Categorie: Bestuurszaken

Tweede Kamerverkiezingen: volledige analyse water in verkiezingsprogramma’s

16 november 2023

De afgelopen weken analyseerden we de verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november. We bekeken op hoofdlijnen wat er in de programma’s staat over het thema water. Nu delen we de volledige analyse.

Sloot met waterplanten en daarover heen blauw potlood met rode punt en de term Water

De partijen

In de analyse staan de 15 grootste partijen volgens de Peilingwijzer. De partijen staan op volgorde van de lijstnummers op het stembiljet: VVD, D66, GroenLinks-PvdA, PVV, CDA, SP, Forum voor Democratie, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, Volt, JA21, SGP, DENK, BBB en NSC.

Waterthema’s

In deze analyse staan per waterthema de passages uit het verkiezingsprogramma over het betreffende onderwerp. De thema’s zijn:

  • waterkwaliteit
  • waterkwantiteit
  • waterveiligheid
  • water en bodem sturend
  • waterschappen
  • overige punten over water

Als een partij niet wordt genoemd bij een thema, is dat omdat die partij niets in het programma heeft staan over dat thema. Er zijn ook andere thema’s die raken aan het werk van de waterschappen. Denk aan klimaat, circulaire economie, bodem en energie. Deze thema’s zijn in deze analyse buiten beschouwing gelaten.

Deze analyse geeft een globaal beeld. Bekijk voor een volledig beeld ook altijd het betreffende verkiezingsprogramma.

> Bekijk de analyse van de verkiezingsprogramma’s op waterthema’s (PDF)

Samenvatting

Eerder keken we al op hoofdlijnen wat VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA in hun verkiezingsprogramma’s hebben staan op het gebied van water.

> Bekijk de samenvatting met daarin VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA

Ook maakten we een samenvatting van de programma’s van BBB, ChristenUnie, Forum voor Democratie en PVV.

> Bekijk de samenvatting met daarin BBB, ChristenUnie, Forum voor Democratie en PVV

En tot slot bekeken we D66, SGP en NSC.

> Bekijk de samenvatting met daarin D66, SGP en NSC

Tweede Kamerverkiezingen: laatste verkiezingsprogramma’s geanalyseerd op waterthema’s

8 november 2023

Alle verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen zijn bekend. We bekijken van de laatst verschenen programma’s wat ze schrijven over water. In deze analyse de programma’s van D66, SGP en NSC.

Sloot met waterplanten en daarover heen blauw potlood met rode punt en de term Water

Wat zeggen de verkiezingsprogramma’s over waterthema’s als schoon en voldoende water, waterveiligheid, water en bodem sturend en over de waterschappen? Deze analyse geeft een aantal highlights, maar is niet volledig. Kijk voor de volledige verkiezingsprogramma’s op de websites van de politieke partijen.

Andere analyses

Eerder keken we al wat VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA in hun verkiezingsprogramma’s hebben staan op het gebied van water.

> Bekijk de analyse van VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA

Ook maakten we een analyse van de programma’s van BBB, ChristenUnie, Forum voor Democratie en PVV.

> Bekijk de analyse van BBB, ChristenUnie, Forum voor Democratie en PVV

Schoon water

SGP schrijft over de Kaderrichtlijn Water (KRW): “Doelen voor de KRW moeten snel zodanig aangepast worden dat ze rekening houden met de haalbaarheid en achtergrondbelasting (dit zijn belastingen als gevolg van natuurlijke processen, zoals nutriënten door veenafbraak, red.). Het one out – all out-principe moet van tafel. Met tientallen normen per waterlichaam is het in een dichtbevolkt land als Nederland lastig om een honderd procent score te realiseren.” D66 wil dat Nederland zich maximaal inspant om aan de KRW te voldoen. NSC wil “strengere afspraken maken met buurlanden over de waterkwaliteit van de Rijn, de Maas en de Schelde”.

