Tot en met 2027 stellen de waterschappen jaarlijks 280.000 euro beschikbaar voor projecten die de waterkwaliteit verbeteren. Het kan gaan om projecten voor kennisdeling, onderzoek en de ontwikkeling en uitrol van innovaties. Een commissie met onder meer vertegenwoordigers van de waterschappen beoordeelt de aanvragen bij het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij.
Samenwerking STOWA en LTO Noord
De commissie bekijkt 3 keer per jaar de nieuwe aanvragen en let daarbij onder andere op het doelbereik. De maatregel moet, mits succesvol, gemakkelijk en breed toepasbaar zijn. De uitvoering gebeurt altijd in samenwerking met sectorpartijen en een waterschap. STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer) beheert het stimuleringsbudget voor de waterschappen en belangenbehartiger voor de agrarische sector LTO Noord voert het secretariaat. De financiering uit het Stimuleringsbudget bedraagt maximaal de helft van de totale projectkosten.
Succesvolle eerdere projecten
Tot en met 2023 was eenzelfde budget beschikbaar. Daar is goed gebruik van gemaakt. Sinds de start zijn er 18 aanvragen gehonoreerd, variërend van chemievrije maisteelttechnieken tot emissieloze voeropslagen op melkveebedrijven. Een ander project betrof het biologisch verwijderen van gewasbeschermingsmiddelen uit afvalwaterstromen. Uit het project bleek het nieuwe zuiveringsconcept kansrijk, terwijl nog weinig bedrijven een zuiveringsvoorziening voor gewasbeschermingsmiddelen gebruiken. De zuiveringsvoorziening is momenteel in ontwikkeling en kan relatief eenvoudig een groot deel van de gewasbeschermingsmiddelen in het waswater verwijderen.
Maandag 27 november organiseerde Dutch Water Authorities de DWA Netwerkdag in Driebergen, met als centraal thema ‘Water kent geen grenzen’. DWA-coördinator Piebe Hoeksma opende de dag met een plenair gesprek met Luzette Kroon, bestuurslid van de Unie van Waterschappen. Na een presentatie van oud-Commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp en de uitreiking van de NWB Award waren er themasessies over de 4 belangrijkste DWA-thema’s: kennisuitwisseling, Europa, internationale projecten/Blue Deal en aantrekkelijk werkgeverschap. Aanwezig waren zo’n 120 medewerkers, bestuurders en buitenlandcoördinatoren van binnen en buiten de waterschappen.
Belang internationale samenwerking
“De waterschappen zijn de minst bekende overheid, maar waarin het grootste vertrouwen is”, opent Kroon haar gesprek. “80% van de Nederlanders vertrouwt dat de waterschappen ons land, dat deels onder zeeniveau ligt, droog houden. Met Bureau Brussel, ons gezicht in Europa, hebben we bovendien een grote invloed op het Brusselse beleid. Het buitenland wil dan ook graag van ons leren. Maar ook wij staan voor grote uitdagingen, zoals lange periodes van droogte, extreme neerslag en watervervuiling. Die uitdagingen spelen wereldwijd: de klimaatverandering is nu en trekt zich niets aan van landsgrenzen. Daarom is internationale samenwerking juist nu zo belangrijk, zeker op het gebied van klimaatadaptatie.”
Water centraal in Sustainable Development Goals
Kroon is dan ook blij dat er dit jaar voor het eerst een waterconferentie van de Verenigde Naties plaatsvond. “Dat laat zien dat zowel het onderwerp water als internationale samenwerking hoog op de bestuurlijke agenda’s staat. De vraag is nu: hoe zorgen we dat dat zo blijft? Ik denk in ieder geval door de urgentie te blijven benadrukken. De Sustainable Development Goals zijn niets zonder water. Internationaal werk heeft voor de waterschappen bovendien een belangrijke meerwaarde: het maakt ons aantrekkelijker als werkgever.”
