IPCC-rapport: Snelle klimaatverandering leidt tot fors meer weersextremen, snel ingrijpende maatregelen nodig

9 augustus 2021

Op 9 augustus heeft het IPCC, het klimaatpanel van de VN, een rapport met analyses van klimaatonderzoeken die de afgelopen jaren zijn verschenen gepresenteerd. Het rapport laat zien dat klimaatverandering al tot forse weersextremen leidt en dat er snel ingrijpende maatregelen nodig zijn. De waterschappen ondervinden de gevolgen van klimaatverandering in hun dagelijks werk en onderstrepen de urgentie voor het versnellen van klimaatmaatregelen.



De wetenschappers van het IPCC hebben voor het rapport duizenden internationale klimaatonderzoeken geanalyseerd die in de afgelopen 8 jaar zijn verschenen. Politici kunnen de aanbevelingen van het IPCC gebruiken om keuzes te maken.

Extreem weer heeft grote gevolgen

Het IPCC wijst erop dat de economische en sociale gevolgen van extreem weer erg groot zijn. De waterschappen hebben bij hun zorg voor sterke dijken, schoon en voldoende water steeds meer te maken met de impact van klimaatverandering en extreem weer en investeren daarom in het sneller aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, door bijvoorbeeld dijken te versterken en regenwaterbuffers aan te leggen. Maar alleen met de maatregelen van de waterschappen zijn we er nog niet. Er is meer nodig om de neerslag en het water uit de zee en de grote rivieren ook in de toekomst voldoende ruimte te kunnen geven.

Klimaatverandering nu al dagelijkse praktijk

Hetty Klavers, bestuurslid van Unie van Waterschappen: “Dat klimaatverandering voor de waterschappen geen toekomstscenario is maar dagelijkse praktijk, heeft de watersnood in Limburg wel aangetoond. Na 3 extreem droge zomers hebben we nu een zomer met extreme wateroverlast door hoosbuien en hoge rivierstanden achter de rug. Zelf investeren de waterschappen jaarlijks 1,8 miljard euro in veilige dijken, schoon en voldoende water om weerbaar te zijn tegenover de veranderende omstandigheden.”

“Om schade door weersextremen te beperken is het nodig dat overheden water sturend laten zijn voor de ruimtelijke inrichting. Waterschappen roepen op toekomstbestendige keuzes te maken in water-, land en bodemgebruik. Van het nieuwe kabinet vragen we dit ordeningsprincipe nadrukkelijk te omarmen en daar structureel financieel aan bij te dragen.”

Niet dweilen met de kraan open

De waterschappen willen daarnaast niet dweilen met de kraan open en zetten daarom ook in op verduurzaming. “De waterschappen werken actief samen met het Rijk om de klimaatambities te halen. Zo bieden de waterschappen alternatieven voor aardgas met aquathermie en biogas. En stellen zij terreinen beschikbaar voor zonnepanelen en windmolens”, aldus Klavers.

Meer inzicht in zeespiegelstijging nodig

Een aspect van klimaatverandering dat het IPCC aanstipt is de zeespiegelstijging. Deze eeuw stijgt de zeespiegel in elk geval met enkele decimeters, maar rond 2150 kan het oplopen met 1 tot 5 meter, als de opwarming sterk doorzet en Antarctica versneld ijs verliest. In 2019 voorzag het IPCC een stijging van 1,1 meter in 2100. De waterschappen werken samen met andere waterbeheerders in het Deltaprogramma aan een kennisprogramma rond zeespiegelstijging om de zeespiegelstijging, effecten en handelingsperspectieven nader in beeld te brengen. “Bij het beleid voor waterveiligheid wordt altijd al ver vooruit gekeken. We nemen de nieuwste wetenschappelijke en technologische inzichten mee in het op orde houden van onze dijken en stellen waar nodig bij”, geeft Klavers aan.

Belangrijke psychologische barrière

Ook het KNMI reageert op het IPCC-rapport op hun site: “In alle IPCC-emissiescenario’s wordt de 1,5 graden temperatuurstijging over circa 10 jaar bereikt, een decennium eerder dan verwacht. Deze temperatuurgrens is een belangrijke psychologische barrière vanwege het in 2015 gesloten Klimaatakkoord van Parijs, waarin wordt gestreefd de temperatuurstijging te beperken tot ruim onder de 2, en liever tot 1,5 graden.”