Waterkwantiteit

D66 besteedt in het verkiezingsprogramma veel aandacht aan (grond)waterpeilen en waterbuffers. Er staat onder andere: “We hebben meer ruimte nodig om water op te slaan. Door ruimte aan te wijzen voor wateropslag (buffers) kunnen we het water beter beheren (…). We kijken zowel naar ruimte in het buitengebied als in stedelijk gebied.” SGP schrijft over dit onderwerp: “Vasthouden van water verdient meer aandacht in planprocessen en de gebiedsprogramma’s op basis van het nationaal programma landelijk gebied. In stedelijk gebied en op hoge gronden zijn waterinfiltrerende voorzieningen nodig.” En NSC: “De beschikbaarheid van zoet water moeten we vergroten door water langer vast te houden en meer ruimte te creëren voor waterberging.”

Dijken

Ook over waterveiligheid hebben de 3 partijen hun opvattingen. “We blijven inzetten op het verbeteren van de bescherming tegen wateroverlast. (…) We maken daarbij gebruik van natuurlijke oplossingen in lijn met de filosofie van Ruimte voor de Rivieren”, schrijft D66. NSC vindt dat er een nieuw Deltaplan nodig is om het land te beschermen tegen overstroming en om in te spelen op wateroverlast, bodemdaling én droogte. De SGP wil dat het budget voor het Deltafonds meebeweegt met de opgave. En dat bij waterveiligheidsprojecten gekeken wordt naar de koppeling met andere doelen, zoals een betere leefomgeving.

Water en bodem sturend

Om dure ingrepen in de toekomst te voorkomen en huizen, voorzieningen, bedrijven en andere functies op de juiste plek neer te zetten, is het principe ‘bodem en water sturend’ leidend, schrijft D66. NSC wil in landsdelen die kwetsbaar zijn voor overstroming vanuit zee en rivieren geen vitale functies concentreren.

Waterschappen

NSC schrijft dat ze de waterschappen koesteren. “Ze waarborgen de bestuurlijke aandacht voor veiligheid tegen overstroming en waterbeheer. Dit is een bestaansvoorwaarde voor ons land.” SGP is het hiermee eens: “De waterschappen spelen al eeuwenlang een cruciale rol in het waterbeheer. Aan de eigensoortige positie van dit bestuursorgaan mag daarom niet getornd worden!” De partij is bovendien voorstander van geborgde zetels voor boeren, natuurorganisaties en bedrijven. D66 wil dat de vergoeding van raads- en Statenleden en leden van het algemeen bestuur van de waterschappen wordt verhoogd.

Verkiezingsdebat Water: 3 stellingen over waterkwaliteit

7 november 2023

Maandag 6 november was het Verkiezingsdebat Water in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. Onder leiding van moderator Maarten Bouwhuis gingen 8 (kandidaat-)Kamerleden met elkaar in gesprek over 3 stellingen rond het thema waterkwaliteit. De Unie van Waterschappen en Vewin organiseerden het debat voor 145 aanwezigen.

Verkiezingsdebat Water in Waterpoort met Kamerleden en kandidaat-Kamerleden

In hun openingswoord pleitten voorzitters Rogier van der Sande (Unie van Waterschappen) en Peter van der Velden (Vewin) voor verstandige keuzes rond waterkwaliteit. Ze vragen om actiegericht beleid van de aankomende politici. Aanwezig bij het Verkiezingsdebat Water waren Erik Haverkort (VVD), Tjeerd de Groot (D66), Pieter Grinwis (ChristenUnie), Geert Gabriëls (GroenLinks-PvdA), Eva van Esch (Partij voor de Dieren), Henk van der Wind (SGP), Jan Swaag (BBB) en Johan Goos (CDA). Ook Mario Jacobs, dijkgraaf van waterschap Aa en Maas, en Paulien Pistor, algemeen directeur van drinkwaterbedrijf PWN, namen deel aan het gesprek.

Stelling 1: PFAS-verbod per 2025

Meerdere partijen, waaronder GroenLinks-PvdA, ChristenUnie en Partij voor de Dieren, willen strengere handhaving en de vergunningen voor PFAS-lozing aan banden leggen. Over de rol van het bedrijfsleven verschillen de partijen van mening: de VVD wil samen optrekken, de Partij voor de Dieren juist een landelijke regie.

