Categorie: Bestuurszaken

Visie Waterveiligheid

De Commissie Waterkeringen (CWK) heeft een conceptvisie Waterveiligheid 2035-2050 gemaakt. Als de reactie van de Commissie Watersystemen daarin is verwerkt, wordt de omgeving geraadpleegd. Ook de dijkgraven kunnen hun advies op de conceptvisie geven tijdens de dijkgravensessie op 1 april.

Hoogwaterbeschermingsprogramma

De CWK is geïnformeerd over de diverse overleggen van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Een ambtelijke Adviesraad HWBP werkt aan een stabiel en voorspelbaar HWBP. Hiervoor is op korte termijn een oplossing nodig voor de kastekorten in 2024/2025 en een structurele oplossing voor de lange termijn. Er wordt ook een bestuurlijke klankbordgroep ingesteld. Deze klankbordgroep gaat aan de slag met de bestuurlijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de dagelijks bestuursleden van de waterschappen voor de stabiliteit van de het Hoogwaterbeschermingsprogramma.

In de volgende vergadering van de CWK staat de voortgang van de Adviesraad HWBP op de agenda. Zo mogelijk ligt er dan ook een tijdpad voor de langetermijnoplossing voor een stabiele financiering en een voorspelbare programmering.

De CWK is akkoord met ongewijzigde afspraken rond de levencyclusbenadering en met de subsidie voor beheer en onderhoud van versterkingswerken. In projecten passen de waterschappen goede levenscycluskostenanalyses toe. Dit vanuit het huidige uitgangspunt dat beheer- en onderhoudskosten niet subsidiabel zijn. De CWK heeft ingestemd met het voorstel om de administratieve lasten te verminderen bij innovatieprojecten. De CWK krijgt graag inzicht in wat dit betekent.

De CWK geeft 2 punten mee voor de Kadernota. Dat is de nota voor de contouren van de programmering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma 2023-2029/2033.

1. Als aanvulling op de 12-jarige doorkijk van het programma tot en met 2033 is het goed om ook een doorkijk te maken tot 2050 en hoe dit past binnen de kasreeks van 400 miljoen euro per jaar.
2. De positie van projecten op het programma moeten op basis van meer criteria dan alleen het veiligheidsrendement bepaald worden.

Bij de komende programmering is het belangrijk om goed te bekijken wat qua tijd en geld realistisch is om te programmeren.

Overige punten

De CWK ondersteunt het initiatief voor de Landelijke Voorziening overstromingsinformatie. De commissie blijft graag op de hoogte van de voortgang, aangezien de huidige fase vrij lang heeft geduurd. De commissie is voorstander van een waterschapper als trekker.
Ook heeft de CWK ingestemd met de aanpak van oevererosie. Deze afkalving van oevers valt in het grensgebied in beheer tussen Rijkswaterstaat en de waterschappen.

Onderzoeksplan aanpak invasieve uitheemse rivierkreeften

Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) richt samen met het ministerie van Infrastruc-tuur en Waterstaat (I&W), IPO, VNG en de Unie een taskforce op voor de aanpak van uitheemse rivierkreeften. Deze gezamenlijkheid is een belangrijke winst. Er is breed draagvlak voor het onderzoeksprogramma. Vanuit de commissie wordt onder meer aandacht gevraagd voor het tijdspad en om de (financiële) verantwoordelijkheid bij LNV te leggen. De commissie stemt in met het onderzoeksprogramma en de inzet van de taskforce.

Visie op grondwater

De eerste contouren van de visie op grondwater worden gepresenteerd. Veel commissieleden wijzen op de regionale verschillen. Wat betreft de timing van het visietraject moet gekeken worden naar de mogelijkheid om tussenresultaten in te steken bij lopende trajecten. Denk aan de formatie en waterbeheerplannen. De commissieleden verschillen van mening over de governance. Daarover wordt in een volgende vergadering verder gesproken. Voor nu is het belangrijk om aan de slag te gaan en te beseffen dat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben. De commissie is akkoord met de ingezette weg. Er moet wel goed gekeken worden naar het tempo.

Droogte

2020 was de derde droge zomer op rij. Er was veel maatschappelijke en politieke aandacht voor de droogteproblematiek. De waterschappen kregen veel vragen over wat zij doen om de droogte aan te pakken. Veel van die vragen gingen over het grondwater en de grondwateronttrekkingen. Om vragen in het nieuwe droogteseizoen goed te kunnen beantwoorden, is een communicatielijn over de droogte aanpak opgesteld. Daarin wordt onder meer aandacht gevraagd voor het bufferen van en zuinig omgaan met water. Er is draagvlak voor de communicatielijn.

Maatschappelijke discussie herinrichting diepe plassen

Het verondiepen van diepe plassen is een goede ontwikkeling als plassen ecologisch kunnen worden verbeterd en daarmee ook bagger grootschalig kan worden toegepast. Maar als de ecologische (water)kwaliteit in het geding komt, is het juist een slechte ontwikkeling. Dit speelt vooral met nieuwe opkomende stoffen. De commissie onderstreept het belang van zorgvuldigheid, en de noodzaak van een scherp afwegingskader. Er kan naar alternatieven gezocht worden, maar dat is ook lastig. Het is goed dat er een duidelijke redeneerlijn is over deze kwestie. Dat is belangrijk als de waterschappen in beeld komen bij toekomstige situaties waarin de media aan-dacht besteden aan het verondiepen van een diepe plas.

