Waterschappen alert voor storm Conall

27 november 2024

Aan het einde van de middag en vooral in de avond van woensdag 27 november krijgt Nederland te maken met storm Conall. Het KNMI geeft in de avond in de provincies Noord-Holland, Friesland, Flevoland, Groningen, Drenthe en Overijssel code oranje af voor zeer zware windstoten. In Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland kan het ook flink waaien. Hier geldt code geel. Donderdag 28 november gelden er geen waarschuwingen meer.

Storm Conall raast over Nederland

Waterschappen alert

De waterschappen zijn alert en houden de waterstanden nauwlettend in de gaten. Wanneer het nodig is, nemen ze (preventieve) maatregelen. Zo heeft het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier uit voorzorg twee sluizen gesloten om het achterliggende gebied tegen mogelijke wateroverlast te beschermen. Ook heeft Wetterskip Fryslan het monumentale Woudagemaal ingezet.

24/7 monitoring waterstanden

De huidige waterstanden zijn niet uitzonderlijk voor het najaar, maar in combinatie met de storm kan het lokaal om extra aandacht vragen. Door de harde windstoten kan het waterpeil bijvoorbeeld tijdelijk stijgen. Dit noemen we opstuwing. Dit gebeurt wanneer harde wind het water naar één kant duwt.

Rijkswaterstaat en de waterschappen monitoren de waterstanden 24/7. Dit doen ze onder andere vanuit het Watermanagementcentrum Nederland (WMCN), dat indien nodig waterbeheerders en veiligheidsregio’s waarschuwt. Zij kunnen dan lokaal maatregelen nemen om wateroverlast zoveel mogelijk te beperken.

Overstroomik.nl

Tussen oktober en mei, ook wel het stormseizoen, komen storm en hoogwaterstanden het meest voor. Meer dan de helft van de Nederlandse bevolking woont in een gebied dat kan overstromen. De waterschappen en andere overheden houden gedurende het hele jaar de dijken en kades goed in de gaten om Nederland te beschermen. Maar de natuur is grillig, dus het kan een keer misgaan. Overstroomik.nl geeft voor elke postcode in Nederland aan hoe hoog het water kan komen en wat iedereen kan doen om bij een dreigende overstroming schade te beperken.

> Bekijk hier de actuele informatie per waterschap

> Lees meer over hoogwater

Watermanagement speerpunt in buitenlandbeleid Tweede Kamer

Onlangs debatteerde de vaste Tweede Kamercommissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp over de begroting voor 2025. Voorafgaand aan het debat gingen diverse Kamerleden in gesprek met de waterschappen en drinkwaterbedrijven over het belang van watermanagement als een van de speerpunten in het buitenlandse handels- en ontwikkelingsbeleid.

tweede-kamer-nieuw-lege-plenaire-zaal-bron-Tweede-Kamer-der-Staten-Generaal

Blue Deal verankeren in beleidsnotitie

“Het is goed dat watermanagement een belangrijk thema is in de internationale visie van dit kabinet”, zegt bestuurder Luzette Kroon van de Unie van Waterschappen. “Als waterschappen zijn we trots op ons internationale werk en zien we in de praktijk wat het oplevert voor de maatschappij. Het Blue Dealprogramma is op stoom en draagt bij aan handelsbevordering, migratiebeleid en stabiliteit in de wereld. Ik vraag de minister daarom ook om de Blue Deal in ieder geval tot en met 2030 goed te verankeren in de beleidsnotitie voor de verdere uitwerking op internationale samenwerking van de regering. Met het internationale werk gericht op een sterk lokaal bestuur, dienen we direct en duurzaam het belang van Nederland.”

Internationale kennisuitwisseling

“Overal ter wereld merken waterbeheerders de gevolgen van extremer weer. Overstromingen, droogte en een gebrek aan schoon water nemen wereldwijd toe. Daarom is er een toenemende vraag naar kennis en expertise op het gebied van waterbeheer”, aldus Kroon. “En dat is precies wat Nederland te bieden heeft. Met onder andere de Blue Deal deelt Nederland sinds 2018 actief waterkennis en expertise met de wereld en bieden we kansen voor het Nederlandse en lokale bedrijfsleven. Het programma draagt bij aan het behalen van de Sustainable Development Goals. En we halen natuurlijk ook kennis op uit de partnerschappen. Er ontstaan nieuwe ideeën en ervaringen die ook waardevol zijn voor toepassing in Nederland.”