195 landen

Het IPCC werd in 1988 opgericht door de VN en heeft sindsdien 5 klimaatrapporten uitgebracht. Het rapport van maandag is onderdeel van een omvangrijker rapport dat volgend jaar verschijnt. In het IPCC zitten vertegenwoordigers van 195 landen die experts en wetenschappers opdracht geven om analyses uit te voeren.

Kamervragen over toedracht dijkdoorbraak Reeuwijk

27 juli 2021

Tweede Kamerleden Peter Valstar en Rudmer Heerema (VVD) hebben de ministers van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en van Infrastructuur en Waterstaat vragen gesteld over de toedracht van een dijkdoorbraak bij Reeuwijk.



Zij deden dat naar aanleiding van het AD-artikel ‘Dijkdoorbraak zet weilanden in Reeuwijk onder water’. Dat bericht gaat onder andere in op de suggestie dat de dijkverzakking te wijten zou zijn aan de Amerikaanse rivierkreeft, een invasieve uitheemse kreeftensoort.

Oorzaak onbekend, onderzoek in gang

De oorzaak van de dijkdoorbraak in de Middelburg- en Tempelpolder in Reeuwijk is nog niet bekend, het hoogheemraadschap van Rijnland doet intensief onderzoek naar de mogelijke oorzaak. De mogelijkheid dat de Amerikaanse rivierkreeft hieraan heeft bijgedragen, wordt daarin meegenomen. Rijnland stelt hierover dat dit op basis van de kennis van nu en van deskundigen onwaarschijnlijk lijkt. De Unie van Waterschappen wacht de resultaten van het onderzoek van het hoogheemraadschap af.

Dijkinspecties

De waterschappen inspecteren hun dijken regelmatig en wanneer onregelmatigheden worden geconstateerd, grijpen direct. Het klimaat en de natuur zijn echter grillig en onvoorspelbaar en Nederland is vanwege de ligging kwetsbaar voor overstromingen. 60 procent van ons land zou regelmatig onder water lopen zonder onze dijken en duinen. De waterschappen en Rijkswaterstaat werken daarom voortdurend aan sterke dijken en ruimte voor rivieren. Op dit moment is zelfs de grootste dijkversterkingsoperatie ooit aan de gang: de komende 30 jaar wordt 1.100 kilometer dijk versterkt in het Hoogwaterbeschermingsprogramma.

De vragen van de Tweede Kamerleden liggen nu bij de genoemde ministeries ter beantwoording. De termijn daarvoor is 3 weken.

Zomercolumn: Europa draait door

Half juli presenteerde de Europese Commissie onder leiding van Frans Timmermans een omvangrijk klimaatpakket. Met daarin ook veel relevante onderwerpen voor de waterschappen. Blijf daarom scherp op de Europese ontwikkelingen en dossiers, ook nu Nederland nog geen nieuw kabinet heeft. Dat is de oproep van Ruud Schers, beleidsadviseur Europa bij de Unie van Waterschappen.



“Het zal u vast niet ontgaan zijn: half juli presenteerde de Europese Commissie onder leiding van Frans Timmermans een omvangrijk klimaatpakket, het zogenoemde Fit for 55-pakket. In een notendop: een set maatregelen met als doel de Europese broeikasgasuitstoot in 2030 te reduceren met 55% ten opzichte van 1990. Omvangrijk was het zeker: het betrof 12.000 pagina’s.

Berg aan wetten en regels?

De reactie van sommigen hierop was: “Kijk wat Brussel voor een berg aan wetten en regels uitstort over Nederland.” Echter, de waarheid is verre van dat. In de komende periode zullen de lidstaten en het Europees Parlement zich over de voorstellen buigen en zal er via onderhandelingen en amendementen nog behoorlijk wat aan de voorstellen veranderd kunnen worden. Echter, het punt op de horizon, 55% broeikasgasreductie in 2030, ligt vast in de Europese Klimaatwet en is de stok achter de deur. Deze wet is op 28 juni definitief vastgesteld, na onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de 27 lidstaten.

