Tag: waterschappen

Waterschappen pleiten voor samenhangend waterbeleid

10 september 2025

Op 24 september staat het commissiedebat Water op de agenda van de Tweede Kamer. In de aanloop naar dit debat roepen de waterschappen op tot meer samenhang in het landelijke waterbeleid. Ze vragen nadrukkelijk aandacht voor drie urgente thema’s die de waterkwaliteit beïnvloeden: landbouwemissies, PFAS-vervuiling en de Amerikaanse rivierkreeft.

Gemaal met twee grote vijzels in een woonwijk, omringd door watergangen en rijtjeshuizen, als symbool voor het Nederlandse waterbeleid dat centraal staat in het commissiedebat Water.

Gebrek aan samenhang belemmert waterkwaliteitsdoelen

Waterschappen werken dagelijks aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Landelijk spelen verschillende cruciale dossiers die van invloed zijn op de waterkwaliteit en de Kaderrichtlijn Water (KRW). Het ontbreekt aan visie en integraal beleid op thema’s zoals stikstof, mest en gewasbeschermingsmiddelen. Zonder samenhang tussen deze thema’s wordt het lastig om de KRW-doelen te halen.

Focus op landbouwemissies

Het huidige mestbeleid schiet tekort. Binnen het 8e actieprogramma Nitraatrichtlijn ontbreekt een toets op het KRW-achteruitgangsverbod. Zo stelt het programma voor om bufferstroken te versmallen in gebieden waar de nitraatrichtlijn net wordt gehaald, terwijl deze stroken juist bijdragen aan het behalen van KRW-doelen. Daarom vragen de waterschappen om een samenhangend pakket maatregelen en vragen de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) om hierover in gesprek te gaan met zijn collega van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN).

Strengere aanpak PFAS

In november 2024 riepen de waterschappen in een brandbrief op tot meer Rijksregie bij de aanpak van PFAS-vervuiling. Een landelijke PFAS-coördinator moet de afstemming met decentrale overheden coördineren. Ook is er meer tempo en daadkracht nodig, evenals een samenhangend normenkader en internationale afspraken met België en Duitsland. De aangekondigde programmatische aanpak en het gedeeltelijke verbod op PFAS-producten zijn een stap vooruit, maar de waterschappen blijven pleiten voor een totaalverbod.

Amerikaanse rivierkreeft bedreigt waterkwaliteit

Tot slot beïnvloedt ook de Amerikaanse rivierkreeft de waterkwaliteit. Deze invasieve exoot eet waterplanten en woelt in bodem en oevers, waardoor het water troebel wordt. Ook raakt het ecologisch evenwicht hierdoor verstoord. De waterschappen willen de populatie terugbrengen tot een beheersbaar niveau en vragen het ministerie van LVVN om middelen en capaciteit vrij te maken voor de bestrijding.

Oproep aan de politiek

Met deze punten doen de waterschappen een dringend beroep op de Kamer en de ministers van IenW en LVVN om beleid beter op elkaar af te stemmen. Alleen met een integrale aanpak kunnen de KRW-doelen dichterbij komen.

> Naar Inbreng commissiedebat Water

Waterthema’s in verkiezingsprogramma’s SGP en D66 

Veel politieke partijen hebben inmiddels hun concept-verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober gepresenteerd. In dit bericht laat de Unie van Waterschappen zien hoe waterthema’s aan bod komen in de verkiezingsprogramma’s van de SGP en D66.

Luchtfoto van een nieuwbouwwijk aan de rand van een stad, omringd door water, groen en veenweidegebied. In het midden een appartementengebouw aan een vijver met brug, op de voorgrond weilanden met sloten en werkzaamheden aan de waterstructuur. De omgeving laat de combinatie van stedelijke ontwikkeling en klimaatadaptieve inrichting zien. In de rechterhoek staat het logo #destemvanwater.

SGP: Investeren in verbetering waterhuishuishouding  

De SGP pleit in het concept-verkiezingsprogramma ervoor dat het Rijk investeert in de verbetering van de zoetwatervoorziening voor de landbouw. Daarbij zien zij verdroging in veel natuurgebieden als een groter probleem dan stikstofdepositie en willen ze meer investeren in de verbetering van de waterhuishouding. De partij pleit voor een nationale droogteaanpak voor het landelijk gebied met daarin maatregelen op het gebied van bodemverbetering en slotenbeheer.  