Debat en vervolg

Het kabinet besloot de komende jaren te bezuinigen op internationale samenwerking. De nadruk verschuift naar het waarborgen van het eigen nationale belang en naar prioritaire inzet op thema’s als migratie, veiligheid, internationale handel, voedselzekerheid en watermanagement. Bestaande financieringsverplichtingen, zoals de samenwerking in het Blue Deal programma, krijgen daarbij voorrang.

Verschillende Kamerleden vroegen in het debat aandacht voor het voortzetten van bestaande beleidsdoelstellingen en toezeggingen van Nederland ten aanzien van watermanagement. Hoe het Nederlandse handels-  en ontwikkelingsbeleid er vanaf 2026 precies uit komt te zien, wordt duidelijk in de Beleidsnota die de Minister in het voorjaar van 2025 naar de Tweede Kamer zal sturen. Dan wordt ook duidelijk hoe de Nederlandse inzet voor watermanagement precies vorm krijgt.

Wat is Blue Deal?

De Blue Deal is het internationale programma van de 21 waterschappen (Dutch Water Authorities), samen met de ministeries van Buitenlandse Zaken en Infrastructuur en Waterstaat. Het programma startte in 2018 en loopt tot 2030. Het programma bestaat uit zeventien langdurige partnerschappen in vijftien landen. Het doel is bijdragen aan toegang tot voldoende, schoon en veilig water voor 20 miljoen mensen wereldwijd. Dit doet de Blue Deal door het versterken van de waterautoriteiten in de landen waar we werken.

> Lees meer over de Blue Deal

Wat is Dutch Water Authorities?

Onder de naam Dutch Water Authorities werken de Nederlandse waterschappen, onder andere met de Blue Deal, samen met Europese en andere internationale partners. Door internationale samenwerking leren de waterschappen van buitenlandse partners. Er is vanuit het buitenland ook belangstelling voor het Nederlandse waterschapsmodel en de kennis en ervaring die de waterschappen hebben met bijvoorbeeld watergovernance en bescherming tegen hoogwater.

> Lees meer over de internationale samenwerking van de waterschappen

Moties uit Wetgevingsoverleg en Commissiedebat Water aangenomen

26 november 2024

De Tweede Kamer heeft vandaag vijf moties aangenomen die werden ingediend tijdens het wetgevingsoverleg Water van maandag 18 november, en een uit het Commissiedebat Water van september. De moties gaan over het prioriteren van waterveiligheid, het voldoen aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water (KRW), grenswaarden voor PFAS-lozingen in Duitsland, waterrobuuste woningbouw en het droogmalen van bouwputten.

voorgevel Tweede Kamer

Prioriteit aan versterken dijken voor waterveiligheid 

In een aangenomen motie vraagt Kamerlid Grinwis om binnen de vrije investeringsruimte van het Deltafonds prioriteit te geven aan het versterken van dijken voor waterveiligheid. Door onder andere stijgende kosten is van beide alliantiepartners van het Hoogwaterbeschermingsprogramma extra geld nodig: € 1,25 miljard van de waterschappen en € 1,25 miljard van het Rijk (beide partijen financieren 50 procent). De Unie van Waterschappen vraagt actief om commitment van het Rijk om in de Voorjaarsnota geld te reserveren voor het Rijksdeel om grote Nederlandse dijkversterkingen voor waterveiligheid op koers te houden.  

> Bekijk de motie 

> Lees het standpunt van de waterschappen 

Alles op alles voor KRW-eisen 

Kamerlid Gabriëls (GroenLinks-PvdA) en medeondertekenaars Kostic (Partij voor de Dieren) en Bamenga (D66) vragen in hun motie om alles op alles te zetten om op tijd te voldoen aan de KRW-eisen. En een dwingender instrumentarium daarbij niet uit te sluiten.  

