Digitale stembus publieksprijs Waterinnovatieprijs geopend: stem nu!

9 januari 2024

Van dinsdag 9 tot en met donderdag 25 januari kan iedereen zijn stem uitbrengen op een van de genomineerden voor de Waterinnovatieprijs 2023/’24: de prijs voor innovaties die toepasbaar zijn binnen de taken en verantwoordelijkheden van de waterschappen. In totaal werden er zestig innovaties ingestuurd, verdeeld over vier categorieën. Per categorie zijn er drie genomineerden. Zij maken allemaal kans op de juryprijs in hun categorie en op de publieksprijs.

vier mensen die elkaar high-five geven met erboven tekst Teamwork

De Waterinnovatieprijs wordt iedere twee jaar uitgereikt door de Unie van Waterschappen, het Waterschapshuis, de Nederlandse Waterschapsbank en STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer). De inzendingen zijn verdeeld over de categorieën ‘briljantjes’, ‘gezonde leefomgeving’, ‘water en bodem sturend’ en ‘dijken van de toekomst’. Alle twaalf de genomineerden zijn waterschappen. Iedereen kan nu eenmalig zijn stem uitbrengen op een van de nominaties.

> Stem nu op jouw favoriete innovatie (uiterlijk 25 januari)

Uitreiking op Waterinnovatiefestival

De jury- en publieksprijs worden uitgereikt op het Waterinnovatiefestival, op 1 februari in de Werkspoorkathedraal in Utrecht. Het festival biedt de genomineerde innovaties een podium en diverse inspirerende sprekers vertellen over het belang van innovatie voor slim, efficiënt en duurzaam waterbeheer.

> Lees meer over de Waterinnovatieprijs

> Bekijk het volledige programma van het Waterinnovatiefestival

IJspret en hoogwater gevaarlijke combinatie

5 januari 2024

Vanaf zondag 7 januari krijgt Nederland te maken met temperaturen onder het vriespunt, geeft het KNMI aan. De waterschappen wijzen erop dat ijspret een gevaarlijke combinatie is met de huidige hoogwatermaatregelen. Vooral aan het begin van volgende week daalt de temperatuur tot onder 0.

bevroren dijk langs hoogwater

IJsvorming en waterkeringen

Rond keringen en uiterwaarden wordt op dit moment geen ijsvorming verwacht. Het water is rond de 8 graden en volop in beweging. Pas bij een langere periode van temperaturen onder 0 is ijs aannemelijk. Rijkswaterstaat en de waterschappen staan in nauw contact met het KNMI en houden dit goed in de gaten. Waar nodig worden extra maatregelen genomen.

Gemalen volop aan het werk

De waterschappen geven aan dat de gemalen in Nederland volop draaien om al het overtollige water weg te pompen. Mocht er ijsgroei zijn, is schaatsen op wateren waar wordt bemalen dan ook gevaarlijk. Het water onder het ijs heeft namelijk een sterke stroming. Door dalende waterstanden kan er bovendien lucht tussen de ijslaag en het water komen, wat ook tot gevaarlijke situaties kan leiden.

Hoogwatermaatregelen blijven regionaal van kracht

8 januari 2024

De waterstanden in de grotere rivieren zoals de Rijn en de Maas dalen langzaam. Vanwege volle regionale watersystemen blijven er hoogwatermaatregelen van diverse waterschappen nodig. Ook blijven dijkinspecteurs alert om te kijken of het hoogwater geen schade heeft veroorzaakt. De waterschappen waarschuwen schaatsers voor mogelijke gevaarlijke situaties.

hoogwater onder brug

Het hoogwater van afgelopen week houdt deze week nog aan. Doordat er de komende dagen weinig neerslag wordt voorspeld, is de verwachting dat de waterstanden van de rivieren, het IJsselmeer en de regionale watersystemen deze week langzaam verder dalen.

Hoogwaterpieken Maas, Rijn, IJsselmeer en Markermeer

Na de hoogwaterpiek in de Maas op 4 januari is op 7 januari ook de piek in de Rijn bij Lobith bereikt. Het vele water stroomt de komende dagen verder Nederland in via de rivieren. Uiteindelijk wordt het water afgevoerd naar zee. Vanwege goede spuimomenten van de afgelopen dagen is de waterstand in het IJsselmeer gedaald. Het Markermeerpeil is op dit moment echter nog steeds zeer hoog. Naar verwachting kan er de komende dagen water worden gespuid van het Markermeer naar het IJsselmeer, maar overlast in buitendijkse gebieden van het Markermeer blijft mogelijk.