Relevant voor waterschappen

Voor waterschappen zitten er diverse relevante onderdelen in het pakket. Hierbij valt te denken aan regelgeving op vlak van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie, (verandering van) landgebruik en bosbouw, regels omtrent de verdeling van inspanningen bij de CO2-reductie (effort sharing) en ten slotte de EU-bossenstrategie. Bovendien zal Brussel de klimaatdoelstellingen ook gaan mainstreamen in alle EU-wetgeving of anders gezegd: nieuwe wetgevingsinitiatieven zullen bij moeten dragen aan klimaatmitigatie.

Nieuw kabinet

Het Fit for 55-pakket is door haar omvang en impact een politiek gevoelig dossier. Mede onder druk van Nederland is het broeikasgasreductiedoel voor 2030 opgehoogd van 40% naar 55%. Consequentie hiervan is echter dat het EU-doel en het Nederlandse doel, zoals opgenomen in het Klimaatakkoord, uit de pas lopen. Hoe hiermee om te gaan, zal derhalve logischerwijs op het bordje liggen van het nieuwe kabinet.

Ook op andere, voor waterschappen relevante, beleidsterreinen draait de Brusselse molen verder. Hierbij valt te denken aan het Nationaal Strategisch Plan voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, het Nederlands plan voor het EU Herstelfonds (RRF), voorstellen op het vlak van Circulaire Economie, duurzame chemische stoffen en biodiversiteit die hun weerklank zullen vinden in andere EU-regelgeving.

Op het moment van schrijven is de Haagse kabinetsformatie nog volop gaande, echter op dit moment vooral buiten het zicht van publiek. Na de zomervakantie worden we wellicht verrast door een stroomversnelling in de formatie met een nieuw kabinet in het najaar.

Scherp blijven

De indruk kan ontstaan dat de rest van de wereld stilstaat omdat erg geen missionair kabinet is. Echter, Nederland zal op diverse Brusselse dossiers (strategisch) positie moeten innemen en nationale invulling van Europees beleid gaan indienen. Daarom is er dus voldoende aan gelegen om scherp te blijven op alle Europese ontwikkelingen en dossiers in de komende weken en maanden. Met of zonder nieuw kabinet. Want die molen in Brussel, die draait gewoon door.”

Projectenkalender Waterschapsmarkt 2021 nu inzichtelijk

Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) heeft in opdracht van de stuurgroep Samenwerking WaterschapsWerken (SWW) de Projectenkalender Waterschapsmarkt 2021 opgesteld. De Projectenkalender draagt bij aan de transparantie op de markt en ondersteunt de dialoog tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers.



Vrijwel alle waterschappen hebben aan EIB gegevens aangeleverd over projecten die de komende jaren worden voorbereid en aanbesteed. Het EIB heeft deze gegevens geanalyseerd en op basis daarvan een rapportage van de belangrijkste resultaten gemaakt. De informatie is verzameld tussen najaar 2020 en voorjaar 2021 en geeft het marktbeeld van maart 2021 weer.

Grote maatschappelijke opgaven

Toine Poppelaars, portefeuillehouder publiek opdrachtgeverschap in het bestuur van de Unie van Waterschappen: “De projectenkalender is belangrijk voor marktpartijen én waterschappen. Daarom ben ik blij dat er nu een vervolg is op de Projectenkalender Waterschapsmarkt 2019. Deze nieuwe projectenkalender is ook nog eens completer en gedetailleerder. Dat is mooi nieuws voor opdrachtgevers en opdrachtnemers in de waterschapssector. Zo kunnen waterschappen en marktpartijen nog beter samenwerken aan de grote maatschappelijke opgaven van deze tijd.”

Inzicht

Marktpartijen krijgen door dit document meerjarig inzicht in de werkvoorraad bij waterschappen. Ze kunnen zich zo goed voorbereiden op de manier waarop de waterschappen deze projecten uitgevoerd willen zien. Door verder vooruit te kijken kan er beter rekening gehouden worden met wensen en eisen op het gebied van bijvoorbeeld klimaatbestendigheid, energieneutraliteit en circulariteit. De waterschappen en marktpartijen krijgen met de Projectenkalender beter zicht op de totale opgave en daarmee ook op de kansen voor het realiseren van duurzame maatschappelijke impact. Nieuw in de Projectenkalender 2021 is dat 10 waterschappen een gedetailleerd overzicht van hun individuele projecten in de komende periode hebben toegevoegd.

