen een rol bij het goed in kaart brengen van de effecten van landbouwemissies op de waterkwaliteit.

Bekijk de antwoorden van de minister

Op 1 Mei Start Het Zwemseizoen

Op 1 mei start het zwemseizoen voor zwemmen in oppervlaktewater. In Nederland zijn meer dan 700 officieel aangewezen locaties waar je veilig kunt zwemmen. Op de website zwemwater.nl of in de zwemwaterapp is te vinden welke dat zijn.



Zwemmen in oppervlaktewater is fijn, maar brengt ook risico’s met zich mee. Zwem daarom uitsluitend bij aangewezen zwemwaterlocaties. Daar worden waterkwaliteit en veiligheid gecontroleerd. Alle officieel aangewezen zwemlocaties staan op www.zwemwater.nl. Bij de zwemlocatie zijn ze te herkennen aan een blauw informatiebord van de provincie.

Waterkwaliteit

Op de informatieborden wordt de kwaliteit van het zwemwater volgens EU-richtlijnen aangegeven in 4 kwaliteitsklassen. Deze kwaliteitsklassen zeggen iets over de waterkwaliteit gedurende de afgelopen jaren. Daarnaast staat er ook informatie op over de actuele kwaliteit. De waterschappen werken aan een goede waterkwaliteit en blijven de waterkwaliteit monitoren.

Zwemmen in coronatijd

Op iedere zwemlocatie moeten de hygiëneregels in verband met het coronavirus toegepast worden. Check voor je gaat zwemmen of er bij een zwemlocatie bepaalde voorwaarden gelden vanwege het coronavirus. Ook deze informatie staat op zwemwater.nl.

Zwemwater-app

In de gratis zwemwater-app staat een overzicht van alle officiële zwemlocaties in Nederland. Per officieel aangewezen zwemlocatie is te zien wat de kwaliteit van het zwemwater is, wanneer de kwaliteit voor het laatst is gecontroleerd en wanneer er weer een controle is. Ook zie je of een locatie mogelijk gesloten is. De app is een initiatief van de Unie van Waterschappen, Rijkswaterstaat en het Interprovinciaal Overleg.

Download de gratis zwemwater-app voor Apple of Android

Vorige zomer vertelde Bob van waterschap Rijn en IJssel in deze video hoe hij de kwaliteit van het zwemwater in de gaten houdt:

Uitzonderlijk: voor het eerst deze eeuw hoogwater in de zomer

13 juli 2021

Er wordt de komende dagen veel regen verwacht in het zuidoosten van Nederland en ook in Duitsland en België. De verwachting is dat de waterstanden van de rivieren Rijn, Maas en Vecht en zijriveren en beken sterk gaan stijgen. De waterschappen en Rijkswaterstaat treffen waar mogelijk preventieve maatregelen.

man loopt door ondergelopen polder

De afvoer van de Maas kan mogelijk woensdag stijgen tot boven 1000 m3/s. Code geel wordt dan van kracht. Dit is sinds het hoogwater van juli 1980 niet voorgekomen. Wanneer de Maas binnen 12 uur een afvoer van 1500 m3/s bereikt, is dit zelfs voor het eerst sinds 1911. De waterstand van de Rijn bij Lobith stijgt rond donderdag of vrijdag waarschijnlijk tot boven het niveau van NAP+12m en mogelijk tot nog hogere waarden.

Code geel

Ook daarvoor geldt dat code geel dan van kracht wordt. Dit betekent dat Rijkswaterstaat en de waterschappen hun standaardmaatregelen bij hoogwater nemen. Gebruiksfuncties op en aan het water, zoals scheepvaart en activiteiten in uiterwaarden of in andere buitendijkse gebieden, worden mogelijk beperkt.

Uiterwaarden

De verwachting is dat beken buiten hun oevers kunnen treden en dat op een aantal locaties de uiterwaarden onderlopen. Dat heeft mogelijk gevolgen voor recreatie zoals campings en (voet)veren, maar ook voor vee. Rijkswaterstaat en de waterschappen in het (zuid)oosten van het land zijn alert en treffen waar nodig preventieve maatregelen. Denk aan het strijken van stuwen en het verminderen van de waterinlaat. Ook waarschuwen ze het publiek tijdig.

Onzeker

De verwachte stijgingen zijn mede gebaseerd op neerslag die nog moet vallen. Daarmee zijn deze verwachtingen onzeker. De situatie wordt dan ook nauwlettend in de gaten gehouden.

Regionale wateren

Ook voor de regionale wateren nemen waterschappen, zoals waterschap Limburg, voorzorgsmaatregelen. De verwachte neerslag valt meer gespreid dan de neerslag die begin juli viel, maar de hoeveelheden en het totale neerslaggebied zijn fors. Ze kunnen lokaal voor wateroverlast zorgen.

Maaiwerkzaamheden

Om ervoor te zorgen dat het watersysteem meer water aan kan, voert het waterschap op diverse plekken aanvullende maaiwerkzaamheden en controles uit. Water kan zo makkelijk afgevoerd worden. Daarnaast zet het waterschap stuwen tijdelijk in een lagere stand. Ook wordt de waterinlaat verminderd zodat ook daar grotere hoeveelheden water verwerkt kunnen worden.

Watersporters

Voor watersporters en recreanten geldt de oproep om alert te zijn zodat zij niet verrast worden door een plotselinge stijging van het water.