Daarnaast is de partij van plan om te investeren in klimaatadaptatie. Om klimaatkosten te beperken, wil de SGP zich nationaal en internationaal inzetten voor klimaatrechtvaardigheid en de afhankelijkheid van dictatoriale fossiele regimes verminderen. De SGP ziet het bodem- en watersysteem als een belangrijke sturende factor voor ruimtelijke plannen.  

D66: Verplicht rekening houden met water en langetermijndenken voorop 

D66 legt in het concept-verkiezingsprogramma de focus op langetermijndenken en weerbaarheid. Zo moeten volgens de partij bodem en water sturend zijn bij de keuze van woningbouwlocaties. Zij willen op die manier dure aanpassingen voorkomen die op termijn nodig zouden zijn door klimaatverandering en natuurverlies. Ook gelooft D66 dat Nederland zo het beste gebruik kan maken van de eigenschappen van de verschillende regio’s. Bij de bouw van woningen, infrastructuur en industrie moet volgens D66 verplicht rekening worden gehouden met wateroverlast, hitte, droogte en bodemdaling. De partij wil dat klimaatadaptief bouwen de norm wordt. 
 
In het programma besteedt D66 ook veel aandacht aan natuurinclusieve oplossingen en het vergroenen van steden. De partij wil PFAS zo snel mogelijk verbieden en het gebruik van milieubelastende bestrijdingsmiddelen op termijn stoppen. D66 wil normen stellen om bodem, lucht, water en biodiversiteit te beschermen. Ook pleit de partij voor een bronaanpak om de waterkwaliteit te verbeteren.  

De stem van water   

De Unie van Waterschappen bekijkt samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s voor de waterschappen. Vooraf leverde de Unie input aan de programmacommissies. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen een plek te geven in een mogelijk coalitieakkoord.    

> Naar ons verkiezingsblog #destemvanwater   

Quantumtechnologie: van theorie naar praktijk voor waterschappen

9 september 2025

Quantumtechnologie stond centraal tijdens het Digitaliseringberaad van 3 september. Volgens experts kan deze technologie grote gevolgen hebben voor de watersector. Hoog tijd voor de waterschappen om zich verder te verdiepen in deze complexe materie.

Abstracte illustratie van een blauw gloeiend atoomsymbool met elektronenbanen en energiegolven, als verbeelding van quantumtechnologie.

Introductie in de quantumtechnologie

Samuel van Beek van de Universiteit van Amsterdam gaf de aanwezigen een uitgebreide introductie in de quantumtechnologie. Met Quantum Delta NL – het nationale programma van Nederland gericht op de ontwikkeling van quantumtechnologie – heeft ons land een sterke positie in dit veld. Vanuit het Quantum Application Lab worden verschillende praktische toepassingen getest bij bedrijven zoals Vitens. Ook voor de waterschappen biedt quantumtechnologie kansen, die vooral liggen op het gebied van quantum sensing (voor betere metingen) en quantum computing (voor optimalisatie). De echte doorbraken van de technologie liggen volgens Van Beek nog ver in de toekomst.

Implicaties voor waterschappen

Na de introductie gingen de aanwezigen zelf aan de slag. In twee groepen verkenden ze de implicaties voor de waterschappen. De ene groep boog zich over quantum sensing, de andere over post-quantumcryptografie.

De quantum sensing-groep ziet concrete mogelijkheden voor waterkwaliteits- en waterkwantiteitsmetingen, dijkbewaking, grondwatermonitoring en bodemdaling. Deze technologie kan de datakwaliteit voor crisismanagement en handhaving aanzienlijk verbeteren, maar vraagt om modernisering van laboratoria en andere inzet van personeel. De post-quantumcryptografiegroep benadrukte de urgentie om met quantumtechnologie aan de slag te gaan. Quantumcomputers kunnen straks alle huidige versleuteling breken. Daarom moeten waterschappen nu al beginnen met de overgang naar quantumveilige beveiliging. Beide groepen concludeerden dat de benodigde expertise niet binnen individuele waterschappen ontwikkeld kan worden. Daarom is samenwerking tussen de waterschappen essentieel.

Kennisopbouw en realistische verwachtingen

Voor waterschappen die met quantumtechnologie aan de slag willen, ligt de nadruk voorlopig op kennisopbouw en het scheppen van realistische verwachtingen. Post-quantumcryptografie is het meest urgent en moet nu worden aangepakt, terwijl quantum sensing waarschijnlijk eerder beschikbaar komt dan grootschalige quantumcomputers. De boodschap van het Digitaliseringsberaad was duidelijk: “Quantumtechnologie komt eraan, maar verwacht niet dat het morgen alle problemen oplost. Begin nu met leren en voorbereiden.”