Regionaal nog maatregelen nodig

De waterschappen blijven alert en regionaal blijven hoogwatermaatregelen van kracht. Tijdelijke waterbergingsgebieden blijven in werking of lopen langzaam gecontroleerd leeg. Meerdere waterschappen houden inspecties om de dijken na te lopen op eventuele schade door harde objecten die mogelijk meegesleurd zijn in het hoge water.

IJsvorming

De waterschappen wijzen erop dat ijspret een gevaarlijke combinatie is met de huidige hoogwatermaatregelen. Veel gemalen in Nederland draaien volop om al het overtollige water weg te pompen. Mocht er ijsgroei zijn, is schaatsen op wateren waar wordt bemalen dan ook gevaarlijk.

Vooruitblik droogte

De nattigheid van de afgelopen maanden en het hoogwater lijken oplossingen te bieden voor de problemen die waterschappen kennen in het droogteseizoen. De werkelijkheid is echter weerbarstiger. Waterschappen proberen zoveel mogelijk water vast te houden in beken en sloten en door de situatie van dit najaar zijn de grondwatervoorraden al aangevuld.

Geen garantie

Hitte en het uitblijven van regen in het voorjaar kunnen het tij echter keren. Bij hoge temperaturen en een gebrek aan regen verdampt veel water en in het voorjaar zal de watervraag weer hoog zijn vanwege het groeiseizoen van de natuur en de gewassen in de landbouw. De overvloed aan water is dus nog geen garantie op het uitblijven van watertekorten deze zomer.

> Lees meer over waterkwantiteit

Storm Henk raasde over Nederland en meer hoogwater in aantocht

3 januari 2024

Dinsdagavond en -nacht raasde storm Henk over Nederland. De waterschappen namen voorbereidende maatregelen en grote wateroverlast bleef uit. Door de overvolle sloten en rivieren en het wederom verwachte hoogwater blijft er werk aan de winkel voor de waterschappen. 

zee klotst tegen dijk aan met in de verte vuurtoren

Storm Henk 

Op sommige plekken in Nederland stond het water vóór de storm al erg hoog. Zo stond het water langs het Markermeer 75 centimeter boven NAP. Er werd daarom rekening gehouden met plaatselijk wateroverlast. Onder meer het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier nam voorbereidende maatregelen. In Bovenkarspel kwam het water over de kade, zonder dat het tot problemen leidde. Bij het Visserseiland in Hoorn kwam het water wel de straat in. Ook Volendam kwam het water over de dijk. Grote wateroverlast bleef echter uit.

Hoogwater in aantocht

Vanaf 3 januari zal ook het water in de Rijn weer stijgen. Er wordt rond 7 en 8 januari een vergelijkbare hoogwaterpiek verwacht op de Rijn zoals met de kerstdagen. De piek op de Maas wordt vandaag of morgen al verwacht. Het gaat om waterstanden die eens in de 3 jaar voorkomen. De piek zal zich daarna door Nederland verplaatsen richting zee.

Lokaal wateroverlast

Op dinsdag 2 januari is veel regen gevallen. Ook voor woensdag 3 januari wordt veel regen verwacht. De bodem is in veel regionale systemen verzadigd. Bij nieuwe neerslag zullen de waterstanden naar verwachting weer snel oplopen en is wateroverlast niet uit te sluiten.

> Luister ook naar de woordvoerder van hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier op Radio 1

Hoogwater gaat dalen: maatregelen blijven van kracht

29 december 2023

De piek van het hoogwater is achter de rug. De hoge waterstanden van afgelopen dagen leidden lokaal tot overlast, bijvoorbeeld door ondergelopen polders en kelders in met name buitendijks gebied.



De komende dagen dalen de waterstanden van de rivieren en het IJsselmeer. De waterstanden en afvoeren in de regionale watersystemen zijn de afgelopen dagen gedaald. Wel wordt volgende week opnieuw significante neerslag verwacht in het stroomgebied van de Rijn en de Maas.

Volgende week weer veel water

Na de jaarwisseling zullen de waterstanden van zowel de Rijn als de Maas opnieuw toenemen. De verwachtingen zijn op dit moment nog onzeker, maar de situatie zal naar alle waarschijnlijkheid beheersbaar blijven en de waterveiligheid niet in het geding komen.