Water grootste vriend en vijand
De tweede keynotespreker heeft een indrukwekkend cv: Tom Middendorp gaf onder meer 38 jaar lang leiding aan het leger, zette als eerste het thema klimaat op de agenda bij Defensie en schreef het boek Klimaatgeneraal, dat is vertaald in 5 talen. “In Nederland is water onze grootste vriend en vijand tegelijk”, stelt hij in zijn presentatie. “De economie heeft veel te danken aan onze gunstige ligging aan het water. Tegelijkertijd is water onze grootste bedreiging. Door die uitersten zit adaptatie in onze genen.”
Afhankelijkheid van water verkleinen
Middendorp benadrukt onze toenemende afhankelijkheid van water. “Kijk naar de productie: voor een vel A4-papier is maar liefst 10 liter water nodig en voor een T-shirt 4000 liter. En de vraag naar water blijft groeien, onder meer door de bevolkingsgroei en onze levensstandaarden. Tegelijkertijd neemt het aanbod van water af door de steeds langere periodes van droogte. We moeten onze watervoetafdruk en afhankelijkheid van water dus verkleinen. En dat kan alleen door circulariteit: beter hergebruiken.”
Spanningen door (water)schaarste
Tijdens zijn werk in het buitenland zag Middendorp hoe schaarste van essentiële grondstoffen spanningen veroorzaakt tussen bevolkingsgroepen. “Waterschaarste veroorzaakt conflicten en dwingt mensen om zich te verplaatsen. Door dat fenomeen zag ik het verband tussen klimaat en veiligheid. Want klimaatverandering heeft alles te maken met water: met voedseltekorten en de leefbaarheid van gebieden. Bij Defensie heb ik daarom klimaat op de agenda gezet en in relatie gebracht met veiligheid.”
Ruimte geven aan innovatie
“Om weerstand te bieden aan het steeds extremere weer, moeten we samenwerken”, vindt Middendorp. “We moeten ruimte geven aan innovatie, een kennisecosysteem creëren en grensoverschrijdend samenwerken. De oplossing van deze nieuwe watervraagstukken zit ’m in onze innovatiekracht en ons aanpassingsvermogen.”
NWB Award 2023
Het ochtendprogramma werd afgesloten met de uitreiking van de NWB Award 2023, de prijs voor het meest aansprekende filmpje over internationaal waterschapswerk. Na vertoning van de shortlist maakte Luzette Kroon als voorzitter van het NWB Fonds de winnaar bekend: ‘Een strategische alliantie voor waterconservering in de Chira Valley’ van de Blue Deal Peru. Zij winnen 5000 euro voor verder onderzoek en een interview in Het Waterschap, het blad van de Unie van Waterschappen. Kroon: “De video’s geven een goede kijk op ons werk en laten zien hoeveel mensen er betrokken zijn bij de internationale waterschapsprojecten.”
Na de lunchpauze vol netwerkmogelijkheden stonden er 2 rondes themasessies op het programma. Bij iedere ronde konden de deelnemers zich aansluiten bij 1 van de 4 onderwerpen. In de themasessie Kennisdeling ging Petra Goessen, buitenlandcoördinator bij hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, op zoek naar ideeën om meer kennis uit het buitenland op te halen. In de themasessie Europa vertelden Luc Kronenberg en Noa Hartog, lobbyisten in Brussel namens Vewin en de Unie van Waterschappen, onder meer wat de Unie in Brussel doet en hoe de Europese Unie werkt.
Aantrekkelijk werkgeverschap en internationale projecten
Frank Tibben (intelligence manager bij Wereld Waternet) en Anne Maaike Koeneman (beleidsadviseur internationale samenwerking bij waterschap Drents Overijsselse Delta) toonden in de themasessie Aantrekkelijk werkgeverschap waarom internationaal georiënteerde waterschappers voor de waterschappen als werkgever kiezen. En in de themasessie Blue Deal/internationale projecten zette Marion Wierda, programmamanager bij het NWB Fonds, verschillende internationale projecten van de waterschappen in de schijnwerpers.