Stelling 2: Rijk moet bijdragen aan medicijnfilter voor waterzuivering

De vervuiler betaalt: dat is de gedeelde reactie van de Partij voor de Dieren en de ChristenUnie. Zij vinden dan ook dat juist de farmaceutische industrie moet bijdragen. De VVD wil voorkomen dat de medicijnen hierdoor duurder worden. Ook de BBB wil voorkomen dat de rekening bij de burger terechtkomt.

Stelling 3: verplichtende maatregels voor vervuilers

Over dit punt zijn de meningen het meest verdeeld. Zo is D66 voor een kringlooplandbouw: minder regels voor de boeren. Ook de ChristenUnie wil voorkomen dat we doorschieten in extra regels. GroenLinks-PvdA denkt juist dat we niet aan dwang ontkomen om de doelen van de Kaderrichtlijn Water te halen. De SGP wil meer stimulerende maatregelen en blijvend grasland als natuurlijk waterfilter.

Wat vinden de waterschappen?

De waterschappen investeren jaarlijks € 640 miljoen in steeds betere rioolwaterzuivering. Tegelijkertijd komen er nog steeds te veel schadelijke stoffen in het Nederlandse oppervlaktewater terecht. Pas wanneer die stoffen minder of helemaal niet meer in het water komen, kan de waterkwaliteit in Nederland echt verbeteren.

Bronaanpak: milieubewust stoffenbeleid

“We investeren volop in zuivering, maar wanneer er schadelijke stoffen in het water terecht blijven komen, zijn die investeringen nooit voldoende,” concludeert Rogier van der Sande. “De waterschappen pleiten daarom voor een bronaanpak: wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit. De waterschappen willen een milieubewust stoffenbeleid verankerd zien in wetgeving. Met als uiterste middel wettelijke verboden op schadelijke stoffen en nutriënten.”

> Lees meer over het standpunt van de waterschappen

Co Verdaas nieuwe deltacommissaris

13 oktober 2023

De ministerraad stemde op 13 oktober in met de benoeming van Co Verdaas tot regeringscommissaris voor het Nationaal Deltaprogramma. Verdaas is voorgedragen op voorstel van minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat. Hij start begin december met zijn werkzaamheden als deltacommissaris. Op dit moment is Verdaas dijkgraaf van waterschap Rivierenland. Hij wordt na Wim Kuijken en Peter Glas de derde deltacommissaris.

Co Verdaas nieuwe deltacommissaris

Voorzitter Rogier van der Sande van de Unie van Waterschappen is verheugd over de benoeming: ”Co Verdaas heeft als dijkgraaf van waterschap Rivierenland, hoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft en al zijn andere bestuurlijke rollen ruime ervaring met de wateropgaven in Nederland. Hij kan als geen ander het belang van water verbinden aan de andere grote opgaven die een beslag leggen op onze ruimte. Ik ben ervan overtuigd dat hij als deltacommissaris een grote bijdrage gaat leveren aan een klimaatbestendige toekomst van onze delta”.

Deltacommissaris

Als onafhankelijk regeringscommissaris bewaakt de deltacommissaris de voortgang van het Nationaal Deltaprogramma. In het Deltaprogramma werken overheden en kennisinstellingen met maatschappelijke organisaties en bedrijven samen om Nederland op de lange termijn te beschermen tegen overstromingen en weersextremen en te zorgen voor voldoende zoetwater. De deltacommissaris rapporteert ieder jaar op Prinsjesdag over de uitvoering van het Deltaprogramma en adviseert het kabinet gevraagd en ongevraagd over vraagstukken op het gebied van klimaatadaptatie. Kijk voor meer informatie over het Deltaprogramma op deltaprogramma.nl.

Erik den Hertog nieuw bestuurslid Unie van Waterschappen

6 oktober 2023

Erik den Hertog gaat deel uitmaken van het dagelijks bestuur van de vereniging van de Nederlandse waterschappen. Hij volgt Dirk-Siert Schoonman (dijkgraaf waterschap Drents Overijsselse Delta) op, die de maximale zittingsduur in die functie bij de Unie heeft bereikt. De waterschappen zijn in de ledenvergadering van 6 oktober akkoord gegaan met de benoeming van Den Hertog, die door de selectiecommissie is voorgedragen. De benoeming is voor drie jaar, met mogelijk een verlenging van nog eens drie jaar.