Voorbereidende maatregelen

De waterstanden in regionale watersystemen dalen. Wel is de bodem in veel regionale systemen nog verzadigd. Diverse waterschappen melden dat ze tijdelijke waterbergingsgebieden leeg laten lopen in voorbereiding op eventuele nieuwe neerslag.

Natste jaar ooit gemeten

In de stroomgebieden van de IJssel, de Vecht en de Rijn stroomden de afgelopen dagen uiterwaarden en bergingsgebieden vol om het vele water uit de rivieren kwijt te kunnen. Aanleiding was de vele regenval in Nederland en Duitsland. Daarbij kwam dat de bodem door de vele regen verzadigd is en geen water meer opneemt. 2023 is het natste jaar ooit gemeten.

De kerst-hoogwatergolf

Het hoogwater van de afgelopen week zal nog enkele dagen aanhouden, waarna het water langzaam verder zakt. Veel maatregelen blijven dan ook van kracht. Het vele water stroomt de komende dagen verder Nederland in, waarin het beter verspreidt en wordt afgevoerd naar zee.

Dijkinspecties

Het hoogwater heeft ook veel vuil met zich meegenomen. Meerdere waterschappen houden de extra dijkinspecties dan ook in stand om de dijken na te lopen op eventuele schade door harde objecten die mogelijk meegesleurd zijn in het hoge water.

Vooruitblik droogte

De nattigheid van de afgelopen maanden en het hoogwater lijken oplossingen te bieden voor de problemen die waterschappen kennen in het droogteseizoen. De werkelijkheid is echter weerbarstiger. Waterschappen proberen weliswaar waar verantwoord en mogelijk zoveel mogelijk water vast te houden in beken en sloten. En door de situatie van dit najaar zijn de grondwatervoorraden al aangevuld.

Geen garantie

Hitte en het uitblijven van regen in het voorjaar kunnen het tij echter keren. Bij hoge temperaturen en een gebrek aan regen verdampt veel water en in het voorjaar zal de watervraag weer hoog zijn vanwege het groeiseizoen van de natuur en de gewassen in de landbouw. De overvloed aan water is dus nog geen garantie op het uitblijven van watertekorten deze zomer.

Traject ‘visie op de waterketen’ van start

2 januari 2024

In januari start het traject om een gemeenschappelijke visie op de waterketen voor 2050 te formuleren. Dit gebeurt in opdracht van de Unie van Waterschappen, Vewin, IPO, VNG, waterbeheerorganisatie RIONED en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

illustratie van huizen aangesloten op riool en rioolwaterzuiveringsinstallatie

Onderbouwen van keuzes

De visie is bedoeld als onderbouwing van beleids- en investeringskeuzen rond waterkwaliteit, waterkwantiteit, leveringszekerheid, bedrijfszekerheid en financiering in de waterketen. Het proces geeft daarnaast deels invulling aan de uitgangspunten van ‘water en bodem sturend’, specifiek voor de waterketen.

Informatie verzamelen

Er zal zoveel mogelijk informatie worden verzameld uit al lopende projecten. Denk aan programma’s rond drinkwaterbronnen, de aanpak van microverontreinigingen, Europese richtlijnen en de studie naar de KRW-doelen (Kaderrichtlijn Water) voor rioolwaterzuiveringen (rwzi’s). Daarnaast worden al bestaande beelden gebruikt over de circulaire economie en hergebruik van water. De visie zal de verschillende deelonderwerpen met elkaar verbinden en in samenhang bekijken. Het document brengt ook de nog bestaande lacunes en aandachtspunten in kaart.

Planning traject

De uitvoering van het traject ligt bij de adviesbureaus Ambient en Welldra, beide gespecialiseerd in de watersector. Adviesbureaus Witteveen+Bos en AT Osborne voeren de verdiepende studies uit. Het traject trapt af met een startbijeenkomst op donderdag 18 januari. Een aantal afgevaardigden van elke geleding (gemeente, provincie, waterschap, drinkwaterbedrijf en het Rijk) starten dan met de prioritering van de belangrijkste thema’s. Ze voeren verdiepende interviews met mensen op sleutelposities in de waterketen, en werken vervolgens de thema’s uit in 3 expertsessies. Rond de zomer wordt de eindrapportage aangeboden aan de bestuurders van de betrokken partijen en het Bestuurlijk Overleg Water.

Resultaten eerdere trajecten

De Unie van Waterschappen ontvangt graag resultaten van eerdere visietrajecten rond de waterketen, uitgevoerd door andere partijen.