> Bekijk de video van Tom Middendorp tijdens de DWA Netwerkdag:
Regen, regen en regen: het is overal kletsnat. Op dit moment is er sprake van verhoogde waterstanden in meerdere gebieden in Nederland. Dat geldt voor zowel de Rijn als het IJsselmeergebied. Door de harde wind wordt ook aan de kust hoogwater verwacht.
De afgelopen dagen namen de waterschappen en Rijkswaterstaat verschillende maatregelen. Hierdoor is nergens in het land sprake van overstromingsdreiging. De waterschappen verlaagden onder meer de waterpeilen en de gemalen draaien volop om overtollig water af te voeren. Om water tijdelijk op te slaan, zijn bergingsgebieden ingezet. Beheerders, dijkinspecteurs en uitvoerders van de waterschappen controleren de dijken, stuwen en duikers regelmatig. De waterschappen blijven dus alert. Mede gezien de weersverwachtingen voorzien ze geen grote problemen.
Grondwaterstanden hoog
De grondwaterstanden zijn overal in het land aangevuld en tot boven normaal gestegen. De waterschappen slaan het water zoveel mogelijk op in het water- en bodemsysteem voor drogere periodes. De grond is echter op veel plekken verzadigd en neemt geen regenwater meer op. Om wateroverlast te voorkomen hebben veel waterschappen extra maatregelen genomen om overtollig water af te voeren naar de zee en grote rivieren.
Gemalen draaien volop
Een van de grootse gemalen van Nederland is Zedemuden in Zwartsluis, Overijssel. Momenteel draaien er in het gemaal 3 pompen met een totale pompcapaciteit van 124 m3 water per seconde. Per minuut is dat 7.440 m3, wat gelijkstaat aan de inhoud van 3 Olympische zwembaden. Alleen het gemaal IJmuiden van waterschap Drents Overijsselse Delta heeft een grotere pompcapaciteit. De inzet van dit gemaal verkleint de kans op wateroverlast in delen van Drenthe. Ook het J.L. Hooglandgemaal en gemaal De Heining van Wetterskip Fryslân draaiden de afgelopen dagen op volle kracht om water af te voeren uit de Friese boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten).
Dijkdoorgang Delfzijl gesloten
De waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest hebben vrijdagochtend de dijkdoorgangen in Delfzijl gesloten. Dit is nodig vanwege de hoge waterstand op zee. Rijkswaterstaat voorspelde donderdagavond een waterstand van NAP +3.40 meter. Deze hoge waterstand wordt veroorzaakt door de noordwestenwind die het water opstuwt langs de kust.
Extra dijkinspecties
Waterschap Zuiderzeeland zet vandaag extra dijkcontroles in. Het waterpeil in het IJsselmeer is bijna 80 cm hoger dan normaal. In combinatie met de harde wind veroorzaakt dit golven langs de dijken aan de noordwestzijde van de Noordoostpolder en Oostenlijk Flevoland.
Voorzorgsmaatregelen bij waterschap de Stichtse Rijnlanden
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden nam extra voorzorgsmaatregelen bij het dijkversterkingsproject Sterke Lekdijk in Salmsteke (Lopik) en de Oude Sluis Vreeswijk (Nieuwegein). De Sterke Lekdijk is extra ‘ingepakt’ over een afstand van ruim 400 meter. Dit voorkomt dat de nieuwe toplaag van de onlangs versterkte dijk wegspoelt op plekken waar de grasmat nog onvoldoende tot bloei is gekomen.
Op 27 november brachten verschillende Eerste Kamerleden van de VVD-fractie een werkbezoek aan het hoogheemraadschap van Rijnland. Tijdens dit bezoek ging het vooral over de sturende rol van water en bodem in ruimtelijke plannen.
Op de foto van link naar rechts: Chris Mudde, Anke van Houten, Tanja Klip, Rogier van der Sande, Marian Kaljouw, Henk Jan Meijer en Tessa Maas.