De motie is goed nieuws voor de waterschappen. Het lijkt er namelijk steeds meer op dat Nederland niet alle doelen van de Kaderrichtlijn Water gaat halen. Het is daarom alle hens aan dek om in ieder geval zoveel mogelijk maatregelen uit te voeren. Ook de waterschappen blijven zich keihard inzetten voor schoner en gezonder water. Niet om de KRW-doelen simpelweg af te vinken, maar omdat de waterkwaliteit echt fors beter moet voor mens en natuur. Waterschappen investeren de komende jaren flink, maar ook landbouw, industrie en het Rijk zijn aan zet. 

> Bekijk de motie

> Lees het standpunt van de waterschappen

Grenswaarden PFAS-lozingen Duitsland 

Kamerleden Soepboer (NSC) en Grinwis (ChristenUnie) dienden een motie in waarin ze bij de Duitse regering aandringen op het invoeren van grenswaarden voor PFAS-lozingen. Dit omdat de kwaliteit van het Nederlandse drinkwater onder druk komt te staan door PFAS-lozingen in de Rijn van Duitse industrie. En dit schadelijke gezondheidseffecten met zich meebrengt.  

Ook de waterschappen maken zich zorgen over de aanwezigheid en verspreiding van PFAS in het milieu. De enige manier om PFAS aan te pakken is aanpak aan de bron, dus bij de producent. Uiteindelijk moet het doel zijn: de uitstoot van PFAS naar nul. Water houdt zich niet aan landsgrenzen, het is dus logisch om maatregelen op Europees niveau te nemen. Zo blijven de waterschappen zich ook inzetten op een PFAS-totaalverbod. Een striktere omgang met deze enorme groep schadelijke stoffen is belangrijk voor het beschermen van ons water, de natuur en de volksgezondheid. 

> Bekijk de motie 

> Lees wat de waterschappen willen in de PFAS-aanpak 

Waterrobuuste woningbouw en drijvend wonen 

Grinwis en De Groot (VVD) verzoeken de regering in hun motie om nieuwe waterrobuuste woningbouw en ‘drijvend wonen’ langs de randen van het Markermeer, Gouwzee, IJmeer, Gooimeer en Eemmeer niet uit te sluiten maar mogelijk te maken. Dit zonder te veel aantasting van de zoetwaterbufferfunctie.  

> Bekijk de motie 

Droogmalen bouwputten 

De vijfde aangenomen motie kwam van Grinwis en De Groot. Ze vragen de regering om ervoor te zorgen dat het droogmalen van bouwputten mogelijk blijft. Dit is in het belang van de voortgang van de woningbouw. Het niet halen van de KRW-doelen heeft mogelijk grote gevolgen voor het droogmalen van bouwputten, schrijven de Kamerleden in hun motie. Retourbemaling, waarbij het opgepompte water teruggepompt wordt in het grondwater, kan hiervoor uitkomst bieden. Met de motie willen ze belemmeringen hiertoe wegnemen.   

> Bekijk de motie 

Staalslakken en PFAS 

Er werd ook een motie aangenomen uit het Commissiedebat Water van 24 september. De leden Kostic en Soepboer doen hierin een voorstel om sterker te borgen dat vervuilers zelf de kosten betalen van schade ontstaan door PFAS en staalslakken. Dit ligt in lijn met de bronaanpak waarvoor de waterschappen pleiten.  

> Bekijk de motie 

Waterschappen brengen speerpunten naar voren in overhedenoverleg

21 november 2024

Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen hebben samen een rol bij vele grote opgaven waar Nederland voor staat. Er moeten bijvoorbeeld flink meer woningen komen, terwijl de ruimte schaars is. En het is een uitdaging om Nederland voor te bereiden op weersextremen en het zoveel mogelijk beperken van wateroverlast en watertekort. Op 21 november was er een overhedenoverleg om verdere afspraken te maken over de samenwerking. De Unie van Waterschappen heeft de speerpunten van de waterschappen ingebracht.

overhedenoverleg

Bij een overhedenoverleg overlegt een brede afvaardiging vanuit het kabinet met de medeoverheden, onder leiding van de minister-president. Op 21 november stond het overleg in het teken van de uitwerking van het Regeerprogramma. Het kabinet heeft afgelopen zomer richting bepaald op verschillende vraagstukken. De overheden hebben samen in kaart gebracht wat de plannen betekenen voor alle betrokken overheden, en hoe ze hier samen uitvoering aan kunnen geven. De eerste resultaten hiervan lagen op tafel.