Digitaliseringsberaad

De Unie van Waterschappen organiseert het Digitaliseringsberaad zodat waterschappen van elkaar leren, kennis en ervaringen delen, inspiratie op doen, de bestuurlijk-ambtelijke dialoog faciliteren en de digitale transformatie aan kunnen jagen. In het beraad nemen bestuurders, directeuren en CIO’s van de waterschappen zitting.

Waterschappen: Geborgde aanpak natuurherstel vereist meer dan alleen budget 

3 september 2025

De Unie van Waterschappen onderschrijft de conclusies uit de recente reflectie van het kennisconsortium – bestaande uit PBL, WUR, Deltares en RIVM – op het maatregelenpakket ‘spoor 2’ van de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel (MCEN).

Polder landschap met weide, water en natuur- stikstof

Bufferzones buiten natuurgebieden nodig

Het rapport bevestigt dat het huidige pakket onvoldoende is om structureel en geborgd natuurherstel te realiseren. Voor effectief natuurherstel is een integrale aanpak nodig, ook buiten natuurgebieden. Zonder robuuste bufferzones en samenhang tussen vernatting, waterkwaliteit, leefgebieden en stikstofreductie blijft het pakket ontoereikend. Een zone van 250 meter rond natuurgebieden is een stap, maar lost niet alle knelpunten op. 

Monitoring, rolverdeling en bijsturing  

Daarnaast is meer budget slechts één randvoorwaarde. Geborgd natuurherstel vraagt om een langjarige planning, monitoring en bijsturing. Ook is er een duidelijke rolverdeling tussen Rijk, provincies, waterschappen en grondeigenaren nodig, evenals de bereidheid om ruimtelijke instrumenten uit de Omgevingswet in te zetten. 

Versterking gebiedsgerichte maatregelen 

De waterschappen wijzen op het aanbod aan waterbeheermaatregelen die natuurherstel kunnen realiseren, met oog voor schoon water (doelen uit de Kaderrichtlijn Water), doelgericht grondbeleid en herstel van de grondwaterbalans in overgangsgebieden. Dit sluit aan bij de oproep in het rapport om gebiedsgerichte maatregelen te versterken. 

Bouwsteen landbouw 

Om de impasse te doorbreken hebben de waterschappen samen met IPO, LTO, NAJK en VNG de bouwsteen landbouw ondertekend, die uitgaat van een geborgde aanpak. Deze bouwsteen is een stap in de goede richting, maar aanvullende maatregelen blijven noodzakelijk. 

Bouwsteen natuur 

Daarom werken de waterschappen samen met provincies, gemeenten en natuurorganisaties aan een bouwsteen natuur. Om de MCEN-doelen daadwerkelijk te halen, moet er een generiek pakket aan geborgde maatregelen komen. 

Toekomstbestendige aanpak 

De Unie van Waterschappen blijft zich inzetten voor samenwerking met medeoverheden en gebiedspartners. Alleen samen kan worden gezorgd voor een juridisch houdbare en toekomstbestendige aanpak van natuurherstel en stikstofreductie. 

Aandachtspunten waterschappen voor Wwke 

De Tweede Kamer buigt zich momenteel over de Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke). De waterschappen hebben de Commissie Justitie en Veiligheid twee aandachtspunten meegegeven. Het gaat daarbij om hun zorgen over de impact van de wet en de oproep om zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen.

Een moderne stuw met witte en oranje panelen aan een kanaal, omgeven door riet, gras en een metalen damwand, met een groene dijk en elektriciteitsmasten op de achtergrond onder een blauwe lucht.

Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke) 

De Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke) is de implementatie van de Critical Entities Resilience Directive (CER-richtlijn), die de Europese Unie eind 2022 aannam. Deze wet moet de weerbaarheid vergroten van organisaties – zoals de waterschappen – die in Nederland essentiële diensten verlenen. Het wetsvoorstel ligt momenteel bij de Tweede Kamer. Tot 4 september kan de Commissie Justitie en Veiligheid inbreng aanleveren voor het verslag. Ook de waterschappen hebben hiervoor input gegeven. 