Aanwezigen
Dijkgraaf Rogier van der Sande en procesleider gebiedsontwikkeling Chris Mudde ontvingen Eerste Kamerleden Henk Jan Meijer, Marian Kaljouw en Tanja Klip bij het hoogheemraadschap. Namens de Unie van Waterschappen waren lobbyist Tessa Maas en beleidsadviseur Anke van Houten aanwezig.
Water en bodem sturend
Tijdens het bezoek stond de vraag centraal hoe we slim omgaan met nieuwe bouwplannen. Hoe vangen we de gevolgen van extreem weer goed op om schade en overlast te beperken? Het vorige kabinet schreef in het regeerakkoord dat water en bodem leidend moeten zijn voor ruimtelijke plannen. “Een fantastische eerste stap”, vindt Van der Sande. “Alleen stuit het in de praktijk nog op veel uitvoeringsproblemen. Vandaar dat wij de Eerste Kamerleden vandaag meenamen naar bouwlocatie de Gnephoek. Daar lieten we zien hoe je het principe van water en bodem sturend in de praktijk kunt brengen.”
Gnephoek
Bouwen in Gnephoek leidt al jaren tot veel discussie tussen de gemeente Alphen aan den Rijn en de provincie Zuid-Holland. Gnephoek kent voor een deel namelijk zettingsgevoelige grond. Dat betekent dat in dat deel een risico bestaat op beschadiging van kabels en rioolleidingen door bodemverzakking. Ook kunnen wegen verzakken. Met de bodem en het watersysteem als uitgangspunt zijn deze ongewenste gevolgen en kosten te voorkomen.
Advies van Rijnland
Het hoogheemraadschap van Rijnland stelde een aantal voorwaarden voor bouwen in deze polder vanuit het oogpunt van het waterbeheer. “Bouwen is mogelijk, maar je moet het wel slim aanpakken”, aldus Van der Sande. “We zeggen daarom: bouw vooral op de stevige zandrug langs de Oude Rijn en behoud in het zakkingsgevoelige deel ruimte voor waterberging.” In het nu voorliggende masterplan voor de gebiedsontwikkeling Gnephoek komen de gestelde kaders en uitgangspunten van het hoogheemraadschap van Rijnland terug. Van der Sande: “Het is duidelijk dat water en bodem leidende uitgangspunten zijn voor de bouwplannen.” De Eerste Kamerleden concludeerden tijdens het bezoek dat het geen overinvestering is om als waterschap goede voorwaarden te stellen voor het water- en bodemgebruik.
Oproep
In onderstaande video doet Rogier van der Sande namens de waterschappen een oproep aan het nieuwe kabinet: “Dwing toekomstbestendig bouwen af door strengere bouwschriften op te nemen in het Bouwbesluit.”
Komende maand worden de genomineerden van de Waterinnovatieprijs 2023/’24 bekendgemaakt. Een deskundige jury beoordeelt momenteel de 60 inzendingen. Juryvoorzitter Annemieke Nijhof (algemeen directeur van Deltares) vertelt over het belang van innovatie voor de watersector en waarom ze dit jaar opnieuw in de jury stapt.
Wat maakt innovatie zo belangrijk voor de watersector?
Nijhof: “Ik zie daarin een drievoudig belang. Ten eerste staan we voor nieuwe waterbeheeruitdagingen om onze reputatie als best beschermde delta en beste drinkwaterleverancier overeind te houden: de klimaatverandering, de veranderende samenleving en de hoge verwachtingen ten aanzien van de dienstbaarheid van de sector. Met zulke uitdagingen is innovatie een must. We kunnen niet op dezelfde manier doorgaan.”
“Ten tweede heeft de publieke sector niet per definitie de neiging tot innoveren: er is geen concurrentie die vernieuwing noodzakelijk maakt. Innoveren helpt om scherp te blijven en optimaal gebruik te maken van nieuwe kennis, technologieën, denkbeelden en paradigma’s. Ten slotte kan de watersector als grote opdrachtgever de markt stimuleren en helpen innoveren.”