Samen optrekken

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “Om te zorgen dat het mogelijk blijft om in Nederland te wonen en ondernemen is het belangrijk dat we zorgen voor veilige dijken en schoon water en dat we wateroverlast en watertekort zoveel mogelijk beperken. Dat kunnen waterschappen niet alleen en de samenwerking met de andere overheden is hierin cruciaal. Het is goed dat we als overheden intensief met elkaar optrekken en vanuit alle perspectieven meedenken over de uitvoerbaarheid van de plannen van het kabinet.”

Speerpunten

De waterschappen hebben een aantal speerpunten in de samenwerking met de andere overheden. Van der Sande: “Het is belangrijk dat we samen verstandige keuzes maken over de inrichting van ons land en het toekomstbestendig bouwen van nieuwe woningen. En dat we ruimte en middelen krijgen om de dijken te kunnen versterken. Met onze gebiedskennis en kennis van het water- en bodemsysteem willen de waterschappen een bijdrage leveren aan een toekomstbestendige landbouw. En daarbij tegelijkertijd zorgen voor het verbeteren van de waterkwaliteit. Dit vraagt van veel partijen verantwoordelijkheid. Die onderwerpen brengen wij dus steeds naar voren.”

Zorgen

Bij het overhedenoverleg ging het ook specifiek over zorgen van de decentrale overheden. Bijvoorbeeld over het geld dat beschikbaar is voor gemeenten en provincies en over de uitvoerbaarheid van de plannen. De waterschappen pleiten voor het beschikbaar stellen van voldoende geld van het Rijk om de primaire dijken te versterken en voor een passende financiële bijdrage aan de Wet WOZ. Er moet een goede balans zijn tussen ambities, taken, middelen en uitvoeringskracht. Dat blijft onderwerp van gesprek in de aanloop naar de Voorjaarsnota van het kabinet.

Van papier naar praktijk

Van der Sande heeft de speerpunten van de waterschappen eerder deze week ook al onder de aandacht gebracht bij de voorzitter van het Overhedenoverleg, minister-president Schoof, in een afstemmingsoverleg. Rogier van der Sande: “We blijven de komende tijd volop in gesprek met  Rijk, gemeenten en provincies. Los op de verschillende thema’s met de betrokken bewindspersoon, en ook gezamenlijk. Begin 2025 is er weer een overhedenoverleg. Daar willen we heldere afspraken maken over hoe we de plannen van papier naar de praktijk kunnen brengen en over de middelen die daarvoor beschikbaar zijn.”

Terugblik Wetgevingsoverleg Water 18 november 2024

20 november 2024

Op maandag 18 november was het jaarlijkse Wetgevingsoverleg Water in de Tweede Kamer. In dit overleg behandelt de Kamer de wateronderdelen van de begroting van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

waterwoordvoerders en ministers tijdens wetgevingsoverleg Water

Inbreng waterschappen

De Unie van Waterschappen stuurde vooraf de aandachtspunten van de waterschappen naar de Kamerleden. De inbreng ging in op de onderwerpen waterkwaliteit, waterveiligheid en de leidende rol van water en bodem in ruimtelijke keuzes. Na de vragen van de Kamerleden reageerde minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat.

Waterveiligheid

Diverse Kamerleden vroegen aandacht voor waterveiligheid en het belang van dijkversterkingen binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Voor de komende periode is 1,25 miljard euro extra nodig van de waterschappen en 1,25 miljard van het Rijk. ChristenUnie diende met steun van VVD, BBB, NSC, D66, SGP en GroenLinks-PvdA een motie in om geld vrij te maken. En om waterveiligheid prioriteit te geven binnen de vrije investeringsruimte van het Deltafonds. Dit om vertraging in de dijkversterkingen van het HWBP te voorkomen.

