Categorie: Internationaal

Wat willen DWA en Blue Deal bereiken

Tijdens het World Water Forum komen stakeholders uit de hele internationale watersector bij elkaar. Samen bepalen zij de wereldwijde wateragenda en delen ze kennis met elkaar. Het Forum vindt iedere drie jaar plaats, telkens in een ander land. De delegatie van DWA en Blue Deal wijst op het belang van samenwerking binnen de gehele watercyclus. Dat betekent dat alle partners uit de waterketen in een bepaald beheersgebied samenwerken om de bredere belangen van het water te behartigen. Met name lokale dienstverleners (nutsbedrijven, waterschappen, gemeenten, etc.) spelen daarbij een grote rol. Het is dus belangrijk dat hun technische, organisatorische en financiële capaciteit op orde is. Alleen zo valt doel SDG6 van de Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties te bereiken in 2030.

Duurzame financiering beheer en onderhoud

Daarnaast voert de Blue Deal gesprekken met diverse financiers binnen de watersector. Daarbij wijst de delegatie op het belang van langjarige samenwerking en duurzame financiering van beheer en onderhoud. Op dit vlak is de Blue Deal onlangs een samenwerking aangegaan met The Nature Conservancy, WaterWorX en het NWB Fonds. Samen zoeken deze partijen naar manieren om projecten rond nature-based solutions te financieren. In Indonesië  wordt de samenwerking officieel bekrachtigd.

In gesprek met internationale waterpartners

De Nederlandse delegatie neemt als spreker deel aan diverse sessies, van onder andere de OECD, The Nature Conservancy, UNESCO, The Water Footprint Implementation en het High Level Panel Navigating the Source-to-Sea Journey. Ook heeft de delegatie gesprekken met de Islamic Development Bank en The Asian Development Bank. Daarnaast is er naturlijk voldoende gelegenheid het netwerk van DWA en de Blue Deal verder te versterken. Luzette Kroon is het gezicht van de delegatie. Zij is bestuurslid van de Unie van Waterschappen met onder andere de  portefeuille Internationaal. Ook is ze voorzitter van de stuurgroep van de Blue Deal. De delegatie trekt gezamenlijk op met Meike van Ginneken, de Nederlandse watergezant.

Dutch Water Authorities en de Blue Deal

De 21 waterschappen werken in Europa en de rest van de wereld  samen onder de naam Dutch Water Authorities (DWA). Zo verspreiden zij hun waterkennis en leren ze vanuit het buitenland. De Blue Deal is een groot uitvoeringsprogramma van DWA, samen met de ministeries van Buitenlandse Zaken en Infrastructuur en Waterstaat. Kijk voor meer informatie op www.uvw.nl/internationaal.

Deze koepelorganisatie staat voor goed en efficiënt waterbeheer, zowel regionaal, nationaal als in Europa. De organisatie heeft als hoofddoel om samenwerking tussen Europese waterbeheerders te versterken. Dit driedaagse evenement heeft daaraan bijgedragen door jonge mensen werkzaam in die waterwereld samen te brengen. Elke deelnemer heeft verteld over zijn/haar achtergrond, werk, de uitdagingen die daarin voorliggen en de rol die EUWMA daarin zou kunnen pakken.

Aanbevelingen

Gezamenlijk is er daarvoor een lijst met aanbevelingen opgesteld. Zo vinden de Young Professionals dat de focus van de koepelorganisatie meer zou kunnen komen te liggen op het verzamelen en delen van kennis, best practices, positiepapers, know-how, zienswijzen en informatie uit het werkveld; wat werkt waar en waarom? Daarnaast pleiten ze voor het vaker samenbrengen van Europese waterbeheerders; met online trainingen of workshops, excursies en evenementen zoals EUWMA Young Professionals Event.

Tijdens dit evenement waren vijf sprekers aanwezig:

• Luzette Kroon, Lid Algemene vergadering EUWMA, portefeuillehouder Internationaal & Innovatie Unie van Waterschappen, dijkgraaf Wetterskip Fryslân
• Li An Phoa, oprichter van Drinkable Rivers
• Sébastien Mouret, beleidsadviseur bij koepelorganisatie EurEau
• Bart Millenaar, beleidsadviseur voor Europarlementariër Jan Huitema en kandidaat Europarlementariër namens de VVD (nr. 7)
• Bram van den Groenendaal, beleidsadviseur voor Europarlementariër Bas Eickhout

De sprekers hebben de aanwezigen op geheel eigen wijze weten te inspireren tot meer leren van elkaar en meer samenwerking. Dit Young Professionals event was dan ook geen eenmalige ontmoeting, maar de start van een meer uitgebreide samenwerking; binnen de groep, binnen EUWMA, maar juist ook daarbuiten, met andere Europese waterbeheerders.

Wat is de EUWMA?