Waarom is het belangrijk voor de watersector om innovatie te stimuleren en te belonen?
“Wat nodig is, is het erkennen en belonen van innovatie. Daarvoor is een innovatieprijs een belangrijk middel. Hiermee zetten we organisaties in het zonnetje die het aandurven om te experimenteren. Zo creëren we positieve aandacht voor vernieuwing.”
Hoe helpen uw achtergrond en ervaring in de watersector bij het beoordelen van inzendingen?
“Ik breng een veelzijdige achtergrond mee, met ervaring in het ingenieursbedrijfsleven, bij de overheid en bij een kennisinstelling. En mijn betrokkenheid bij leefomgevingsbeleid heeft mijn inzicht in innovatie verdiept. Ik merk dat inventieve geesten met goede ideeën helaas nog te vaak worden tegengehouden door praktische obstakels. Om ruimte in het beleid te creëren, is het noodzakelijk een dialoog te organiseren tussen marktpartijen, beleid en kennisorganisaties zoals KWR, Deltares en WENR (Wageningen Environmental Research). Uit ervaring ken ik het belang van samenwerking tussen slimme koppen, technologie, beleid, normen en risicoverdeling. Daarom is het voor een succesvolle innovatie cruciaal om de urgentie te initiëren, risico’s te bespreken en de samenleving te betrekken.”
Zijn dat ook de aspecten waar u op let bij het beoordelen van de inzendingen?
“We toetsen iedere inzending op vooraf vastgestelde criteria. Aan de hand daarvan gaan we met elkaar in gesprek; het resultaat is een optelsom van de scores en individuele meningen. Ik let op een aantal dingen bij het boordelen, zoals de vraag: is het inventief? We kijken ook altijd naar de impact op de sector en hoe het de samenleving vooruit kan helpen. Een klein idee heeft soms een geweldige impact. En het moet natuurlijk uitvoerbaar zijn. We kijken dus ook naar het realiteitsgehalte.”
Wat zijn de meest urgente uitdagingen in de watersector op dit moment?
“De watersector staat voor aanzienlijke uitdagingen, vooral op het gebied van klimaatverandering. De leefbaarheid van ons land is afhankelijk van een goed functionerend systeem. Daarom beheren we het water zo nauwkeurig als een Zwitsers zakhorloge. De toenemende onzekerheid, met variaties in droogte en zware buien, vormt een groeiende uitdaging. Dat vraagt van ons om kritisch na te denken over hoe we de belofte van veilig wonen en voldoende water voor de gebruiksfuncties kunnen nakomen. De technische vraagstukken, risico’s en financierbaarheid zijn daarin cruciaal. En als sector is bewustzijn nodig van de toenemende impact op de ruimtelijke ordening. Daarnaast denk ik dat we met een aanvalsplan moeten komen om de waterkwaliteit te optimaliseren.”
Hoe kan innovatie hieraan bijdragen?
“Door innovatie reflecteren we op bestaande werkwijzen en denken we proactief na over veranderingen in waterbeheer. Zeker op het gebied van waterkwaliteit zie ik veel ruimte voor technologische vernieuwing en preventie, bijvoorbeeld rond nieuwe verontreinigende stoffen. Ik denk dat ons nog veel te doen staat op het raakvlak van waterkwaliteit en waterbeheer.”
Naast Nijhof bestaat de jury uit Merle de Kreuk (hoogleraar waterkwaliteit aan de TU Delft), Katja Portegies (directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat), Lidwin van Velden (CEO bij de Nederlandse Waterschapsbank), Cees Buisman (wetenschappelijk directeur bij Wetsus) en Katheleen Poels (hoofd adviesgroep watermanagement bij Royal HaskoningDHV). Binnenkort stellen zij zich uitgebreid voor.
Vrijdag 17 november stuurde demissionair minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat het Nationaal Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie naar de Tweede Kamer. Het programma geeft inzicht in wat Nederland nu al doet op het gebied van klimaatadaptatie, wat er nog moet gebeuren en hoe kan worden versneld.