Visie waterveiligheid

Hetty Klavers, bestuurslid van de Unie van Waterschappen, is bij dit onderwerp aanwezig. Zij legt de link tussen watersystemen en de visie waterveiligheid, die momenteel binnen de Commissie Waterkwaliteit (CWK) wordt voorbereid. Ze vraagt de CWS om de CWK te adviseren over de visie, omdat waterveiligheid ook het regionale watersysteem achter de dijken raakt. DE CWS wijst vooral op de verbinding tussen het ruimtelijk domein en waterveiligheid. Het is belangrijk om dit nog inzichtelijker en steviger neer te zetten. Hierbij wordt ook meer aandacht gevraagd voor meerlaagsveiligheid. Het is goed om na te denken over de doelgroepen die je met de visie wilt bereiken. Tot slot is het belangrijk om aandacht te hebben voor de kortere termijn, in combinatie met een langere tijdshorizon van 2100.

Kosten uitvoering Klimaatakkoord

De waterschappen zijn bezig met maatregelen in het kader van het Klimaatakkoord. De Raad voor Openbaar Bestuur (ROB) heeft inzichtelijk gemaakt welke kosten hiermee gemoeid zijn. Daarbij is ook de inzet van de waterschappen onder de loep genomen. In hoeverre willen de waterschappen de inzet vergoed hebben? Of betalen ze die inzet via het eigen belastingstelsel? Over het advies van de ROB heeft binnen de Unie standpuntbepaling plaats gevonden: terughoudendheid om de hand op te houden bij het Rijk. De commissie steunt deze lijn en ziet wel kansen om te kijken naar innovatieve sporen voor medefinanciering of compensatie.

Afwegingskader voor bijdragen van het Rijk

De waterschappen financieren de structurele uitvoering van hun taken via het eigen belastingstelsel. Op die manier is de continuïteit van het waterschapswerk geborgd. Steeds vaker moet extra kosten worden gemaakt, bijvoorbeeld voor de implementatie van nieuwe landelijke wetgeving of om een bijdrage te leveren aan bredere maatschappelijke uitdagingen. In die gevallen ontvangen de waterschappen, via de Unie van Waterschappen, soms een financiële bijdrage van het Rijk. De CBCF besprak een afwegingskader dat richting geeft aan de vraag in welke gevallen de Unie namens de waterschappen bij nieuw beleid met financiële consequenties wel of geen bijdrage van het Rijk vraagt. Na verwerking van de door de commissie gemaakte opmerkingen besluit de ledenvergadering van de Unie over het afwegingskader.

Toeslagaffaire

De CBCF besloot dat de waterschappen, met ondersteuning van het Rijk, de openstaande belastingschulden van ouders die slachtoffer zijn geworden van de kinderopvangtoeslagenaffaire willen kwijtschelden. Daarmee geven ze gehoor aan de oproep van staatssecretaris Van Huffelen van het ministerie van Financiën. De commissie besprak ook dat aan bepaalde voorwaarden moet zijn voldaan voordat de waterschappen de kwijtschelding daadwerkelijk kunnen realiseren.

Zie ook: Waterschappen willen gedupeerde ouders toeslagenaffaire helpen.

Conceptjaarrekening Unie van Waterschappen 2020

De commissie stelde de conceptjaarrekening van de Unie van Waterschappen over 2020 vast. Het jaar is met een positief resultaat afgesloten. Een deel daarvan is gereserveerd voor doorlopende actuele projecten, onder meer voor het traject rond de aanpassing van het belastingstelsel. Een deel wordt opgenomen in het algemene verenigingsvermogen.

En verder…

De CBCF ging akkoord met:

• de reactie namens de gezamenlijke waterschappen op de evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s. Belangrijkste punt hierin is dat de waterschappen niet als formeel crisispartner uit de wet moeten worden geschrapt;
• een verlenging van de looptijd van het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen tot en met 31 december 2021;
• het blijven handelen volgens de intenties van de Green Deal Duurzaam Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) tot 1 juli 2021;
• het voorstel van het Informatiehuis Water (IHW) dat zij vanaf 2022 het beheer van de Digitale Delta API (DD API) als taakuitbreiding overnemen van Rijkswaterstaat.

De CBCF adviseert de ledenvergadering van de Unie positief over:

• het vaststellen van de geactualiseerde afspraken in de baseline ‘Basis op Orde’, die de minimale randvoorwaarden zijn om als sector bij te blijven op het gebied van digitalisering;
• het opstarten van de uitwerkingsfase van het Ontwikkelplan Landelijke Voorziening Overstromingsinformatie;
• de overdracht van de door waterschappen toegezegde contributiegelden naar het Kadaster voor de ICT-systemen van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) in 2021 en 2022, en het voortzetten van de community van het samenwerkingsverband bronhouders BGT.