> Neem contact op met Michael Bentvelsen voor vragen of om informatie te delen

Hoogwaterpiek bereikt Nederland

28 december 2023

De piek van de hoogwatergolf heeft afgelopen nacht Lobith bereikt en verplaatst zich door Nederland. Regionaal en buitendijks is sprake van wateroverlast. De situatie is – met maatregelen – beheersbaar en de waterveiligheid is nergens in het geding.

Foto van een overstroomde rivier met een brug in de verte

Door grote neerslaghoeveelheden in de afgelopen periode was sprake van zeer hoge waterstanden op o.a. de Overijsselse Vecht, Dinkel Regge en Dommel. In de meeste regionale waterstanden is de hoogwaterpiek bereikt en is een lichte daling zichtbaar.

Wateroverlast 

Buitendijks en regionaal is er flink wat wateroverlast. Uiterwaarden, kades en sommige wegen staan onder water in het oosten en zuiden van het land. Dit komt bijvoorbeeld doordat kleine rivieren buiten de oevers treden of doordat de neerslag niet weg kan door de verzadigde bodem. De situatie in het hoofdwatersysteem is – met maatregelen – beheersbaar en de dijken zullen het houden. 

Maatregelen 

Waterbeheerders nemen standaardmaatregelen om overlast zo veel mogelijk te beperken zoals het plaatsen van tijdelijke keringen en lokaal worden extra pompen ingezet. Speciale aandacht gaat bij de inspecties uit naar graverijen in dijken door bevers. Waterbergingsgebieden worden voor sommige regionale rivieren ingezet. Rijkswaterstaat en waterschappen doen er alles aan om het overtollige water zo snel mogelijk af te voeren, door bijvoorbeeld maximaal water te spuien bij de zee en de stuwen te strijken. Nevengeulen stromen mee, zoals bijvoorbeeld het Reevediep bij waterschap Drents Overijsselse Delta. 


> Bekijk de website per waterschap voor de meest actuele informatie

> Lees meer over het thema waterkwantiteit

Hoogwatergolf tijdens en na kerst: waterschappen nemen extra maatregelen

27 december 2023

De huidige situatie met langdurig verhoogde waterstanden in verschillende delen van Nederland is bijzonder en het blijft de komende dagen nat. Met extra maatregelen van de waterschappen is de overlast te beperken. De dijken houden zich goed. Wel kan op plaatsen buiten de dijken lokaal overlast ontstaan, bijvoorbeeld rond kades. Ook gemeenten nemen maatregelen. De waterschappen blijven extra alert: honderden medewerkers houden de situatie dag en nacht in de gaten en treffen waar nodig maatregelen, zoals de inzet van noodkeringen en -gemalen en extra inspecties.

hoogwater

Waterschappen opgeschaald

Momenteel zijn 11 waterschappen opgeschaald om de extra (preventieve) inzet van mensen en middelen goed te coördineren. Dit geldt met name voor de waterschappen Drents Overijsselse Delta, Hunze en Aa’s en Vechtstromen: de huidige waterstanden in de rivieren Regge, Dinkel en Vecht komen maar ongeveer eens in de 10 jaar voor.

Drents Overijsselse Delta en Vechtstromen

Bij Drents Overijsselse Delta stroomt voor het eerst waterverbinding Het Reevediep mee om extra water af te voeren. De hoogwatergeul voert hoogwater op de IJssel via het Drontermeer en het Vossemeer af naar het IJsselmeer, en ontlast daarmee het gebied rond Zwolle en Kampen. Waterschap Vechtstromen zet woensdag 27 december preventief en eenmalig het dijkleger in: vrijwillige dijkwachters die de dijken langs de Vecht en het Afwateringskanaal inspecteren. Dit is vanaf de grens met Duitsland tot net onder Ommen.

> Volg het liveblog van Drents Overijsselse Delta

Rijn en IJssel, Hunze en Aa’s

Bij Rijn en IJssel werden bergingsgebieden ingezet om water tijdelijk op te slaan, en de onderste kleppen van stuw Doesburg geopend. De waterpeilen stegen daardoor op veel plekken minder hard; het peil van de Oude IJssel daalde zo’n 25 cm. Toch is wateroverlast niet overal te voorkomen. Bij Hunze en Aa’s dalen de waterstanden in de boezemkanalen en die daling zal de komende dagen doorzetten, ondanks de neerslagverwachting. Dit komt doordat het waterschap de komende dagen optimaal kan spuien met drie sluizen in Delfzijl en Nieuwe Statenzijl.