“De inzet van de waterschappen is er”, gaf Grinwis aan. “Wat doet de minister aan het HWBP?” Minister Madlener antwoordde dat alleen eerder geld vrijmaken geen snellere uitvoering betekent. Uitvoeringsruimte en beperkte beschikbaarheid van emissieloos materieel hebben daar volgens hem ook invloed op. Hij gaf aan met de waterschappen in gesprek te zijn over het tijdig opleveren van dijkversterkingsprojecten, en dat het ministerie de aanbevelingen van de Deltacommissaris serieus neemt.

Gedragscode

De gedragscode beheer en onderhoud van de waterschappen was ook een  thema tijdens het debat. De BBB vroeg naar een overzicht van de extra kosten die de huidige gedragscode met zich meebrengt, en of de waterschappen compensatie kunnen krijgen. In een reactie gaf minister Madlener aan dat er hierover gesprekken lopen tussen de Unie van Waterschappen en het ministerie van LVVN. En dat dit in ieder geval niet ten koste mag gaan van de waterveiligheid.

Waterkwaliteit

Het ging veel over waterkwaliteit, en met name de Kaderrichtlijn Water (KRW). GroenLinks-PvdA benadrukte dat het belangrijk is om tijdig aan de KRW te voldoen. De EU heeft aangekondigd hierop te zullen gaan handhaven en boetes op te leggen. Het risico is dat hierdoor bouwwerkzaamheden stil komen te liggen. Ook andere partijen wezen hierop en vroegen wat de minister gaat doen om de doelen toch te halen.

Ook waren er vragen over de brandbrief over de PFAS-aanpak, die de waterschappen half november aan de minister verstuurden. Onder meer D66 en Partij voor de Dieren vroegen de minister hierop te reageren. Madlener liet weten de brief gelezen te hebben en met de waterschappen in gesprek te gaan.

Water en bodem sturend

Tot slot kwam de sturende rol van water en bodem veel aan bod. Verschillende Kamerleden vroegen of het eerder ingezette beleid hierover nog geldt. De minister liet weten dat dit zo is Ministers Madlener en Keijzer willen zich richten op wat wel kan en vroeg rekening houden met water en bodem. Hij benoemde de 33 keuzes die hiervoor zijn vastgelegd in de borgingskalender.

Veertien moties ingediend

In totaal werden er veertien moties ingediend. Een aantal hiervan werd ingetrokken of aangehouden na een negatief advies van de minister. Over de overige moties wordt dinsdag 26 november gestemd.

> Kijk hier het volledige wetgevingsoverleg terug

Waterschappen vertellen op InfraTech over duurzame relaties en innovatief werken

18 november 2024

Van dinsdag 14 tot en met vrijdag 17 januari 2025 staan de waterschappen op InfraTech in Ahoy Rotterdam, een toonaangevende beurs voor de infrasector. Op het Waterschapsplein laten ze zien hoe ze hun waterschapswerk innoveren en werken aan duurzame relaties met de markt, overheden, adviesbureaus en kennisinstellingen. Waterschappers ontmoeten elkaar én potentiële nieuwe medewerkers: studenten en werkzoekenden met een interesse in de watersector zijn ook van harte uitgenodigd.



Huidige en toekomstige opgaves

Het Waterschapsplein is ontworpen om ontmoeting en kennisdeling te bevorderen. Drie thema’s staan centraal: ‘samenwerking versterken’, ‘duurzaamheid zichtbaar maken’ en ‘instroom van nieuwe medewerkers’. Gedurende vier dagen worden uiteenlopende onderwerpen behandeld, waaronder waterveiligheid, de waterketen en het watersysteem. Op de agenda staan onder meer presentaties van voorbeeldprojecten, toekomstplannen en inzichten in innovatieve oplossingen.

Themadagen

Elke beursdag heeft een eigen focus:

  • Dinsdag 14 januari brengt de opgaven van de waterschappen in beeld, met presentaties over onder andere een unieke delta in en rond het Ketelmeer, kwelders en voorlanden die de kust ook in de toekomst beschermen. De duurzaamheidsambities van de waterschappen en de rol van digitalisering en standaardisering komen ook aan bod.
  • Woensdag 15 januari zoomen de waterschappen in op de impact van de KNMI-klimaatscenario’s op het waterschapswerk, de aanbestedingsmarkt en de veiligheidsbeoordeling van waterkeringen.
  • Donderdag 16 januari is de marktdag. Op de agenda staan onder meer (programmatisch) aanbesteden, renoveren en vervangen van gemalen, de opgaven van de waterzuiveringsmarkt en emissieloos bouwen.
  • Vrijdag 17 januari biedt een blik op de toekomst, met een geurvrije afvalwaterzuivering, hergebruik van grondstoffen en aandacht voor de omgeving. Het belang van veilig werken en een reflectie op de huidige manier van werken vormen de afsluiting.