Zorgen over impact 

De waterschappen maken zich zorgen over de impact van de wet. Eerder hebben ze verzocht om duidelijke richtlijnen voor de uitvoering van de Wwke, maar die ontbreken nog. Een voorbeeld is het proces rondom afvalwater. De waterschappen moeten zo snel mogelijk weten of dit vitaal wordt verklaard. Anders kunnen zij hiervoor niet tijdig middelen reserveren in de begroting.  

Geef zo snel mogelijk duidelijkheid 

Duidelijke richtlijnen en standaarden geven de waterschappen beter inzicht in de uitvoering van de wet. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft na het ingaan van de Wwke negen maanden de tijd om kritieke entiteiten aan te wijzen. Maar al tien maanden na de invoering moeten organisaties de noodzakelijke maatregelen hebben genomen. IenW moet de waterschappen zo snel mogelijk aanwijzen als kritieke entiteit voor het proces afvalwater en het proces keren en beheren (waterveiligheid en waterbeheer). Het is essentieel dat de waterschappen voldoende tijd krijgen om de noodzakelijke maatregelen te implementeren. 

> Naar de Inbreng Wet weerbaarheid kritieke entiteiten 

Veel aandacht voor waterthema’s in verkiezingsprogramma’s CDA en Volt 

27 augustus 2025

Het CDA en Volt hebben inmiddels ook hun concept-verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober gepresenteerd. De waterschappen hebben de programma’s doorgenomen op relevante dossiers. Wat zeggen het CDA en Volt over de waterthema’s?

Luchtfoto van natuurgebied met waterpartijen en groene zones, grenzend aan de woonwijk Westergouwe. Rechtsonder staat de hashtag #destemvanwater waarmee de Unie van Waterschappen de belangen van de waterschappen onder de aandacht brengt rondom de Tweede Kamerverkiezingen van 2025.

CDA: gerichte, uitvoerbare waterkwaliteitsdoelen 

Het CDA ziet gemeenten, provincies en waterschappen niet als uitvoerders van Haagse plannen, maar als overheden die het dichtst bij de inwoners staan. Volgens de partij werkt de overheid alleen goed wanneer iedereen zijn rol kent en neemt. Het CDA wil de waterkwaliteit verbeteren door duidelijke normen op te stellen voor PFAS, microplastics en andere schadelijke stoffen. Ook moeten volgens de partij normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater worden teruggedrongen met een gebiedsgerichte aanpak, waarin boeren, waterschappen en adviseurs regionaal samenwerken. Het CDA ziet de Kaderrichtlijn Water als richtinggevend en vindt dat de doelstellingen gebiedsgericht en uitvoerbaar moeten worden ingevuld. 

Verder zet het CDA in op klimaatadaptieve en innovatieve maatregelen in het waterbeheer om water beter vast te houden voor drogere periodes. De partij wil kennisprogramma’s op het gebied van verzilting en verdroging stimuleren om boeren te helpen overstappen op klimaatweerbare gewassen. Volgens het CDA moet er klimaatadaptief worden gebouwd, met voldoende ruimte voor groen bij nieuwe woningen. Het Rijk moet de regie terugpakken om keuzes te maken in de schaarse ruimte.  

Daarnaast wil het CDA een robuuste zonering van landbouw-, natuur- en watergebieden, waarbij rekening wordt gehouden met regionale verschillen in bodem en natuurtype.  Als het aan de partij ligt, komen er plannen om het beheer van natuurgebieden te versterken en deze weerbaarder te maken tegen omgevings- en klimaatverandering. Om beter bestand te zijn tegen crisissituaties wil het CDA samen met lokale overheden en veiligheidsregio’s buurtcrisisteams opzetten en zo de samenleving betrekken bij veiligheid en crisisbeheersing.  

Volt: Waterkalender en klimaattoets  

Volt wil de droogte beheersbaar houden door grootgebruikers van water te stimuleren zuiniger om te gaan met water. Een verhoging van de belasting op het verbruik van leidingwater moet hierbij helpen. De partij zet daarnaast in op het maken van een Waterkalender. Met deze kalender wil Volt bouwen aan een klimaatbestendige inrichting van Nederland, met ruimte voor water, natuur en drinkwatervoorziening. Ook wil de partij de gevolgen van klimaatverandering meenemen in overheidsplannen door middel van een klimaattoets. Hiervoor wil de partij meer samenwerking binnen Europa.  