Erik den Hartog, bestuurslid Unie van Waterschappen

Voorzitter Rogier van der Sande van de Unie van Waterschappen: “De waterschappen zijn Dirk-Siert Schoonman dankbaar voor het vele landelijke bestuurlijke (water)werk dat hij heeft verricht. Denk bijvoorbeeld aan zijn bijdrage aan nationale dossiers, zoals stikstof, NPLG, droogte, klimaatadaptatie en grondwater. Ik ben blij dat Erik den Hertog zijn portefeuille wil overnemen. Ik heb er alle vertrouwen in dat hij met veel frisse energie en toewijding een belangrijke bijdrage gaat leveren aan het behartigen van de belangen van de waterschappen”.

Energie, waterkwantiteit en watersysteem

Per 6 oktober 2023 start Den Hertog als bestuurslid met de portefeuille energie, waterkwantiteit en watersysteem. Hij is dagelijks bestuurslid bij waterschap Vallei en Veluwe. Erik den Hertog: “Ik ben dankbaar en trots dat de ledenvergadering van de Unie van Waterschappen mij heeft benoemd als lid van het dagelijks bestuur met de portefeuille Energie, Waterkwantiteit en Watersysteem. In die rol wil ik een ambassadeur zijn, voor en samen met alle 21 waterschappen. Met een heldere visie en een nuchtere blik wil ik de komende jaren mede sturing geven aan oplossingen voor de grote (water)opgaven waar wij voor staan. Denk aan het verbeteren van de waterkwaliteit, een toekomstbestendige landbouw, natuurherstel en het opvangen van de gevolgen van extreem weer. Ik ben zeer gemotiveerd om mij daar, samen met andere (water)bestuurders en belanghebbenden, voor in te zetten en verder te bouwen op het werk dat al is verricht. En ik blijf me natuurlijk ook vol inzetten als heemraad van waterschap Vallei en Veluwe.”

Bestuur van de Unie van Waterschappen

De Unie van Waterschappen is de overkoepelende vereniging van alle 21 waterschappen in Nederland. Het Uniebestuur vormt het dagelijks bestuur van de vereniging. Zij zijn gekozen door het hoogste orgaan binnen de Unie; de ledenvergadering. Het beleid op de diverse beleidsterreinen wordt bepaald in 7 commissies. Meer informatie vindt u op Over de Unie.

Terugblik op de Commissie Waterkeringen van 13 september

22 september 2023

Op 13 september vergaderde de Commissie Waterkeringen (CWK) van de Unie van Waterschappen. De commissie besprak onder andere Zorgplicht Centraal, lange termijn beslissingen over waterveiligheid, het landelijk veiligheidsbeeld en het HWBP.

Sluis-met-pleziervaartboten-erinin-een-polderlandschap

Zorgplicht Centraal

De CWK is geïnformeerd over de doelen van Zorgplicht Centraal, namelijk om beheren, beoordelen en versterken meer met elkaar te laten integreren zodat we als sector doelmatiger aan overstromingskansen kunnen werken. Er is afgesproken het gesprek over bestuurlijke aspecten te voeren als de uitwerking zover is.

Waterveiligheid op de lange termijn

De CWK geeft de Unie van Waterschappen aandachtspunten mee voor waterveiligheid op de lange termijn, zoals het breder kijken dan alleen de dijk en de relatie met de ruimtelijke ordening. De Unie gaat aan de slag met deze aandachtspunten. De Commissie Waterkeringen benadrukt dat het gesprek over de lange termijn nu al urgent is. Dit komt door de keuzes die nu in de ruimtelijke ordening gemaakt worden.