> Bekijk hier het volledige programma

Voor iedereen met interesse in de watersector

Een bezoek aan InfraTech is interessant voor medewerkers van waterschappen, bedrijven en organisaties die willen samenwerken met waterschappen. Ook potentiële werknemers en studenten die geïnteresseerd zijn in duurzaam waterschapswerk zijn van harte uitgenodigd. Zij krijgen een inkijkje in de strategieën en initiatieven van de waterschappen, om voorbereid te zijn op toekomstige uitdagingen in waterbeheer.

> Lees meer en ga naar de aanmeldpagina (toegang tot InfraTech is gratis)

Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) bezoekt waterschap De Dommel

Op vrijdag 15 november bracht Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) een werkbezoek aan waterschap De Dommel in Brabant. Kamerleden laten zich regelmatig door de 21 waterschappen informeren over waterbeheer in de praktijk. Bamenga kreeg van dagelijks bestuurders Mado Ruijs en Vincent Lokin uitleg over het werk van de waterschappen. Ze gingen onder andere in gesprek over waterkwaliteit, het principe van ‘water en bodem sturend’, droogte, de Kaderrichtlijn Water (KRW) en waterveiligheid.

Kamerlid Bamenga met vier anderen tijdens het werkbezoek

Klimaatrobuust Beekdal Sint-Oedenrode

Bamenga bezocht rivier de Dommel en het project klimaatrobuust Beekdal Sint-Oedenrode. Hij kreeg er het belang van ‘water en bodem sturend’ te zien. Het waterschap werkt hier met diverse partners aan bescherming van de bebouwde kom tegen overstromingen, te zorgen voor voldoende water bij droogte en de aanleg van een ecologische verbindingszone. De noodzaak van het project werd in december 2023 nog eens bevestigd. Toen bereikte het waterpeil van rivier de Dommel een cruciaal hoog punt.

Inbreng voor jaarlijks Wetgevingsoverleg Water

Het gesprek leverde Bamenga input op voor het jaarlijkse Wetgevingsoverleg Water op maandag 18 november in de Tweede Kamer. Bijvoorbeeld over waterkwaliteit. Het is zeer de vraag of Nederland de doelen van de KRW gaat halen. Waterschappen zetten hiervoor alle zeilen bij om in ieder geval de gevraagde maatregelen uit te voeren. De waterschappen willen een strenger toelatingsbeleid van giftige stoffen, duidelijke normen, en meer investeringen in toezicht en handhaving. Ze vragen de regering ook om innovatie te stimuleren voor alternatieven voor giftige stoffen, en om vervuilers verantwoordelijk te maken voor de gevolgen van giflozingen.

Daarnaast stond waterveiligheid op de agenda. Dit najaar moeten de waterschappen en het Rijk besluiten over de financiering van dijkversterkingen die in de periode 2030 – 2036 worden uitgevoerd. Er is daarvoor op korte termijn € 1,25 miljard extra van de waterschappen nodig en € 1,25 miljard van het Rijk.

Unie van Waterschappen in Woondebat over funderingsschade

15 november 2024

Op donderdag 14 november organiseerden BLG Wonen en ASN Bank het Woondebat in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. De funderingsproblematiek stond centraal. De Unie van Waterschappen was uitgenodigd om haar licht te laten schijnen over hoe het klimaatrisico op funderingsschade is te beperken.

Meindert Smallenbroek in gesprek met drie anderen op het podium bij het Woondebat

Fundamenteel goed wonen

Hoe zit de funderingsproblematiek in elkaar en hoe komen we gezamenlijk tot oplossingen? Tijdens het zesde Woondebat ‘Fundamenteel goed wonen’ stond de funderingsproblematiek in Nederland centraal, een probleem dat volgens schattingen van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) tot wel een miljoen woningen kan treffen.