De Waterschapsmarkt van de Toekomst

In 2016 hebben de waterschappen en de marktpartijen een gemeenschappelijke visie ontwikkeld op de waterschapsmarkt. Die is vastgelegd in het visiedocument De Waterschapsmarkt van de Toekomst. Het document kent 3 bouwstenen voor de samenwerking:

  • het creëren van maximale maatschappelijke waarde;
  • waarbij de mens centraal staat; en
  • er gestreefd wordt naar een gezonde bouwkolom.

De Projectenkalender draagt bij aan het in de praktijk brengen van het gedachtegoed van de marktvisie.

Wat is de SWW?

Samenwerking WaterschapsWerken (SWW) is de stuurgroep waarin waterschappen en brancheorganisaties van marktpartijen samen streven naar optimale samenwerking.

Bekijk de Projectenkalender

De Projectenkalender vind je op deze pagina. Ook vind je hier de ‘Compacte publieksversie Projectenkalender Waterschapsmarkt 2021’ en het ‘Overzicht op projectniveau van 10 waterschappen’.

Tweede Kamerlid Caroline van der Plas (BBB) bezoekt waterschap Drents Overijsselse Delta

21 juli 2021

Caroline van der Plas, Tweede Kamerlid voor de BoerBurgerBeweging (BBB), bracht 20 juli een werkbezoek aan waterschap Drents Overijsselse Delta. Ze werd ontvangen door dijkgraaf Dirk-Siert Schoonman. Van der Plas: “De waarde van de waterschappen mag best wat meer aandacht krijgen.”



Op het programma stond een bezoek aan Boetelerveld, een natuurgebied en het laatste stukje natte heide dat is overgebleven van de vroegere Sallandse Heide. Natuurbeheerder Landschap Overijssel leidde het gezelschap rond over het terrein. Van der Plas opende een discussie over biodiversiteit door te vragen naar het ijkpunt van biodiversiteit: “Moet het zijn zoals in 1950? En is de natuur wel maakbaar?” Schoonman bracht in dat het gaat om evenwicht dat zichzelf in stand houdt: “De robuustheid van het natuurlijk systeem moet terug.”

Deltaplan

De volgende stop was Broekland, waar een biologisch melkveebedrijf werd bezocht. Daar stonden de bedrijfsvoeringsaspecten van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) op de agenda. Marion Wichard, dagelijks bestuurslid bij het waterschap, gaf een toelichting op het DAW, waarin agrariërs en waterbeheerders samen met andere partijen werken aan het verbeteren van de waterkwaliteit en het klimaatbestendig maken van het watersysteem.

Dijkverlegging

Bij het laatste onderdeel van het werkbezoek, het project Paddenpol, hoorde het gezelschap meer over deze dijkverlegging. Met dit project krijgt de IJssel meer ruimte en een betere ecologische waterkwaliteit. Ook komen er mogelijkheden voor recreatie.

Waterwoordvoerders op bezoek

Er zijn verschillende werkbezoeken met de nieuwe waterwoordvoerders gepland om hen kennis te laten maken met de waterschappen. Om het bezoek goed aan te laten sluiten, is gekozen voor een werkbezoek aan het waterschap waar hun woonplaats onder valt. De waterschappen ontvangen de waterwoordvoerders graag om hen mee te nemen in de grote opgaven van de waterschappen, zoals toenemende weersextremen, het verbeteren van de waterkwaliteit en de uitvoering van de grootste dijkversterkingsopgave sinds de Deltawerken.

Lees meer over de lobby van de waterschappen

Hoogwater: situatie onder controle

20 juli 2021

Het hoge water blijft de waterschappen bezighouden, maar de situatie is op dit moment overal onder controle. De hoogwatergolf trekt verder richting de Noordzee. De waterschappen blijven waakzaam.