Landelijk veiligheidsbeeld

De CWK erkent dat de waterveiligheidsopgave tot 2050 groter is geworden door beter inzicht door de eerste landelijke beoordelingsronde . Er zijn nog veel onzekerheden over de omvang en kosten van deze opgave. Er wordt gekeken of besparingen mogelijk zijn door efficiency en innovaties. We ontkomen er niet aan dat we als alliantie ook meer geld nodig hebben. De uitdagingen verschillen per regio, maar de commissie gaat deze gezamenlijk aan.

Een deel van het gesprek over keuzes in tijd, geld en kwaliteit wordt gevoerd tijdens de alliantiedialoog op 26 september 2023.

Hoogwaterbeschermingsprogramma

De CWK stemt in met een gezamenlijke reactie op de ontwerpprogrammering, omdat we gezamenlijk aan de lat staan om de problemen in de programmering op te lossen.

Waar nodig komt de programmadirectie HWBP toelichten hoe de spelregels in de kadernota uitpakken op individueel niveau.

Het besluit over indexering van het HWBP is aangehouden omdat er onduidelijkheid is over het gevraagde besluit. De werkgroep verdiept de verdeling van de indexeringskosten in het voorstel, waarmee het volgende keer geagendeerd kan worden.

Prinsjesdag 2023: Waterschappen zien kansen voor versnelling natuurherstel

19 september 2023

Het demissionaire kabinet heeft op de derde dinsdag van september de Miljoenennota gepresenteerd. Voor de transitie van het landelijk gebied en het oplossen van de stikstofproblematiek lijkt te weinig geld beschikbaar. De Unie van Waterschappen ziet desondanks mogelijkheden om op de korte termijn natuur te herstellen en de landbouw toekomstperspectief te geven met waterbeheermaatregelen.

Koffertje Derde Dinsdag van september tegen een achtergrond van water en windmolens

Er liggen grote opgaven in het ruimtelijk domein. In het landelijk gebied moeten oplossingen gevonden worden voor het opvangen van de gevolgen van extreem weer, een toekomstbestendige landbouw, het herstellen van de natuur en het verbeteren van de waterkwaliteit.

Oproep om door te gaan

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “Het gaat om grote vraagstukken waar de afgelopen jaren veel over is vergaderd. Het Rijk is met een goede integrale aanpak gekomen. Daar moeten we zeker mee door, maar het duurt te lang voordat we het praten omzetten in actie. Het is belangrijk dat we op deze dossiers niet stilstaan. Ondertussen verslechtert namelijk de natuur. En de enorme hoosbui zoals we die kennen van Limburg 2021 kan morgen weer vallen of een lange periode van droogte kan ook volgende zomer weer tot grote schade leiden. We moeten nu aan de slag.”

Profiteren van de ‘waterknop’

Van der Sande: “En we kunnen en zijn ook aan de slag! Overheden moeten voor sneller natuurherstel verder kijken dan stikstofreductie. Water verbindt landbouw en natuur. Draai daarom eerst aan de ‘waterknop’. Met relatief eenvoudige watermaatregelen kunnen we de veerkracht van de natuur vergroten en klimaatrisico’s van de landbouw verkleinen. Denk aan flexibel omgaan met peilbeheer, beekherstel, het bevorderen van de biodiversiteit bij slootkanten en extra stuwen om water langer vast te houden. We moeten met elkaar het gesprek aangaan over hoe alle partijen hieraan kunnen bijdragen en ervan kunnen profiteren.”

Oplossingen voor de lange termijn

Van der Sande: “Door te redeneren vanuit de draagkracht van het water- en bodemsysteem vinden we oplossingen die houdbaar zijn voor de lange termijn. We willen de problemen van nu niet afwentelen op toekomstige generaties. Wij vragen een nieuw kabinet daarom de ‘waterknop’ te benutten en te profiteren van de gebiedskennis en uitvoeringskracht van de waterschappen. Belangrijk is om hierbij ook de 811 miljoen die in het transitiefonds gelabeld is voor beekdalherstel te behouden en door te gaan met wettelijke verankering van het principe dat water en bodem sturend moeten zijn voor ruimtelijke plannen.”

