Tot grote tevredenheid van de waterschappen stemde de Eerste Kamer op 9 maart in met het wetsvoorstel Stikstofreductie en natuurverbetering. Dit wetsvoorstel verankert de structurele aanpak van de stikstofproblematiek van het kabinet.
Tijdens het debat over het wetsvoorstel vorige week bleken er zorgen over de juridische houdbaarheid van het wetsvoorstel. Ook benadrukte een aantal fracties dat stikstofreductie een opgave is voor alle sectoren, niet alleen de landbouw. Verder vonden enkele fracties de wet niet nodig omdat stikstof geen probleem is. GroenLinks, PvdA en PvdD waren tegen het wetsvoorstel omdat het voorstel niet ver genoeg gaat om de natuur te beschermen.
Gezonde leefomgeving
De waterschappen onderschrijven de noodzaak van het terugdringen van de stikstofdepositie omwille van het belang van een gezonde leefomgeving. Daarnaast hebben de waterschappen een taak als waterbeheerders die dagelijks werken aan deze leefomgeving. Dit werk wordt door de stikstofproblematiek voor een belangrijk deel belemmerd.
Waterveiligheidsprojecten
Denk hierbij aan grote waterveiligheidsprojecten, maar ook aan bijvoorbeeld de ombouw van een rioolwaterzuivering om energie- en grondstoffen terug te winnen uit afvalwater of werk voor klimaatadaptatie. De waterschappen realiseren zich dat deze ontwikkelingen alleen door kunnen gaan als de stikstofuitstoot daalt en de natuur zich kan herstellen volgens de instandhoudingsdoelen voor de Natura2000 gebieden.
De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw. In de motie vraagt de Kamer het kabinet om geen nieuw verbod in te stellen, maar bij de toelating van de gewasbeschermingsmiddelen de beoordeling van het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (CTGB) te volgen.
Op deze manier blijven er middelen beschikbaar voor de aanpak van plagen in bomen en planten, zoals de eikenprocessierups.
Uitzonderingslijst
De waterschappen vinden de zorgen van de Kamer niet terecht. De motie vraagt iets wat al kan. In de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden staat een lijst van situaties en van ziekten en plagen die met chemische gewasbeschermingsmiddelen bestreden mogen worden. De eikenprocessierups en de Japanse Duizendknoop staan op deze uitzonderingslijst. Deze uitzonderingen konden dus ook worden toegepast toen het verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw nog van kracht was.
In november vorig jaar werd het door een uitspraak van het Gerechtshof in Den Haag weer mogelijk om professioneel gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken op verharde en onverharde terreinen buiten de land- en tuinbouw.
Oppervlaktewater
Demissionair staatssecretaris Van Veldhoven wil deze fout op korte termijn herstellen. De waterschappen steunen dat plan. Door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de land- en tuinbouw verslechtert de kwaliteit van het oppervlaktewater.
De Raad van State heeft advies uitgebracht over een wetsvoorstel dat de wettelijke grondslag regelt voor dat verbod. Het verbod geldt niet alleen voor het professioneel gebruik buiten de land- en tuinbouw, maar ook voor het gebruik door particulieren. Ook dat laatste heeft de steun van de waterschappen.
De Tweede Kamer heeft 25 februari een motie van de ChristenUnie aangenomen die aandacht vraagt voor microvezels in synthetische kleding. De motie roept de regering op om onderzoek te doen naar mogelijkheden om het vezelverlies van kleding bij het dragen en wassen te minimaliseren.
Door het dragen en wassen van dit soort kleding komen er microplastics in het water. Via de rioolwaterzuivering, die niet alle microplastics kan tegenhouden, komt het uiteindelijk in het oppervlaktewater.
Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit
De Unie van Waterschappen steunt dit onderzoek van harte en is al veel langer bezig met dit onderwerp. Op het gebied van nieuwe stoffen maakt de Unie zich grote zorgen over onder andere PFAS, medicijnresten en microplastics. De Unie pleit voor het principe om aan de bron te zuiveren. Want wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit.
Uitvoering van de motie
Nu de motie door de Tweede Kamer is aangenomen, moet minister Van Nieuwenhuizen aan de slag met de uitvoering. De Unie van Waterschappen wil graag betrokken worden bij die uitvoering. De Unie wil meedenken en meewerken aan het verminderen van microplastics in het milieu en is ook nauw betrokken bij verschillende ministeries, industrie en stakeholders waardoor een goede bijdrage geleverd kan worden.
Op 11 februari praat de Tweede Kamer over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw. De Unie van Waterschappen heeft hiervoor een inbreng gestuurd naar de Kamerleden.
Op 11 februari staat een Algemeen Overleg (AO) Leefomgeving gepland. Daarin gaat het onder andere over gewasbeschermingsmiddelen.
Kwaliteit oppervlaktewater
Door een uitspraak van het Gerechtshof in Den Haag in november 2020 is het weer mogelijk om professioneel gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken op verharde en onverharde terreinen buiten de land- en tuinbouw.
Demissionair staatssecretaris Van Veldhoven wil deze fout op korte termijn herstellen. De waterschappen steunen dat plan. Door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de land- en tuinbouw verslechtert de kwaliteit van het oppervlaktewater.
Particulieren
De Raad van State heeft advies uitgebracht over een wetsvoorstel dat de wettelijke grondslag regelt voor dat verbod. Het verbod geldt niet alleen voor het professioneel het gebruik buiten de land- en tuinbouw, maar ook voor het gebruik door particulieren. Ook het laatste heeft de steun van de waterschappen.
Oorspronkelijk stond op 4 februari ook een AO Verzamelonderwerpen LNV gepland. Ook hiervoor heeft de Unie een inbreng geleverd. Dit overleg ging echter niet door.