> Volg het liveblog van Rijn en IJssel

> Volg het liveblog van Hunze en Aa’s

Water opvangen

De waterschappen blijven zoveel mogelijk water opvangen en nemen waar nodig aanvullende maatregelen. Doordat het watersysteem en de bodem al volledig verzadigd zijn, is het een uitdaging om al het water kwijt te kunnen. Gemalen draaien op volle toeren en om water tijdelijk op te slaan, zijn verschillende bergingsgebieden ingezet. Een daarvan is waterberging Bredevoort in het waterschap Rijn en IJssel.

Dijken

De dijken in het land worden dag en nacht gecontroleerd en zijn stevig genoeg. Maar voor de IJssel is het spannend en kan er geen druppel meer bij. Regionaal is er soms wateroverlast: op verschillende plekken lopen kades, fietspaden en kruipruimtes onder water. Ook opkomend grondwater kan overlast veroorzaken.

Weerbeeld komende dagen

De komende dagen blijft het wisselvallig, maar de onzekerheid van de neerslagverwachting is groot. De waterschappen houden er rekening mee dat de waterpeilen nog wat verder stijgen en de rivieren op plaatsen nog breder uitwaaieren. Donderdag 28 december wordt een hoogwaterpiek bij Lobith verwacht, van ongeveer 14,7 meter. De piek verplaatst zich de dagen erna over de rivieren in Nederland. Deze hoogte komt ongeveer eens in de 5 jaar voor.

Alle hens aan dek

De waterschappen blijven dag en nacht aan het werk om het water in goede banen te leiden en zo snel mogelijk af te voeren. Ze controleren regelmatig de dijken, stuwen en duikers (ondergrondse verbindingen tussen sloten of plassen). Zo kan er snel geschakeld worden bij eventuele overlast of schade. Alle hens aan dek dus.

> Bekijk de website per waterschap voor de meest actuele informatie

> Lees meer over het thema waterkwantiteit

Waterschappen alert tijdens hoogwatergolf met kerstdagen

22 december 2023

Het blijft nat in Nederland en ook via de grote rivieren komt er veel water ons land binnen. De waterschappen bereiden zich wederom voor op het opvangen van het vele water en nemen waar nodig aanvullende maatregelen.

Foto van een overstroomde rivier met een brug in de verte

Regen, noordwestenwind en hoogwatergolf

Deze week viel vooral op dinsdag 19 december veel regen. Ook de rest van de week blijft het wisselvallig. Donderdag steekt een stormachtige noordwestenwind op van zee. Dit valt samen met het moment dat de huidige hoogwatergolf aankomt in de lage delta. Daardoor lopen de rivierwaterstanden op verschillende plekken in het weekend voor kerst flink op. Na kerst wordt stabieler weer verwacht, met afwisselend buien en zon.

Volle uiterwaarden 

Op de Rijn passeert deze week de tweede hoogwatergolf van dit seizoen. Bij Lobith kwam de rivier maandagochtend tot 13,33 meter boven NAP, iets hoger dan de eerste piek van eind november. Dit weekend daalt de rivier niet onder 12 meter boven NAP, om na kerst weer te stijgen. Naar verwachting leidt dat in de laatste dagen van het jaar tot een nieuwe hoogwatergolf, die opnieuw hoger komt: een maximaal peil wordt verwacht rond 14,50 meter boven NAP. Waterschap Vallei en Veluwe inspecteert dagelijks de dijken, gemalen, stuwen en duikers om risico’s te beperken. Op de Maas passeert al tijdens de kerstdagen een golf die sommige uiterwaarden zal vullen.

Verzadigde bodem

Door het natte najaar is de bodem heel nat en verzadigd. Dit betekent dat de bodem op veel plekken geen extra water meer kan opvangen. De gemalen van de waterschappen draaien dan ook overuren om het overtollige water af te voeren naar de zee en de grote rivieren. Zo heeft Wetterskip Fryslân het monumentale Woudagemaal ingezet. Dat is nodig om het water van de Friese boezem af te voeren. Het is al de derde keer dit jaar dat het historisch stoomgemaal bijspringt. Ook bekijken de waterschappen of ze (nood)waterbergingspolders moeten inzetten en worden extra dijkcontroles ingezet.

Coupures uit voorzorg open

Rond de jaarwisseling wordt een nieuwe hoogwaterpiek verwacht. Hoogheemraadschap van Stichtse Rijnlanden opent uit voorzorg de coupures in de zomerdijk tussen Tull en ´t Waal en Wijk bij Duurstede. Hierdoor kunnen de uiterwaarden onder water komen te staan. Door het vollopen van de uiterwaarden krijgt de rivier meer ruimte en stijgt het waterpeil minder snel.