Goed nieuws is dat alle primaire waterkeringen langs de Maas het hebben gehouden. Ook veel van de noodmaatregelen bleken effectief. Waterschap Limburg is bezig met inspecties van de dijken om mogelijke schades in kaart te brengen. Dat gebeurt ook voor de beken en waterbuffers. De medewerkers van andere waterschappen die de afgelopen dagen in Limburg hulp hebben geboden, zijn inmiddels weer terug naar huis.

Gat in een zomerdijk

In Gelderland ontstond afgelopen nacht bij de uiterwaarden van Hattem een gat in een zomerdijk. Het water liep daardoor de uiterwaarden in. Dat leverde verder geen problemen op. Uiterwaarden zijn immers bedoeld om hoogwater op te kunnen vangen. Waterschap Vallei en Veluwe is bezig met het herstel van de zomerdijk.

Weer regen

Komend weekend en volgende week gaat het wel weer regenen in het stroomgebied van de Maas. Naar verwachting blijft deze regen beperkt tot 10-20 mm. Dit zijn geen hoeveelheden die voor problemen kunnen zorgen in de rivieren en beken. Maar natuurlijk worden ook de ontwikkelingen van het weer deze weken extra goed gemonitord.

Vooruitkijken

Monitoring blijft sowieso het sleutelwoord. De waterschappen en Rijkswaterstaat houden de situatie in de rivieren en de toestand van de dijken nauwlettend in de gaten. Maar ze kijken ook vooruit: ze trekken de komende maanden samen op om de dijken waar nodig sterk en veilig te krijgen voor het winterseizoen dat op 1 oktober begint.

(Afbeelding van Thorsten Frenzel via Pixabay)

Hoogwatergolf verlaat Limburg

19 juli 2021

De hoogwatergolf heeft Limburg verlaten en is inmiddels aangekomen in Noord-Brabant en Gelderland. In de middag van 19 juli is code oranje van kracht voor de Maas.



Ondanks het hoge water hebben de dijken in Limburg stand gehouden. Ook veel noodmaatregelen hebben gewerkt. Nu het waterpeil is gezakt, gaan de waterbeheerders een nieuwe fase in. Allereerst houdt waterschap Limburg de verzadigde dijken in noord en zuid Limburg nog nauwlettend in de gaten en komt het bij het ontdekken van zwakke plekken in actie. Daarnaast bekijkt het waterschap hoe ze samen met Rijkswaterstaat kunnen zorgen dat de dijken straks weer sterk en veilig de winterperiode in gaan. Om de dijken niet onnodig te belasten worden inwoners en bezoekers dringend verzocht de dijken niet te betreden.

Meer ruimte voor de Maas

Omdat de hoogwatergolf afvlakt en de Maas in het Brabantse en Gelderse landschap meer de ruimte krijgt, is de dreiging op overstroming en schade in deze gebieden ook kleiner. De waterschappen in Brabant en Gelderland hebben preventieve maatregelen getroffen voor het hoge water en blijven de komende dagen alert op de staat van de dijken en voeren daarvoor extra dijkinspecties uit.

Hoogwater op de Rijn

Ook op de Rijn is sprake van hoogwater. Uiterwaarden zijn ondergelopen, waardoor campings zijn ontruimd en vee is verplaatst. Het hoge water levert hier vooralsnog verder geen problemen op. Ook hier blijven de waterschappen alert.

Ga niet zwemmen in de Maas en uiterwaarden

De waterschappen vragen watersporters en pleziervaarders niet het water op te gaan, zodat zij niet verrast worden door een plotselinge stijging van het water. Zwemmen in het water van de Maas, Rijn of in de uiterwaarden wordt op dit moment ten zeerste afgeraden. Dit in verband met de hoge stroomsnelheid, het aanwezige drijfvuil en de mogelijke verontreinigingen in het water.

Officiële start voor Europees PFAS-verbod

Nederland heeft samen met 4 andere landen het Europese PFAS-verbod officieel aangemeld bij het Europees chemicaliën agentschap (ECHA). De waterschappen zijn blij met deze officiële start van het proces om te komen tot een Europees verbod.