Om de waterkwaliteit te verbeteren zet Volt in op slimme technieken en nieuwe oplossingen om water te zuiveren. Daarnaast is de partij voorstander van het toepassen van een voorzorgsprincipe – eerst moet iets veilig zijn, dan mag het de markt op – voor alle stoffen. Ook pleit Volt voor het gebruik van AI bij de monitoring van de waterkwaliteit. Verder wil de partij inspraak van inwoners en een strengere doelstelling voor de kwaliteit van oppervlaktewater verankeren in de toekomstige plannen voor het landelijk gebied. Tot slot vindt de partij dat de overheid de rekening voor het herstel van funderingen, die zijn beschadigd door een structureel te laag grondwaterpeil, op zich moet nemen.  

De stem van water  

De Unie van Waterschappen bekijkt samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf leverde de Unie input aan de programmacommissies. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen een plek te geven in een mogelijk coalitieakkoord.   

> Naar ons verkiezingsblog #destemvanwater  

Waterthema’s in verkiezingsprogramma’s NSC, ChristenUnie en PVV 

26 augustus 2025

Ook deze week presenteerden verschillende politieke partijen hun concept-verkiezingsprogramma’s. Dit keer buigt de Unie van Waterschappen zich over de programma’s van NSC, ChristenUnie en PVV. Wat zeggen deze partijen over de waterthema’s?

Luchtfoto van de woonwijk Westergouwe bij Gouda, omringd door water en groen, met de hashtag #destemvanWATER in beeld.

NSC: anticiperen op calamiteiten 

Nieuw Sociaal Contract (NSC) wil de primaire keringen vaker toetsen. In plaats van elke twaalf jaar, vindt de partij dat elke vijf jaar moet gebeuren. Dijkversterking mag volgens de partij geen vertraging oplopen door stikstof en Natura 2000. Daarnaast pleit NSC voor een nieuw Deltaplan om Nederland te beschermen tegen overstromingen en om beter in te spelen op wateroverlast, bodemdaling en droogte. Volgens de partij moet er ook meer ruimte voor waterberging komen.  
 
Verder wil NSC voorkomen dat vitale functies worden geconcentreerd in gebieden die kwetsbaar zijn voor overstromingen. Daarnaast vindt de partij dat de uitstoot en lozingen van industrieel afvalwater moeten worden teruggedrongen. Ook pleit NSC voor vermindering van de uitspoeling van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Bovendien wil de partij strengere afspraken maken met buurlanden over de waterkwaliteit van de Rijn, de Maas en de Schelde. 
 
Om voldoende watervoorraad te garanderen, vindt NSC dat het watergebruik moet worden verminderd en dat nieuwe grootschalige industriële waterwinningen goed moeten worden afgewogen Tot slot wil NSC dat ook de waterschappen vaker gaan oefenen, zodat zij beter zijn voorbereid op calamiteiten.  

ChristenUnie: water en bodem sturend voor de ruimtelijke ordening 

In het kader van een weerbaarder Nederland wil de ChristenUnie dat water en bodem sturend worden voor de ruimtelijke ordening. Bij nieuwe vergunningen wil de partij het waterbelang dwingender laten doorwerken in ruimtelijke plannen. Daarnaast vindt de ChristenUnie dat het Deltaprogramma over voldoende middelen moet beschikken om het veilige voortbestaan van Nederland te garanderen. Dijkversterkingen moeten volgens de ChristenUnie hand in hand gaan met nieuwe natuuraanleg.

De ChristenUnie wil de waterkwaliteit verbeteren door onder meer vervuiling terug te dringen. Zo pleit de partij voor een Europees verbod op PFAS en voor een versnelde aanpak om de doelen van de Kaderrichtlijn Water te halen. Daarnaast wil de ChristenUnie veel maatregelen nemen om de droogte te bestrijden: het grondwaterpeil verhogen waar mogelijk, meer waterbuffers creëren door beken te verdiepen en te laten meanderen, en het aanleggen van natuurlijke reservoirs.  

PVV: inzet op klimaatadaptatie en minder regels 

PVV zet in op klimaatadaptatie in plaats van klimaatmitigatie. De partij wil een actualisering van het programma Ruimte voor de Rivier en het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Daarnaast keert de PVV zich fel tegen een overmaat aan Brusselse en nationale regels. “Landbouw, woningbouw en wegenbouw zitten klem, omdat Nederland veel te veel Natura 2000-gebieden heeft aangewezen én zichzelf veel te strenge stikstofdoelen heeft opgelegd”, aldus de partij. 