Gedeelde verantwoordelijkheid

BLG Wonen en ASN Bank organiseerden dit debat samen en nodigden belangrijke marktpartijen en overheden uit om tijdens een debat met elkaar in gesprek te gaan om meer zicht te krijgen op deze groeiende problematiek. “De funderingsproblematiek staat op de radar van het Rijk, maar niet alleen de landelijke overheid is aan zet. Gebouweigenaren, financiële dienstverleners en anderen hebben allemaal een verantwoordelijkheid”, aldus de organisatoren.

Transparante informatievoorziening

Meindert Smallenbroek, algemeen directeur van de Unie van Waterschappen, benadrukte in het debat dat de verantwoordelijkheid nu bij de woningeigenaren zelf ligt. Hij zei dat de waterschappen daarom veel belang hechten aan een transparante informatievoorziening. “We stellen daarom voor om een water- of klimaatlabel voor huizen te introduceren. Dit label waarschuwt voor risico’s op schade door schommelende grondwaterstanden zoals funderingsschade, maar ook wateroverlast en overstromingen. Op die manier ben je als overheid open en kan de markt de risico’s inprijzen.”

Regionaal maatwerk

De aanpak van funderingsschade vraagt om maatwerk, gaf Smallenbroek aan. “Vanwege de grote kostenposten die op woningeigenaren afkomen vinden de waterschappen dat ook de overheid hierin een rol moet spelen. Hierbij is maatwerk per regio belangrijk. Zeker omdat de oorzaken divers zijn. Ook in de aanpak om schade te voorkomen vinden de waterschappen dat de overheid proactief moet zijn. Deze aanpak zal per regio verschillen.” Door de toenemende kansen op weersextremen zal de gebouwde omgeving zélf robuuster moeten worden. Als het watersysteem immers vol zit, leidt elke volgende bui tot een teveel aan water met weer andere gevolgen voor woningeigenaren, zoals water en schimmel in de kelders en op de muren. Dat is ook een vorm van funderingsschade.”

Robuust watersysteem

Om schade te beperken is een aanpak nodig waarbij vanuit het water- en bodemsysteem wordt geredeneerd. Smallenbroek: “Zorg ervoor dat water en bodem sturend zijn bij het maken van ruimtelijke ordeningsplannen. Zo voorkom je ook dit soort problematiek in de toekomst. Voor de problemen die er nu al zijn, willen de waterschappen met medeoverheden, boeren en natuurorganisaties maatregelen nemen op het gebied van grondwater en in het watersysteem. Om zo te zorgen dat de peilen minder snel wegzakken.”

> Lees meer over funderingsschade en de waterschappen

Deltacongres 2024 op de bodem van de Zuiderzee

14 november 2024

Vier meter onder NAP: het Nationaal Deltacongres vond dit jaar plaats op de bodem van de voormalige Zuiderzee. Deltacommissaris Co Verdaas ontving in Almere minister Barry Madlener en ruim 1200 andere waterprofessionals die betrokken zijn bij de uitvoering van het nationaal Deltaprogramma.

Deltacongres2024-

Tijdens het congres vertelde dijkgraaf Hetty Klavers met trots over het aanstaande 25-jarig jubileum van waterschap Zuiderzeeland in 2025. Ook reikte ze de prestigieuze prijs ‘het Zonnetje’ uit aan Heemraad Peter Schrijver van waterschap Rijn en IJssel. Voorzitter van de Unie van Waterschappen, Rogier van der Sande, ging met Mare de Wit – kwartiermaker toekomst aan tafel – op het podium in gesprek over de stem van toekomstige generaties in de beslissingen van vandaag.