Tweede Kamerverkiezingen: nog 4 verkiezingsprogramma’s vergeleken op waterthema’s

18 september 2023

Steeds meer politieke partijen presenteren hun (concept)verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november. Eerder keken we al wat VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA in hun verkiezingsprogramma’s hebben staan op het gebied van water. Deze week doen we hetzelfde voor BBB, ChristenUnie, Forum voor Democratie en PVV.

Sloot met waterplanten en daarover heen blauw potlood met rode punt en de term Water

Analyse

Wat zeggen de verkiezingsprogramma’s over waterthema’s als schoon en voldoende water, waterveiligheid, water en bodem sturend en over de waterschappen zelf? Deze analyse geeft een aantal highlights, maar is niet volledig. Kijk voor de volledige verkiezingsprogramma’s op de websites van de politieke partijen.

Schoon water

ChristenUnie wil vasthouden aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW), de Europese afspraken op het gebied van waterkwaliteit. BBB schrijft over datzelfde onderwerp: “Omdat water zich niet aan de landsgrenzen houdt, is het belangrijk dat er één realistische norm komt in Europa met betrekking tot waterkwaliteit en wet- en regelgeving die handhaving ook grensoverschrijdend mogelijk maakt. We streven naar realistische doelen van de KRW die haalbaar en betaalbaar zijn en zullen de provincies opleggen dat dus ook te doen.”

Op het gebied van waterkwaliteit wil ChristenUnie dat PFAS-verbindingen en andere zeer zorgwekkende stoffen bij de bron worden aangepakt. Het gebruik van schadelijke stoffen die niet uit ons water kunnen worden gefilterd moet wat betreft BBB beperkt of verboden kunnen worden. Daarom is BBB kritisch op industriële lozingen, agrarisch gebruik van chemicaliën en menselijk medicijngebruik.

Waterkwantiteit

Over het vasthouden van water schrijft BBB: “Door grondwaterpeilen regionaal aan te passen, hergebruik van water te stimuleren en waar mogelijk oude watergangen in te zetten, kunnen we water langer vasthouden in de bodem.” ChristenUnie besteedt op verschillende punten aandacht aan waterkwantiteit. Over het vasthouden van water schrijft ChristenUnie: “Het watersysteem wordt opnieuw ingericht en klimaatbestendig gemaakt. Dit door het water in de winter vast te houden en het grondwaterpeil waar mogelijk te verhogen.”

Dijken

Waterveiligheid is het enige onderwerp waar ook PVV en Forum voor Democratie over schrijven. Allereerst PVV: “Het klimaat verandert altijd, al eeuwenlang. Bij veranderende omstandigheden passen we ons aan. Daarom moet het waterbeheer worden geïntensiveerd. Naast het verhogen van de dijken wanneer dat nodig is, maken we extra geld vrij voor meer ruimte voor de rivier.”

Forum voor Democratie wil “inzetten op adaptatie door – waar nodig – onze infrastructuur te verbeteren. Door te investeren in innovatie op gebied van dijkenbouw, kustbescherming, rivierbeheer en gewasontwikkeling en deze kennis ook als exportproduct gebruiken.” Ook BBB en ChristenUnie willen Nederland blijven beschermen tegen hoogwater door te blijven investeren in dijk- en kustbescherming.

Water en bodem sturend

BBB wil bij binnenstedelijke herontwikkeling en renovatie letten op klimaatadaptatie, bijvoorbeeld door ruimte te laten voor groen en water. Water en bodem worden wat ChristenUnie betreft “sturend in het ruimtelijk beleid en landgebruik van Nederland. De ruimtelijke kaders, (bouw-)regelgeving en het watertoets-proces worden versterkt. Zodat woningen klimaatbestendig en waterrobuust worden gebouwd op de, vanuit water en bodem gezien, juiste locaties.” Decentrale overheden worden wat ChristenUnie betreft door de Rijksoverheid ondersteund om de al bestaande mogelijkheden om toekomstbestendig te bouwen beter te gebruiken.