De stem van water 

De Unie van Waterschappen bekijkt samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf leverde de Unie input aan de programmacommissies. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen een plek te geven in een mogelijk coalitieakkoord.  

> Naar ons verkiezingsblog #destemvanwater 

Waterschappen pleiten voor juridisch houdbare aanpak stikstof  

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) wil de Kritische Depositiewaarde (KDW) uit de Omgevingswet halen en vervangen door een wettelijk verplicht emissieprogramma. De Unie van Waterschappen steunt de beweging van depositie- naar emissiesturing, maar mist in het wetsvoorstel de noodzakelijke juridische borging voor natuurherstel en vergunningverlening.

natuur-stikstof-natuurherstel-

Samenhang met waterkwaliteit en natuurherstel 

De Unie benadrukt – in lijn met de bouwstenennotitie die begin deze zomer samen met IPO, LTO, NAJK en VNG is gepresenteerd – dat natuurherstel meer vraagt dan alleen stikstofreductie. Ook waterkwaliteit en -kwantiteit vormen cruciale factoren. Waterschappen beschikken over veel kennis van hydrologische maatregelen die kunnen bijdragen aan robuust natuurherstel. De Unie biedt aan om hierover in gesprek te gaan met het ministerie. 

Houdbaar systeem voor vergunningverlening 

Daarnaast vindt de Unie het essentieel dat het wetsvoorstel leidt tot een juridisch houdbaar systeem voor vergunningverlening. “Zonder stevige borging van reductiedoelen en maatregelen blijft het stikstofslot bestaan”, aldus Jeroen Haan, voorzitter van de Unie van Waterschappen. De Unie pleit daarom voor een concreet en afdwingbaar programma, inclusief monitoring, bijsturing en sectorspecifieke sancties. 

Onvoldoende onderbouwing 

De voorgestelde reductiepercentages voor 2035 (zoals 42–46 procent voor de landbouw) zijn volgens de Unie onvoldoende onderbouwd. Ook ontbreekt een duidelijke koppeling met de instandhoudingsdoelen uit de Vogel- en Habitatrichtlijn. De Unie stelt voor in het nieuwe Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering (PSN) een depositiedoel op te nemen, met afgeleide emissietaakstellingen per sector. 

Tot slot roept de Unie op om bij de uitwerking van het wetsvoorstel ook de aangekondigde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) direct mee te nemen. Deze AMvB moet zorgen voor de noodzakelijke concretisering van doelen en maatregelen. 

Versnelling nodig  

De Unie denkt graag mee over juridisch houdbare oplossingen en versnellingen in de stikstofaanpak. “Alleen met een stevig en samenhangend pakket kunnen we natuurherstel realiseren én ruimte creëren voor maatschappelijke opgaven, zoals woningbouw, energietransitie en landbouwverduurzaming, en voor het uitvoeren van onze eigen projecten, zoals dijkversterkingen en uitbreidingen van rioolwaterzuiveringsinstallaties”, aldus Jeroen Haan. 

> Naar reactie Unie van Waterschappen op internetconsultatie wetsvoorstel KDW uit de wet

Unie van Waterschappen organiseert sessie op iBestuur Conferentie 

21 augustus 2025

Op dinsdag 2 september is de Unie van Waterschappen aanwezig op de iBestuur Conferentie in Utrecht. Deze conferentie staat volledig in het teken van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS). Bestuurders uit de publieke sector komen hier samen om de digitale opgaven van nu en de toekomst te bespreken.



Monitoring van de digitale transformatie 

De Unie organiseert tijdens het congres een eigen subsessie: ‘Hoe monitor je de voortgang van de digitale transformatie?’.  In deze sessie krijgen deelnemers inzicht in de wijze waarop de 21 waterschappen gezamenlijk werken aan digitale vernieuwing. De Unie vertelt over de bestuurlijke visie op digitalisering van de waterschappen: de Vaarkaart Digitale Transformatie en de uitvoering hiervan. Zo komen het AI-kompas en de totstandkoming van een gezamenlijke datastrategie aan bod. De Unie laat daarbij zien hoe zij zelf de voortgang monitort met behulp van de bedrijfsvergelijkingen. 