De EUWMA werd in 1996 opgericht om de samenwerking tussen verschillende Europese waterbeheerorganisaties te bevorderen. De organisatie verstrekt relevante informatie, standpunten en beleidsdocumenten aan nationale regeringen, de Europese Commissie, het Europees Parlement en andere relevante instellingen. Daarnaast bevordert de EUWMA kennisuitwisseling tussen de internationale leden.

> Lees meer over de EUWMA

Belang internationale samenwerking

“De waterschappen zijn de minst bekende overheid, maar waarin het grootste vertrouwen is”, opent Kroon haar gesprek. “80% van de Nederlanders vertrouwt dat de waterschappen ons land, dat deels onder zeeniveau ligt, droog houden. Met Bureau Brussel, ons gezicht in Europa, hebben we bovendien een grote invloed op het Brusselse beleid. Het buitenland wil dan ook graag van ons leren. Maar ook wij staan voor grote uitdagingen, zoals lange periodes van droogte, extreme neerslag en watervervuiling. Die uitdagingen spelen wereldwijd: de klimaatverandering is nu en trekt zich niets aan van landsgrenzen. Daarom is internationale samenwerking juist nu zo belangrijk, zeker op het gebied van klimaatadaptatie.”

Water centraal in Sustainable Development Goals

Kroon is dan ook blij dat er dit jaar voor het eerst een waterconferentie van de Verenigde Naties plaatsvond. “Dat laat zien dat zowel het onderwerp water als internationale samenwerking hoog op de bestuurlijke agenda’s staat. De vraag is nu: hoe zorgen we dat dat zo blijft? Ik denk in ieder geval door de urgentie te blijven benadrukken. De Sustainable Development Goals zijn niets zonder water. Internationaal werk heeft voor de waterschappen bovendien een belangrijke meerwaarde: het maakt ons aantrekkelijker als werkgever.”

Water grootste vriend en vijand

De tweede keynotespreker heeft een indrukwekkend cv: Tom Middendorp gaf onder meer 38 jaar lang leiding aan het leger, zette als eerste het thema klimaat op de agenda bij Defensie en schreef het boek Klimaatgeneraal, dat is vertaald in 5 talen. “In Nederland is water onze grootste vriend en vijand tegelijk”, stelt hij in zijn presentatie. “De economie heeft veel te danken aan onze gunstige ligging aan het water. Tegelijkertijd is water onze grootste bedreiging. Door die uitersten zit adaptatie in onze genen.”

Afhankelijkheid van water verkleinen

Middendorp benadrukt onze toenemende afhankelijkheid van water. “Kijk naar de productie: voor een vel A4-papier is maar liefst 10 liter water nodig en voor een T-shirt 4000 liter. En de vraag naar water blijft groeien, onder meer door de bevolkingsgroei en onze levensstandaarden. Tegelijkertijd neemt het aanbod van water af door de steeds langere periodes van droogte. We moeten onze watervoetafdruk en afhankelijkheid van water dus verkleinen. En dat kan alleen door circulariteit: beter hergebruiken.”

Spanningen door (water)schaarste

Tijdens zijn werk in het buitenland zag Middendorp hoe schaarste van essentiële grondstoffen spanningen veroorzaakt tussen bevolkingsgroepen. “Waterschaarste veroorzaakt conflicten en dwingt mensen om zich te verplaatsen. Door dat fenomeen zag ik het verband tussen klimaat en veiligheid. Want klimaatverandering heeft alles te maken met water: met voedseltekorten en de leefbaarheid van gebieden. Bij Defensie heb ik daarom klimaat op de agenda gezet en in relatie gebracht met veiligheid.”

Ruimte geven aan innovatie

“Om weerstand te bieden aan het steeds extremere weer, moeten we samenwerken”, vindt Middendorp. “We moeten ruimte geven aan innovatie, een kennisecosysteem creëren en grensoverschrijdend samenwerken. De oplossing van deze nieuwe watervraagstukken zit ’m in onze innovatiekracht en ons aanpassingsvermogen.”

NWB Award 2023

Het ochtendprogramma werd afgesloten met de uitreiking van de NWB Award 2023, de prijs voor het meest aansprekende filmpje over internationaal waterschapswerk. Na vertoning van de shortlist maakte Luzette Kroon als voorzitter van het NWB Fonds de winnaar bekend: ‘Een strategische alliantie voor waterconservering in de Chira Valley’ van de Blue Deal Peru. Zij winnen 5000 euro voor verder onderzoek en een interview in Het Waterschap, het blad van de Unie van Waterschappen. Kroon: “De video’s geven een goede kijk op ons werk en laten zien hoeveel mensen er betrokken zijn bij de internationale waterschapsprojecten.”

