Convenanten en akkoorden
Alle overheidspartijen die betrokken zijn bij de uitvoering van het Besluit risico’s zware ongevallen 2015 (Brzo) gaan zich samen nog meer inzetten om de doelen van het Brzo te realiseren en intensiever samen te werken. Waterschappen zijn een van deze betrokken overheidspartijen.
De waterschappen werken samen met vierhonderd organisaties aan een volledig circulaire economie en de helft minder primair grondstoffengebruik in 2050.
De waterschappen nemen deel aan de transitieagenda CBE. Hierin is afgesproken dat de GWW-sector (grond-, weg- en waterbouw) vanaf 2030 alleen nog circulair aanbesteedt en uitvoert.
Nederland is een kwetsbare, laaggelegen delta. Om te kunnen blijven wonen, werken en leven in ons land moeten we voortdurend blijven werken aan waterveiligheid. Dit is precies wat de waterschappen doen. Zij beschermen ons land al eeuwen tegen overstromingen en blijven dat in de toekomst doen.
Die toekomst bevat grote uitdagingen, zoals ingrijpende klimaatverandering en een toenemende druk op de ruimte. Dit verandert de context waarbinnen de waterschappen zorgen voor hoogwaterbescherming. De dijk versterken is geen losstaande taak meer, maar onderdeel van deze maatschappelijke vraagstukken in de ruimte.
De waterschappen zien hierdoor hun rol veranderen. Van solitair de dijk versterken naar het aanjagen van gebiedsprocessen. Samen met de omgeving tot de beste dijk voor iedereen komen. Werken aan een dijk die bescherming biedt, maar die ook ten dienste staat van natuur, recreatie en economische activiteiten.
Een andere verschuiving is dat de dijk steeds meer onderdeel wordt van een bredere aanpak van meerlaagsveiligheid. Denk aan het tijdig evacueren of het gebied zo inrichten dat water goed kan wegstromen. Dit zijn ook manieren om te anticiperen op toenemende weersextremen, zeespiegelstijging en een grotere overstromingskans.
Hoe die weersextremen en de zeespiegelstijging zich gaan ontwikkelen, blijft in grote mate onzeker. De waterschappen zullen zich dus steeds moeten aanpassen aan veranderende omstandigheden.
Deze grote uitdagingen en veranderende rol voor de waterschappen betekenen dat het roer om moet. Dit manifest bevat de visie van de Unie van Waterschappen op de waterveiligheid 2030 – 2050.
De opgaven die op ons afkomen zijn weerbarstig. Dit manifest is daarom geen blauwdruk, maar een uitnodiging tot gesprek. Een document dat houvast biedt voor de waterschappen zelf en waarmee we onze partners informeren wat ze de komende jaren van de waterschappen kunnen verwachten.
Deze handreiking kan waterschappen helpen bij het opstellen van een waterbeheerplan. Het document bouwt voort op het fundament dat met de vorige handreiking is gelegd en voegt er nieuwe inzichten aan toe.
De partners hechten groot belang aan het realiseren van een goede waterkwaliteit en de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Ze zijn zich bewust van nieuwe opgaven voor de waterkwaliteit. De Delta-aanpak brengt bestuurlijke focus aan in het waterkwaliteitsdossier, en gaat hierbij ook in op het beperken en tegengaan van nutriënten, mest en gewasbeschermingsmiddelen.
Het Rijk, IPO, VNG, Vewin en de Unie sloten in 2011 het Bestuursakkoord Water (BAW). Daarin is afgesproken om de doelmatigheid van het waterbeheer te vergroten. Minder bestuurlijke drukte, heldere verantwoordelijkheden, slim en kostenefficiënt samenwerken staan centraal in deze afspraken.
In dit Bestuursakkoord Water hebben het Rijk, de provincies, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven besloten om maatregelen te nemen voor een doelmatiger waterbeheer. De partners willen zich inzetten voor een veilig, schoon, gezond en duurzaam beheer van het watersysteem en de waterketen. Daarmee willen ze de kwaliteit van het beheer vergroten tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. De bereikte doelen en de uitgegeven kosten zijn voor de burger inzichtelijk. Dat doen de partners vanuit hun eigen verantwoordelijkheden, waarbij ze hun expertise en deskundigheid met elkaar delen.
Bij de uitvoering van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) spelen medeoverheden een belangrijke rol. In 2021 ondertekenden VNG, IPO, de Unie en minister Ollongren namens het Rijk samenwerkingsafspraken. Hiermee onderschrijven de overheden de ambities en principes uit de NOVI en spreken ze af deze gezamenlijk, als één overheid, uit te voeren.