Vaarkaart: Digitaal op koers 

De Vaarkaart, ontwikkeld in samenwerking met Het Waterschapshuis en alle waterschappen, geeft richting aan de digitale koers van de sector. De ambitie: in 2029 zijn alle waterschappen wendbaar, datagedreven en klaar om digitale innovaties verantwoord toe te passen. De visie is opgebouwd rond vijf thema’s, waaronder het ‘betrouwbaar digitaal waterschap’, de ‘(meer)waarde van data’ en de ‘toekomstbestendige digitale infrastructuur’. 

De Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) 

De iBestuur Conferentie richt zich dit jaar exclusief op de NDS. Thema’s zoals digitale weerbaarheid, AI, cloudstrategieën en digitaal vakmanschap staan centraal. De deelname van de Unie onderstreept het belang van samenwerking en kennisdeling tussen overheden zodatm de digitale transformatie in goede banen wordt geleid. 

De sessie van de Unie van Waterschappen vindt plaats van 14:45 tot 16:00 uur in de Drakensteynzaal van het Provinciehuis Utrecht. 

Waterthema’s in de concept-verkiezingsprogramma’s 

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen spitten de waterschappen de concept-verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen door op waterthema’s. In dit bericht aandacht voor de conceptprogramma‘s van GroenLinks-PvdA, JA21 en de Partij voor de Dieren.

Zicht op een stedelijke gracht met moderne appartementen en woonhuizen langs het water, waar een roeiboot vaart. Op de voorgrond staat de campagnehashtag #destemvanwater in beeld.

GroenLinks-PvdA: focus op ‘klimaatrechtvaardigheid’ 

In het kader van het verbeteren van de waterkwaliteit en ‘klimaatrechtvaardigheid’ wil GroenLinks-PvdA grote vervuilers aanpakken. Daarom pleit de partij voor een verbod op PFAS en op landbouwgif. Ook wil GroenLinks-PvdA de handhaving op milieuvergunningen aanscherpen en een water- en bodemplan verplicht stellen bij het verduurzamen van de landbouw.  
 
GroenLinks-PvdA wil bodem en water sturend laten zijn bij de inrichting van ons landschap en inzetten op het langer vasthouden van water. De partij pleit voor het motto: ‘functie volgt peil’. Alle vormen van onttrekking van grondwater door bedrijven, boeren en burgers moet volgens GroenLinks-PvdA vergunningplichtig worden. Ook wil de partij een fonds opzetten om herstel aan funderingen te financieren.  

JA21: bijstellen KRW-doelen  

JA21 zet in op klimaatadaptatie door investeringen in dijken, watermanagement en klimaatbestendig bouwen. Wat betreft waterkwaliteit wil de partij een herijking van de normen in de Kaderrichtlijn Water (KRW) in Brussel realiseren. Ook wil de partij biologische landbouw stimuleren en extra middelen inzetten voor een snellere toelating van nieuwe gewasbeschermingsmiddelen.  

Partij voor de Dieren: ambitieus op waterkwaliteit 

In hun concept-verkiezingsprogramma heeft de Partij voor de Dieren (PvdD) veel aandacht voor waterkwaliteit. De PvdD ziet Nederland afstevenen op een watercrisis en wil zorgen dat ons water weer schoon wordt en het waterleven kan herstellen. Dit wil de partij bereiken met extra maatregelen om de KRW-doelen al in 2026 te halen. Grote vervuilers zouden hiervoor de kosten moeten dragen. Daarnaast zet de PvdD in op gifvrije land- en tuinbouw en wil het afkoppelen van het riool verplicht stellen voor industrieterreinen.  
 
De PvdD wil ook de problemen rondom droogte aanpakken door in de waterverdeling de prioriteit te geven aan de maximale bescherming en het behoud van natuur en drinkwaterbronnen. Bij beslissingen over de gebruiksfunctie van gebieden wil de partij een zo natuurlijk mogelijk waterpeil leidend laten zijn. Verder wil de PvdD af van de geborgde zetels in de waterschapsbesturen voor boeren en beheerorganisaties.  

De stem van water   

De Unie van Waterschappen analyseert samen met de waterschappen alle concept-verkiezingsprogramma’s op aandacht voor relevante thema’s. Vooraf leverden de waterschappen input aan de programmacommissies die de programma’s schrijven. De Unie van Waterschappen laat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie de stem van water horen om de belangen van de waterschappen te laten landen in een mogelijk coalitieakkoord.  

> Naar ons verkiezingsblog #DeStemVanWater