“Bij elke ontwikkeling in Nederland zullen we standaard rekening moeten houden met zeespiegelstijging, toenemende hitte, langere perioden van droogte of juist extreme neerslag”, aldus Harbers. “Uiteraard vergt dit duidelijke doelen, goed beschikbare en toepasbare kennis. Maar ook heldere verantwoordelijkheden, uitgewerkte maatregelen en duidelijkheid over capaciteit en financiering.”
Versnelling
Het Nationaal Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie biedt een overzicht van alle initiatieven rond klimaatadaptatie die momenteel lopen. Harbers: “Ik zie dit uitvoeringsprogramma als een eerste stap in deze concretiseringsslag. Een stap die ervoor zorgt dat we sneller gaan lopen om het gat te dichten tussen geplande en benodigde acties.”
Ruimte reserveren
Ook de waterschappen pleiten een versnelling en voor klimaatadaptief handelen als gemeengoed. “Zeespiegelstijging en extreem weer vragen om een langetermijnperspectief en het reserveren van voldoende budget”, zegt Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen. “Verder is in alle ruimtelijke plannen voor de toekomst plaats nodig voor dijkversterkingen en wateropvang. Dijken zullen in de toekomst hoger en breder moeten worden. Dat gaat veel ruimte en geld kosten.”
Klimaatbestendig bouwen
Ook in de woningbouwopgave zien de waterschappen een duidelijke en voorwaardelijke rol voor klimaatadaptatie. Van der Sande: “Vanaf nu moeten we in Nederland slim gaan bouwen. Dat betekent nieuwbouwlocaties kiezen waar ruimte is of wordt gereserveerd voor water, en niet bouwen op plekken die daarvoor ongeschikt zijn. Denk aan uiterwaarden of een slappe bodem. Ook moeten we klimaatbestendig bouwen. Dat is geen wensbeeld, maar moeten we gewoon gaan doen. Een manier om dit te bevorderen is bijvoorbeeld strengere bouwvoorschriften opnemen in het Bouwbesluit.”
Bekijk wat de waterschappen willen als het gaat om bouwen:
Op woensdag 22 november zijn de Tweede Kamerverkiezingen en daarna start spoedig de formatie. Een nieuw kabinet zal onder meer de ingezette landbouwtransitie moeten voortzetten. Voor de waterschappen is het daarbij belangrijk dat water en bodem sturend zijn in de plannen. Ook benadrukken zij dat relatief kleine maatregelen in het waterbeheer snel resultaat kunnen opleveren voor natuurherstel.
Er liggen grote opgaven in het ruimtelijk domein. In het landelijk gebied zijn oplossingen nodig voor een toekomstbestendige landbouw, het opvangen van de gevolgen van extreem weer, verbetering van de waterkwaliteit en natuurherstel. Het gaat om grote vraagstukken waarover de afgelopen jaren veel is vergaderd.
Urgentie is groot
“Het Rijk is met een goede integrale aanpak gekomen”, vindt Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen. “Daar moeten we zeker mee doorgaan, maar het duurt te lang voordat we het praten omzetten in actie. Ondertussen verslechtert de natuur. De enorme hoosbui zoals we die kennen van Limburg 2021 kan morgen weer vallen. En een lange periode van droogte kan ook volgende zomer weer tot grote schade leiden. We moeten nu aan de slag.”
De Waterknop
Relatief eenvoudige watermaatregelen kunnen de veerkracht van de natuur vergroten en klimaatrisico’s van de landbouw verkleinen. Van der Sande: “We noemen dit de ‘Waterknop’. Denk aan het flexibel omgaan met peilbeheer, beekherstel, het bevorderen van de biodiversiteit bij slootkanten en extra stuwen om water langer vast te houden. Water verbindt landbouw en natuur. Door te redeneren vanuit de draagkracht van het water- en de bodemsysteem vinden we oplossingen die houdbaar zijn voor de lange termijn.”