> Bekijk de video-inzendingen voor de NWB Award

Themasessies: kennisdeling en Europa

Na de lunchpauze vol netwerkmogelijkheden stonden er 2 rondes themasessies op het programma. Bij iedere ronde konden de deelnemers zich aansluiten bij 1 van de 4 onderwerpen. In de themasessie Kennisdeling ging Petra Goessen, buitenlandcoördinator bij hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, op zoek naar ideeën om meer kennis uit het buitenland op te halen. In de themasessie Europa vertelden Luc Kronenberg en Noa Hartog, lobbyisten in Brussel namens Vewin en de Unie van Waterschappen, onder meer wat de Unie in Brussel doet en hoe de Europese Unie werkt.

Aantrekkelijk werkgeverschap en internationale projecten

Frank Tibben (intelligence manager bij Wereld Waternet) en Anne Maaike Koeneman (beleidsadviseur internationale samenwerking bij waterschap Drents Overijsselse Delta) toonden in de themasessie Aantrekkelijk werkgeverschap waarom internationaal georiënteerde waterschappers voor de waterschappen als werkgever kiezen. En in de themasessie Blue Deal/internationale projecten zette Marion Wierda, programmamanager bij het NWB Fonds, verschillende internationale projecten van de waterschappen in de schijnwerpers.

> Bekijk de video van Tom Middendorp tijdens de DWA Netwerkdag:

“Water is een vanzelfsprekend impactvol thema, dat tegelijkertijd op veel plekken in Europa en wereldwijd onder druk staat”, zegt Luc Kronenberg, lobbyist in Brussel namens Vewin en de Unie van Waterschappen. Tijdens de DWA Netwerkdag leidt hij de themasessie over Europa. “De verschillende lidstaten van de Europese Unie hebben veelal dezelfde uitdagingen, maar allemaal een eigen perspectief en aanpak. Dat biedt ruimte voor kennisuitwisseling en om van elkaar te leren.”

Verschillen tussen landen

Kronenberg vindt het een verrijking om te leren over de verschillen tussen Europese landen. “Dat relativeert. Tegelijkertijd kan er nog veel bereikt worden in de samenwerking.” De uitdaging zit ‘m volgens hem vooral in vastgeroeste systemen, die verandering vragen om toekomstbestendig te blijven. “Via consensus, compromissen en verbinding zoeken we in Europa de juiste oplossingen.”

Inspiratie, denkkracht en culturen

Wat internationaal werk zo waardvol maakt? “Het inspireert, vergroot je denkkracht en leert je omgaan met andere culturen”, antwoord Kronenberg. “Dat maakt je een completer mens. Een ervaring die ik iedereen zou aanraden! Kom naar onze deelsessie om dit te ervaren en de kansen te ontdekken die Europa heeft.”

Bekijk ook zijn video over internationaal werken:

Kennisuitwisseling

Petra Goessen leidt de themasessie over kennisuitwisseling. Bij hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier werkt ze aan natuurlijke oplossingen oor duin- en watersystemen langs de kust. “Juist nu, met een veranderend klimaat, kunnen we meer dan ooit leren van onze buren. Zuidelijke landen zijn bijvoorbeeld meer ervaren met lange periodes van droogte, verzilting en wederopbouw. Van andere gebieden kunnen we weer leren over crisismanagement bij overstromingen.”

Relevante samenwerkingsverbanden

“Internationaal samenwerken laat je kritisch nadenken over je manier van werken”, vervolgt Goessen. “Bijvoorbeeld over de Nederlandse regelgeving. Waarom doen we wat we doen? En kan het beter? Het is boeiend om bij een ander in de keuken te kijken en gericht op zoek te gaan naar relevante samenwerkingsverbanden. Daarvoor is het belangrijk om zoveel mogelijk ideeën op te halen, of dat nu op het vlak van beleid, onderzoek of uitvoering ligt. Dus: onderzoekers, beleidsmedewerkers, adviseurs met kennisvragen, laat je horen!”

> Meld je aan voor de DWA Netwerkdag op 27 november in Driebergen

“Internationaal samenwerken draagt bij aan de persoonlijke ontwikkeling en motivatie van medewerkers en de diversiteit binnen de organisatie”, zegt Frank Tibben, intelligence manager bij Wereld Waternet. Samen met Anne Maaike Koeneman, beleidsadviseur internationale samenwerking en buitenlandcoördinator bij waterschap Drents Overijsselse Delta, leidt hij de themasessie aantrekkelijk werkgeverschap.

Aantrekkelijke werkgever door internationaal werk

Samen met andere waterschappen gaan Tibben en Koeneman in gesprek over de vraag of de mogelijkheid tot internationaal werk een waterschap tot een aantrekkelijkere werkgever maakt. En of werken over de grens bijdraagt aan het behouden van jong talent. “Internationaal samenwerken daagt je extra uit op vaardigheden als flexibiliteit, creativiteit en persoonlijk leiderschap”, zegt Tibben. “We gaan graag in gesprek over de vraag of de waterschappen zich hiermee ook beter positioneren op de arbeidsmarkt.”