Nederland werkt sinds 2020 samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen aan dit Europese verbod. Doel is om het gebruik van PFAS aan banden te leggen en ons milieu en onze gezondheid te beschermen. Bijzonder aan dit voorstel is dat alle schadelijke PFAS stoffen, zo’n 6000 in totaal, voor het eerst in één keer verboden gaan worden. Dat maakt dit de meest uitgebreide en complexe restrictie tot nu toe.

Verbod op alle toepassingen

Hoe het Europese verbod eruit komt te zien en voor welke producten dit gaat gelden, is nu nog niet te zeggen. Het verbod zal zich richten op alle toepassingen van PFAS, met uitzondering van enkele toepassingen die als onmisbaar worden gezien. Het aanmelden bij ECHA is de eerste officiële stap om tot een verbod te komen.

Aanpak aan de bron

De Unie van Waterschappen pleitte al eerder voor een totaalverbod op PFAS, ook voor de zogenoemde essentiële toepassingen. De enige manier om PFAS aan te pakken en uit te faseren, is aanpak aan de bron, vinden de waterschappen. Het moet zoveel mogelijk voorkomen worden dat PFAS in het milieu terecht komt.

Vóór 2025 in werking

Komend jaar wordt de informatie over het gebruik van PFAS verder geanalyseerd en wordt het restrictievoorstel onderbouwd. Ook wordt gekeken voor welke toepassingen eventueel een uitzondering op het verbod nodig is. Het restrictievoorstel wordt in juli 2022 ingediend. Het streven is dat de restrictie nog vóór 2025 in werking treedt.

Strengere eisen

Totdat er een verbod in werking treedt, beperken andere maatregelen de uitstoot. Zo zijn de afgelopen jaren steeds strengere eisen gesteld aan het gebruik van sommige PFAS. Ook geldt er al een verbod op PFOA en PFOS, 2 stoffen die behoren tot de PFAS groep. Door nu die hele grote groep PFAS in één keer te verbieden, wordt voorkomen dat de ene schadelijke PFAS wordt vervangen door een andere die later ook weer schadelijk blijkt.

Zie ook de informatie van de Rijksoverheid

Dijken onder druk: Extra dijkinspecteurs ingezet

18 juli 2021

Na een nacht waarin de dijkinspecties en plaatselijke versterkingen in het noorden van Limburg onverminderd zijn doorgegaan, hebben de dijken vooralsnog stand gehouden. De Maas is in dit gebied langzaam aan het zakken en de stroomsnelheid neemt af.

Dijkwachten lopen tijdens een oefening op een dijk bij de Vergelt in Baarlo.

Dijkinspecteurs van waterschap Limburg zijn op zondagochtend 18 juli gestart met hun rondes langs de dijken om te kunnen beoordelen of ze veilig zijn voor terugkeer van de bewoners.

Extra dijkinspecteurs in geëvacueerde gebieden

De inspecteurs beginnen bij de Hambeek in Roermond en volgen de Maas in noordelijke richting. Op basis van de inspectie besluit de Veiligheidsregio Limburg Noord wanneer bewoners terug naar hun huizen mogen. Waterschap Limburg heeft extra dijkinspecteurs gevraagd en andere waterschappen hebben in die vraag voorzien.

De dijken hebben langere tijd veel water te verduren gehad, waardoor dijken beschadigd of verzwakt kunnen zijn. Nu het water zakt, verdwijnt de tegendruk van het water waardoor er kans is op schade. Voordat bewoners veilig kunnen terugkeren is deze inspectie noodzakelijk.

Kwelwater

Op verschillende plekken komt ook kwelwater uit de grond. Dit water is grondwater dat door het hoge waterpeil naar boven komt. Kwel is een natuurlijk proces en over het algemeen niet gevaarlijk. Het waterschap heeft de situaties waar het water een risico kan zijn in beeld. De dijkinspecteurs houden deze plekken in de gaten en ondernemen acties waar nodig.

Omdat de dijken onder druk staan, verzoekt waterschap Limburg inwoners en bezoekers om vooral niet de dijk op te gaan. De rivierenwaterschappen verwachten de komende dagen nog altijd geen problemen vanwege de hoogwatergolf. Ook daar zijn dijkinspecties in volle gang.