Waterschappen

Van de 4 partijen noemen er 2 specifiek de waterschappen. BBB vindt het belangrijk dat de waterschappen blijven bestaan. En blijft een voorstander van de geborgde zetels bij de waterschappen. ChristenUnie schrijft over de waterschappen in het kader van de aanpak van funderingsproblematiek: “Als gevolg van keuzes uit het verleden, voor onder andere lage waterstanden, neemt de paalrot en funderingsproblematiek steeds meer toe. Het Rijk, provincies, waterschappen en gemeenten erkennen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid hierin en nemen meer regie in de aanpak van deze problematiek.”

Vervolg

Binnenkort volgt de analyse van de verkiezingsprogramma’s van onder andere D66, SGP en Nieuw Sociaal Contract. We maakten al een analyse over de eerder verschenen programma’s.

> Naar de analyse van de verkiezingsprogramma’s van VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA

Waterschappen blij met niet-controversieel verklaren waterthema’s

12 september 2023

Na de val van kabinet Rutte IV is op 12 september bepaald welke onderwerpen controversieel worden verklaard. Deze onderwerpen kunnen geen doorgang vinden onder dit demissionaire kabinet. De Unie van Waterschappen heeft er bij de Tweede Kamer op aangedrongen dat het belangrijk is dat er geen vertraging ontstaat op belangrijke waterthema’s. De waterschappen zijn blij dat de behandeling van deze thema’s doorgaat de komende tijd.

Een handhaver van het waterschap meet de waterkwaltiteit in de sloot

De verkiezingen zijn op 22 november. Daarna moet er nog een nieuw kabinet worden geformeerd. Dat kan flinke vertraging opleveren voor dossiers die eigenlijk niet kunnen wachten. Daarom bepaalde de Tweede Kamer welke onderwerpen verder behandeld moeten worden (niet-controversieel). En welke dossiers moeten wachten tot het nieuwe kabinet, omdat een volgend kabinet mogelijk anders over het onderwerp denkt (controversieel).

Niet pauzeren

De Unie van Waterschappen heeft er de afgelopen tijd voor gepleit om onder meer de dossiers rondom de Kaderrichtlijn Water, mestbeleid en het register voor zeer zorgwekkende stoffen niet te pauzeren tot er een nieuw kabinet is. We leggen uit waarom.

Kaderrichtlijn Water

Het Nederlandse oppervlaktewater voldoet nog niet aan de normen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). De KRW is een Europese richtlijn over de kwaliteit van het oppervlaktewater en grondwater. Al het water in Nederland moet in 2027 een goed leefgebied vormen voor de planten en dieren die er thuishoren. Het vraagt veel inspanning om de Europese doelstellingen te behalen. Het is daarom belangrijk dat de politieke behandeling doorgaat.

> Meer over de Kaderrichtlijn Water

Register voor zeer zorgwekkende stoffen

Als Nederland serieus werk wil maken van bronaanpak, is het nodig dat we vroegtijdig en voldoende inzicht hebben in de emissies van zeer zorgwekkende stoffen. Een register voor zeer zorgwekkende stoffen helpt hierbij. Momenteel ligt er een voorstel tot invoering van zo’n register in de Tweede Kamer. Dit register verplicht bedrijven om inzicht te geven in hun emissies en hoe zij deze proberen te voorkomen of beperken. Deze informatie wordt hiermee openbaar en toegankelijk voor bevoegde gezagen, waaronder de waterschappen. Voor de waterschappen is deze informatie belangrijk voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). Hoe eerder dit register wordt ingevoerd, hoe beter dat is voor de waterkwaliteit.

> Meer over zeer zorgwekkende stoffen

Mestbeleid

Op dit moment ligt een aantal brieven over mestbeleid in de Tweede Kamer. De behandeling moet doorgaan, omdat mestbeleid ook van invloed is op de waterkwaliteit. En daarmee bijdraagt aan het wel of niet behalen van de KRW-doelen die gekoppeld zijn aan Europese deadlines.

> Meer over mestbeleid

Aanpassing belastingstelsel

Het voorstel voor aanpassing van het belastingstelsel van de waterschappen is op 7 september naar de Tweede Kamer gestuurd. Of dit dossier controversieel is, ligt op 13 september voor in de commissie Infrastructuur en Waterstaat van de Tweede Kamer. Vandaar dat het nog niet aan bod kwam bij de plenaire stemming op 12 september.