Provinciale plannen landelijk gebied
Deze aanpak voorkomt dat de problemen van nu doorschuiven naar toekomstige generaties. De provincies hebben al een eerste stap gezet in de transitie van het landelijk gebied. Ze stelden hiervoor de eerste versies van hun Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) op: de provinciale plannen voor het landelijk gebied. In die plannen schetsen de provincies een eerste toekomstvisie, met in meer of mindere mate aandacht voor waterkwaliteit, ruimte voor water, verzilting, veenweideproblematiek en natuurherstel.
“Toch ontbreekt het vaak nog aan concrete maatregelen”, ziet Van der Sande. “Het is heel belangrijk dat de provincies water en bodem nu al goed meenemen in hun plannen en dat we de verbindende factor van water volop benutten. Voor een versnelling op dit dossier moet ook een nieuw kabinet dit scherp op het netvlies hebben.”
Waarom is het Nationaal Programma Landelijk Gebied belangrijk voor de waterschappen? De Unie van Waterschappen en Wetterskip Fryslân leggen het uit:
Maandag 27 november is de DWA Netwerkdag (Dutch Water Authorities) in Driebergen. Na een plenair ochtendprogramma met sprekers Luzette Kroon, bestuurslid van de Unie van Waterschappen, en Tom Middendorp, klimaatgeneraal en Oud-Commandant der Strijdkrachten, zijn er verschillende themasessies. De sprekers van de themasessies over Europa en kennisuitwisseling vertellen wat de thema’s relevant maakt voor de waterschappen.
“Water is een vanzelfsprekend impactvol thema, dat tegelijkertijd op veel plekken in Europa en wereldwijd onder druk staat”, zegt Luc Kronenberg, lobbyist in Brussel namens Vewin en de Unie van Waterschappen. Tijdens de DWA Netwerkdag leidt hij de themasessie over Europa. “De verschillende lidstaten van de Europese Unie hebben veelal dezelfde uitdagingen, maar allemaal een eigen perspectief en aanpak. Dat biedt ruimte voor kennisuitwisseling en om van elkaar te leren.”
Verschillen tussen landen
Kronenberg vindt het een verrijking om te leren over de verschillen tussen Europese landen. “Dat relativeert. Tegelijkertijd kan er nog veel bereikt worden in de samenwerking.” De uitdaging zit ‘m volgens hem vooral in vastgeroeste systemen, die verandering vragen om toekomstbestendig te blijven. “Via consensus, compromissen en verbinding zoeken we in Europa de juiste oplossingen.”
Inspiratie, denkkracht en culturen
Wat internationaal werk zo waardvol maakt? “Het inspireert, vergroot je denkkracht en leert je omgaan met andere culturen”, antwoord Kronenberg. “Dat maakt je een completer mens. Een ervaring die ik iedereen zou aanraden! Kom naar onze deelsessie om dit te ervaren en de kansen te ontdekken die Europa heeft.”
Bekijk ook zijn video over internationaal werken:
Kennisuitwisseling
Petra Goessen leidt de themasessie over kennisuitwisseling. Bij hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier werkt ze aan natuurlijke oplossingen oor duin- en watersystemen langs de kust. “Juist nu, met een veranderend klimaat, kunnen we meer dan ooit leren van onze buren. Zuidelijke landen zijn bijvoorbeeld meer ervaren met lange periodes van droogte, verzilting en wederopbouw. Van andere gebieden kunnen we weer leren over crisismanagement bij overstromingen.”
Relevante samenwerkingsverbanden
“Internationaal samenwerken laat je kritisch nadenken over je manier van werken”, vervolgt Goessen. “Bijvoorbeeld over de Nederlandse regelgeving. Waarom doen we wat we doen? En kan het beter? Het is boeiend om bij een ander in de keuken te kijken en gericht op zoek te gaan naar relevante samenwerkingsverbanden. Daarvoor is het belangrijk om zoveel mogelijk ideeën op te halen, of dat nu op het vlak van beleid, onderzoek of uitvoering ligt. Dus: onderzoekers, beleidsmedewerkers, adviseurs met kennisvragen, laat je horen!”