Actuele informatie

Voor de actuele informatie is het raadzaam om de officiële kanalen van de veiligheidsregio, gemeente en waterschap in de gaten te houden. Ook omdat fake news en geruchten de ronde doen, wordt geadviseerd om de officiële berichtgeving te volgen van waterschap Limburg.

In nacht van 17 op 18 juli zijn ook overstromingen opgetreden in Oostenrijk en Beieren. Deze overstromingen hebben geen invloed op de hoogwatersituatie in Nederland, omdat deze watersystemen niet met elkaar in verbinding staan

Waterschappen helpen elkaar, rivierengebied alert

17 juli 2021

De provincie Limburg heeft nog steeds te maken met grote wateroverlast door extreme regenval en hoge waterstanden. Het hoge water trekt richting het noorden.



Er wordt niet meer gesproken van een hoogwaterpiek, maar van een langgerekt plateau met hoog water. Dit betekent dat het hoogwater langer op één plek aanhoudt, en de dijken verzadigd raken.

Hoogwaterplateau

De op donderdagavond bereikte afvoer bij Sint Pieter is met 3260 m3/s de hoogste sinds het moment waarop afvoermetingen worden geregistreerd. Dat was in 1911. Het hoogwaterplateau bereikte zaterdagmiddag Venlo en bereikt naar verwachting Well in de late avond, Sambeek in de vroege ochtend en Mook zondagavond. Vooral in het oosten van het rivierengebied zijn hoge waterstanden. Waterschappen in de regio’s werken binnen de veiligheidsregio’s samen met hulpdiensten, gemeentes en de provincie om wateroverlast en schade zo veel mogelijk te beperken.

Dijkinspecties

Waterschap Limburg houdt de stabiliteit van de dijken nauwlettend in de gaten. Doordat het hoge water langere tijd tegen de dijken staat, kunnen deze verzadigd raken. Dit kan gevolgen hebben voor de stabiliteit. Ruim 700 dijkwachters van het waterschap inspecteren de dijken daarom 24 uur per dag. Ook dijkwachters van andere waterschappen helpen mee in het gebied. Op basis van de informatie van het waterschap besluit de veiligheidsregio over evacuaties in bepaalde gebieden.

Hulp uit heel Nederland

Vanuit diverse delen uit het land springen waterschappers bij om de collega’s uit de getroffen gebieden bij te staan. Zo zijn er informatiecoördinatoren en dijkinspecteurs naar Limburg afgereisd. Ook materieel wordt uitgeleend en ingezet. Het gaat onder meer om noodpompen, vulmachines en meer dan honderdduizend zandzakken.

Bezoek minister

Demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat bezocht zaterdag de omgeving van Venlo. Ze deed dat op uitnodiging van dijkgraaf Patrick van der Broeck van waterschap Limburg. “Wat de afgelopen dagen in Limburg is gebeurd, kan overal in het land gebeuren”, zei de minister. “We moeten er rekening mee houden dat we door het veranderende klimaat vaker met extreem weer te maken krijgen.” Ze liet weten blij te zijn dat er in Nederland geen doden zijn gevallen. Voor de toekomst wil ze in kaart brengen waar er nog meer ruimte voor het water kan worden gecreëerd.

Niet gaan kijken

Waterschap Limburg herhaalt de oproep aan iedereen om niet op dijken te gaan kijken: “Geef hulpverleners de ruimte en belast de dijken niet onnodig.”

Rivierengebied

Waterschap Rivierenland meldt dat ook in die regio bij de Maas het water tegen de dijken gaat staan. De verwachting van het waterschap is dat ze deze hoogwatergolf prima aankunnen. Ze houden de verwachte waterstanden continu in de gaten. Langs de Maas is inmiddels de dijkbewaking gestart, om mogelijke risico’s op tijd te zien.

Niet ongerust

Ook op de Nederrijn en de Lek wordt hoogwater verwacht. De waterschappen in het gebied zijn extra alert, maar niet ongerust. Ze volgen de situatie van dag tot dag. De overlast die wel nog in het gebied kan optreden is het opkomen van kwelwater in de uiterwaarden achter de kades, zo verwachten de waterschappen.

Op de foto: waterschap Hunze en Aa’s heeft mensen en materieel naar Limburg gestuurd. (Foto: waterschap Hunze en Aa’s)