Robuust plan slibeindverwerking genomineerd voor WOW-prijs 2021

Platform WOW heeft 8 inspirerende cases uit het weg- vaarweg- en waterbeheer genomineerd voor de WOW-prijs 2021. Eén van de genomineerden is het ‘Robuust plan slibeindverwerking.’ Alle 21 waterschappen zijn betrokken bij dit plan.



Het plan gaat over het incidentele tekort aan verwerkingscapaciteit om het zuiveringsslib uit de rioolwaterzuiveringsinstallaties te verwerken. De 21 waterschappen, verschillende slibeindverwerkingsbedrijven, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat verbinden zich nu aan een centrale regie om samen de capaciteitsproblemen op te lossen.

Stem ook

Om de publieksprijs te winnen, zijn er veel stemmen nodig. De winnaars worden bekend gemaakt in de Week van de WOW-factor begin november 2021. Zij winnen een geldbedrag van €10.000 (juryprijs) of €5.000 (publieksprijs) om de samenwerking een stap verder te brengen. Stemmen kan hier.

Innovatieproeftuin

Ook bij de andere genomineerden zijn er waterschappen betrokken. Zij kunnen dus ook in de prijzen vallen. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard participeert in de Innovatieproeftuin Diergaarde Blijdorp. Deze dierentuin is al 7 jaar de proeftuin voor de innovaties op het gebied van deltatechnologie en water.

Gladheidsbestrijding

Waterschap Scheldestromen is betrokken bij 2 projecten. Ten eerste bij Afstemming Zeeuwse Overheden en Nutsbedrijven (AZON). Binnen AZON is afgesproken om gezamenlijk de hoogst maatschappelijke waarde te creëren tegen de laagste maatschappelijke kosten. Daarnaast doet Scheldestromen mee met Samenwerkingsverband Gladheidsbestrijding Zeeland. Alle wegbeheerders hebben de handen ineengeslagen om de organisatie, coördinatie en uitvoering van de gladheidbestrijding zo optimaal mogelijk te laten verlopen.

Afkoppelen regenwater

Tot slot werkt waterschap Noorderzijlvest mee aan het project Klimaatregelen Euvelgunne. Klimaatverandering dwingt de gemeente Groningen om op bedrijventerrein Euvelgunne in Groningen regenwater van het riool af te koppelen. Samen met de op Euvelgunne gevestigde bedrijven zoekt dit project naar meerwaarde-oplossingen die afgestemd zijn op de behoeften en wensen van elk bedrijf.

Stem op een waterschap

De waterschappen zijn dus goed vertegenwoordigd. Het zou mooi zijn als de Unie of één van de waterschappen de WOW-prijs wint. Lees hier alles over alle genomineerden en breng je stem uit:

WOW-prijs 2021: de nominaties

Kamerlid Habtamu de Hoop maakt kennis met Wetterskip Fryslân

Habtamu de Hoop, sinds de verkiezingen van maart de nieuwe PvdA-waterwoordvoerder, bracht een werkbezoek aan Wetterskip Fryslân. De in Friesland wonende De Hoop maakte daar kennis met het waterschapswerk.



Bij het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer kreeg De Hoop een toelichting van dijkgraaf Luzette Kroon. Bijzonder voor De Hoop, omdat zijn opa nog vrijwilliger was bij het gemaal. Het 100 jaar oude stoomgemaal zorgt bij extreem hoog water nog altijd voor droge voeten in Friesland.

Natuurlijke schakel

In Grou zag het Kamerlid hoe de Waterharmonica Aqualân de natuurlijke schakel is tussen gezuiverd afvalwater (effluent) van de rioolwaterzuivering naar het oppervlaktewater. Ook bezocht hij de Potmarge. Rond deze voormalige vervuilde historische rivier is nu een stadstuin met een Watercampus, broedplaats voor waterinnovaties. Een groen en waterrijk gebied midden in Leeuwarden.

Klimaattransitie

Habtamu de Hoop is opgegroeid in Friesland. “Ik besef dat het belangrijk is om als regionaal Kamerlid echt je eigen provincie in te gaan. We vergeten soms hoe belangrijk een waterschap is in de klimaattransitie. In Den Haag denken we dat wij daar veel verantwoordelijkheden in hebben, maar een waterschap maakt de belangrijke slagen in de regio. We hebben water nodig maar we strijden ook tegen water. Met dat conflict moeten we dealen. Juist voor mijn generatie is die uitdaging heel belangrijk.”

Goed om te laten zien

Dijkgraaf Luzette Kroon van het Wetterskip beaamt dat: “Bij veel van de opgaven op het gebied van klimaatverandering zijn waterschappen aan zet. Het was heel goed om dat vandaag aan een Kamerlid te laten zien, die zich in Den Haag met het waterdossier bezighoudt.”

Werkbezoeken

Er zijn verschillende werkbezoeken met de nieuwe waterwoordvoerders gepland om hen kennis te laten maken met de waterschappen. Om het bezoek goed aan te laten sluiten, is gekozen voor een werkbezoek aan het waterschap waar hun woonplaats onder valt. De waterschappen ontvangen de waterwoordvoerders graag om hen mee te nemen in de grote opgaven van de waterschappen. Denk aan toenemende weersextremen, het verbeteren van de waterkwaliteit en de uitvoering van de grootste dijkversterkingsopgave sinds de Deltawerken.

Foto: Luzette Kroon en Habtamu de Hoop