De afgelopen weken analyseerden we de verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november. We bekeken op hoofdlijnen wat er in de programma’s staat over het thema water. Nu delen we de volledige analyse.
De partijen
In de analyse staan de 15 grootste partijen volgens de Peilingwijzer. De partijen staan op volgorde van de lijstnummers op het stembiljet: VVD, D66, GroenLinks-PvdA, PVV, CDA, SP, Forum voor Democratie, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, Volt, JA21, SGP, DENK, BBB en NSC.
Waterthema’s
In deze analyse staan per waterthema de passages uit het verkiezingsprogramma over het betreffende onderwerp. De thema’s zijn:
waterkwaliteit
waterkwantiteit
waterveiligheid
water en bodem sturend
waterschappen
overige punten over water
Als een partij niet wordt genoemd bij een thema, is dat omdat die partij niets in het programma heeft staan over dat thema. Er zijn ook andere thema’s die raken aan het werk van de waterschappen. Denk aan klimaat, circulaire economie, bodem en energie. Deze thema’s zijn in deze analyse buiten beschouwing gelaten.
Deze analyse geeft een globaal beeld. Bekijk voor een volledig beeld ook altijd het betreffende verkiezingsprogramma.
Eerder keken we al op hoofdlijnen wat VVD, CDA, SP, Partij voor de Dieren, JA21, Volt en GroenLinks-PvdA in hun verkiezingsprogramma’s hebben staan op het gebied van water.
Tot en met zondag 12 november konden waterschappers, bedrijven, start-ups, kennis- en onderwijsinstellingen, non-profitorganisaties en vernieuwers van jong tot oud hun innovaties indienen voor de Waterinnovatieprijs 2023/’24. Dit is de prijs voor innovaties die toepasbaar zijn binnen de taken en verantwoordelijkheden van de waterschappen. In totaal werden er 60 innovaties ingestuurd, verdeeld over 4 categorieën.
Iedere 2 jaar reiken de Unie van Waterschappen, het Waterschapshuis, de Nederlandse Waterschapsbank en STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer) de Waterinnovatieprijs uit. De inzendingen zijn verdeeld over 4 categorieën: briljantjes, gezonde leefomgeving, water en bodem sturend, en dijken van de toekomst. Een deskundige jury reikt per categorie een juryprijs uit en alle genomineerden maken kans op de publieksprijs.
Een pre-jury bepaalt momenteel de definitieve categorie-indeling. Samen met de hoofdjury nomineren ze vervolgens per categorie de beste 3 inzendingen. In de week van 18 december maken ze de 12 genomineerden bekend.
Juryleden stellen zich voor
De jury bestaat uit Annemieke Nijhof (algemeen directeur Deltares), Merle de Kreuk (hoogleraar waterkwaliteit aan de TU Delft), Katja Portegies (directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat), Lidwin van Velden (CEO bij de Nederlandse Waterschapsbank), Cees Buisman (wetenschappelijk directeur bij Wetsus) en Katheleen Poels (hoofd adviesgroep watermanagement bij Royal HaskoningDHV). Binnenkort stellen zij zich uitgebreid voor.
Publieksprijs
De in totaal 12 genomineerden maken kans op de publieksprijs. Stemmen kan vanaf 22 december via waterinnovatieprijs.nl.
Uitreiking op Waterinnovatiefestival
De Waterinnovatieprijs wordt 1 februari 2024 uitgereikt tijdens het Waterinnovatiefestival in de Werkspoorkathedraal in Utrecht. Alle genomineerden krijgen dan de kans hun innovatie presenteren. Daarnaast vertellen diverse sprekers over het belang van innovatie voor slim, efficiënt en duurzaam waterbeheer.
Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij technologieën zoals cookies om informatie over je apparaat op te slaan en/of te raadplegen. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site verwerken. Als je geen toestemming geeft of uw toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door je Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