Update van 13 september: de commissie Infrastructuur en Waterstaat heeft het dossier niet-controversieel verklaard. De behandeling gaat dus door. Op 10 oktober kunnen Kamerleden inbreng leveren op het wetsvoorstel. De Unie zal daarvoor input leveren.

> Lees ons meest recente nieuwsbericht over de aanpassing van het belastingstelsel

Eerste Kamer

De fracties van de Eerste Kamer bepalen op 12 september of hun dossiers wel of niet controversieel worden verklaard. Op 26 september wordt daarover gestemd. De waterschappen pleiten ervoor dat het Transitiefonds, dat in de Eerste Kamer ligt, niet-controversieel wordt verklaard. De waterschappen vinden dat het fonds door moet gaan met het oog op stikstofreductie voor woningbouw, natuur en onderhoud aan waterkeringen.

> Lijst van controversiële onderwerpen zoals vastgesteld door de Kamer op 12 september

> Uitleg van de Tweede Kamer over procedure niet-controversieel verklaren

Tweede Kamerverkiezingen: waterthema’s in de verkiezingsprogramma’s

11 september 2023

Politieke partijen werken op dit moment hard aan hun verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november. Wat zeggen de verkiezingsprogramma’s over waterthema’s als waterkwaliteit, waterkwantiteit, waterveiligheid, water en bodem sturend en waterschappen? Dat zetten we op een rij. In dit bericht deel 1: de conceptverkiezingsprogramma’s van VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, VOLT en GroenLinks-PvdA.

Sloot met waterplanten en daarover heen blauw potlood met rode punt en de term Water

Deze analyse geeft een aantal highlights, maar is niet volledig. Kijk voor de volledige verkiezingsprogramma’s op de websites van de politieke partijen.

Schoon water

De Europese afspraken op het gebied van waterkwaliteit, de Kaderrichtlijn Water, moeten worden nageleefd. Dat zeggen VVD, GroenLinks-PvdA, Partij voor de Dieren. JA21 wil de doelstellingen voor de KRW naar beneden bijstellen. PFAS wordt in 4 van de 7 programma’s genoemd. SP en Partij voor de Dieren willen een verbod op PFAS. VOLT wil investeren in filtrage en GroenLinks-PvdA wil de regels voor toelating en lozing aanscherpen.

Waterkwantiteit

Een (gedeeltelijke) vergunningplicht voor grondwateronttrekkingen staat in het programma’s van VVD, GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren. VVD en JA21 benoemen het belang van het vasthouden van water na (piek)buien om te gebruiken in drogere tijden.

Dijken

Op het gebied van waterveiligheid zijn er tot nu toe 5 van de 7 partijen die iets over dijken in hun verkiezingsprogramma hebben staan. VVD en CDA zetten in op dijkversteviging om ook in 2050 zoveel mogelijk droge voeten te houden. JA21 gaat voor klimaatadaptatie: aanpassen aan het klimaat door investeringen in o.a. dijken. GroenLinks-PvdA wil voldoende budget voor dijken en aandacht voor meekoppelkansen bij dijkversterkingsprojecten. Partij voor de Dieren pleit voor natuurvriendelijke oevers en een daarop aangepast maaibeleid.

Water en bodem sturend

VVD en Partij voor de Dieren vinden dat er bij woningbouw rekening gehouden moet worden met de klimaatbestendigheid van de locatie. CDA benadrukt het belang van goede bodemkwaliteit in een klein maar druk land als Nederland.

Waterschappen

Er zijn 2 partijen die specifiek de waterschappen noemen. GroenLinks-PvdA noemt 3 punten over waterschappen: waterschapspartijen moeten meer financiële ondersteuning krijgen. De vergoeding voor het waterschapsbestuur moet omhoog. En alle zetels in de waterschappen worden via verkiezingen door burgers gekozen. Partij voor de Dieren benoemt ook dat alle geborgde zetels moeten worden afgeschaft.

> Ga naar deel 2 met daarin de verkiezingsprogramma’s van BBB, ChristenUnie, Forum voor Democratie en PVV