Water vasthouden

De grondwaterstanden zijn in het hele land inmiddels hoger dan gemiddeld. Dit geeft echter nog geen garantie voor een zomer zonder droogteproblemen. Om wateroverlast te voorkomen is het nodig om nu ook water af te voeren. Daarnaast kan door eventuele hitte (verdamping) en het groeiseizoen van gewassen en natuur later dit jaar de watervoorraad snel afnemen. Daarom proberen de hoger gelegen waterschappen het water wel zo lang mogelijk vast te houden in de sloten en beken. 

Veel waterschappen houden gedurende deze hoogwaterperiode een liveblog bij met de laatste updates.

> Bekijk de website per waterschap voor de meest actuele informatie

> Lees meer over het thema waterkwantiteit

De balans opmaken van 2023: waar staan we nu met stikstof?

21 december 2023

Ook in 2023 is het veel over de stikstofcrisis gegaan en is er gewerkt aan maatregelen. Er is vooral ook veel gepraat en nog steeds is veel onzeker richting de toekomst. Ondertussen wordt de uitvoering van waterschapsprojecten geraakt door de stikstofbeperkingen. Waar staan we nu?

Polder landschap met weide, water en natuur- stikstof

De Unie van Waterschappen heeft een stikstof-update naar alle waterschappen gestuurd om inzicht te bieden in de mogelijkheden die er op dit moment zijn om een stikstofvergunning te krijgen.

Versterken van de natuur

In een robuuste natuur ligt de oplossing van de stikstofproblematiek: zonder sterke natuur geen vergunningen en een sterke natuur is minder gevoelig voor stikstof. Waterschappen zetten zich in voor het versterken van de natuur. Dit doen ze door met relatief eenvoudige maatregelen als flexibel peilbeheer, beekherstel en natuurvriendelijke oevers te helpen aan het versnellen van natuurherstel. Het is echter nog steeds nodig om de uitstoot van stikstof te verminderen.

Terugdringen van uitstoot

Na het wegvallen van de bouwvrijstelling in 2022 moeten de waterschappen werken met zo min mogelijk emissies (veelal veroorzaakt door het gebruik van dieselmotoren). De waterschappen hebben de ambitie om zoveel mogelijk om te schakelen naar elektrisch materieel. Maar ook dit is een omslag die niet van de ene op andere dag is gerealiseerd. Daarnaast is elektrisch materieel duur en nog niet altijd beschikbaar. Binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma is het beperkt mogelijk om subsidies aan te vragen voor het gebruik van elektrisch materieel.

Voortoets en Porthos-uitspraak

In de huidige situatie hebben projecten die direct verband houden met het beheer van Natura 2000-gebieden geen vergunning nodig. Dit geldt bijvoorbeeld voor veel projecten die het in kader van het verbeteren van de waterkwaliteit worden uitgevoerd. Bij projecten waar met zekerheid valt vast te stellen dat ze geen negatief effect hebben op kwetsbare natuur, moet een Voortoets Stikstof worden uitgevoerd. De provincies hebben hiervoor een handreiking ontwikkeld. Als negatieve effecten niet op voorhand kunnen worden uitgesloten moet er een zogenaamde passende beoordeling plaatsvinden. De Porthos-uitspraak van de Raad van State biedt voor dit soort projecten enig perspectief.

Extern salderen en ADC-toets

Als wel duidelijk is dat een project gepaard gaat met schadelijke stikstofuitstoot kan een project alsnog doorgang vinden als deze effecten worden voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door elders stikstofruimte ‘weg te halen’. Hierbij valt te denken aan ruimte door in de buurt bijvoorbeeld een veehouderij op te kopen. Dit heet extern salderen. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan is er voor dit soort projecten nog een laatste redmiddel: de ADC-toets. Deze procedure staat open voor projecten die mogelijk significante natuurschade veroorzaken waarvoor geen alternatieven zijn (A), die van doorslaggevend belang zijn (D) en waar compensatie wordt geregeld voor de beschadigde natuur (C) door aanleg van nieuwe vergelijkbare natuur.

De Unie van Waterschappen houdt de waterschappen op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. En brengt hun zorgen en aandachtspunten in bij landelijke overleggen rond de stikstofaanpak.

> Lees de Stikstof-update van de Unie van Waterschappen (PDF)