Internationaal werk voor hr en middenmanagement

Ondanks de gezamenlijke commitment van de waterschappen blijkt het nu nog lastig om waterschapmedewerkers internationaal in te zetten. “Het middenmanagement en de hr-adviseurs van de 21 waterschappen zijn vaak nog onbekend of weinig ervaren met het internationale werk van de waterschappen”, merkt Tibben. “We nodigen ze daarom van harte uit voor de DWA Netwerkdag en gaan graag met ze in gesprek.”

Internationale projecten waterschappen

In de themasessie Blue Deal/internationale projecten zet Marion Wierda de internationale projecten van de waterschappen in de schijnwerpers. Wierda is programmamanager bij het NWB Fonds en partnerschapsmanager voor Blue Deal Zuid-Afrika. Ze focust op de waterschapprojecten in Europa en andere landen die geen onderdeel zijn van de Blue Deal, om ook hier meer bekendheid over te krijgen. “Internationaal werk opent je ogen voor andere manieren van werken”, deelt ze. “Het is een motor achter innovatie en persoonlijke ontwikkeling. Water en klimaat storen zich bovendien niet aan grenzen. Je moet die vraagstukken samen met andere landen oppakken.”

Meer aandacht voor internationale projecten

“We mogen trots zijn op hoe goed we het waterbeheer in Nederland op orde hebben”, vervolgt Wierda, die eerder 25 jaar werkzaam was in het management van waterschap Rivierenland. “Dat beseffen we onvoldoende. Tegelijkertijd maakt het bescheiden. Andere landen lopen bijvoorbeeld voorop in slim datamanagement en het betrekken van stakeholders.” Ook vindt ze dat de internationale projecten van de waterschappen meer aandacht verdienen, zowel die in het verre buitenland als dichter bij huis, zoals in België en Duitsland.

Kennis halen en brengen

“We halen en brengen kennis, maar dat weten we lang niet altijd van elkaar”, licht Wierda toe. “Dat is jammer. Daarom spreken we 27 november met de buitenlandcoördinatoren van de waterschappen over hun internationale werk en de kennisuitwisseling die dat oplevert.” De themasessie is interessant voor alle waterschappers en met name voor buitenlandcoördinatoren, managers, innovators en subsidieadviseurs. “Waarom alleen het wiel uitvinden als je het samen kunt doen?”

Bekijk de uitnodiging van Anne Maaike Koeneman:

> Ga naar aanmelden en het programma van de DWA Netwerkdag

Want de waterschappen doen goed werk, niet alleen in Nederland maar ook in het buitenland. En dat mag de wereld weten. De NWB award vraagt hier aandacht voor. Vorig jaar werd de NWB award voor het eerst uitgereikt.

> Meer over het NWB Fonds

Slim samenwerken met stakeholders

Het thema voor de inzendingen van 2023 is: slim samenwerken met stakeholders. In alle internationale projecten spelen stakeholders een belangrijke rol. Als vervuilers en gebruikers, als verspillers en bespaarders van water. Als bedrijf of als inwoner, als overheid of ngo. En elke keer is het een uitdaging om stakeholders op de juiste manier te betrekken bij het waterbeheer, rekening houdend met land en cultuur. Dat geldt overigens ook voor Nederland, dus waterschappen kunnen zeker wat leren van internationale projecten voor het werk in Nederland.

Juryoordeel

De jury heeft uit alle 9 inzendingen de beste 3 gekozen. In willekeurige volgorde:

• Blue Deal Burkina Faso: de impact van bodemverbeterende bomen voor boeren
• Blue Deal Peru: een strategische alliantie voor waterconservering in Chira – Piura
• Blue Deal Ethiopië: wetlands voor afvalwaterzuivering (“smelling the flowers”)

De jury koos deze projecten omdat het pakkende verhalen zijn die je kunt doorvertellen. Ook spreken de filmpjes aan qua beeld, muziek en montage. En natuurlijk is gekeken of het thema ‘slim samenwerken met stakeholders’ goed naar voren komt.

Stemmen maar!

Welk project verdient de prijs van 5000 euro, een plek op de Wall of Fame in het kantoor van de Unie van Waterschappen in Den Haag én een publicatie in tijdschrift Het Waterschap?

Alle waterschappers kunnen tot en met 24 november hun stem uitbrengen op hun favoriete inzending.

> Naar de stempagina op dutchwaterauthorities.com

Prijsuitreiking

De prijsuitreiking is, net als vorig jaar, tijdens de jaarlijkse DWA Netwerkdag. Die is dit jaar op maandag 27 november.

> Meer over de DWA Netwerkdag