Geef toekomstige generaties een stem

Mare de Wit presenteerde in opdracht van het Deltaprogramma tijdens het congres het rapport De Toekomst aan Tafel. Ook reikte ze deze uit aan onder andere de Deltacommissaris. Mare de Wit: “De keuzes die we hier en nu maken, vormen het land, de levens en de verhalen van de generaties van morgen. Wat als we de ogen van onze kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen erven? En door hun ogen kijken naar de keuzes van vandaag? Zouden wij dan hetzelfde doen”. Als één van de beslissers van vandaag reageerde van der Sande. “De opgaven van waterschappen worden steeds groter. Hoe kunnen wij, als huidige beslissende generatie, van Mare leren en voorkomen we dat we niet afwentelen en doorschuiven naar toekomstige generaties. Ga aan de slag met de toekomst!” Hij nodigde Mare direct uit om snel in gesprek te gaan met het algemeen bestuur van Hoogheemraadschap van Rijnland over het rapport.

Waterschap Rijn en IJssel wint ‘het Zonnetje’

Elk jaar wordt tijdens het Deltacongres het Zonnetje uitgereikt. Ditmaal gaat de prijs naar het programma ‘Elke druppel de grond in’ van waterschap Rijn en IJssel en grondeigenaren in de Achterhoek. Tot en met juni 2024 namen in totaal ongeveer 650 grondeigenaren deel aan ‘Elke druppel de grond in’. In die tijd zijn er ruim 500 maatregelen – zoals duikerafsluiters, stuwen, verondiepen van watergangen en gestuurde drainage – uitgevoerd.  Het waterschap Rijn en IJssel ondersteunt hen met kennis en begeleiding, maar ook met de uitvoering. Dit is een initiatief waarin de water- en de ruimtelijke opgave op zo’n manier samenkomt dat dit een voorbeeld is voor anderen in Nederland.

Excursies en deelsessies

Waterschap Zuiderzeeland organiseerde de dag voor het congres samen met hun partners een excursieprogramma verspreid over de provincie Flevoland over de wateropgave, klimaatadaptatie en de dillema’s waar overheden soms voor staan. Het middagprogramma van het Deltaprogramma bestond uit deelsessies over diverse onderwerpen zoals water en bodem sturend: kies jij maar, kennisprogramma Zeespiegelstijging, NL AAA-klimaatbestendig  en het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Diverse collega’s van de waterschappen en de Unie waren betrokken bij de organisatie van de deelsessies.

Deltacongres

De Deltacommissaris organiseert elk jaar het nationaal Deltacongres voor iedereen die professioneel betrokken is bij (de uitvoering van) het nationaal Deltaprogramma. Hoe bereiden we ons voor op het nieuwe klimaat met piekbuien, droogte en hitte? Welke uitdagingen zijn er en hoe houden we ons land veilig, mooi en leefbaar én maken we het klimaatbestendig? Wat kunnen we doen met het waterbeheer, welke ruimtelijke oplossingen zijn er? Deze vragen stonden dit jaar centraal.
 
Meer informatie? Volg en bekijk de informatie op Nationaal Deltacongres 2024 | Nationaal Deltacongres | Deltaprogramma

Motie aangenomen voor overzicht lozingen PFAS en zeer zorgwekkende stoffen

13 november 2024

Op dinsdag 12 november is een motie van Tweede Kamerlid Bamenga (D66) aangenomen die de regering vraagt om een volledig overzicht te maken van alle lozingen van PFAS en zeer zorgwekkende stoffen.

Een handhaver van het waterschap meet de waterkwaltiteit in de sloot

Op dinsdag 12 november is een motie van Tweede Kamerlid Bamenga (D66) aangenomen die de regering vraagt om een volledig overzicht te maken van alle lozingen van PFAS en zeer zorgwekkende stoffen.

Kaderrichtlijn Water in gevaar

Op dit moment is er geen goed overzicht van het gebruik en de emissies van zeer zorgwekkende stoffen en PFAS. In 2022 zou hier al een beeld van zijn, maar dat is er nog niet. “De lozingen van deze stoffen brengen de doelen van de Kaderrichtlijn Water in gevaar”, schrijft Bamenga in de motie.

> Bekijk de motie

Brandbrief aan minister

Ook de waterschappen maken zich zorgen om de aanwezigheid en verspreiding van PFAS in het milieu. Ze stuurden daarom een brandbrief aan minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat, waarin ze pleiten voor een totaalverbod op PFAS. Ze roepen het Rijk op om meer actie te ondernemen op het PFAS-dossier.

> Bekijk de brandbrief van de waterschappen